Categorie archieven: Tuinman Peter

Hier vind je de uitgebreide artikels van Tuinman Peter.
Bekijk ook de meest recente moestuintips van Tuinman Peter op deze link : http://www.peter.plantaardig.com

Winterpostelein telen, vijf methodes

Dit artikel is geschreven door Tuinman Peter die een eigen rubriek heeft op GroentenInfo

Winterpostelein, een heel erg vergeten groente!
Ze groeit van nature op een arme zanderige grond met een hoge pH en is zout tolerant. Ze groeit bij ons in het wild in de duinen aan de kust. Het 1-jarige plantje bloeit in de lente met kleine witte bloemetjes en zet veelvuldig zaad. Het plantje is volledig winterhard

De naam winterpostelein is nog wel gekend bij de leden van een moestuinvereniging of via een zaadgids. Maar de simpele vraag “wie heeft deze groente al eens gezien, gekweekt, gebruikt in de keuken of gegeten” levert weinig antwoorden op.

Winterpostelein is nochtans een zeer eenvoudig te kweken bladgroente, volledig winterhard zelfs in open lucht, zeer voedzaam en in veel bereidingen te gebruiken. Winterpostelein is een bladgroente met een niet doordringende fris zure smaak, zachter dan spinazie en toch met een lichte zilte ondertoon richting oesterblad. Je kunt de blaadjes rauw eten en je kunt er ook mee koken.

De teelt

SONY DSC

SONY DSC

Methode 1:
We starten buiten in volle grond vanuit zaad, zaaien op regeltjes met een afstand van 30cm tussen de rijtjes en dun zaaien in de rij (elke 5 cm 1 plantje). We zaaien al rond half september en verwachten zo een oogst vanaf begin december, we kunnen bij de oogst de plantjes volledig afsnijden, ongeveer 1cm boven de grond, en  laten de worteltjes onaangeroerd.  Zo geven ze een volgende oogst rond februari-maart naargelang het weer.

Methode 2:
We zaaien eveneens in rijtjes met een tussenafstand van 30cm maar zaaien hier veel dikker, wel elke 0.5cm een zaadje. Met deze methode hebben we reeds een eerste oogst rond 1 november. We snijden de plantje af als snijsla en de plantjes geven een nieuwe oogst net na de feestdagen.

Methode 3:
We zaaien voor in potjes(5-10 zaadjes in een potje van 10.5cm) en planten de jonge plantjes uit naargelang we plaats krijgen in de tuin, vierkante meterbak, een grote bloempot, een platte bak of serre. Met deze methode hebben we meer mogelijkheden om vroeger of later uit te planten alsook waar we gaan planten. De eerste oogst volgt na 2-4 maanden. Een volgende oogst krijg je dan na nog 2-3 maanden.

Bij het oogsten hoeven we natuurlijk de plantjes niet volledig af te snijden, we kunnen ook enkel de volgroeide blaadjes plukken. We bekomen dan veel sneller een volgende oogst. Zo kun je op een veldje wel de hele winter door plukken.
Ik kan het niet genoeg benadrukken, winterpostelein is volledig winterhard en kan buiten blijven zonder bescherming. De uitgelezen bladgroente voor tijdens de groenarme wintermaanden met alleen de veel bekendere veldsla in zijn zog.

Methode 4:
Dun zaaien in rijtjes in de serre. Door het betere klimaat kun je sneller oogsten. Overvloedig luchten is een noodzaak want winterpostelein verdampt veel water wat goed te zien is op de randen van de bladeren. Daar vormen er waterdruppels door het verschijnsel van guttatie. De plant perst water naar buiten via de huidmondjes zelfs al vroeg in de morgen als er nog geen normale verdamping mogelijk is. Voor veel serregrond is de tolerantie voor bodemzout een zegen want veldsla, een klassieker, kiemt slecht in een verzoute grond.

Methode 5:
Voorzaaien in potjes en dan verplanten in grote potten voor op het terras of uitplanten in hangpotten voor in de serre. Op deze manier blijft mijn grond eronder vrij om vroeg in de lente te zaaien, planten voor een volgend jaar.

In de keuken

SONY DSC

Koud: verwerken in gemende salades, postelein pesto, als accentje bij een voorgerecht, op een tapas hapje, gemixt in een koude soep of fijn gesneden in een dressing.

Warm: te gebruiken in soepen, in aardappelstoemp, in een groentetaart, ter vervanging van verse bladspinazie in lasagne, gefrituurde groenteballetjes met een krokant jasje, als vulling in ravioli enz. Je moet er wel rekening mee houden dat er bij het verhitten vrij veel vocht vrijkomt dus stoven en laten uitlekken op voorhand. Ja dit veelzijdige plantje zien we veel te weinig in onze winterse keuken.
Wie gaat de uitdaging aan, je kunt deze supergroente nog zaaien tot einde januari.
Tuinman Peter heeft er nu al voor heel de winter in zijn tuin en keuken.

Dit artikel is geschreven door Tuinman Peter die een eigen rubriek heeft op GroentenInfo

Is fermenteren -Bokashi- een milieuvriendelijk alternatief voor composteren?

msn_0007Dit artikel is geschreven door Tuinman Peter die een eigen rubriek heeft op GroentenInfo.
Titel : Composteren, een zegen of moeten we dit natuurlijk proces ter discussie stellen of vervangen uit noodzaak voor het milieu?

Land en tuinbouw krijgen de laatste tijd niet de beste punten als het gaat over het milieu en co2 uitstoot.
‘dieren produceren alleen methaangas, mest en co2’
‘boeren doen niets anders dan een bruine stinkende smurrie op hun velden uitspreiden(drijfmest)’
‘boeren spuiten met pesticiden en maken zo het milieu kapot’
Dit zijn een paar van de veelgehoorde uitspraken, of ze terecht zijn maakt totaal niets uit, de imagoschade is er en deze groeit nog elke dag. Biologische landbouw doet het op dit vlak veel beter.
Wanneer we een gezonde planeet met een zo weinig mogelijk opwarmend klimaat met stijgend zeewaterniveau willen doorgeven aan de volgende generatie moet er serieus gewerkt worden aan o.a. de uitstoot van co2. De industrie moet zich houden aan verschillende beperkingen, het verkeer wordt meer en meer aan bepalingen onderworpen en land en tuinbouw moeten nog veel onderzoeken, uittesten en innoveren.

Waar zitten de problemen?
Dieren produceren mest. Bij het omzetten van die mest wordt er co2 uitgestoten. Mest van dierlijke oorsprong wordt niet optimaal benut want er verdampen gassen(methaan en anderen) en er spoelen nutriënten uit via het grondwater(nitraten en fosfaten). Drijfmest kan beter dienen als grondstof voor een biogasinstallatie en wordt zo beter gebruikt en met minder reststromen.
Plantaardig afval wordt niet volledig benut als grondstof voor bemesting. Onze composthopen werken niet optimaal. Bij kleine hoeveelheden en een slechte opvolging krijgen we verrotting. Hierdoor krijgen we verspilling. Wanneer we plantaardig afval naar het containerpark brengen wordt dit afval naar een compostfabriek gebracht waar er een veel betere opvolging met een beter rendement is. Bij deze verwerkingsmethode komt er veel co2 vrij.

Het is echter de vraag of er andere methoden bestaan die beter zijn voor het milieu.
Fermenteren is zo een methode. Het is een weinig gekende en nog minder toegepaste methode welke zou kunnen helpen volgens de promotors.
Sorteren van afval verder aanmoedigen en belonen. Afvalwater wordt naar een zuiveringsinstallatie gepompt. Bij het zuiveren van dit vervuilde water komen er door natuurlijke processen veel gassen vrij. Kunnen we die gassen niet opvangen en benutten?

Wat kunnen wij thuis doen om ons steentje bij te dragen?
Sorteren is en blijft de hoofdzaak.
Composteren in de tuin is een natuurlijk proces waar de omzetting gebeurt door zuurstof, microleven en natuurlijke scheikundige processen, bij deze gebruikt de natuur zuurstof en krijgen we uitstoot van biogassen en co2. Fermenteren gebruikt bijna geen zuurstof en zo krijgen we bijna geen uitstoot van co2. De restmaterie bevat natuurlijke stoffen die veel rijker zijn aan voeding dan gewone compost. ‘De natuur is bij het composteren blijkbaar niet zuinig met zijn rijkdommen’.

Wat kan de overheid van ons overnemen om het milieu te sparen?
Sensibilisering in verband met fermenteren. Moeten compostmeesters op het containerpark ook de nieuwe techniek uitleggen en aanprijzen?
Afvalwater zuivering moet dienen als grondstof voor het produceren van groene elektriciteit.
Compostfabrieken moeten hun vrijgekomen warmte en verteringsgassen opvangen en hergebruiken. Fermenteren moet officieel worden gepromoot om deze als nieuwe methode te gebruiken.
Boeren die een milieuaanvraag indienen voor het verwerken van drijfmest naar biogas moeten steun krijgen in het verkrijgen van een vergunning. Uitleg aan de plaatselijke bevolking is een noodzaak. Drijfmestverwerking tot biogas in een fabriek moet worden gestimuleerd en ondersteund.
Bio elektrische centrales. Moeten we daar vragen bij stellen? Onze landelijke haardvuren en houtkachels worden met de vinger gewezen inzake uitstoot van fijn stof en co2 maar centrales die nota bene worden gesubsidieerd om elektriciteit te winnen uit houtsnippers worden gepromoot!! Wie kan zoiets nog begrijpen?

De praktijk:
Fermenteren van groenafval(de Bokashi methode)
Hoe beginnen we er aan? Het groenafval verkleinen(snipperen), kleinere partikels worden sneller omgezet. De verkregen groensnippers spreiden we uit volgens de lasagne methode. Eerst een dunne laag groenafval dan een laag Bokashi starter en dan terug groenafval en zo verder. De verkregen massa goed aandrukken. Fermenteren gebeurt immers bij afwezigheid van zuurstof. Na de laatste laag groenafval steeds afdekken met een plastiekfolie om af te sluiten van de lucht. Fermenteren doe je op grote schaal in een silo en kleinschaliger bijvoorbeeld in een big bag die je goed kunt afsluiten. Na 3 tot 5 weken is de fermentatie afgelopen en kan de verkregen Bokashi worden gebruikt in de tuin. Onderspitten of inwerken is een goede methode. Anders dan compost moeten we de tuingrond nu laten narijpen. Bokashi heeft een lage ph en komt terug op neutraal na het rijpen in een behandeld perceel. Vanaf nu kunnen we zaaien of planten. Het volledige proces is gebeurd zonder uitstoten van co2. Op deze manier kunnen we in onze groenten-, fruit- en of siertuin een steentje bijdragen om de verdere opwarming van de aarde af te remmen. Ondertussen kan gefermenteerd rijker groenafval nuttiger worden gebruikt als plantenvoeding(zuiniger omgaan met de voedingsstoffen).Uiteraard kan deze methode ook gebruikt worden voor groenafval van het containerpark in een verwerkingsfabriek.
Onze planeet Aarde mogen we niet verpesten voor de komende generaties en dit kan alleen maar wanneer iedereen zijn steentje bijdraagt. Vele kleine deeltjes samen geven een grote brok welke een verschil kan maken. Samen kunnen we er iets aan doen.
Auteur : Tuinman Peter

Keukenkruiden: soorten, kenmerken, gebruik, teelt en vermeerdering.

foto 1, keukenkruiden voor een teras

Het kweken van keukenkruiden op het terras, balkon, binnentuin, kleine tuin of keuken.

foto 1b, keukenkruiden prachtig opgesteld

Wie heeft niet de behoefte om zijn eigen keukenkruiden te kweken. We hebben allemaal toch ergens de ruimte om een bloembak, hangbasket of binnentuin te beplanten.

Als we spreken over kruiden dan moeten we dit splitsen in kruiden voor de geneeskunde en de keukenkruiden. Waarom deze splitsing? Kruiden voor geneeskundige toepassingen daar moeten we een specifieke kennis voor hebben of een vorming voor genoten hebben. Er zijn immers medicinale planten met velerlei werkingen op ons organisme, maar die kunnen ook giftig zijn. Bij keukenkruiden ligt het ander. Een verkeerd kruid of een verkeerde dosering? Dat geeft slechts een gewijzigde smaak. Verder niet zo veel aan de hand. Bij het gebruik van kruiden voor medicinale doeleinden ligt dat natuurlijk even anders.

Als je het over keukenkruiden hebt, moet je er bij bedenken dat de grens tussen keukenkruiden, groenten, kiemgroenten, specerijen en eetbare bloemen zeer dun is. Het ene moment heb je het over kruiden die sommige mensen als groenten beschouwen en het andere moment zijn de kruiden die je bespreekt fruit of eetbare bloemen.
Ajuin, sjalot, selder, peterselie zijn zo’n groenten. Citrus voor de schil (zeste) is zo’n fruit. Specerijen zitten ook in die grenszone.

Grond en standplaats.
Kruiden groeien het liefst in de volle zon. Op deze standplaats hebben de plantendelen de meest intense smaak. Ze groeien in de halfschaduw soms wel meer weelderig maar de smaak is minder intens. Voor de vulling van de plantenbakken maken we een onderscheid tussen kruiden die houden van een droge arme grond en kruiden die houden van een normaal voedzame grond.

Kruiden voor een drogere arme grond zijn tijm, lavendel, rozemarijn, origano, curry, laurier, venkel.

Kruiden voor een normale voedzame grond zijn basilicum, peterselie, selder, snijprei (artikel over oerprei). Nog andere die een voedzame grond nodig hebben zijn koriander, Egyptische ajuin, anijs, knoflook, ajuin en sjalot

Plantbakken.
Wanneer we plantbakken opvullen voor de kruiden die een armere, drogere grond verlangen dan gebruiken we een potgrond vermengd met extra 10% perliet, 10% grof rijnzand en/of 10% lavagruis. Je kan daarvoor ook een kant en klaar mengsel gebruiken (bv groenten en kruiden van DCM). Als we bakken mogen vullen met een normale voedzame grond dan ligt het eenvoudiger, hier nemen we een universele potgrond voor groenten en kruiden van een kwalitatief goed merk. Deze potgronden zijn voor een periode van 1-2 maand bemest. Na 1-2 maand mag je of kan je best bijmesten met een groente-, kruidenmeststof op organische basis (het zijn voedingsgewassen) en dit volgens de gegevens op de verpakking.

De kweekbakken hebben een minimale diepte van 15-20 cm en hebben goede drainagegaten. Het best zijn ze nog overdekt met een flinke laag hydro-korrels te vervanging van potscherven zodat het overvloedige hemelwater kan wegvloeien. Bij het planten houden we rekening met de soort plant in verband met de plantafstand. Vb. Peterselie: 25 x 25, Lavas: 80 x 80 , tijm: 25 x 25(volgens de verwachte plantomvang). Onmiddellijk na het planten moeten we overvloedig gieten. Later mogen we overvloedig gieten volgens het weer, ook bij de droge kruiden is dit zo daar de potgrond gemaakt is om vlot water te lozen.foto 1c,een oude wastobbe gevuld met kruiden

Snoei
Kruiden, blijven kort en bossig als we ze regelmatig oogsten( dat is dus eigenlijk insnoeien). Als we het gewas niet nodig hebben dan is het beter om regelmatig de helft van de planten in te snoeien, zo blijft de andere helft steeds oogstklaar, is het gesnoeide deel terug oogstklaar dan kunnen we het oudere gedeelte beter terugsnoeien, zo bekom je een vorm van rotatie met een grotere oogstkwaliteit tot resultaat.

foto 1e, kruiden in allerlei vormen

Eenjarig, tweejarig, overblijvend.

We kunnen ook een indeling maken volgens:

Eenjarig: basilicum, postelein, dille, kervel…

Tweejarigen: peterselie, koriander, snijselder, kervel…

Overblijvend maar niet winterhard: ananassalie, verveine(citroenverbena), paprika en cayennepeper,…

Overblijvend en winterhard: keukentijm, venkel, zuring, lavas, Franse dragon, Russische dragon,…

De eenjarige kruiden moeten elk jaar opnieuw worden gezaaid.

De overblijvende soorten groeien als een vaste plant of als een heester. De soorten, behorende tot de groep van de vaste planten zijn meestal winterhard. De groep van de heesters zijn meestal vorstgevoelig (tropische soorten) en moeten tegen de vorst worden beschermd.

De eenjarigen zaaien.
Hiervoor vullen we eerst en vooral een zaaibakje met zaaigrond. Indien we dit vroeg in het voorjaar willen doen moet dit in de serre of binnenshuis voor het venster gebeuren. We laten de aarde 1 tot 2 dagen opwarmen alvorens te zaaien. Doen we hetzelfde na half mei dan kan dit gebeuren in een koude bak of buiten in open lucht.
De zaaigrond licht aandrukken, de gekozen soorten dun uitzaaien(de zaden mogen elkaar niet raken), de zaden lichtjes afdekken met grof zand of met zaaigrond waarna we lichtjes bevochtigen met een plantenspuitje. Volgens de soort kiemt het zaad na 1 tot 2 weken. Als de kiemplantjes mooi bijgegroeid zijn kunnen we ze verspenen per plukje (een groepje plantjes) in afzonderlijke potjes gevuld met een goede licht bemeste potgrond. Afharden voor het buiten uitplanten is een noodzaak. Een grote uitzondering op het buitenplant tijdstip vormt basilicum in al zijn soorten, je mag ze niet buiten laten tijdens de nacht voor einde mei!!!

Vanaf het moment dat de plantjes naar jouw gevoel groot genoeg zijn mag je beginnen met de oogst, spaarzaam plukken in de beginne en overvloedig oogsten tijdens de zomer. Het kan zijn dat een tweede zaaisel in de loop van de zomer noodzakelijk is om de oogst in het najaar te kunnen verderzetten.

De tweejarigen zaaien
Vroeg in de lente zaaien geeft een grote oogst nog deze zomer en herfst. Je laat ze overwinteren en in de volgende lente krijg je dan nog een beperkte oogst alvorens deze planten overgaan tot zaadvorming wat het einde van het oogstseizoen inluidt.

In de zomer zaaien geeft in de herfst nog een kleine oogst. Je laat ze overwinteren en in de lente krijg je dan een overvloedige oogst gevolgd door zaadvorming. Dit verschil in teelttijdstip kan belangrijk zijn om een vorm van oogstspreiding te komen.

De overblijvende maar niet winterharde kruiden
Verveine en citroengras zijn zo’n kruiden. Hier gaan we soms uit van zaaien maar meestal gebeurt dit vanuit stekken en scheuren.

Stekken
Hier nemen we licht verhoute delen om stekken van te snijden. We nemen stengeldelen van zo’n 4 tot 7 cm lang en steken die in potjes gevuld met zaai en stekgrond. Zeer belangrijk is dat je de gesneden stekken niet ondersteboven poot. De wortelvorming gebeurt immers steeds op de kant oorspronkelijk dichtst bij de wortels. Eens gestekt dekken we af met melkwit plastiek of met vliesdoek. Dagelijks broezen en terug afdekken is in de eerste 2 weken noodzakelijk. Na enkele weken als er wortels zijn gevormd kan de beschermende vlies achterwege worden gelaten. We moeten de plantjes in het begin nog wel in de schaduw plaatsen en stelselmatig mogen de plantjes dan meer in de zon komen totdat ze volledig afgehard zijn. Vanaf nu hebben we nieuwe planten en mogen we volop gaan verpotten en bemesten.

Scheuren
We nemen een volgroeide plant, snijden het gewas rijkelijk korter tot op ongeveer 15-20cm, rooien de plant en scheuren de plant nu in delen, maar wel met wortels aan . Je kunt scheuren in 2, in 4 of nog meer delen. Hoe kleiner je deelt, hoe langer het duurt om terug een oogstrijpe plant te kweken. We potten de gescheurde planten nu op in een universele potgrond. Een afwijkende methode bestaat erin om eerst de planten dieper te planten(aanaarden) zodat de bedekte delen wortels gaan krijgen, in dit stadium kun je nu ook de oude plant scheuren en zo ook verder gaan verzorgen.

Overblijvende en winterharde kruiden
Salie en tijm zijn de bekendste. We kunnen deze kruiden: zaaien, scheuren of stekken vanuit stengel- of kopstekken. Zaaien en scheuren zijn reeds besproken, stekken door stengelstekken ook maar we kunnen hier ook vermeerderen door kopstekken.

Kopstekken.
Hiervoor gebruiken we de voldoende gerijpte koppen van de planten. We breken of knippen de koppen uit op een lengte van ongeveer 10 cm en behandelen deze verder als stengelstekken.

Wortelstekken.
De methode die nog niet is besproken: wortelstekken. Hiervoor graven we de planten uit en de dikke vlezige wortels worden geknipt in stukken van ongeveer 10-15cm lang. De wortelstekken worden gestoken in zaai en stekgrond losjes van elkaar. Na enkele weken bij hogere temperatuur komen hieraan nieuwe wortels en scheuten. Deze nieuwe planten gaan we nu apart inpotten en verder kweken. We passen deze methode enkel en alleen toe bij kruiden met slapende ogen op de wortels, zoals mierikswortel en Franse dragon.

Een grote variatie aan kruiden.
Nu volgt een groot aantal kruiden met hun behoeften aan de bodem, de vermeerderingsmethode en hun gebruik in de keuken. Deze lijst is zeer uitgebreid maar heeft niet de pretentie volledig te zijn daar kruiden en hun gebruik verschillen volgens ieder zijn favoriete keukenrecepten, gevoel en smaak.

Allium cepa ( ajuin en sjalot)
foto 52, witte ajuin, Allium cepa

Voedzame grond, vermeerderen uit broedbollen en zaad, kan verwerkt worden in elk gerecht, de hoeveelheid verschilt echter per gerecht, vb. sla met gesnipperde sjalot of gestoofde ajuin met steak.


Allium cepa ‘proliferum’ (Egyptische ajuin)
Arme droge of voedzame grond, vermeerderen door scheuren en broedbolletjes, kan verwerkt worden zoals gewone ajuin maar de beschikbare hoeveelheid zal bepalen voor welk gebruik, bv. gesnipperd in sla


Allium fistulosum (stengelajuin, grove bieslook)
Voedzame grond, vermeerderen uit zaad, gebruik vb. in soepen en in de wok.


Allium porum (prei)
Voedzame grond, vermeerderen uit zaad, gebruiken in soepen en vb. stoven als groente.


Allium sativum (knoflook)
Voedzame grond, vermeerderen door bij een volwassen bol de teentjes los te breken en vervolgens te planten, gebruiken naar smaakbehoefte en volgens het gerecht bv. zoetwatergarnaal in de look of gerilde steak met lookboter.


Allium schoenoprasum (bieslook) foto 4, fijne bieslook, Allium schoenoprasum
Arme of voedzame grond, scheuren of vermeerderen uit zaad, het blad wordt meestal fijn gesneden en toegevoegd aan vb. een gemengde sla of aan gebakken zalm met een looksausje.


Allium tuberosum (Chinese bieslook) foto 5b, Chinese bieslook, Allium tuberosum
Arme of voedzame grond, scheuren of vermeerderen uit zaad, bij het gebruik fijn snijden en lichtjes meestoven op het laatst moment bij een bereiding.


Allium ursinum (daslook)
foto 21 ,daslook in bloei
Voedzame grond in de halfschaduw, vermeerderen door losse knolletjes te planten of te zaaien, in de keuken te gebruiken voor aparte gerechten. Daslookpesto, glaceren van de halfwasknollen, omwikkelen van kleine stukjes vlees of kaas waarna we het geheel in de oven plaatsen of gebruiken als een pittige smaaktoevoeging.


Aloysia triphylla (citroenverbena, verveine)
Droge of voedzame grond, vermeerderen uit stek. In de keuken het zeer fijn gesneden blad als een citroenaroma toevoegen aan een rauw slaatje bij vis.


Anethum graveolens (dille)
Voedzame grond, vermeerderen uit zaad. In de keuken wordt het fijne aromatische blad fijn gesneden en eventueel meegebakken met vis of rauw toegevoegd aan een dressing. Gebruik als versiering op een bord met gebakken vis maakt het eindresultaat visueel aantrekkelijk eventueel in kombinatie met eetbare bloemen.


Anthriscus cerefolium (kervel)
Voedzame grond, vermeerderen uit zaad. In de keuken wordt kervel veel gebruikt voor het maken van soepen en ook als ingrediënt voor het bereiden van saus voor paling in het groen.


Apium graveolens (selder) foto 9, gele struikselder, Apium graveolens var. dulce.
Voedzame grond, vermeerderen uit zaad. Selder kent een brede waaier van gebruiksmogelijkheden, selderblad met de stengels als een onderdeel van soepen, knolselder kun je gebruiken als rauw geraspte groente en ook voor het bereiden van gestoofde knolselder blokjes in een witte saus. foto 9b, groen selder, Apium graveolens var. secalinum


Armoracia rusticana (mierikswortel)
Droge of voedzame grond, vermeerderen door scheuren en wortelstek. Mierikswortel kun je rauw gebruiken in een dressing, spaarzaam gebruiken want het is een zeer pittig kruid.

foto 17, mierikswortel, Armoracia rusticana


Artemisia dracunculus ssp. sativa (Franse dragon) foto 8, franse dragon, Artemisia dracunculis
Arme droge of voedzame grond, vermeerderen uit scheuren en stengelstekken. Franse dragon kun je in de keuken vers verwerken in bearnaisesaus en in saus voor gevogelte.


Capsicum annuum (paprika, Spaanse peper e.a.)
Voedzame grond, vermeerderen uit zaad. In de keuken te gebruiken in velerlei gerechten of als onderdeel van klaargemaakte sausen (tabasco, sambal).

foto 70, pikante peper, Capsicum anuum 'Hot Thay Cullinary'


Citrus limon (citroen)
Voedzame zure grond, vermeerderen door te enten op een zaailing. In de keuken wordt het geperste sap, vruchtvlees gebruikt maar ook de geraspte schil van de vruchten(zeste). Zie artikel: citrus kweken voor zeste.


Coriandrum sativum (koriander)
foto 11, koriander, Coriandrum sativum

Voedzame grond, vermeerderen uit zaad. In de keuken wordt koriander gebruikt als rijp zaad, de verse bladeren alsook de nog groene zaaddozen. Dit kruid wordt het meest gebruikt bij het maken van curry poeder en ook bij het wokken en klaarmaken van Thaise gerechten.


Crocus sativus (safraan)
Arme droge grond, vermeerderen uit zaad en knollen(scheuren). Voor het produceren van safraan worden de stampers van de krokusbloemen geplukt en gedroogd. In de keuken wordt het kruid gebruikt voor het bereiden van paella.


Foeniculum vulgare (venkel)
Arme droge grond, vermeerderen uit zaad en door scheuren. In de keuken kunnen alle delen van deze plant gebruikt worden, ook de bloemen. Te gebruiken in de keuken om licht verteerbare visgerechten samen te stellen. Venkel wordt ook gebruikt bij het maken van ‘Pastis, Ricard’ en andere anijs- dranken.


Foeniculum vulgare var. Azoricum (knolvenkel)
Voedzame grond, vermeerderen uit zaad. Knolvenkel gebruik je als groente(stoven) en eventueel met witte saus. De groene fijne bladeren kun je gebruiken, fijn gesneden idem aan gebruik van venkel.


Helichcrysum italicum (kerrieplant)foto 14 ,curry, Helichrysum italicum

Arme droge grond, vermeerderen uit stengelstek. De kruidig geurende bladeren ruiken naar kerrie. Kerriepoeder is een fijn gestampt kruidenmengsel van gedroogde zaden. De stengels van de kerrieplant kun je met een gerecht laten meekoken net zoals tijm en rozemarijn, op die manier geeft de kerrie zijn smaken af aan het gerecht.


Juniperus communis ( jeneverbes)
Arme droge grond, vermeerderen uit zaad. De rijpe gedroogde vruchten worden meestal gebruikt als onderdeel van een marinade. Het marineren van wild is een zeer veel toegepaste manier van smaaktoevoeging en malser maken van het vlees.


Lavendula angustifolia (wilde lavendel) foto 34, lavendel, Lavendula angustifolia
Arme droge grond, vermeerderen uit zaad en stengelstek. De geurende bloemen en bladeren worden gebruikt om lavendelolie te maken en om gewoon te drogen of in vuurkruiden voor de BBQ en om in stoffen zakjes te laten geuren in minder aangenaam ruikende ruimten. Deze geurende zakjes kunnen ook dienen ter preventie van de kleermot.


Lavendula dentata ( kruidig geurende lavendel) foto 35, kruidig geurende lavendel, lavendula dentata
Normale grond, vermeerderen uit stengelstek, niet winterhard. Wordt gebruikt om het blad te drogen en om geurzakjes te maken.


Levisticum officinale (lavas) foto 16, lavas, Levisticum officinale (Kopie)
Arme of voedzame grond, vermeerderen uit zaad en scheuren. De groene delen worden gebruikt als onderdeel van soepen en sausen. Lavas is voor mij het mosselkruid bij uitstek. Mosselen kun je volgens mij niet klaarmaken zonder: ajuin, wortel, laurierblad, witte wijn, peper, zout en een flinke stengel lavas.


Laurus nobilis (sauslaurier)foto 6, keukenlaurier, Laurus nobilis
Arme of voedzame grond, vermeerderen uit zaad en stekken. Stekken krijgt de voorkeur, op die manier ben je zeker van de genetica, bij zaaien heb je een breed spectrum van mogelijke eigenschappen maar daarom niet de beste voor het gebruik in de keuken. Laurier gebruiken we bij het maken van: stoofvlees, provencaalse saus, mosselen, …


Melissa officinalis (citroenmelisse)
Arme of voedzame grond, vermeerderen uit zaad, scheuren en stengelstekken. In de keuken te gebruiken om allerlei soorten thee te maken, fijn gesneden in minimale hoeveelheden bij visgerechten.

foto 15, citroenmelisse, Melissa officinalis


Mentha (munt)

foto 29, munt, Mentha spicata 'Maroccan'
Hier neem ik alle soorten munt mee onder dezelfde noemer. Arme of voedzame grond, vermeerderen uit stengelstek en scheuren. Munt kun je gebruiken bij het bereiden van allerhande thee, coctails, schaapgerechten, desserts, …


Nasturtium officinale (waterkers) foto 31, waterkers, Nasturtium-aquaticum
Vochtige voedzame grond, vermeerderen uit zaad en stek. Gebruik in de keuken: als onderdeel van een gemende sla, soepen en voor een aardappelstamppot, …


Ocium basilicum (basilicum)
foto 20 , rechts fijne basilicum links grove basilicum
Voedzame grond, vermeerderen uit zaad. Ik neem ook hier alle soorten mee onder dezelfde noemer. Gebruiken in de keuken: voor het maken van een basilicum pesto, basilicumblad als onderdeel van een gemende sla, basilicum met mozzarella, …


Origanum majorana (echte marjolein) foto 19 ,oregano, Origanum majorana
Arme of voedzame grond, vermeerderen uit zaad en scheuren. Marjolein en oregano (wilde marjolein, Origanum vulgare) zijn neven en nichten binnen de familie van de lipbloemigen met een andere bijsmaak en gebruik. In mijn keuken gebruikt voor het maken van de heerlijkste pizza’s.foto 19b, compacte oregano, Origanum vulgare 'Compactum'


Perilla frutiscens ‘Atropurpurea’(Rode Japanse peterselie)
Voedzame grond, vermeerderen uit zaad. Vers zaad, het eerste jaar kiemkracht 100%, het tweede jaar kiemkracht 10%, dus vers zaad gebruiken. Gebruik in de keuken: als onderdeel van een gemengde sla(kleur en smaak), kiemgroente, schilderen op het bord met een fenomenale kleurtoevoeging eventueel in combinatie met eetbare bloemen.

Perilla frutiscens ‘Atropurpurea’(Rode Japanse peterselie)


Petroselinum crispum (peterselie)
Voedzame grond, vermeerderen uit zaad, mag eventueel groeien in de half schaduw. Gebruiken in de keuken: als smaakmaker en als visuele versiering. Peterselie kan ook worden gefrituurd als hapje kortom een kruid met een zeer brede gebruiksmogelijkheid.

Petroselinum crispum (peterselie)

Petroselinum crispum var. tuberosum (Wortelpeterselie)
Voedzame grond, vermeerderen uit zaad, standplaats volle zon. De wortels worden in de herfst uitgegraven en opgeslagen net als bewaarwortelen. Wortelpeterselie wordt gebruikt in aardappelgerechten om samen te koken. Wortelpeterselie kun je ook garen en serveren met een witte saus. Het blad van de wortelpeterselie kun je net gebruiken als bladpeterselie.

foto 23 ,bladpeterselie, Petroselinum crispum var. neapolitanum


Rosmarinus officinalis ( rozemarijn)
Arme droge grond, vermeerderen uit zaad en stek. In de keuken te gebruiken voor als onderdeel van marinade, klaarmaken van kip, klaarmaken van schaap, …

foto 32, rozemarijn, Rosmarinus officinalis

foto 32b, rozemarijn, Rosmarinus afficinalis


Rumex rugosus (zuring) foto 68, zuring, Rumex acetosa
Voedzame grond, vermeerderen uit zaad of scheuren. In de keuken te gebruiken voor: het maken van soepen, aardappel stamppot, paling in het groen, …


Salvia officinalis (salie) foto 13, groene salie en donkerbladige salie
Arme droge grond of voedzame grond, vermeerderen uit zaad of kopstek, In de keuken te gebruiken bij het klaarmaken van schaap, het klaarmaken van een varkenshammetje, ..foto 40,grofbladige salie, Salvia officinalis 'Berggarten'

foto 42, tweekleurige salie, Salvia officinalis 'Icterina'


Satureja Montana (winterhard bonekruid)
Arme droge of voedzame grond, vermeerderen uit zaad en scheuren. In de keuken vooral gebruikt bij het bereiden van boontjes, …


Stevia (zoetkruid)
Voedzame grond, vermeerderen uit zaad. In de keuken te gebruiken: als biologische zoetstof bij het maken van confituur voor diabetici, voor het bereiden van dranken voor diabetici, als onderdeel van een gemengde sla, …Stevia rebaudiana


Thymus (tijm) foto 25, keukentijm, Thymus vulgaris Compactus
Arme droge grond, vermeerderen uit zaad en stek. In de keuken te gebruiken: citroentijm fijn gesneden te gebruiken bij visgerechten, tijm bij het bereiden van rode saus, …foto 26b, citroentijm, Thymus citriodorus lemon


Urtica dioica (grote brandnetel)

Voedzame grond, vermeerderen uit zaad en scheuren. Is dit nu een onkruid of een kruid? In de keuken goed te gebruiken voor het bereiden van soepen, …foto 10 ,grote brandnetel, Urtica dioica

 

 


Cymbopogon citratus (Citroengras)

Voedzame grond, vermeerderen uit zaad, scheuren en stekken. In de keuken vooral te gebruiken bij het wokken.


En nog zo veel andere kruiden.

Kruiden zijn vandaag de dag niet meer weg te denken uit de keuken. Kruiden zijn hot, elke kok gebruikt of verwerkt ze wel op zijn originele manier.

Kruiden zelf kweken doen we vooral voor de versheid en het gebruiksgemak. Kruiden kweken is een ware passie.

Groeten,

Tuinman Peter.

Oesterzwammen telen, een ambacht die je ook zelf eens kan proberen!

 

1 een miskantus veld (Kopie)
Foto 1 Een veld pluimen in de wind! Wat doet een veld van enkele ha siergrassen in de Vlaamse polders?

2 miscantus in de wind (Kopie)
Foto2  Een siergrassenkweker? Het moederveld van een tuincentrum?  Brandstof voor een elektrische centrale?  Isolatiemateriaal? Mysterieus….. Zien we soms iets over het hoofd? Kan het stro van Miscanthus voor andere dingen gebruikt worden?

Jazeker! Een doorwinterd kweker heeft een procedé ontwikkeld om op de harde stengels van ‘Miscanthus giganteus’ biologische oesterzwammen te kweken. Totaal vernieuwend! Normaal wordt de oesterzwam gekweekt op tarwestro. Tarwestro heeft pluspunten maar ook minpunten. Snippers van een droog verhakseld miscanthusgewas hebben het voordeel dat het meer bio-energie kan bevatten met een grotere oogst tot resultaat. Het heeft ook een langer durende energieafgifte. Kortom allemaal eigenschappen om te kiezen voor een mengsel van tarwestro en snippers van Miscanthus giganteus

3 miskantus snippers (Kopie)
Foto 3 De snippers liggen te verluchten

Bij de start van het klaarmaken van het groeimedium wordt dit uitvoerig belucht zodat er voldoende zuurstof in aanwezig is. Vervolgens worden de snippers bevochtigd met een vloeistof bestaande uit water en een zelf ontwikkeld bacterie- en schimmelpreparaat. Als laatste wordt er ook nog suikerrietmelasse toegevoegd (energie voor het microbieel leven). Na uitvoerig mengen wordt het volledige substraat in een bunker gebracht om te verhitten, 24 uur op 61°C. Dit is  pasteuriseren.

4 de pasturiseer ruimte (Kopie)
Foto 4 De pasteuriseerruimte

6 de broedvlokken (Kopie)
Foto 5 De broedkorrels met de zuivere cultuur.

Na het pasteurisatieproces kan het groeimedium geënt worden met paddenstoelenbroed.

5 zelf ontworpen machines (Kopie)
Foto 6
Het zelf ontworpen en geconstrueerde machinepark.

Het verpakken gebeurt in de gekende baaltjes bestaande uit een geperste blok substraat verpakt in een zwarte folie van gerecycleerd plastiek. Moest die kweker na uitvinder geen machinebouwer zijn dan moest hij een immens machinepark kopen. Niets is minder waar, hij construeerde alles zelf. Dat is nog eens denken, toepassen en uitvoeren!

Na het inpakken volgt er een periode van doorgroeien van het mycelium in een ruimte waar het lekker warm is. Dit om de schimmeldraden het naar hun zin te maken. Nadat de schimmel het groeimedium volledig heeft doorgroeit krijgen de baaltjes nog een rustperiode. Dan zijn ze klaar om vruchtlichamen te produceren (oesterzwammen).

7 de doorgroei ruimte (Kopie)
Foto 7
De doorgroeiruimte (hier is het lekker warm)

8 paketten klaar (Kopie)
Foto 8
De baaltjes zijn verkoop klaar

Wanneer de kweker naast baaltjes ook nog volwaardige oesterzwammen wil produceren dan gaan de baaltjes naar de afkweekruimte.

9 de afkweek ruimte (Kopie)
Foto 9
De afkweekruimte.

Dit is een ruimte met niet al te grote temperatuurschommelingen (tussen de 10 en de 20 graden is goed) en een hoeveelheid licht. Oesterzwammen hebben voor hun groei noodzaak aan licht.  Niet dat het echt daglicht moet zijn, maar toch is een schemerhoeveelheid noodzakelijk. De baaltjes worden dan los van elkaar gestald en er worden vooraan en achteraan 2 gaatjes geprikt. Via die 4 gaatjes komt er zuurstof en licht in het substraat. Hier verschijnen dan na 2 tot 3 weken de nog jonge clusters paddenstoeltjes.

10 de start van een kluster (Kopie)
Foto 10
Start van de jonge clusters.

Een week later zijn die clusters bijna volgroeid.

11 een kluster in wording (Kopie)
Foto 11
Forse vruchten in wording

12een kluster, bijna oogstrijp (Kopie)
Foto 12
Bijna oogstklaar

13 mm lekker (Kopie)
Foto 13
Lekker!

Deze vernieuwende vorm om een product aan de man brengen gebeurt samen met het gezin onder leiding van: de stichter, bedenker, uitvinder, uitvoerder, verkoopdirecteur, kortom de ambachtsman want dit is hij vooral. Hij produceert een ambachtelijk biologisch gecertificeerd product.

20 de stichter en bezieler (Kopie)

Foto 14 De stichter en bezieler van Pleurico ( te bescheiden voor de foto).

 

21 alle gegevens (Kopie)

Foto 15 Om modern te kunnen commercialiseren moest er ook een vernieuwende lay-out komen met alle bedrijfsgegevens op de verpakking.

Als we nu zo een kweekpakket gaan kopen kunnen we de vraag stellen, hoe ga ik het bij mij thuis aanpakken om tot een goede oogst te komen.

-We kopen een kweekpakket en we controleren of de zwarte buitenverpakking niet is beschadigd.

30 een kweekpaket (Kopie)
Foto 16 Een kweekpakket voor oesters

– We kiezen een standplaats met daglicht.

– We kiezen een standplaats met niet al te grote temperatuur schommelingen.

– We kiezen een standplaats waar het tussen de 10 en de 20 °C is.

– We prikken om de 2 weken 2 gaatjes in de zwarte folie.

– Na ongeveer 3 weken krijgen we onze eerste oogst.

Zo komen we tot een oogst van lekkere biologische biefstuk en dit gedurende een periode van 2-3 maanden.

Maken we te veel openingen ineens (10) dan kun je een fenomenale oogst krijgen op zeer korte tijd, maar zeg nu eens zelf wat doe je met 2-4 kg oesterzwammen in een gezin van 2-4 personen op één week tijd?

 

33c (Kopie)
Foto 17 Oesterzwammen kan je telen in de kas, bij de paprika’s

35 (Kopie)
Foto 18 Heerlijk toch, zo’n oogst.

De smaak van rauwe oesterzwammen gegroeid op Miscanthus snippers is veel zachter dan op tarwestro. Zeker een pluspunt in de moderne keuken.

Ik wil iedereen via deze weg warm maken om zo een groeipakket te kopen en uit te proberen. Veel merken en verkooppunten zijn aanwezig maar weinigen zijn uitverkoren.

De bedrijfsgegevens en verkooppunten van onze bio-oesterzwamkweker zijn te lezen op www.Pleurico.be Lees er zeker ook de pagina zelf kweken.

Zoals steeds wenst Tuinman Peter je veel kweek en eetgenot. Groetjes

Waarom geven speciale aardbeirassen soms weinig opbrengst?

De meest geteelde aardbeirassen hebben tweeslachtige bloemen. Op één bloem vinden we dus zowel meeldraden als stampers. Voor de bestuiving en bevruchting kan zelfbestuiving volstaan, maar zorgt kruisbestuiving door wind en insecten voor grotere en beter gevormde vruchten. Hoe dan ook, met de gangbare rassen zijn er meestal geen echte teleurstellingen wat betreft de vruchtzetting.

Weinigen weten dat er aardbeirassen bestaan met alleen stampers en geen stuifmeel(vrouwelijke bloemen).   Met de herintroductie van oude rassen met sublieme smaakeigenschappen komt deze eigenschap van specifiek vrouwelijke rassen terug naar boven met alle bijhorende vereisten.

Bestuiving en bevruchting kan simpel zijn maar ook iets minder.

Vrouwelijke rassen moeten steeds andere rassen in de buurt hebben met ook stuifmeel. Zo kan kruisbestuiving optreden en daarna ook bevruchting. Bevruchting zorgt dan voor goed uitgroeiende vruchten. Is er om de een of andere reden een kink in de kabel dan kan de volledige of gedeeltelijke oogst uitblijven.

Een voorbeeld: het vrouwelijk ras bloeit  2 weken vroeger dan het gemengde ras, dit geeft een goede opbrengst bij het later bloeiende gemengde ras maar een zeer kleine oogst bij het vrouwelijke ras.

Nog een voorbeeld : zeer slecht weer bij de bloei waardoor er weinig insecten vliegen en over een veel kleinere vliegafstand, gevolg een slechte kruisbestuiving bij het vrouwelijke ras.

Bloemen van gemengde rassen kunnen mee bestoven worden door mieren die ongewild stuifmeel op dezelfde bloem verhuizen, mieren kunnen niet meehelpen met kruisbestuiving bij vrouwelijke rassen daar de mieren vooral nectar oogsten op de mannelijke delen. Hierdoor zijn ze niet geïnteresseerd om vrouwelijke bloemen te bezoeken daar die geen nectarklieren bezitten.

Al deze extra voorwaarden zorgen er voor dat er bij het kweken van speciale rassen zoals vb. Beeseascape, Assiette, White Dream en anderen extra waakzaamheid nodig is. Ook het ras ‘Pine Berry’ dat de afgelopen twee jaar sterk in de markt gezet werd  heeft slecht ontwikkelde stuifmeeldraden. Ook voor dit ras zijn andere aardbeiesoorten in de buurt noodzakelijk voor een goede vruchtzetting. Op het etiket lees je ‘kruisbestuiving zorgt voor betere vruchten’. Maar eigenlijk zou er moeten staan ‘kruisbestuiving is noodzakelijk”!

Lees ook mijn andere artikels over mijn aardbeiencollectie!

 

Mijn strategie, 2 verschillende soorten in mijn serre. Korona (mannelijke en vrouwelijke delen), Asiette(alleen vrouwelijke delen).

DSC00141

DSC00144
Heel slechte oogst bij Asiette: Korona bloeide 2 weken later dan Asiette, gevolg een zeer slechte oogst bij Asiette.
DSC01251
Bestuiving door de mieren!
DSC00102

DSC00107

Beeseascape: rood(bosaardbeismaak)

DSC03014

Asiette: wit en zeer rijp roze(ananas smaak)

DSC06398

Eetbare bloemen uit de groente-, kruiden- of siertuin.

Meer dan zestig soorten bloemen worden door Tuinman Peter vermeld in zijn nieuwe artikel over “Eetbare Bloemen”. Misschien had je er geen idee van dat zoveel soorten bloemen eetbaar zijn of twijfelde je over sommige bloemen. Daar kan nu, samen met de tips en foto’s in dit pas verschenen artikel,  verandering in komen.

Zie ook de fotoreportage met 35 foto’s van eetbare bloemen onderaan dit artikel.

collage-eetbare-tuin

Op de groothandelsmarkten worden eetbare bloemen aangeboden afkomstig van over de gehele wereld, dit omdat de arbeidslonen elders veel goedkoper zijn om zo’n arbeidsintensief product klaar te maken of omdat het hier gewoonweg het seizoen niet is (Kerstmis, Nieuwjaar…) De kosten van het vliegtuig zijn dan blijkbaar een detail.

Er zijn natuurlijk uitzonderingen. Her en der in Vlaanderen en Nederland zijn er biotuinders die op kleine schaal bloemen plukken en commercialiseren. Dit zijn voor mij lovenswaardige kleinschalige projecten die absoluut moeten blijven bestaan. Zijn eetbare bloemen, een modetrend of zal het een terugkerend fenomeen zijn? Het oog wil heel zeker ook wat in de keuken. De presentatie van de gerechten is zeer belangrijk geworden, steeds meer eet iedereen met zijn ogen. Eetbare bloemen zijn nu een hype in de horeca, maar zijn ze al even goed gekend in onze eigen keuken?

Is de voedingswaarde van eetbare bloemen anders dan van groenten?
De voedingswaarde van de bloemen van een groente, kruid of plant is eigenlijk niet anders dan die van de planten zelf. Eetbare bloemen veranderen wel heel veel aan de visuele waarde van een gerecht. Misschien bent u het nog niet echt gewoon om bloemen te eten. Maar heb  je dan al eens gedacht aan bloemkolen, aan broccoli, aan artisjokbodems. Dat zijn toch ook bloemen! Een bloem op een plant is een natuurlijk fenomeen gevolgd door vruchten en zaden. Geen zaden zonder bloemen.

We zaaien of planten veel soorten groenten of kruiden in onze groentetuin, maar oogsten ze voor ze gaan bloeien.  Nochtans zijn het juist veel van die soorten die later eetbare bloemen gaan produceren.  Enkele voorbeelden.
Spruitkool gaat schieten in de lente en vormt lange bloemstengels met mooie welriekende gele bloemen. Deze gele bloemen zijn eetbaar. De voedingswaarde is dezelfde als die van spruitjes, maar je moet er niet te veel van verwachten omdat het gewicht van de bloemen die je gebruikt veel lager is…
Koriander is een zomers kruid dat veel gebruikt wordt in wokgerechten. Als we een tijdje de groene bladeren  hebben geoogst komt er schot in de plant. De draderige zaadstengels die daarbij ontstaan zijn in gerechten niet meer te gebruiken, maar je kan wel verder kweken voor de groene en later rijpe zaden. De groene zaden van Koriander zijn smaakbommetjes, de rijpe zaden zijn iets minder uitgesproken van smaak maar toch het meest gekend. Het wordt wel eens vergeten dat de plant eerst moest bloeien om tot zaadvorming te komen en net die bloemen zijn zeer mooi en goed te gebruiken in gerechten.
Een paar overgebleven raapjes geven in de lente een vaas vol bloemenpracht en zijn zeer goed te eten.

Wanneer we de overgebleven groenten  laten bloeien werken we ook mee aan de biodiversiteit van onze tuin, we geven de insecten de mogelijkheid om de voor hen zo belangrijke nectar en stuifmeel te verzamelen. Insecten zijn dan wederom voedsel voor vogels die we ook nodig hebben om bladluizen en rupsen te verdelgen. Vogels zijn dan weer voedsel voor roofvogels die ook knaagdieren eten. Zo sluit je de kring van de broodnodige diversiteit in de tuin.

Kweken, verzamelen, verpakken en bewaren.

Gebruik nooit bloemen pas aangekocht in een bloemenwinkel, deze kunnen om de een of andere reden behandeld zijn met gewasbeschermingsmiddelen. Het zijn immers sierplanten die je aankoopt en geen groenten, dus gelden er andere normen. Wil je toch de bloemen gebruiken van een ‘gekocht viooltje’ dan moet je zeker 1 tot 2 maand wachten alvorens te plukken. Ondertussen moet je steeds de komende bloemen plukken en weggooien.

We verzamelen bloemen indien mogelijk steeds zo vroeg mogelijk op de dag, de bloemen bevatten dan de grootste hoeveelheid vocht zodat ze minder snel slap worden. We verzamelen de bloemen in het wild uiteraard op een plaats waar er geen bezoedeling is door uitlaatgassen en waar geen gewasbeschermingsmiddelen worden gespoten. In het wild verzamelen we ook zo weinig mogelijk laag tegen de grond, immers vossen kunnen een urinespoor uitzetten en deze urine kan ziekten bevatten, dit geldt ook bij paddenstoelen verzamelen in het wild. Het brengt steeds risico’s met zich mee.

In onze tuin hebben we daar minder problemen mee, zelf weten we wel waar we mogen plukken. Biologische bloemen verzamelen we in een biologisch correcte tuin.

Hoe de geplukte bloemen fris houden?
We verpakken de geoogste bloemen in plastiek zakjes al dan niet vergezeld van een aantal druppels water, dit water zorgt er voor na afsluiting dat de luchtvochtigheid stijgt en de bloemen langer fris blijven. Zodra we kunnen leggen we de verzamelde zakjes in de frigo om ze dan zo snel mogelijk te gebruiken in een gerecht. Alle groenten en zeker bloemen moeten we zo vers mogelijk gebruiken en opeten daar voedingsstoffen na enkele uren beginnen af te breken.

Gebruik en verwerking
In de keuken beoordelen we of het nodig is de bloemen  te wassen voor gebruik. Nazien op insecten is noodzakelijk. Stof kan een vorm van vervuiling zijn. Anderzijds moeten we erkennen dat wassen een verlies is van smaken.

Voor het verwerken is de algemene regel om ze rauw te gebruiken als visuele versiering en ook als een vorm van smaaktoevoeging. Verhitten is volgens mij uit den boze. Bloemen worden gebruikt voor het versieren van voorgerechten, hoofdgerechten en desserts.  De bloemen invriezen in ijsblokjes om te gebruiken in aperitieven wordt ook toegepast.

DSC05953
Eetbare bloemen, ze zijn een hype in de horeca, maar nog niet opgenomen in de landelijke keuken. Een must zijn ze niet, maar wel een welgekomen toevoeging. Zoals elkeen een gepersonaliseerde tuin(groentetuin) heeft, zo heeft elkeen ook een gepersonaliseerde keuken met bereidingen.

DSC07010
Je hoeft niet steeds naar een sterrenrestaurant voor een bloemig gerecht! De echte sterren groeien in je eigen tuin, we moeten ze alleen leren kennen en waarderen.

Hopelijk brengt dit item iets los in jullie teeltschema en in de keukenrealisatie.

Groetjes, tuinman Peter

Fotoreportage.

De eetbare bloemen kunnen we in 2 grote groepen verdelen:

1. Groenten en keukenkruiden.

2. Bloemen in wegbermen, border en tuin.

Eerst een opsomming van de groenten en keukenkruiden, de gebruikte bloemdelen en de oogstperiode

Spruitkool: de gele bloemen op korte stengels
oogst: lente

Raapjes: de gele bloemen op korte stengels
oogst: lente
raapjes

Broccoli en aspergebroccoli: de gele bloemen op korte stengels
oogst: late lente, zomer en herfstaspergebroccoli

Radijs en rammenas: de roomkleurige bloemen (foto : bloemen slangenradijs)
oogst: late lente, zomer, herfst en vroege winter

Waterkers: de witte bloemknopjes op jonge scheuten en bladeren
oogst: zomer en herfst
waterkers

Courgette en pompoen: de gele bloemen al dan niet vergezeld van een vruchtbeginsel, plukken in de voormiddag immers vanaf de middag uitbloeiend
oogst: zomer en herfst
courgette

Artisjok: begin bloei bloemhoofden en dan gebruik je de paarse lintbloemen
oogst: nazomer en herfst

Egyptische ajuin: de bloemhoofden(vruchten)
oogst: zomer en herfst

Rozemarijn: de lila kleurige bloemen
oogst: herfst en lente
rozemarijn

Mizuna en rode mizuna: de gele bloemen op korte bloemstengels
oogst: zomer en herfst tot aan de vorst

Mosterd: de gele bloemen op korte bloemstengels
oogst: zomer en herfst tot aan de vorst

Rucola: de roomkleurige bloemen op korte bloemstengels
oogst: zomer en herfst

Bieslook: de paarse bloemhoofden om los te scheuren
oogst: zomer
bieslook

Verveine (citroenverbena): de witte bloemtrossen
oogst: zomer en herfst
verveine

Tijm: de roze bloemetjes eventueel aan een takje
oogst: zomer
tijm

Oregano: de roze bloemetjes aan een takje
oogst: zomer
oregano

Rode Japanse peterselie(schizo): de bloemen worden mee geoogst met de gekleurde bladerenrode japanse peterselie

Chinese bieslook: de witte bloemen op een kort stengeltje
oogst: herfst
chinese bieslook

Basilicum in bloei: de bloemetjes aan een oudere scheut
oogst: zomer en herfst
basilicum

Koriander : bloemetjes en zaden aan een oudere bloemstengel.
oogst: zomer en herfst.

koriander

Haverwortel: de gele bloemhoofden om open te scheuren
oogst: zomer en herfst

Chicorei en witloof: de blauwe bloemen om open te scheuren
oogst: zomer en herfst

Salie: de blauwe bloemetjes aan een oudere scheut
oogst: zomer en herfst
salie

Munt: de eindstandige bloemen
oogst: zomer en herfst
munt

munt (4)

En nu, als tweede deel, de bloemen in wegbermen, border en tuin, hun gebruikte delen en de oogstperiode.

Wilde rucola: de gele bloemen aan korte stengels
oogst: zomer en herfst
wilde rucola

Winterpostelein : de schutbladeren met de bloemetjes erin.
Oogst: winter en vroege lente  Vindplaats: in de duinen aan de kust

Reukerwt: De bloemen aan korte bloemstengels
oogst: vanaf de late lente en de zomerreukerwt

Erwten : de jonge scheuten met de ontluikende bloemen
oogst: de late lente en de zomer

Madeliefje: de wit-roze bloemhoofdjes
oogst: lente en zomer

Paardenbloem: de gele bloemhoofdjes om open te scheuren
oogst: lente, zomer en herfst

Zevenblad: de witte bloemschermen om te versnijden
oogst: zomer

Teunisbloem: de gele bloemen aan een kort steeltje, enkel plukken in de voormiddag, vanaf de middag uitbloeiend
oogst: zomer
teunisbloem

Rode klaver: de roze-rode bloemen aan een kort stengeltje
oogst: zomer en herfst
rode klaver

Zonnebloem: de gele lintbloemen
oogst: zomer en herfst
zonnebloem

Oost Indische kers: de geel-oranje bloemen
oogst: zomer en herfst
Oost Insische kers

Viooltje: de veelkleurige bloemen
oogst: lente, zomer, herfst en winterviooltjes

Citroengeranium: de roze en lilakleurige bloemen aan een kort steeltje
oogst: zomer en herfst
citroengeranium

Bernagie, Komkommerkruid: de blauwe bloemetjes
oogst: zomer, herfst

Witte en paarse dovenetel: de witte en roze lipbloemen
oogst: zomer en herfst

Goudsbloem: de bloemhoofden om te verscheuren
oogst: zomer en herfst

Vlierbes: de witte bloemschermen om te versnijden
oogst: zomer
vlierbes

Citroentagetes: de gehele gele, oranje of rode bloemhoofdjes
oogst: zomer en herfst
mini tagetes

Dahlia: de veelkleurige lintbloemen
oogst: zomer en herfst
dahlia

Dianthus(tuinanjer): de veelkleurige bloemen op een korte stengel
oogst: zomer en herfst
Dianthus

Tulpen: de veelkleurige kelk en kroonbladeren
oogst: lente
tulpen

Primula: de veelkleurige bloemen
oogst: lente
primula

Hosta: de witte of lila bloemen losplukken van de stengel
oogst: zomer en herfst
hosta

Lavendel: de blauwe bloemen
oogst: zomer
lavendel (Kopie)

Maarts viooltje: de paarse bloemetjes
oogst: lente

3469

Hemerocallis: de veelkleurige kelk en kroonbladeren
oogst: zomer en herfst

Appelbloesems: de witte en roze kelk- en kroonbladeren
oogst: lente

Kweepeerbloesem : de witte kelk- en kroonbladeren
oogst: lente
kweepeer

Pioen: de veelkleurige kelk- en kroonbladeren
oogst: zomer
pioenroos

Phlox: de veelkleurige bloemetjes
oogst: zomer en herfst
Phlox

Rozen: de veelkleurige kelk en kroonbladeren
oogst: zomer en herfst
roos

Leeuwenbekjes: de veelkleurige lipbloemen
oogst: zomer en herfst

Malva: de roze-lila bloemen
oogst: zomer en herfst

Malva

Vlijtig liesje: de veelkleurige bloemen
oogst: zomer en herfst

Stokroos: de veelkleurige bloemen
oogst: zomer

En anderen.

Aardbeien : onbekende rassen, smaken, kleuren en texturen.

aardbeien-rassen-smaak

In dit overzicht geeft Tuinman Peter u een bloemlezing van  te weinig gekende smaken, kleuren en  texturen van talrijke bekende maar vooral minder bekende aardbeirassen. Het resultaat van jarenlang kweken en proeven. Nu in primeur op www.Peter.Plantaardig.com
Daarna volgt nog een overzicht van de oneindige gebruiksmogelijkheden van onze zomerkoninkjes.

Als je vraagt wat er belangrijk is om lekkere aardbeien te hebben zullen veel mensen antwoorden dat ze absoluut vers moeten zijn , en dat ze zoet moeten zijn, vooral zoet.
Weinig of bijna geen keukenprinsen en-prinsessen weten daarbij dat er ook een indeling bestaat volgens kleur, smaak en stevigheid van de rijpe vruchten.

een proeverij met beoordeling
foto : aardbeien proeven bij Tuinman Peter

De verschillende smaken

Gefruit : een rond boeket van geur en smaak.
*Soorten: Mara des Bois, El Santa, Lambada.

– Rijpe ananas : echt als de smaak van een rijpe ananas.
* Soort: Assietta.

Asietta
foto : Assietta

 

Framboos : de bolletjes textuur en een overweldigende smaak van framboos.
* Soorten: Beeseascape, Perle de Praagha.

beaseascape
foto : Beeseascape

 

Bosaardbei : de uitgelezen smaak van bosaardbeitjes.
* Soorten: Baron Solemacher, Nova Gento.

bosaardbei
foto : bosaardbei

nova gento
foto : Nova Gento

 

Friszurig : zoetzuur, fris.
* Soort: Souvenir de Charles Machiroux.
Souvenir de Charles Machiroux
foto : Souvenir de Charles Machiroux

Gekruid : de nasmaak achteraan in de mond is een kruidenboeket.
* Soorten: Darselect, Clery.

clery

foto : Clery

Mochten deze gekende, minder gekende en nostalgische namen van aardbeien bekend in de oren klinken dan ben je iemand die al heel wat  ervaring heeft met het telen van aardbeien….Knipogende emoticon

De verschillend consistenties

Zacht in de mond: je laat het vruchtvlees smelten tussen tong en verhemelte, kauwen is uit den boze.
*Soorten: Mara des Bois, Lambada, Korona, Gariguette

korona
foto : Korona

 

Lambada
foto : Lambada

Gariguette

foto :Gariguette

Stevig: bij een lichte vorm van platdrukken tussen tong en tanden komt het aroma vrij.
*Soorten: Darselect, Sonata, Kimberley, Cirafine

sonata
foto : Sonata

cirafine

foto : Cirafine

Hard: een stevige bit, echt iets voor de liefhebbers.
*Soorten: San Andreas, Clery.

San Andreas
foto : San Andreas

 

En dan nu een buitenbeentje:

Niet vast te houden bij de vrucht: je kunt zo’n vrucht niet met de hand nemen zonder het vruchtvlees te kneuzen en het rode sap aan de vingers te hebben, best vastnemen bij het vruchtsteeltje.
Soorten: Beaseascape, Koningin Louise.

beaseascape2

foto : Beaseascape

Is er nog iemand overgebleven die dit al allemaal wist? Dan is dit een echte kenner, een meester in de aardbeienteelt. Knipogende emoticon

De verschillende kleuren

Geel. Soort: Asietta.

Oranje. Soorten: Lambada, Elsanta.

Geel met rood. Soort: Madame Moutot.

madame moutot
foto : Madame Moutot

Rood. Soort: Fraisier Yannick, Gigantella

fraisier de yannick

foto : Fraisier Yannick

gigantella
foto : Gigantella

Donkerrood. Soorten: Darselect, Vima Zanta.

vima zanta
foto : Vima Zanta

Is er nu nog iemand overgebleven? Dan verdien je 3 Sterren volgens de gids(..).Knipogende emoticon

Gebruik in de keuken

Vruchtensappen.
Het is mogelijk om vruchtensap te maken door alleen maar gebruik te maken van aardbeien. Persen is een eerste mogelijkheid, smoothies maken een tweede, vruchtensap maken op de ‘Weck’ manier door gebruik te maken van stoom een derde.

Milkshake aardbei.
Je neemt  een hoge beker, een bol vanilleijs, rijpe aardbeien en room. Je mixt dit in een blender en je hebt een super milkshake met aardbei.

-Confituur maken
Doodeenvoudig en toch heeft iedereen z’n eigen recept en smaak. De grondstof (de kwaliteit, de soort en de smaak) bepaalt toch voor het grootste gedeelte het eindresultaat.

– Fruitsla
Vers verwerkt in fruitsla met een scheut appelsap over, al dan niet met een extra scheutje alcoholische drank overgoten. Dit een uurtje laten trekken en ja, een hemelse vruchtensla.

Verwerkt in een fruittaart
Een luchtig gebakje, horizontaal doorgesneden, rijkelijk belegd met rijpe aardbeischijfjes en aangevuld met slagroom, mmm…, een zonde overwaard.

Samen met vanille-ijs
Je neemt een flinke bol vanille ijs van een goede kwaliteit, je schikt een paar versneden goed rijpe aardbeien errond en je overgiet met een flinke scheut coullis gemaakt van rijpe aardbeien en gemixt zonder toevoegingen. Op dit meesterlijke bordje leg je nu 2 blaadjes vers gewassen munt. Hemels.

DSC01437

Heb ik jullie op ideeën gebracht, goed zo,  maar we moeten ze eerst nog kweken…. Geduld is een deugd.

Groetjes, Tuinman Peter

op invitte
foto : overvloed aan zomerkoninkjes in juni en juli.
een proeverij ten huize van

foto : Smaakproeven, een serieuze bezigheid!

een glaasje prik met..

foto : Een glaasje bubbels en aardbeien, hemels!

 

Oerprei kweken in de moestuin, eenvoudig en veelzijdig.

oeprei-teelt-moestuin-vergeten-groenten

Oerprei (parellook) is een  bij velen nog onbekende groente die behoort tot het plantengeslacht Allium waar ook ajuin, sjalot, bieslook, knoflook en prei deel van uitmaken.

Oerprei smaakt als prei en is  zeer eenvoudig om te kweken. Ook in de keuken kan je deze deze groente vlot verwerken in veel verschillende toepassingen.

Onderaan dit artikel vind je een uitgebreide, chronologische fotoreportage.

De teelt

Je krijgt, ruilt of koopt een aantal bolletjes (broedbolletjes) en je plant die in september- oktober in een bloempot of in de vollegrond in de tuin. De broedbolletjes plant je ongeveer 2-4 cm diep en 4-8 cm uit elkaar.

De broedbolletjes zijn perfect winterhard. Het kan dat er na een zeer strenge vorstperiode  bladverdroging is. Ondergronds is er echter niets aan de hand en in de lente overgroeit het jonge schot deze bevroren bladeren. Dan merk je bijna niets meer van de vorstschade.

Vroeg in de lente bemest ik met een organische meststof voor bloem- , knol- of vruchtgewassen, een meststof met een relatief hoge hoeveelheid kalium is dat (vb. MIX 2 van DCM). Elke 6 weken mag je deze bemesting herhalen als je een dikke bolvormige wortelbasis wilt. Het is opvallend dat de stengel van de oerprei (schacht)  niet zo dik wordt als van gewone prei. Aanaarden is niet nodig omdat, in tegenstelling tot gewone prei,  de schacht niet de belangrijkste oogst is.

Oogsten
Einde mei als de wortelbasis enorm is gezwollen en er rondom de bol teentjes worden gevormd zoals het ook bij  knoflook is kan je beginnen oogsten. De buitenste vliezen moet je verwijderen zoals bij ajuin en verder kan je de gehele plant verwerken zoals gewone prei. Begin juni komen er harde vliezen rond de gevormde teentjes. Nu is het tijdstip aangebroken om alle oerprei die nog in de moestuin staat  te rooien, te pellen als een ajuin, grof te snijden en in  te vriezen.

Een andere manier om een oogst te verwerven heb ik hier op plantaardig leren kennen: snijprei. De bovengrondse scheuten kan je oogsten zoals bieslook om zo in gerechten te verwerken. Waarom zou dit niet kunnen, ja toch!

Uiteraard kan je de teelt ook verderzetten tot de volledige rijpheid en dan gebruik je de grootste preibollen ter vervanging van ui of sjalot. Dit schept een sterke smaaknuance in deze recepten.

Gewasbescherming
Insecten komen in zwaardere grond niet voor. Op lichte grond kun je last hebben van preivlieg en preimineervlieg. Verwacht je problemen dan kan je kweken onder insectengaas of spuiten om de 2-4 weken tijdens de teelt met bio-pyretrex.
Vanaf half mei kunnen bladeren afsterven omdat ze aangetast zijn dor bladschimmels (zoals roest). Dit vind ik  niet erg want het beste van oerprei zit nu eenmaal onder de grond! Na het verwijderen van de zieke bladeren houd je nog voldoende over om te verwerken. Voor wie er zou aan twijfelen: deze bladschimmels beïnvloeden  de smaak niet.

Overhouden van pootgoed voor het volgende kweekseizoen
Bij het oogsten moet je een perceeltje afbakenen waar je niet van oogst om zo broedbolletjes over te houden die je  in september kan  planten. Het lijkt logisch om de  dikke bollen  te consumeren en de kleinere broedbolletjes over te houden als pootgoed. Toch is dit niet zo’n goed idee.  Dan voer je immers elk  jaar een selectie uit op kleinere bolletjes. De ervaring leert ook dat wanneer je enkel en alleen de dikste bollen plant, deze gemakkelijk bloemstengel vormen. De kwaliteit is dan minder goed om te verwerken in de keuken. Dan maar zaden gebruiken uit de bloemstengels? Nee, want zaad levert deze methode niet op.

Elk jaar houd ik zo een perceeltje over om pootgoed te hebben. De grootste  en middelgrote bollen  houd ik voor mijzelf en de kleintjes gooi ik weg. Of ik maak anderen gelukkig met deze bijzondere en veel te weinig gekende groente.

Gebruik in de keuken:

  • Soep
  • Gestoofde oerprei al dan niet gebonden met een volledig ei er doorheen geroerd
  • Oerprei in kombinatie met gebakken vis.
  • Hamrolletjes met kaassaus, het witloof vervang je in het recept door gestoofde oerprei voor zij die geen witloof lusten.
  • Zalm met gestoofde oerprei in een bladerdeegjasje, gebakken in de oven.
  • Waterzooi, oerprei is hier een niet te missen ingrediënt.

 

Groetjes,  Peter

Mijn fotoreportage

100een oude pot oerprei scheuren
Foto 1 : september, een oude pot oerprei scheuren.

101de broedbolletjes scheuren en planten
Foto 2 : het uitplanten van de jonge oerprei (september)

102de start van vele jaren oerprei kweken
Foto 3 : dit is de start van vele jaren oerprei telen.

106bna enkele weken, de opkomst
Foto 4 : enkele weken na het planten (oktober)

107een jaar later is het veldje al veel groter
Foto 5 : oerprei in het vroege voorjaar (maart)

109bperfect winterhard
foto 6 : oerprei is perfect winterhard

110mei

113einde mei, begin juni
Foto 8 : de oerprei einde mei.

114de oerprei is in het goede oogststadium

Foto 9 : de oerprei is nu in het goede oogststadium

115een mooie oogst voor de diepvries
Foto 10 : Geoogste en verwerkte oerprei, klaar voor de diepvries.

119de broedbollen voor het plantgoed
Foto 11 : deze bollen zullen dienen als plantgoed

120ceen kistje reeds gesorteerd en een kistje niet gesorteerd

Foto 12 : links een kist gesorteerd plantgoed, rechts nog niet gesorteerd.

Zuring, makkelijk in de moestuin, een zoektocht in de keuken.

Door een onderhoud aan de website is dit artikel van vorig jaar opnieuw in het verzendsysteem beland. Dit was niet de bedoeling.

U hebt het wel al gemerkt, GroentenInfo brengt momenteel geen nieuwe inhoud. De website wordt nog steeds onderhouden en reacties blijven zeer welkom. Het is de bedoeling om binnen afzienbare tijd te starten met nieuwe artikels en de nieuwsbrief opnieuw op te starten.  Tot dan!

DSC08237

Zuring (ook wel zurkel genoemd), is voor de ene een geprezen bladgroente, voor de andere een nutteloos kruid.

Veel tuinliefhebbers kennen de naam wel, en zien de plant hier en daar opduiken in tuincentra, maar vragen zicht af wat je er mee kan doen.

Zuring is een vergeten bladgroente die nauw verwant is aan verschillende graslandonkruiden zoals  veldzuring, rode zuring, bloedzuring.

De groente groeit eigenlijk even gemakkelijk als onkruid, zaait zich zelf uit als onkruid als je niet oplet en ruikt en smaakt voor sommigen als…

Zuring kan je beschouwen als een vaste plant, maar wel één die je gemakkelijk kan opkweken uit zaad. Maar pas op, als je de plant zijn gang laat gaan, zal ze te pas en te onpas in de tuin opduiken. Het is beter de plant geen zaad te laten produceren, alleen dan bekom je de beste bladkwaliteit. En dan is de plant ook veel beter in toom te houden.

Het hele groeiseizoen kan je zuringbladeren plukken. Pluk je er te weinig dan worden de oudere bladeren gelig en minder mals. Knip dan eens met een snoeischaar al de bladeren weg en na 2 weken heb je terug jonge malse bladeren. Ziekten en plagen zijn bij zuring haast niet aanwezig. Zijn er om één of andere reden toch eens kwalitatief mindere of beschadigde bladeren, zet de schaar erin en na 2 weken kan je opnieuw oogsten. Kan het eenvoudiger?.

Gebruik in de keuken:

Dat is een ander paar mouwen, veel mensen houden niet meer van de zure intense smaak. Maar het is en blijft een veelzijdige bladgroente, wees dus inventief en probeer vooral uit. Wedden dat er wel degelijk iets uit de bus komt die past in jouw eigen keuken?

Enkele voorbeelden om uit te proberen

  • Zuringsoep
  • Paling in het groen (wie kent dit nog?). 20 jaar geleden was dit een populair gerecht voor een avondje uit….. Ja, gerechten zijn ook onderhevig aan modetrends.
  • Zuringaardappelen met karnemelk (Op zijn Vlaams : zurkelpetatten met karnemelkstampers)
  • Zalm met gestoofde zuring in de room in een bladerdeegjasje.
  • Roerei met zuring.
  • Jonge zuringbladeren in een gemende sla, bloedzuring is daarbij zeer decoratief

 

Medische eigenschappen
Zuring bevat zeer veel zuren welke niet bevorderlijk zijn voor reumapatiënten. Dus zoals zoveel: gebruiken met mate.

bloedzuring

Zaai nu uw eigen kiemgroenten!

Februari, de winter nog steeds in zijn volle ornaat en  de verse groenten uit onze eigen groentetuin raken op. Dit is het ideale moment om kiemgroenten te kweken. In dit artikel leer je hoe en verneem je ook welke zaden je hiervoor kan gebruiken.

collage kiemgroenten

Kiemgroenten kun je kweken op verschillende manieren:

  • in kleine bloempotjes met potgrond
  • in een kiemtorentje
  • op keukenpapier of op katoen
  • in glazen bokalen afgedekt met neteldoek.

PS : Klik op de foto’s om te doorbladeren en te vergroten.

In bloempotjes met potgrond

Je neemt ronde potjes van 10.5cm en vult die met groenten en kruidenpotgrond tot op 2cm van de rand. De resterende ruimte tot aan de rand vul je verder op met zaai- en stekgrond. Hier zaai je nu de te kweken soorten dik op (de zaadjes mogen elkaar bijna raken) en je dekt de zaden af met een laagje van 1mm grof zand. Goed bevochtigen en binnen op de vensterbank plaatsen. Volgens de soort kiemen de eerste plantjes al na 3 dagen. Als de kiemplantjes na 1 tot 2 weken een hoogte bereiken van ongeveer 5cm zijn de plantjes kniprijp en zijn ze te gebruiken bij koude schotels of om te mengen met rauwe bladgroenten die nog kon oogsten uit de tuin of serre (bv groenlof, veldsla)

kiemgroenten-potjes (1)kiemgroenten-potjes (2)kiemgroenten-potjes (3)kiemgroenten2 (1)kiemgroenten-potjes (4)kiemgroenten-potjes (5)

In een kiemtorentje

Er zijn verschillende types van kiemtorentjes.
Die waar ik mee werk (gekocht bij VT zaden) leg ik eerst een enkele laag keukenpapier in. Dit  maak ik vochtig en zaai ook nu aan een hoeveelheid zodanig dat de zaden elkaar bijna raken. Elke dag moet je opnieuw bevochtigen. Als de zaden goed gekiemd zijn moet je de verschillende compartimenten om en om plaatsen zodat er luchtcirculatie is in de zaaibakjes. Als de kiemplantjes ongeveer 3-4 cm mag je oogsten en gebruiken zoals bij de vorige methode.

kiemgroenten-kiemtoren (1)kiemgroenten-kiemtoren (2)kiemgroenten-kiemtoren (4)

 

In een plantenschaal met 2lagen keukenpapier

De plantenschaal goed uitwassen en daar 2 lagen keukenpapier in leggen, dit bevochtigen en opnieuw dik zaaien. Je hoeft een grotere schaal niet met 1 soort te zaaien, meer soorten geven een leuk uitzicht. Hou er wel rekening mee dat je de verschillende soorten op mekaar afstemt zodat de kweekduur niet te sterk uiteenloopt. Als de plantjes 3 tot 4cm hoog zijn kan je oogsten maar je hoeft niet alles ineens te oogsten. Oogst dagelijks zodat de kiemgroente steeds dagvers is.

kiemgroenten-schaaltjes (2)

In glazen bokaaltjes die afgedekt zijn met een kaasdoekje

De gekozen zaden gaan zonder toevoeging in een bokaaltje afgedekt met een neteldoek  waarbij meestal niet meer dan een koffielepel zaad gebruikt wordt. Elke morgen en elke avond moet je onder de kraan spoelen tot de zaden goed rondwellen. Na het spoelen de bokaaltjes omgieten en laten uitlekken, de neteldoekjes maak je vast met een elastiek rond de bokaalhals. Het uitlekken doe je in een plantenschaal en je zet de bokaaltjes schuin op de rand van de schaal (zo laat je zuurstof binnen). De vochtigheid die achterblijft in de bokaal is voldoende opdat de zaden zouden kiemen. De temperatuur voor deze kweek mag niet hoger zijn dan 18-20 graden. Hogere temperaturen zijn niet bevorderlijk voor de gezondheid van de kiemende groentjes. Volgens de gekozen soort kun je reeds oogsten na 5 dagen.

kiemgroenten-bokalen (1)kiemgroenten2 (4)kiemgroenten-bokalen (2)kiemgroenten2 (5)

kiemgroenten2 (3)

De soorten groenten en de beste methodes:

Tuinkers: in een kiemtoren, in potjes met aarde, in een schaal op keukenpapier

Radijs: in glazen bokalen, in een kiemtoren, in potjes met aarde

Zonnebloemen: in glazen bokaaltjes, in een kiemtoren, in potjes met aarde

Waterkers: in glazen bokalen, in onderschalen op keukenpapier, in potjes met aarde, in een kiemtoren

Prei en ajuinscheuten: ideaal in glazen bokaaltjes, in potjes met aarde

Worteltjes: in glazen bokalen, in potjes met aarde

Alf alfa(luzerne): in glazen bokalen, in een kiemtoren, in potjes met aarde

Rode biet: in een glazen bokaal, in een kiemtoren, in potjes met aarde

Sla in verschillende soorten: in potjes met aarde, in een kiemtoren

Broccoli: in potjes met aarde, in een kiemtoren en niet in glazen bokaaltjes(de kiemplantjes verslijmen na een paar dagen, weet niet waarom maar het gaat gewoon niet)

Andere soorten kooltjes: in glazen bokaal, in potjes met aarde, in een kiemtoren

Erwten: in een grote pot met aarde en dan bleken in het donker

Spinazie: in glazen bokaaltjes, in potjes met aarde, in een kiemtorentje(je moet steeds de zaadhuid manueel plukken)

Rode kool(zeer decoratief door de rode kleur): in glazen bokaaltjes, ideaal in potjes met aarde zo veel mogelijk in de zon voor de rode kleur

Rucola: in potjes met aarde, in een kiemtorentje

Basilicum: in potjes met aarde

Koriander: in potjes met aarde, in een kiemtorentje

Knolvenkel: in potjes met aarde

De zaden die je gebruikt voor de kiemgroenten kunnen uit een gewoon zakje zaad gehaald worden, maar je moet altijd niet ontsmet zaad gebruiken.
Je kan ook speciale biologisch gekweekte zaden gebruiken, dit zijn natuurlijk de gezondste (oa van het merk Lima).

Hoe kan je niet ontsmette zaden herkennen? De Belgische wetgever (en wie weet ook buitenlandse maar dit weet ik niet) bepaalt dat een ontsmettingsmiddel steeds een goed zichtbare kleurstof moet bevatten(vb. groen) zodat je bestrijdingsmiddelen kunt herkennen op zaden.

Veel succes bij het kweken en proeven!

Groetjes,

Peter

DSC08116kiemgroenten in een aantrekkelijk jasje als een geschenk

DSC08110DSC08113DSC08120

Mijn allervroegste primeurkooltjes kan ik nu zaaien.

Het is februari, nog volop winter, en toch lonkt de lente al. Voor de allervroegste teelt (weliswaar na de veel moeilijkere weeuwenteelt) van spitskool, savooikool, koolrabi, bloemkool en broccoli is de zaaitijd weer aangebroken. Deze teeltwijze wordt ook wel eens beschreven als de ‘vrijsterteelt’.  Primeurkooltjes geoogst uit eigen tuin zijn onbetaalbaar, zeer delicaat van smaak en je vind ze slechts zelden in de winkel. Smullen maar!

Zaaien.
De koolsoorten zaai ik bij een lage temperatuur, dat wil zeggen, liever koeler met veel licht dan te warm en te donker. Met de lage temperatuur bekom je de stevigste planten. Zaaien in de huiskamer is dus niet zo’n goed idee. Ik zaai in een klein zaaikistje op een koele vensterbank en onmiddellijk na het kiemen gaan ze naar de koude serre . De verhouding tussen licht en warmte zijn zeer belangrijk. Na opkomst begin ik  als het ware onmiddellijk  met afharden om kloeke planten te verkrijgen.Ik neem een klein zaaikistje met zaai- en stekgrond en strooi de zaadjes dun uit. Tussen elk zaadje mag er wel een halve cm zijn  Dit laatste is belangrijk om later zonder veel beschadiging te kunnen verspenen. Daarna dek ik af met een dun laagje zaai- en stekgrond en wordt dit bevochtigd. Dit doe ik met een plantenbroesje of een minigietertje. De laag afdekgrond is nooit dikker dan 1 mm, immers de dikte van de dekgrond moet je in verhouding nemen met de grootte van de zaden.  Een oud, bijna vergeten middel, om kiemplantenziekten te voorkomen is de zaadjes afdekken met rivierzand. Geen zeezand, want dit bevat schadelijke zouten. Na 1 tot 2 weken zijn de plantjes gekiemd. Het is belangrijk om het vocht in de serre wat af te luchten en spaarzaam water te geven, zo voorkom je kiemschimmels en andere schimmels. Bij weinig luchten zou er Botrytis (smeul) kunnen voorkomen. Om schimmels te voorkomen gebruik ik  spuitzwavel, of ga ik  stuiven met lava-biopholin. Bij slakkenvraat zal ik biologische slakkenkorrels op basis van ijzerfosfaat strooien. De koolvlieg is nu nog niet actief bij deze vroege zaai. Als ik na een paar weken toch bladluizen zie, dan stuif ik met lava-biopholin.

Verspenen
Zodra de plantjes groot genoeg zijn, dit is zodra de plantjes 2 zaadlobben en 1 echt blaadje hebben verspeen ik ze in ronde potjes van 10,5 cm, in universele potgrond. Dit is een grote potmaat daar de plantjes nog een hele tijd rustig moeten kunnen groeien. Je zet ze dan in de koude serre of onder plat glas.

spitskool-vrijsterteelt-moestuin

Planten
Uitplanten kan dan vanaf 15 maart tot begin april volgens het weer.  Als je kan planten onder vliesdoek zal dit de oogst tot  3 weken vervroegen, maar het is niet noodzakelijk om af te dekken. De plantafstand die ik gebruik bedraagt voor bloemkool en broccoli: 50x50cm en voor spitskool, koolrabi en savooikool slechts (!) 40x40cm omdat deze laatste drie gewassen geoogst worden voor het volledige wasdom.  De grond is uiteraard eerst gespit of losgemaakt met de grelinette en bemest met 1 kg organische handelsmeststof (bv DCM mix 2)  per 10 vierkante meter.  De planten gaan dan tot aan het hartje in de grond. Zo staan ze stevig tegen de lentewind.

Verdere zorgen.
Het kan enkele weken na het planten nodig zijn om aan te aarden om windschade tegen te gaan.Maar eerst, ongeveer 2 weken na planten strooi ik nog een weinig organische handelsmeststof (bv DCM Mix 2). Ik strooi dit niet breedwerpig maar wel een klein handje vol en dit op 10 cm van de wortelhals.

Vroeg oogsten
De oogst begint al van het moment dat je echt  niet meer kunt wachten. Savooikool vanaf het stadium met mooie grote bladeren, een beginnend kropje als het ware. Je mag zeker niet wachten op een mooie dikke kool. Het is immers een lente-savooikool! Spitskool oogst ik vanaf het moment dat er een kleine spits kooltje te zien is. Koolrabi vanaf dat er een klein bolletje is gevormd. Bij bloemkool en broccoli wacht ik natuurlijk wel op de bloemvorming.

Primeurkooltjes geoogst uit eigen tuin zijn onbetaalbaar, zeer delicaat van smaak en je vind ze slechts zelden in de winkel. Smullen maar!

Aardbeirassen, doordragers. Mijn Top 5.

Aardeien zijn één van mijn favoriete teelten. In de loop der jaren experimenteerde ik met meer dan 70 rassen. Hierbij mijn persoonlijke top 5 voor wat betreft de doordragers.

Ik raad aan om de meibloesems weg te knippen om een steviger gewas te kweken tegen de tweede en latere bloei. Vroeger waren doorbloeiende aardbeien van een minderwaardige kwaliteit, met de nieuwere soorten en de trend om te kweken op een kleinere oppervlakte is het zeker aan te bevelen om doordragende rassen te overwegen. Het is wel nodig om zeer kritisch te zijn tegenover veel nieuwe soorten uit zaad, ze zijn dikwijls minderwaardig.

1 Mara des bois: een zeer zoet smakende soort.
De vruchten zijn kleiner van omvang. Een zeer lekkere soort. De vruchten zijn aan de zachte kant, minder goed te transporteren.
2 Ostara: een oude soort met grotere vruchten, veel aangeplant. De smaak is normaal tot goed. De vruchten zijn iets steviger van structuur dan Mara des Bois.

3 Szesanne: een eigen selectie. De smaak is goed tot zeer goed, de vruchten groot in aantal en diameter
4 Cirafine: een langwerpige vruchtvorm. Een harde vrucht, goed voor transport. Bij een goede rijping een zoete smaak. Zeer resistent voor echte meeldauw (witziekte) in het najaar. Een goede gulden middenweg-soort.

cirafine_aardbeien
5 Charlotte: korte dikke vruchten, bij voldoend rijping zeer zoet. De vruchten zijn stevig van structuur. Zeer hoge opbrengst. Een nieuwere topsoort.

De 10 beste aardbeirassen.

Aardbeien telen is één van mijn favorieten. In de loop der jaren heb ik wel een zeventigtal soorten getest en voor mezelf notities bijgehouden.

Daarom deel ik graag mijn “Aardbeien top 10 juni dragers”

1 Korona: het beste ras voor de liefhebber.
De smaak van de vruchten is subliem, de vruchten zijn zacht en smeuïg  De vrucht is zeer sappig, bij het bijten loopt het sap wel eens langs de kin. De soort is weinig of niet gevoelig voor de bekende wortelziekten en weinig vatbaar voor echte meeldauw (witziekte) Kortom het ras voor de liefhebber die wenst biologisch te kweken en een sublieme smaak het allerbelangrijkst is.

korona_aardbeien
2 Darcelect: een populaire tuinderssoort.
Een meststofvreter. De opbrengst is hoog tot zeer hoog met extra grote vruchten welke bij goed doorrijpen een aparte lekkere gekruide smaak hebben. Deze soort is redelijk gevoelig voor wortelziekten wat voor de liefhebber zeker een nadeel is.
3 El Santa: het standaardras voor de handel.
Een heel lekkere smaak met een geparfumeerd na aroma. De vruchten verdragen door hun stevigheid uitstekend het transport en ze bewaren goed in de koelcel. Het grote minpunt is de zeer grote gevoeligheid  voor wortelziekten.   Voor de liefhebber te voorkomen door een zeer ruime vruchtwisseling en niet langer dan twee jaar te laten groeien.

4 Elvira: een prachtige, gezonde soort aardbei met een lekkere nasmaak. De vruchten zijn bij volledige rijpheid te zacht om te commercialiseren. Voor ons liefhebbers primeert gelukkig de smaak en de plantgezondheid boven de verhandelmogelijkheden.
5 Gariguette: de vroegste aardbei. Langwerpig van vorm met een ingezonken aanzet onder het vruchtkroontje. De smaak bij een vervroegde serrekweek is lichtzoet. Bij een openluchtteelt, mooi zonnig weer en goed laten doorrijpen is de smaak toch wel heel zoet, net zoals in het zuiden waar de soort veel gekweekt wordt.

Gariguette_aardbeien
6 Sonata: een soort met een korte geblokte vruchtvorm, lekker zoet van smaak, niet te vroeg. Stevig van plantbouw met grote bladeren. De plantgezondheid voldoet

sonata aardbeien
7 Vima Zanta: een oude soort. De vruchtkleur is donkerroood tot paarsrood. Bij volledige rijping is dit nog steeds een stevige vrucht en zeer zoet van smaak.

vima zanta aardbeien
8 Gigantella Maxim: een donkerrode vrucht van enorme afmetingen, de smaak is bij zonnig weer voortreffelijk. De plantgezondheid is goed. Bij deze soort is het een plezier om op een korte tijd een enorme hoeveelheid vruchten te plukken.

gigantella maxim aardbeien
9 Lambada: een buitenbeentje wat betreft de smaak. De vruchtgrootte is normaal tot groot. De vruchten zijn bij goed doorrijpen zeer lekker maar zijn voor het transport te zacht. De soort is licht gevoelig voor witziekte, maar weinig gevoelig voor wortelziekten.

Lambada aardbeien
10 Clery: bijna de vroegste. Wordt langs de Middellandse Zee veel gekweekt. Voor een serrekweek bij ons is de smaak lichtzoet maar hard van structuur. Als  de vruchten lang aan de planten rijpen en bij een lekker zonnetje zijn ze echter zoet tot zeer zoet met een speciaal gekruide smaak. De vollegrondkweek is zoet en de zoetheid neemt toe volgens de hoeveelheid zon. De planten moeten regelmatig nagezien worden op aardbeienspint.

Hoe ik mijn paprika’s zaai en opkweek.

In dit bericht van Tuinman Peter :
– Zaaien paprika’s
– Verspenen paprika’s

– Het rijpen van de plantgrond.
Half februari is voor mij  de beste tijd om paprika’s te zaaien. Paprika’s kiemen ongeveer na 2 tot 3 weken op een temperatuur van 20 of  meer graden. Na het kiemen en verspenen duurt de plantenteelt nog tot half april voor de serreteelt en tot half of beter nog einde mei voor de buitenteelt.
Hoe zaai ik paprika’s?
Ik zaai in  een ondiep schaaltje of een miniserretje voor de huiskamer en gebruik zaai- en stekgrond(zeer belangrijk).
Zorg ervoor dat er minimaal één cm ruimte is tussen de zaadjes, zo krijgen we later stevige plantjes die we eenvoudig kunnen verspenen zonder het jonge wortelgestel te beschadigen. De zaden dek ik af met een laagje van 1 tot 2 mm zaai- en stekgrond, dit dan goed bevochtigen met een plantenspuitje en klaar is kees. Het belangrijkste is nu dat de temperatuur voldoende hoog is en blijft tot de plantjes ontloken zijn. Na de opkomst mag de temperatuur iets zakken tot 18 a 20 graden, tijdens de dag iets luchten mag, dit om stevige plantjes te verkrijgen. Natuurlijk is licht ook zeer belangrijk.
Hoe verspeen ik paprika’s?
Ongeveer 4 weken na opkomst kunnen de afgeharde plantjes worden verspeend. Dit doen we in van meststoffen voorzien potgrond voor groenten en kruiden.Ik verspeen in een rond bloempotje van 10,5 cm, na het verspenen ruim bevochtigen en terug warm plaatsen. De beste standplaats is zo dicht mogelijk voor het venster (binnenshuis) of in een goed verwarmde serre (18 graden). Voor de verdere plantenkweek zijn er  geen specifieke belagers te verwachten. Soms gebeurt het, dat bij een iets minder klare standplaats voor het venster, er een invasie van bladluis voorkomt. Deze bestrijd ik dan door het bestuiven met Lava-biopholin of door het spuiten met een biologisch insecticide.  Preventief  de gekende biologische slakkekorrels strooien bij opkweek in de kas kan verrassingen vermijden.
Verder afharden:
Vanaf april, bij warme dagen breng ik de  nog jonge plantjes tijdens de dag naar buiten om te wennen aan meer zonlicht, een lagere luchtvochtigheid en een lagere temperatuur. Vergeet niet om de nog jonge plantjes in de vooravond terug binnen te brengen. Eind april zijn de plantjes flink uitgegroeid en kan er overwogen worden om  te planten in de serre. Buiten doen we dit pas ten vroegste half mei buiten, als het weer het toelaat, anders einde mei.
Het “rijpen” van de grond
Een weinig gekend fenomeen is het rijpen van de grond.
Enkele weken voor het planten al zal ik de grond bemesten met een organische meststof (bv MIX 2 van DCM) aan ongeveer 1 kg per 10 m². Ondergronds zal nu een omzetting gebeuren tot bruikbare voeding voor de jonge planten. Dit fenomeen heet het rijpen van de grond. Doe je dit niet dan verlies je enkele weken groeikracht daar organische meststoffen eerst moeten omgezet worden naar opneembare voedingselementen (mineraliseren) alvorens ze door de plantenwortels kunnen opgenomen worden.
Planten
Daar komt in deze rubriek “Tips uit de Biotuin van Tuinman Peter” nog een artikel over.
(Planten in een serre, planten in de open lucht in vollegrond, planten in open lucht in grote potten voor op het balkon of de terras)

Ik kies voor organische meststoffen!

Ik kies voor organische meststoffen!

organische meststofJe kent ze wel, de organische meststoffen die in diverse samenstellingen, merken en verpakkingen aangeboden worden.  In dit artikel geef ik een aantal argumenten om deze organische meststoffen te gebruiken in plaats van kunstmeststoffen.

“Of het nu ter beschikking komt uit organische of uit scheikundige meststof, voor de plant is dit helemaal hetzelfde”  Dit is wat ik destijds leerde op de banken van de tuinbouwschool. Kunnen we daar nu, met alle nieuwe inzichten, nog steeds achter staan?

Onderzoeken van gewasbeschermingsmiddelen worden soms na 10 jaar helemaal afgevoerd.  Nieuwe studies maken ons wijzer.
Een nieuwe studie bewijst dat een vorige studie het verkeerd voor had….. In onze jonge of iets minder jonge carrière hebben we allemaal dingen geloofd die na een  aantal jaren onderuit werden gehaald, meestal ten voordele van ’terug naar de natuur’.

Planten groeien explosief na gebruik van de juiste scheikundige meststof. Is er daarna nog een toegevoegde waarde bij deze meststof of is wat overblijft alleen maar afval?

Een woordje uitleg:
Hoe is een kunstmeststof opgebouwd? Een kunstmeststof bestaat uit nuttige voedingselementen en een ‘draagstof’, meestal is dit een krijt-variant, of een zout. Nu moeten we eerlijk zijn, bij de teelt in volle grond kan die draagstof uitspoelen  en is dan ook weinig schadelijk, in tegenstelling tot onder glas of plastiek. Hier krijgen we ‘gratis’ een hoge zoutconcentratie. Is de te hoge zoutconcentratie alleen daar aan te wijten? Neen zeker niet, als capillair water stijgt brengt dit ook natuurlijke zouten mee naar boven. Het opstijgend water verdampt en het zout blijft als een reststof in de bovenste laag achter.

Kunnen we daar iets tegen ondernemen? Ja en neen. Zouten uit capillair water kunnen we alleen doorspoelen, maar draagstoffen uit scheikundige meststoffen kunnen we voorkomen door het gebruik van organische meststoffen. De organische meststoffen bestaan uit nuttige voedingselementen van organische oorsprong met als draagstof meestal iets als ‘gedroogde koemest’, hoornmeel, beendermeel, kippeverenmeel, cacaodoppen enz….,  Na vertering  worden de draagstoffen ‘humus’.  Organische mest wordt al sinds mensenheugnis gebruikt en is van vertrouwde oorsprong.  Wat verder onderzoek ons nog zal brengen over de kunstmeststoffen is nog koffiedik kijken. Voor mijn groentetuin wens ik alleen organische meststoffen en anders geen! Dan ben ik zeker dat wat achterblijft van natuurlijke oorsprong is.

Witloofwortels telen zonder groentetuin.

Witloof kroppen kweken kan zelfs zonder groentetuin

is een bekend en veel gelezen artikel op www.plantaardig.com. Nu zorgt Tuinman Peter voor een  vervolg, of beter gezegd, een proloog bij dit artikel.

Witloofwortels telen kan ook zonder groentetuin!

witloof-potjes-collage-met-tekst

Waarschijnlijk weet je wel dat je geen mooie, witte witloofkroppen kan telen zonder eerst in de zomer witloofwortels te telen of in het najaar witloofwortels te kopen.

Na het lezen van het populaire artikel “witloofkroppen kweken zonder groentetuin” op Plantaardig.com en de reacties daarop door de jaren heen, kan ik niet anders dan een artikel schrijven over een weinig gekende methode om wortels te telen. Om zo ook twee zeer veel terugkomende vragen op te helderen. Namelijk : “Waar koop ik witloofwortels?” en “Ik zag in een tuincenter witloofplantjes staan, volgens mij geen goed idee?”

Het is duidelijk dat veel lezers een probleem hebben om witloofwortels te bekomen of te telen. Witloofwortels nemen nog al wat plaats in om te telen en sommigen hebben een te kleine of geen moestuin of een kleine balkontuin. Al een paar keer heb ik op een voordracht voor de vereniging ‘De Volkstuin’ mijn andere kijk op het telen van witloofwortels voorgesteld. Maar omdat de meeste leden van De Volkstuin een groentetuin hebben werd ik wel eens op een binnensmonds gemonkel afgerekend…..

Bij deze dus mijn alternatieve teeltmethode, witloofwortels telen op een andere manier. Daarbij gaan we er dus van uit dat we te weinig  of geen grond ter beschikking hebben om de hele zomer lang daar witloofwortels op te telen. In een kleine moestuin kan immers door het telen van witloofwortels te veel grond gedurende te lange tijd bezet zijn.

(Na de beschrijving stap-voor-stap volg een tiendelige fotoreportage stap-voor-stap)

Zaaien.
In de periode tussen begin mei en zelfs einde juni, zaai ik een zaaikistje met witloof, dit is alvast een flinke besparing op zaden. Er zal immers niets verloren gaan door een minder goede opkomst in de groentetuin of door het dunnen van de plantjes.

Verspenen
Wanneer de plantjes groot genoeg zijn om te verspenen, neem ik bloempotjes van ongeveer 10.5cm. Bij mij zijn dit de potjes van de zomerbloemen voor de bloembakken die anders toch bij het afval terecht komen. Ik vul die met een goede potgrond met een beetje klei in het mengsel, dit is een kwalitatieve geraniumpotgrond. Daarna begiet ik de potjes flink en laat ze tien minuten rusten. Dan is  de aarde klaar om in te verspenen.

We verspenen één tot maximum drie plantjes  per potje. In mei mag je drie plantjes nemen, in juli slechts één. Als  je vroeg zaait heb je voldoende tijd om de wortelgroei vlot  te laten verdergaan, en dan kan je drie plantjes in één pot verspenen.  Eén wortel in een pot zorgt voor een snellere groei op een kortere tijd.  Voor iemand die uitsluitend dikke kroppen wenst te oogsten is 1 plant per pot de standaard, zo bepaal je zelf de latere dikte van het geoogste loof.
Deze verspeende plantjes kweek ik verder op als andere groenteplantjes.  Na vier tot zes weken is de potkluit goed doorworteld en zijn de planten al flink gegroeid.

Je kan ook plantjes gebruiken uit het tuincenter, die zijn dan voorgekweekt in persblokjes.

Open zetten
In dit stadium kunnen we niet verder dan de potjes ruimer te plaatsen om de planten meer licht te geven.

Dit kunnen we op 2 manieren:

1. We nemen een plantentray met de bijhorende maten volgens de gebruikte bloempotjes en we gaan openzetten. De potjes blijven in de tray maar we laten telkens één plaats open. Regelmatig gaan we de potjes lostrekken van de vaste aarde of de bloembak om de doorgroeiende penwortel los te breken. Hierdoor blijft de volledige wortelgroei binnen het bloempotje. We kunnen de planten op deze manier verder verzorgen, dan hebben we in oktober, november volgroeide witloofwortels in een potje.

2. We nemen de bloempotjes en gaan ze in de groentetuin in rijtjes een klein beetje ingraven, zodat de wortels door de drainagegaten kunnen groeien. Om de 2 weken gaan we de ingegraven potjes een kwartslag draaien om de penwortel te breken om de wortelgroei te dwingen in de pot. In november zijn de planten ook klaar!

Voordelen
Bij methode 1 kun je witloofwortels kweken in een stadstuin. Bij methode 2 kun je witloofwortels kweken als een nateelt en kun je uw beschikbare oppervlakte beter benutten. Dan heb je pas in juli of augustus meer ruimte nodig. Zo heb je een perfecte nateelt en verlies je niet van in het begin de grond aan de teelt van witloofwortels.  Handig toch!

Rooien van de wortels
Indien vroeg gezaaid kun je de potjes loswrikken met de spitvork begin oktober om na 2 tot 3 weken het loof af te snijden en in te tafelen. Bij een latere oogst (november) mag je losmaken, afsnijden en intafelen op één en dezelfde dag. Ikzelf forceer witloofwortels steeds na nieuwjaar dan heb ik minder groenten recht uit de tuin

De kroppenteelt
Voor de forcerie (kroppenteelt) blijft alles dus gelijk aan een ‘normale’ teelt, met als verschil dat de wortels in een potje zitten met aarde. Plaats je deze potjes in een waterdichte bak dan kun je tijdens het forceren in het donker uiteraard verder water geven. Als de oogst klaar is neem je gewoon potje per potje mee naar de keuken en je hebt ‘super vers’ witloof. Je snijdt de oogst af, en het potje kan bij het restafval.
Je kan meer info opdoen over het kweken van de kroppen op de wortels in een donkere ruimte in  het artikel Witloofkroppen telen zonder groentetuin.

We hebben op deze manier zelf onze eigen witloofwortels gekweekt op een zeer beperkte ruimte in de tuin of op een terras én we hebben babywitloof gekweekt. Wat een luxe.

Je kunt dit met gewoon witloof, met haverwortel en je kunt dit ook met rood witloof.

Fotoreportage : stap voor stap witloofwortels telen in bloempotjes

een koolgewas  maar het kon evengoed een veld witloofwortels zijn in wording
Foto 1 : De teelt start met het zaaien van witloof in zo’n klein potje om dan later te verspenen.pas verspeend!
Foto 2 :  De witloofplantjes zijn pas verspeend vanuit het zaaikistje naar de bloempotjes van 10,5 cm.

Witloof uit perspotjes, pas geplant!
Foto 3 : Witloofplantjes uit het tuincentrum werden zopas in bloempotjes geplaatst.

een mooi opengezet wachtveldje (Kopie)
Foto 4 : Deze witloofplanten zijn al wat ruimer gezet.

De groei van de witloofkroppen begint!Meer dan één witlofkropje per potje!

Foto 5 en 6 : De groei herneemt, je ziet duidelijk dat er meer dan één wortel in een potje zit!

Mooi doorgeworteld
Foto 7 : Tijdens de forcerie (kroppenteelt) groeien de vezels goed door het potje.

halfwas (Kopie)

Foto 8 : De witloofkropjes zijn halfwas.

bijna oogstklaar (Kopie)

Foto 9 : Straks oogsten!

Veel succes met de teelt van de eigen witloofwortels dit jaar. ‘Geen moestuin’ is nu geen excuus meer…
Tuinman Peter

Aardpeer, nu nog de tijd om een voorraad te oogsten.

aardpeer vers geoogstIn deze tips uit Peter’s Biotuin:
Aardperen oogsten en bewaren
Aardpeerscheuten oogsten
Twee recepten.
Het is februari, de nieuwe groei van de aardpeer zal niet lang meer op zich laten wachten. Het is nu het moment om nog een flinke voorraad extra te oogsten, we rooien de grillige knollen en slaan ze op in een koele ruimte. We zorgen er voor dat de knollen niet kunnen uitdrogen (slap worden). We kunnen immers nog een aantal weken genieten van een ‘verguisde groente’. Voor sommigen een onkruid, voor anderen een delicatesse. Ik kan er ook niets aan doen maar bij mij in de tuin (zware grond) groeit aardpeer goed en is het geen woekerplant zoals bij menig tuinder uit de zandgrond.

De grillige knollen slaan we op in een kist met aarde of in een grote plastiek zak. Het overschot van de knollen, indien niet verwerkt in de keuken, kunnen we ook gebruiken om aardpeerscheuten te oogsten.

Daarvoor moeten de knollen blijvend bewaard worden in het donker en naarmate dat de nieuwe groei hervat kunnen we de jonge scheutjes verzamelen, goed wassen en verwerken in gerechten. We oogsten de scheuten als ze een lengte hebben van ongeveer 10cm. Na het oogsten van de scheuten kunnen de resterende knollen gewoon terug in de grond als pootgoed voor oogst volgende herfst of winter.

Verwerken in de keuken:

    De knollen schillen en gebruiken in een puree.

400 gram geschilde aardappelen en 200 gram geschilde aardperen in een kookpot, zouten als gewone aardappelen en koken tot de beide gaar zijn. Afgieten en laten uitlekken, een klompje boter toevoegen, wat extra peper en zout, een scheutje melk en alles stampen en vermengen tot een groente-puree. Deze stoemp te serveren met een gebakken witte vis.

Smakelijk.

    Gebakken aardpeerscheuten.

De aardpeerscheuten goed wassen en laten uitlekken. We nemen een pan met boter en laten die smelten, laten de aardpeer scheuten lichtjes gaar worden en bruinen op een zacht vuurtje, peper en zout toevoegen en blussen met een heel klein beetje room en laten inkoken, klaar is kees. Te serveren met gebakken kippenlevertjes en een gebakken aardappeltje.

Smakelijk.