Wortelen behoren tot de vroegste groenten die in de koude bak of zelfs in open lucht kunnen gezaaid worden. Kiemplantjes kunnen tot -6° verdragen, zodat een afdekking met folie en/of vliesdoek na het zaaien voldoende is om een januarizaai te beschermen. In de zandstreek van West-Vlaanderen, dat een milder klimaat kent dan het binnenland, worden wortelen in open lucht dan ook dikwijls al gezaaid begin januari. Vorig jaar was dit nog voor de vrieskou toesloeg. Wortelen zaaien in januari of februari is enkel haalbaar voor wie over hele lichte, droge grond beschikt en niet te ver van de kust af woont. Dit jaar werden de wortelen omwille van de regen en de sneeuw en vorst die daarna kwam nog niet gezaaid. Het is nu wachten tot de grond voldoende droog is om te kunnen zaaien, en dit zou, zo lijkt het, best nog een tijdje kunnen duren.
Waarschijnlijk is de grond in de koude bak, tunnel of kas al iets droger. Zodat we daar vanaf nu zonder problemen wortelen kunnen zaaien. Het zou kunnen dat de grond nog iets te nat en te kleverig is om de zaadjes ook mee af te dekken. Gebruik daarvoor dan een mengsel met de helft potgrond en de helft zand.
Let wel, dit is geen pleidooi voor het zaaien om ter vroegst. Het is niet zo dat wie wortelen zaait half januari een maand vroeger zal oogsten dan wie zaait eind februari. Een maand eerder zaaien in die periode zal waarschijnlijk uitkomen op een weekje vroeger oogsten. De kieming bij januarizaai verloopt dan ook zeer traag. Maar het lijkt mij goed om te weten dat je in de komende periode best wortelen kan zaaien als de omstandigheden gunstig zijn (geen vorst, droge grond) wat ook het weer nadien wordt. Een goede grondvoorbereiding is veel belangrijker dan wat vroeger kunnen zaaien. Vorig jaar waren de omstandigheden voor de bedekte primeurteelt van wortelen in open lucht ideaal begin januari, dit jaar lijkt het eerder februari te worden. De grond is nu immers nog drijfnat.
Kortom, wil je toch al beginnen met wortelen zaaien, dan zal je dit moeten doen in een tunnel, koude bak of kas.
Wie wortelen zaait in januari of februari onder beschutting kan de eerste oogst in mei verwachten. Wie in dezelfde periode in de open lucht zaait (onder folie of vliesdoek) mag in juni de eerste worteltjes uit de grond halen.
Trouwens, wist je wat het grote voordeel is om zo vroeg op het jaar al wortelen te zaaien? De wortelvlieg is dan nog niet actief! Naast het gebruik van insectengaas of een omheining om de wortelvlieg tegen te houden is vroeg zaaien ook een mogelijkheid.
Foto : Half maart, wortelen gezaaid in een hoge folietunnel én afgedekt met vliesdoek, gezaaid in januari.
Besluit : een kleine hoeveelheid wortelen zaaien in januari en februari is zeker aan te raden voor de gelukkige bezitters van lichte grond, een kas, tunnel of koude bak.
Meer info?
1. Wortelen telen vanaf de jaarwisseling :
http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/wortelen-zaaien-kan-al-vanaf-de-jaarwisseling/
2. Primeurgroenten,je kan ze zelf telen, de wortelen in de plastiektunnel
3. Groenten zaaien, hoe afdekken met grond?
http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/groenten-zaaien-hoe-afdekken/
4. Alles over de teelt van wortelen, de teelt van A tot Z.
http://www.plantaardig.com/groenteninfo/wortelteelt.htm
Bij ons vooral geteeld als zomerwortel. De vorm is cilindrisch, afgestompt. De grootte is eerder middelmatig. Het is, met uitzondering van de vroegste teelten een rassengroep die onder alle omstandigheden en voor alle doeleinden, vers en industrie, kan geteeld worden.
Bij uitstek geschikt voor de vroege teelt en voor het telen van fijne worteltjes, zelfs babywortelen. De busselwortel voor de verse markt. De smaak wordt als zeer goed beschouwd. De vorm is cilindrisch, slank, iets afgestompt. Deze wortel is eerder klein van stuk.
De vorm is zowat te vergelijken met de Berlikumer, misschien nog iets meer conisch. En dikwijls nog net iets dikker. Flakkee onderscheidt zich door zijn kleur en hoge drogestofgehalte. Lengte : 20 – 35 cm.
De langste wortel en typisch Amerikaans. De vorm is zeer lang, slank en conisch. In zijn teeltgebied is het een echte all-round wortel. Hij wordt gebusseld, in schijfjes gesneden en gebruikt als snack-peen. Ook de industriële verwerking ervan biedt vele mogelijkheden.
Vorm : conisch, afgestompt, breed geschouderd.
Breed geschouderde Aziaat, maar zeer kort, de vorm is conisch dwz breed geschouderd, spits toelopend en soms licht afgestompt. In Azië de populairste groep, maar bij ons zowat onbekend.
Kleine, ronde worteltjes, die ideaal zijn om in potten of bakken te telen, of in minder goed doorwortelbare gronden. Vooral geteeld voor de industrie, minder op de versmarkt te vinden.
Wortelen zijn één van de eerste voorjaarsgroenten die kunnen gezaaid worden. In de 
De teeltperiodes voor busselwortelen bieden een waaier aan mogelijkheden. Zaaien kan al zeer vroeg, want de kiemplantjes van wortelen zijn ongevoelig voor vriestemperaturen tot -6°C. Het is wel goed te weten dat de bijna oogstklare wortelen niet tegen dergelijke vriestemperaturen kunnen, waardoor je wortelen gedurende de winter niet op het veld kan laten, althans niet zonder afdekking. Natuurlijk zal de grondsoort voor het grootste deel bepalend zijn of je al dan niet vroeg kan uitzaaien. Alleen wie lichte grond heeft die ’s winters nooit wateroverlast kent kan dan al aan de slag begin januari of zelfs eind december
Vele groenten moeten eind oktober of ten laatste eind november gerooid worden (