|
De
geheimen van de groei en bloei bij aardbeien.
Samenvattende tabel
onderaan dit artikel : klik hier
Dat wij ieder jaar in juni naar hartelust aardbeien
kunnen eten vinden wij meer dan normaal. Want als ze bloeien begin mei, dan kunnen wij
toch aardbeien oogsten einde juni, of niet soms?
Toch begint de vorming van deze bloemen bijna een jaar vooraf!
Doordat wij de laatste jaren meer inzicht verkregen hebben groei- en bloeifysiologie werd
het ook mogelijk om aardbeien te verlaten en aldus ook nog aardbeien te oogsten in de
maanden juli tot en met december.
Door het afdekken of het kweken van aardbeien onder glas of plastiektunnels kunnen wij ook
aardbeien oogsten vanaf maart tot en met mei.
Kortom het is door vervroeging of verlating van de aardbeiplanten mogelijk om aardbeien te
oogsten vanaf begin maart tot eind december.
Om de fysiologie van de aardbeien beter te begrijpen overlopen we even het normale
groeiseizoen van de aardbeien. Door dit groeiseizoen na te bootsen op verschillende
manieren kunnen we dan ervoor zorgen dat we bijna het jaarrond aardbeien kunnen oogsten.
Om de cyclus goed te begrijpen starten we in augustus van het jaar voorafgaand aan de
oogst. Augustus is immers traditoneel de plantmaand voor aardbeien en dit heeft zo zijn
redenen.
Planten die van de moederplant afgenomen werden en al wat wortels hebben worden dan buiten
opgeplant.
Omstreeks half augustus volstrekt er zich een belangrijke fase : doordat de dagen
korter worden wordt de bloemvorming bij de aardbeiplant geïnduceerd. Dat wil dus
zeggen dat de plant geprikkeld wordt om bloemen te gaan aanleggen. De eigenlijke aanleg
van de bloemen bij de aardbeiplant gebeurt dan in de maanden september, oktober
en november. Wat de klimaatsomstandigheden dan zijn speelt eigenlijk geen enkele rol. Het
is vooral de prikkel van de korter wordende dagen die nodig is.
Eveneens in dezelfde periode vertoont de plant zelf een geremde groei,
dit wil zeggen, een groei waarbij de plant bijna geen uitlopers meer vormt en de bladeren
die er nog bijkomen zijn ook kort en gedrongen, men spreekt van een rozetvormige groei.
De aanleg van de bloemen gebeurt inwendig in de plant, enkel als je de
plant zou doorsnijden en de plant onder de microscoop zou bekijken, dan zie je de
inwendige bloempjes.
Vanaf november, december als de temperaturen lager worden stopt de bloemaanleg en gaat de
plant in volledige rust. Dan is er ook geen bladgroei meer. Bemerk dat de
bladeren van de plant tijdens de winter wel groen blijven, behalve als er een zeer strenge
winter komt opzetten. Dan vriezen de bladeren wat bruin, maar op zich is dat eigenlijk
geen probleem.
Bemerk dat de productie van de aardbeien al bepaald is voor de winter, want het aantal
bloemen is reeds bepaald in de maand november.
Besluit : in het najaar gaat
de plant over naar de geremde groei en worden de bloemen inwendig gevormd.
Na de winter, als de de eerste warmte zich aandient, zo vanaf maart begint de plant
bladgroei te vertonen en een weinige tijd later zullen ook de bloemstengels uitgroeien.
Bemerk dat als de plant te weinig koude gehad heeft, zoals dit wel eens kan voorkomen bij
de teelten onder glas of plastiek de bloemstengels en de bladstengels te kort zullen zijn.
Ook de bloemkwaliteit zal slechter zijn.
 Op deze foto zie je
duidelijk het verschil : links een plant die koud overwinterd werd, rechts een plant die
in een serre overwinterd bij een minimutemperatuur van 11°C. De rechtse plant
blijft veel korter, zowel de bladeren als de bloemstengels. De bloemen zijn ook van een
mindere kwaliteit.
Besluit : de lagere temperaturen
tijdens de winter zijn nodig om een voldoende bloem- en plantstrekking te bekomen.
Maar: uit proeven is gebleken dat een zeker tekort aan
koude kan opgevangen worden door het maken van een langedagbehandeling. Dit wordt dan ook
veel toegepast bij tuinders die professioneel aardbeien onder glas kweken.
Vanaf de maand mei is er dan de bloei.
Dan worden de dagen ook langer en zien we dat de planten gemakkelijk overgaan tot
de vorming van uitlopers, dit zijn ranken die aan de planten groeien waar nieuwe plantjes
aan groeien.
Deze uitlopervorming gaat nog verder tot en met de maand juli.
Daarna zien we de groei van de planten geleidelijk aan vertragen, worden de dagen korter
en is opnieuw het moment aangebroken om bloemen te gaan aanleggen, inwendig wel te
verstaan.
Besluit :
aardbei heeft de prikkel overgang korte -lange dag nodig om gestimuleerd te worden tot
uitlopervorming.
Tabel : de groei en bloei bij het normale verloop
van een aardbeiteelt
maand
groei
bloei
15 augustus
de plant gaat over naar geremde groei
door de korter wordende dagen start de
aanleg van de bloemen voor het volgende seizoen
september
geremde groei : de plant groeit nog maar
rozetvormig: de bladeren blijven zeer dicht op elkaar en groeien langs de grond.
inwendige bloemaanleg : hier worden de
bloemen aangemaakt die in het vorrjaar zullen bloeien.
oktober
geremde groei
inwendige bloemaanleg
november
geremde groei
inwendige bloemaanleg
december
de plant gaat in voledige rust
de bloemaanleg is
gestopt
januari
rust
rust
februari
rust
rust
maart
rust
rust
april
de hergroei van de bladeren start
de bloemstengels worden zichtbaar
mei
verdere groei
bloei
juni
er worden uitlopers gevormd onder invloed
van de langer wordende dagen
bloei en oogst
juli
er worden verder uitlopers gevormd en de
uitlopers gaan ook wortels aanmaken als ze op de grond liggen
einde oogst
Dit artikel werd samengesteld door Luc Dedeene : luc.dedeene@advalvas.be , leraar tuinbouw
Vrij Agro- en Biotechnisch instituut Roeselare.
-
-
| 
