Groenten vervroegen en verlaten onder glas of plastiek
De kas als verlengstuk van het normale groeiseizoen.
Hier lees je tips om groenten vroeger of later dan het gangbare seizoen te
kunnen oogsten.
De volgende groenten komen aan bod in dit artikel: busselwortels, andijvie,
veldsla, bloemkool, kropsla, peterselie, knolselder, spruitselder, radijs,
spinazie en bonen.
Kropsla of botersla in het najaar
 Om geen overlapping met de buitenteelt te hebben is de vroegste plantdatum
in het najaar 1 september, dan kunnen wij reeds half oktober oogsten. Gans
de maand september kunt u dus zeer gemakkelijk kropsla onder glas of
plastiek kweken. Eind september geplant kan er geoogst worden begin
december. Later planten verhoogt het teeltrisico als er geen verwarming is.
Vanaf februari kunt u opnieuw planten onder glas (zie verder).
Het is moeilijker om in het najaar sla te kweken dan in het voorjaar. Er is
minder licht, er is een hogere luchtvochtigheid en de kans op vorstschade is
groter bij bijna volgroeide kroppen dan bij kleine slaplanten. De kroppen
die we oogsten in het najaar zijn lichter en losser van structuur.
De kans op witziekte (valse meeldauw) is groot in het najaar. Om dit te
voorkomen moeten we ervoor zorgen dat de sla goed kan opdrogen. Veel luchten
van de kas is dan ook de boodschap in het najaar.
Foto:
Valse meeldauw bij sla: wit schimmelpluis onderaan het blad.
Ook is de kans
op rottingsschimmels zoals Botrytis in het najaar groot. Ook hier kunnen we
veel voorkomen door er voor te zorgen dat de sla voldoende kan opdrogen na
een watergiftebeurt.
Als u de sla vorstvrij kunt houden (eventueel door de sla in de kas af te
dekken met plastiekfolie), dan oogsten wij met kerstmis sla die op 1 oktober
geplant werd. Planten na 1 oktober heeft weinig zin, gezien de korter
wordende dagen. De teeltduur wordt vrij lang en de kans dat er extra
gestookt moet worden is groot. Planten op 1 november betekent dat er pas
geoogst kan worden begin maart, zeker bij een donkere en koude winter.
De plantperiode november tot december is over het algemeen af te raden bij
het telen onder glas Vanaf begin januari kan er opnieuw geplant en gezaaid
worden.
Kropsla in het vroege voorjaar
Zonder risico op vorstschade kan er geplant worden vanaf half februari. De
oogst is dan omstreeks half april. De kans op vorstschade op kleine
slaplanten is eerder gering. Het mag gerust wat vriezen in de kas, de
plantjes zullen zich hiervan snel herstellen. Moest er dan toch nog een late
vorstperiode komen, dek dan de slaplantjes af met acryldoek of
plastiekfolie.
In het voorjaar wordt er geplant onder beschutting tot einde maart, daarna
is er de buitenteelt. In de maand maart wordt kropsla ook al buiten geplant,
maar wordt afgedekt met geperforeerde plastiekfolie of met agryldoek.
Veldsla
Veldsla kan eigenlijk het ganse jaar door onder glas of plastiek gekweekt
worden. Enkel bij heel strenge vorst moet u de plantjes afdekken. De
teeltduur van veldsla is vrij kort en bedraagt bij zaai in september
ongeveer twee maanden. Zaai eind september levert ons veldsla rond kerstmis.
Willen we veldsla zaaien in november, dan bedraagt de teeltduur 4 maanden.
Vorstschade bij veldsla komt alleen voor bij heel strenge winters. En dan
nog zal de plant zich herstellen.
Veldsla zaaien in het voorjaar, bvb in januari of februari om te oogsten in
maart-april, is ook mogelijk, maar dan is de kans op opschieten (een
bloemstengel die gevormd wordt) heel groot en moeten we op tijd oogsten! In
enkele dagen tijd kan de veldsla een bloemstengel vormen! Om tijd en ruimte
te sparen in de kas, kunt u ook de veldslaplantjes zaaien in kleine
perspotjes of kleine bloempotjes. Er worden dan een viertal zaadjes per
potje gelegd. Als de eerste echte blaadjes gevormd zijn worden ze uitgeplant
op bvb. 10cm x15cm.
Interessant om te weten is dat er bij veldsla twee rassengroepen bestaan: de
roosjes en de langbladige veldsla. De roosjes hebben een korter, ronder blad
en zijn donkerder van kleur. De langbladige veldsla is bleker, maar geeft
wel meer bladmassa. Meer info over veldsla.
 Bloemkool
Bloemkool kan onder volledig koud glas opgekweekt worden. Er wordt gezaaid
eind september - begin oktober. Doe dit bij een temperatuur van 15-20°C tot
aan de kieming. Teel daarna verder koel, maar met voldoende licht. Zo
voorkomt u dat de plantjes teveel rekken (fileren). Eerst worden de plantjes
verspeend in perspotten of kleine bloempotjes. Doe dit als u de eerste echte
blaadjes ziet. Plant bij vier echte blaadjes over in potten met diameter 12
cm. Zorg ervoor dat de planten voldoende kunnen opdrogen zodat er geen
schimmelinfecties op de bladeren kunnen ontstaan. Vooral valse meeldauw kan
een probleem vormen in het najaar.
 Foto
: Valse meeldauw op koolbladeren: grijs schimmelpluis onderaan, overgaand
in droge, bruine vlekjes.
Er moet dus bijna continu gelucht worden, ook al om een te losse plant te
voorkomen. Het uitplanten kan gebeuren rond de jaarwisseling tot begin
februari. Deze bloemkool zal kunnen geoogst worden in de maanden april-mei.
Gedurende de volledige teelt hoeven we niet te vrezen voor vorst. Door de
vorst kan het wel dat er uitdroging optreedt. Voorzie de planten daarom van
voldoende vocht als er zich een vorstperiode aankondigt. Met vorstperiode
wordt dan bedoeld dat het in de kas vriest.
Busselwortels (Bospeen)
Deze kunnen in december of januari gezaaid worden. In principe kan vorst
verdragen worden tot - 6°C. Afdekken in de kas is dus maar zelden nodig. In
maart en april kan er dan geoogst worden. Verlating van wortelen kan ook,
maar ligt iets moeilijker. Het probleem is hier de geringe lichthoeveelheid
in de herfst. Daardoor hebben we in het najaar onder glas dikwijls een
overvloedige loofontwikkeling en bijna geen wortelvorming.
Als we zaaien begin september kunnen we nog oogsten met kerstmis.
Meer info over wortelen.
Andijvie
 Andijvie herfstteelt: zaaien augustus, planten september, oogst vanaf half
november tot januari.
Andijvie winterteelt: kan in een koude serre geplant worden vanaf half
oktober om geoogst te worden vanaf februari. Deze plantjes zijn gezaaid half
september en hebben dus voldoende temperatuur gekregen. Als er later geplant
wordt (bvb. januari) moeten de andijvieplantjes opgekweekt worden bij 15°C,
zoniet gaan de planten vroegtijdig opschieten.
Andijvie voorjaar onder glas: zaaien maart, uitplanten 1 april. Ook hier is
het weer belangrijk om de plantjes warm (15°C) op te kweken.
Meer info over
andijvie.
Peterselie
Peterselie kan overwinterd worden in een koude serre. Bij uitplanten in
september-oktober kunt u de ganse winter verse peterselie
oogsten, dit tot
in mei.
Het is dus aan te raden om de peterselieplantjes voor te kweken in pers- of
bloempotjes en dan in september uit te planten. Zoniet kunt u half augustus
ter plaatse zaaien in kas of plastiektunnel.
Peterselie vervroegen kunnen we door in februari voor te kweken in potjes en
eind maart uit te planten onder glas.
Een belangrijke techniek bij de teelt van peterselie is het voorkiemen.
Meer info over voorkiemen.
Meer info over peterselie.
Knolselder
Onze serre kunnen we ook gebruiken voor bewaring van groenten. Een mooi
voorbeeld daarvan is de bewaring van knolselder.
We graven de grond één spadesteek uit en plaatsen de gerooide knollen erin
met nog enkele blaadjes groen. We strooien aarde tussen de knollen en
spoelen deze in zodat de knollen water kunnen opnemen. Wel vorstvrij houden
door bij vorstweer af te dekken.
Ook knolselder vervroegen kunnen we doen. We zaaien reeds in februari op een
warme plaats en planten de knolselder begin april onder glas. Reeds in juni
kunnen we de eerste knolletjes oogsten.
 Spruitselderij, snijselderij
Een aangename najaarsteelt onder glas is de spruitselder of snijselder. Als
u zaait half augustus kunt u uitplanten eind oktober. Het is mogelijk met
losse planten te werken als u de
zaden ruim verdeelt. Zoniet moet u nadat de
eerste echte blaadjes gevormd zijn verspenen in perspotten of kleine
bloempotjes. In het begin lijkt de groei niet goed te vorderen, maar bij de
eerste voorjaarszon, vanaf eind januari neemt de groei sterk toe en vanaf
maart kunt u oogsten.
Spinazie
 Spinazie
kan gezaaid worden eind oktober tot januari onder koud glas of plastiektunnel en
geoogst worden vanaf eind december. De teelt is identiek aan deze van buiten.
Meer info over spinazie.
Radijs
 Radijs onder glas is mogelijk van september tot maart met uitzondering
misschien van de zaaiingen vanaf eind oktober tot half december waar door
gebrek aan licht de knolvorming niet goed verloopt en de bladvorming veel te
sterk wordt.
Bonen
Om vroeg bonen te kunnen oogsten wordt half maart gezaaid in bloempotten,
drie plantjes per 12cm-pot. Deze kunnen dan half-april onder koud glas of
plastiek uitgeplant worden, op een afstand 40*40. In juni kunt u al oogsten.
|
