Categorie archieven: Lezersbijdragen

Tuinbonen : luizenprobleem onderschat?

Ik kreeg een ietwat verwonderde reactie van Edwin over het artikel met de fotoreportage tuinbonen. Misschien heb ik het luizenprobleem bij tuinbonen onderschat?

Update: meer dan vijftien lezers stuurden ondertussen hun tip in over dit probleem, lees ze onderaan dit artikel.

Edwin schrijft :

Met interesse het tuinbonenbericht gelezen. Echter mijn ervaring staat helemaal haaks op uw beschrijving. In april tuinbonen gezaaid. De aanvankelijke groei verliep voorspoedig. Toen ze nog maar 15 tot 20 cm groot waren, staken de eerste luizen de kop op. In een razend tempo versreidden ze zich. De tuinbonen laten staan totdat ze zo’n 60 tot 75 cm groot waren. Toen zaten ze van boven tot onder, allemeaal vergeven van de zwarte luis. De vruchtbeginselen hadden duidelijk te lijden gehad. Nauwelijks vruchten. In een teleeursgestelde bui alles eruit getrokken en weggegooid.
Ik (en na navraag meerde collega-moestuin-liefhebbers) onderschrijf uw artikel dus helemaal niet. Wel jammer want verse tuinbonen zijn overheerlijk. Ik zou ze graag in de tuin hebben. Volgend jaar de zaak anders aanpakken?

Hieronder het  antwoord dat ik Edwin stuurde, maar eigenlijk ben ik op zoek naar reactie van (waarschijnlijk vooral Nederlandse) tuinliefhebbers over hoe zij het luizenprobleem aanpakken. Hebt u regelmatig problemen met de zwarte bonenluis bij tuinbonen? Of heeft u tips om dit te voorkomen. Hieronder alvast mijn idee daarover. Zet uw reactie onderaan dit bericht of stuur die op naar lezersbijdrage@plantaardig.com

Beste Edwin
Hartelijk dank voor uw reactie en uw ervaring uit het veld.
De foto’s en teeltbeschrijvingen in het artikel gaan over een teelt van vorig jaar.
Toen was er weinig last van luizen. Hier toch. Ik teel zeker niet ieder jaar tuinbonen (In België is dit voor veel mensen een onbekende groente! )

Dit jaar echter was ook op veel andere planten uitzonderlijk veel luisaantasting. Door de zeer warme aprilmaand waren er al vlug grote generaties luizen. Als de luisaantasting zeer vroeg begint, op kleine planten, zal er moeten ingegrepen worden met een al dan niet biologische insecticide. Zoniet raakt de plant inderdaad overwoekerd. Eén behandeling zou dan moeten volstaan.

Ik zou toch durven aanraden om de bonen al begin  februari voor te zaaien en zo vroeg mogelijk in maart uit te planten. Zo kan je al voldoende grote planten hebben vooraleer de luizen er aan komen (in normale jaren). En dan kan je dus de jonge toppen er uithalen . Misschien was het daardoor dat ik vorig jaar geen luizen opgemerkt heb?

Maar toegegeven, het probleem is waarschijnlijk van grotere omvang dat het artikel laat uitschijnen. Vandaar deze vraag : Wat zijn uw ervaringen en hoe pakt u het luizenprobleem bij tuinbonen aan? Mail naar lezersbijdrage@plantaardig.com

Reactie van Cees

Ik kreeg al onmiddelijk een reactie van Cees Schippers.  Zijn ervaring lijkt de uitzonderlijke omstandigheden wat betreft luisaantasting in 2007 te bevestigen.

Hetzelfde probleem, zelfs met voorgezaaide bonen. Ondanks bestrijding met pyrethrine (maakt dus ook niks uit) wel wat vruchten onderaan de plant maar verder geen vruchtzetting meer.

Dit is het eerste jaar dat ik zo-iets meemaak!

 

De gewoon in koude grond gezaaide bonen komen er nog beter vanaf, in die zin dat de opbrengst nog wat groter is. Al met al meet ik een opbrengst die minder is dan 50% van normale jaren

Het zal dus wel de warme april maand zijn die ons allen parten speelt…..

En ook de zachte winter(s) waarschijnlijk. Bedankt voor de snelle reactie Cees.

Reactie van Antonia

Antonia Hoefnagels stuurde een oud gezegde van haar grootvader in, dat voor een groot stuk het luizenprobleem bij tuinboon samenvat

Het gezegde zegt:  wie labbonen(tuinbonen) wil eten mag februari niet vergeten.  Mijn grootvader zegde dit altijd.
Als je in februari tuinbonen plant heb je bijna geen last van luizen, enkel aan de top, maar die doe je er dan uit en je probleem is zo goed als opgelost”

Er vroeg bij zijn is dus wel degelijk belangrijk om tuinbonen zonder zwarte bonenluis te telen. Dan voor deze gouden tip, Antonia.

Reactie van Prisca

Beste lezer,
In februari worden 3 soorten tuinbonen (vectra, 3 x wit en groene hangers) voorgezaaid in bloempotten. Dit is 4 bonen in een potje met potgrond, dan krijg je wat stevigere bossigere planten. Deze worden in de koude kas gezet onder vliesdoek.
Iets na half maart de plantjes uitgeplant; de wortels kwamen de potjes uitgegroeid en de plantjes waren zo´n 10 cm groot. Plantafstand 60 cm tussen de rijtjes, onderling 30 cm.

In april al wel een keer gespoten met spiritus en groene zeep (liefst s´avonds, geen wind, geen zon!).

Begin mei getopt, de eerste vruchtbeginselen waren onderaan de plant duidelijk zichtbaar en de planten waren zo´n 70 tot 80 cm. groot (afhankelijk van het soort).
In mei nog wel twee keer moeten spuiten met spiritus en groene zeep. Twee dagen achter elkaar spuiten waar je de luis ziet zitten. Op een twee liter spuitfles, ongeveer een borrelglas gewone brandspiritus en een eetlepel groene zeep, aanvullen met warm water.

In juni heel veel lekkere tuinbonen geoogst.

Voor het doppen heb ik een wat snellere methode als we in het artikel konden lezen.
Als de tuinboon supervers is kun je het boontje met je duim dwars door de peul heen drukken, net als je een tabletje uit zijn verpakking druk als het ware. Maar dit lukt alleen als de peul nog knapperig is. Oogsten en doppen op je tuintje dus, kun je het afval gelijk op de composthoop achterlaten.

dit is mijn tuinboonervaring dit jaar. Ik tuinier in Breda in Noord Branbant. Vriendelijke groeten, Prisca klatten

Hartelijk dank voor deze teelttip, recht uit de tuin,  Prisca. Heel wat lezers zullen dit interessant vinden. Samengevat betekent dit dus : vroeg zaaien, toppen en luisbestrijding.

Reactie van Gherard

Gherard heeft succes met het middel Spruzit. Hij schrijft:

“In reactie op uw artikel wil ik u graag mijn ervaringen laten weten. IK teel al jaren tuinbonen en inderdaad zwarte luis is een probleem. Belangrijk is regelmatig controleren en als er luis in komt gebruik ik het biologisch middel Spruzit voor de bestrijding van de zwarte luizen. Dit werkt prima. mvrgr.  Gerhard Tiemessen”

Reactie van Jaap

Mijn ervaring is om tussen de rijen tuinbonen dille te zaaien, (van mijn grootvader gehoord)ik doe dit ieder jaar.
Als de bonen een centimeter of 15 zijn zaai ik de dille,en als ik dan toch de luis zie spuit ik met heermoesgier.
Maar dit jaar heb ik veel last van roest op de tuinbonen en de knoflook,heeft u daar een oplossing voor?

Reactie van Agral

Agral heeft ook succes met Dille tussen tuinbonen.

Ik heb nooit last van luizen in de tuinbonen. Tegelijkertijd als ik de tuinbonen zaai, zaai ik er meteen dille tussen, die houden de luizen weg. Door de hele tuinen heb ik dille en veel andere kruiden staan en de luizenoverlast is uiterst miniem in mijn tuinen!

Reactie van Dolf

Zou er eventueel een verband zijn met het geteelde ras? Dolf schrijft dit

Luizen in de tuinbonen, heb er dit jaar helemaal geen last van, maar ik heb een ander ras als voorgaande jaren gezaaid. Ik wist ook niet wat ik zag, want voorgaande jaren zaten ze er bij mij ook flink onder. Het ras is: Vectra TS is een wit bloeiend ras met hoge productie en geeft niet al te grote vruchten en is ook niet super vroeg rijp wel op tijd gezaaid. Ben vorige week begonnen te oogsten (21-06-07).Smaken prima! Dolf.

Reactie van Ben

Ben gebruikt rabarberthee. Hij schrijft:

Dit jaar heb ik met thee van rabarberbladeren gespoten, op tijd begonnen, zogauw de luis de kop opstak. De bladeren fijn snijden ong. 8 bladeren op ong. 15 ltr. water, 2 a 3 dagen laten trekken. Dit zeven en  2 maal per week spuiten. Heeft goed geholpen.Groeten Ben.

Reactie van John

Vroeg zaaien, bestrijden en toppen, alle handelingen  bij elkaar voor John, hij schrijft

Tuinbonen in februari gezaaid

Aan weerszijden rij met bonenkruid gezaaid.

Een heel klein beetje luis in de warme april maand.

Begoten met brandnetelgier en alle luis verdween

Dan getopt in mei en vorige week alles geoogst.

geen luizen verder.

Reactie van Gerda

Ook Gerda gebruikt Dille.

Nog even een reactie op de luis in de tuinbonen. Half maart in de koude grond gezet, na opkomst ook dille tussen de regels gezaaid en éénmaal met Bio-insectenspray van Pokon de luis te lijf gegaan. Superbonen geoogst. Ik tuinier in Groet (NH) direct achter de duinen. Gerda

Reactie van Sjef Silvertand

Al jaren teel ik tuinbonen.
Als planten een hoogte hebben bereikt van 75 cm
tot ca. een meter dan staat de plant nagelang het
soort in volle bloei en is meestal de eerste boon
aangezet,dan top ik al mijn planten om verdere
aantasting te verkomen. Is er al eerder zwarte luis
of bladluizen,dan spuit ik met een gericht middel tegen bladluizen en zwarteluis. De luizen met spuitmiddel goed raken
De volgende dag kun je zien dat de geraakte luizen
dood zijn 100% werkend.Het middel werkt specifiek
op bladluizen en spaart roofvijanden. Sjef Silvertand.

Inderdaad Sjef, dit is een heel selectief middel, beter selectief zelfs dan de spruzit, spiritus, groene zeep, natuurlijke pyrethroïden enz… die eigenlijk ook de lieveheersbeestjes doden, het door u geciteerde product niet! Helaas is het door u geciteerde middel niet verkrijgbaar voor de liefhebber, ik kan het helaas dan hier ook niet vermelden.

Reactie van Jo Janses

Jo is het volledig eens met Prisca

De methode van Prisca is inderdaad de erige juiste. Mijn moeder waste vroeger al onze haren met groene zeep als wij last van luizen hadden, en dat hielp perfect. Verder niets dan lof over jullie site ik heb er al versctips uitgehaald.

Ook nog een reactie van Aat

Ik spuit bij de eerste zwarte bonenluis altijd met een hogedrukspuit met water de luizen voorzichtig  eraf en meestal hoef ik dit hoogstens een keer te herhalen. Uiteraard heb ik de bonen dan ook al getopt. Werkt ieder jaar prima. Had de bonen voorgezaaid en had dit jaar weer een goede oogst.

groet Aat

Louis schrijft

Half februari, rechtstreeks in de volle grond. Meestal ben je de zwarte luis net voor of ze zijn nog te verwijderen `met de hand`. Bij het verschijnen van de eerste boontjes toppen. Zo doe ik het al veertig jaar.

     Groeten,  Louis

Ko schrijft

Ik heb alle berichten over ¨de zwarte luis¨doorgelezen,vele telers hebben hun eigen bestrijdingsmiddel,ik heb mijn tuin bij een boerderij al 25 jaar(tussen de Rijn en de Waal) en ieder jaar staan bij mijn de tuinbonen bovenaan de teeltlijst,
Ik trek de tuinbonen  altijd voor en deze zijn dit jaar pas eind Mei SAMEN MET VEEL DILLEZAAD in de grond geplaats.En ik moet eerlijk zeggen geen luis gezien. Bonen zijn geoogst en de dille staat er nog stoer bij.de zaden sparen we voor het volgend jaar en de takjes groen gaan in de vrieskist deze gebruikt de kokin bij de opgediende vis. Dit is mijn ervaring.

Wat zijn uw ervaringen en hoe pakt u het luizenprobleem bij tuinbonen aan? Mail uw methode naar lezersbijdrage@plantaardig.com

Vanaf de 4de bloemtros tot eerste oogst (onder glas) (Tomaten telen met Herman. Deel 5)

Dit is deel vijf van de serie Tomaten telen met Herman.
Het werd opnieuw een zeer gedetailleerd en leerrijk artikel. Wie Herman is en welke artikels hij al geschreven heeft vind je op herman.plantaardig.com


IMAG0209IMAG0210IMAG0204

Foto’s van links naar rechts : de zeer goede groei en de zeer grote vruchten van Hobby F1 en van Ferline F1.
Daarnaast de duidelijke minder weelderige groei van Cristal F1.
Over deze rassen en de duidelijk minder vegetatieve groei van Cristal F1 wordt verderop in dit artikel ingegaan.
Klik op de foto’s om te vergroten.

06/06/07: Eerste tekenen van magnesiumtekort bij Ferline

Magnesiumgebrek tomaat tomaten Op de onderste bladeren van Ferline treedt een eerste teken op van magnesiumtekort gele vlekjes op het blad waarbij de nerven mooi groen blijven).

Na kontaktname met Luc blijkt dit een gekend verschijnsel te zijn: Magnesium is moeilijk opneembaar en verplaatst zich tijdens de opgroei van de plant van de onderste naar de bovenste bladeren. Zolang dit verschijnsel zich beperkt tot de onderste bladeren is er geen probleem.

De krulkoppen zijn er nog steeds maar zijn er zeker niet erger op geworden. Hobby F1 heeft daar duidelijk minder last van.

13/06/07: De planten komen aan de 5de bloemtros

Onze krulkoppen zijn er nog slechts in lichte mate,voornamelijk op Ferline.

23/06/07: Bladluizen op enkele struiken,spuiten dus maar..Een eerste neusrot-tomaat op Cristal

Op een paar planten vind ik,op bovenzijde van het blad,witte langwerpige stofjes (1 -2 mm lang). Bij het bekijken met de loep blijken dit wel degelijk een soort van bladluizen te zijn. Ze bewegen niet op het blad.

Aangezien het gaat om een beperkt aantal aangetaste bladeren en planten, neem ik de aangetaste bladeren weg.

Ik besluit om met een lichte insecticide (slechts max één week actief) gans de serre te behandelen, kwestie van het kwaad in de kiem te smoren.

Eerst nog:
– alle bladeren die grond of vensters raken inkorten of verwijderen
– uitdunnen van tros 1 tem 3. Hierbij valt mijn oog op een eerste neusrot-tomaat bij Cristal.

26/06/07 : HELP,ALLE PLANTEN ZIJN VERGEELD AAN DE BOVENKANT

Na opsturen van de nodige foto’s naar Luc komt het verdict: dit is een aantasting door een herbicide (onkruidverdelger dus). Hoe is dit kunnen gebeuren?

Onmiddelijk leg ik de link naar de behandeling op 23/06 met de insecticide.
Op 19/06 werd er gesproeid met een totale onkruidverdelger (Roundup, op basis van glyfosaat) en na de spuitbeurt bleven er nog verschillende liters in de spuit. Ik spoelde dus maar best tot tweemaal toe de spuit door met water en dan nog eens een paar liter water leegspuiten om de pomp, leidingen en de lans goed te kuisen.
Na contactname met een bevriende hobbytuinder,die het wist van een scheikundige, blijkt dat dit soort herbicides een soort van kleefstof bevat om goed op het blad van het onkruid te kleven. Blijkbaar heeft het product zich, door 4 dagen in de spuit te blijven staan, zodanig stevig op de plastic wanden van de spuit gehecht,dat verschillende spoelbeurten (met detergent) nodig zouden zijn om het geheel proper te maken. Er is dus een vermenging van insecticide en herbicide gebeurt. Het is onvoorspelbaar wat daarvan de gevolgen zullen zijn.

Niemand kan mij hier voorspellen wat er met mijn mooie tomatenplanten zal gebeuren. Voor het ogenblik laat ik de planten onaangeroerd en wacht af…

29/06/07 : Ik koop een nieuwe nevelspuit

Met het incident van de onkruidverdelger besluit ik tot de aankoop van een nieuwe nevelspuit, mengemmer en maatbekers die vanaf nu enkel zullen gebruikt worden voor niet-herbicide producten.

Misschien is deze ervaring toch nog nuttig voor de lezers van Plantaardig.com, voor mij was het in elk geval een onvergetelijke les…

30/06/07 : Volledige groeistop op alle planten in de kas

Zoals voorzien is er een volledige groeistop op alle planten.Er is geen enkel nieuw scheutje of diefje te bespeuren.

Een hobby F1 plant is zelfs volledig aan het verdorren. Blijkbaar kreeg die een steviger dosis dan de andere planten.

02/07/07 : Belangrijke neusrot aantasting bij Cristal F1

blossom_end_rot_herman Op de 7 Cristal planten ontdek ik nu 25 neusrottomaten,uitzonderlijk op tros 1, de rest ongeveer gelijkmatig verdeeld over tros 2 en 3. Het zijn allemaal kleinere tomaten van ongeveer dezelfde grootte. Na opsturen van foto’s naar Luc blijkt het weldegelijk om neusrot te gaan.

De Hobby F1 en Ferline F1 hebben geen enkel probleem op dat punt. We staan hier voor een raadsel.

08/07/07 : Terug een nieuwe neusrot aantasting

Opnieuw 10 neusrot-tomaten (7 ’s morgens, 3 ’s avonds) geplukt op Cristal F1. Hier en daar ontdek ik nu een licht rijpende tomaat maar nog steeds geen enkel spoor van herneming van de groei (maw geen nieuwe scheuten of dieven).

13/07/07 : Opkuisen en aftoppen van de planten

In de afgelopen dagen is het neusrot probleem steeds verder gegaan.Tot vandaag plukte ik ongeveer 60 zieke tomaatjes(steeds dezelfde grootte) en nog steeds uitsluitend op Cristal F1.

Bijna alle tomaten van Cristal F1 (3de tros bijna volledig, 2de tros voor 2/3) zijn nu weggeplukt vanwege neustrot. Blijven enkel nog de grootste waarvan nu en dan een rijpe tomaat kan geoogst worden. De rijpende tomaten pluk ik tamelijk vlug om de planten niet onnodig uit te putten.De geoogste tomaten rijpen nog verder af in de kas.

De planten gaan zienderogen achteruit al naargelang de dosis sproeistof die ze gekregen hebben op 23/06,nu juist 3 weken geleden. Met uitzondering van 2 planten bleven de vruchten mooi blinkend; geen enkele plant heeft nog meer dan 3 bruikbare trossen.

Ik besluit dan maar om alle planten af te toppen boven de 3de tros. Er is geen enkel spoor van heropleving te vinden… Ik konstateer ook dat de planten hun watergift veel minder opnemen vanwege de herbicide-vernietiging der wortels denk ik.

15/07/07 : Tijd voor de eerste en voorlopige conclusies

Dit ongelukkig voorval met de herbicide en de daaropvolgende neusrot-aantasting op Cristal F1 maken de beloofde productiemetingen(met weging van de oogst per soort) nu wel onmogelijk.

Spijtig want dit had ik graag met de lezers willen delen. Ik ga mij nu verder concentreren op de buitentomaten (voorlopig nog vrij van ziekten) en daar de productiemetingen doen.

Na uitgebreide discussies met Luc,om de gevolgen van de herbicide aantasting in te schatten en anderzijds een uitleg voor het neusrot probleem bij Cristal te vinden kom ik tot

Een eerste voorzichtige conclusie :

1Cristal F1 is duidelijk gevoeliger aan neusrot dan de beide andere soorten:

* Cristal bleek vanaf het begin reeds een goede groeier te zijn qua hoogte van de plant maar duidelijk met een dunnere stengel. Vermoedelijk is dit te wijten aan een zwakker wortelgestel..

Dit blijkt dan ook uit het feit dat, bij warme dagen als de temperatuur in de kas hoog oploopt, Cristal de enige soort blijkt te zijn die er ’s avonds slapjes bijstaat.De kop van de plant hangt naar beneden,de rest van de bladeren staan niet meer onder spanning.

Hobby F1 en Ferline daarentegen hebben, bij dezelfde hoogte, een rijker gebladerte, dikkere stengel en staan er ’s avonds nog goed bij…

Het plantgoed van de 3 soorten was voor alle soorten uitstekend en alle planten kregen tijdens de opgroei dezelfde behandeling.

Bij het rooien van een Cristal-plant zal blijken hoe het wortelgestel ontwikkeld was en of er geen sprake is van wortelziekten (kurkwortel?)

* Cristal blijkt het buiten de kas,in volle grond, even goed te doen als Hobby F1 en Ferline F1.

De Cristal planten zijn niet alleen even hoog als de collega’s maar opvallend is het weelderige gebladerte en de dikke stengel.

Cristal zou dus in de hobby-serre, waar het luchtvolume beperkt is en de temperatuur vlug oploopt, minder geschikt zijn.

Opgemerkt dient dat Luc Dedeene de Cristal planten in een professionele kas,met succes verleden jaar en dit jaar blijkt te kunnen kweken.

* Na herlezen van een neusrot-artikel van Luc, zou het zwak wortelgestel wel eens aan de basis kunnen liggen van het neusrot-probleem. Zwakkere wortels betekenen niet alleen mindere opname van de nodige voedingsstoffen,waarvan Calcium een belangrijk element is ivm neusrot, maar onvoldoende opnames en aanvullen van water.

Ook blijkt, volgens Luc Dedeene, dat er twee soorten neusrot bestaan (dit was nieuw voor mij), een snelle type (malse plekjes,licht van kleur) en een tragere type(donkere harde vlekjes). In mijn geval ging het bijna uitsluitend,met uitzondering van de allereerste aantasting,over het snelle type dat zich razendsnel(minder dan één dag) manifesteert. Terug iets bijgeleerd…

2- De herbicide aantasting kan het neusrot probleem mogelijks versterkt en versneld hebben :

Dit schijnt mogelijk. Door de totale groeistop te wijten aan de herbicide-aantasting, is opname van zowel voedingsstoffen (o.a. Calcium) als water in het gedrang gekomen… Aangezien de herbicide aantasting geen ziekte is,maar wel een stomme fout van mijzelf, heeft het geen zin om daar over door te bomen. Blijft de vaststelling dat de andere soorten in de kas niet één neusrot-tomaat produceerden…

Het blijft een goede les.Voor de lezers zou ik zeggen “Een verwittigd spuiter is er twee waard”

16/07/07 : Nu nog maar redden wat er te redden valt

Ik tracht nu de oogst van de kastomaten te redden. Tot einde oogst houd ik tips en weetjes die mij te binnen schieten aangevuld met nieuwe ervaringen tegoed.Wat ik vertel is géén evangelie en graag krijg ik daar reacties op,zo leert iedereen.
Ik wens Luc Dedeene hierbij oprecht te danken voor zijn steeds bereidwillige en competente hulp. Bedankt Luc.

Herman, van harte dank om al uw ervaringen zo nauwkeurig bij te houden om te delen met de 4000 andere lezers van de nieuwsbrief. Wie aandachtig uw artikels doorneemt (door ze bijvoorbeeld af te drukken en te bundelen) zal zijn kansen op een geslaagde tomatenteelt zienderogen doen stijgen. We kijken al uit naar de verdere verslaggeving deze zomer!

Het verhaal is hier niet af maar in afwachting hoop ik met de lezers informatie te delen ivm mijn buitentomaten (zie de foto op datum van 15/07/07).
buitentomaten1507

Dit was deel vijf van de serie Tomaten telen met Herman.
Het werd opnieuw een zeer gedetailleerd en leerrijk artikel. Wie Herman is en welke artikels hij al geschreven heeft vind je op
herman.plantaardig.com.

De veelzijdige sjalot als vervanger van ui en bieslook

Rob stuurde ons een heel bruikbare tip.

Hij schrijft : graag wil ik hobby telers wijzen op het volgende:

Het telen van bosuien en zaaiuien in de tuin vereist nogal wat inspanning en nauwkeurigheid (zaaidichtheid/verplanten etc.). Bovendien is het gewas biologisch moeilijk ziektevrij te houden en is de onkruidbestrijding lastig. Sjalotten kunnen door hun korte groeiseizoen en lange bewaarbaarheid deze twee vervangen.

Wat velen namelijk niet weten is dat sjalotten ook prima “groen” geoogst kunnen worden. Deze “bos-sjalotten” zijn heerlijk in salades en de wok. Teel gewoon meer sjalotten dan nodig voor de bewaring en pak in het begin van het groeiseizoen de verder ontwikkelde sjalotten voor het eten van het groen en het kleine bolletje. Later pak je de kleinere (achterblijvende) sjalotten en uiteindelijk hou je heerlijke bolletjes over die prima te bewaren zijn.

Kijk voor lekkere sjalottenrecepten op www.sjalot.nl. Verse “bos-sjalotten” zijn ook geheel in kruidenboter te verwerken met verse knoflook; heerlijk bij de BBQ!. Het kan daarmee dus ook de bieslook vervangen.

P.S. uiteraard alleen het blad eten als de sjalotten niet met gewasbeschermingsmiddelen behandeld zijn.”
Rob

Hartelijk dank voor deze nuttige tip Rob!
Is er ook iets wat u ook graag met onze lezers wil delen? Stuur dan uw idee, tip, foto, ervaring, reacties op teelttips van anderen…. naar lezersbijdrage@plantaardig.com. De meest eenvoudige tips zijn dikwijls de beste!

Reactie van Piet

Zelf teel ik gewone uien (ajuin) en sjalotten. De sjalotten bewaar ik het langst omdat die pas heel laat gaan schieten. De smaak vind ik zelf ook het lekkerst.
Piet.

sjalot sjalotten

Een klimaatbox voor juiste temperatuurmeting (Tomaten telen met Herman)

Dit artikel werd geschreven door Herman. Wie Herman is en welke artikels hij al geschreven heeft vind je op http://herman.plantaardig.com.
Hoe de temperatuur meten in de volle zon van een kas? Een thermometer die in de zon hangt geeft veel te hoge temperaturen aan. En schaduw is er zeker in het voorjaar, als de planten nog jong zijn, niet te bespeuren. Herman geeft in dit artikel een goede doe-het-zelf oplossing voor dit probleem. Op professionele bedrijven hangt de elektronische temperatuurmeter in een witte ‘klimaatbox’, die verlucht wordt met een kleine ventilator. De witte kleur verhindert de opwarming van de klimaatbox en de ventilator zorgt voor toevoer van lucht buiten de klimaatbox.

Klik op de foto’s om te vergroten.

schaduwhokje schaduwhokje2 schaduwhokje3

Herman schrijft :
“Omdat verschillende malen de min-max thermometer in de serre abnormaal hoge temperaturen noteerde, vermoed ik dat rechtstreeks invallende zon de meting foutief beinvloedt.

Vandaar het idee om een schaduw-hokje te maken om de thermometer (en eventueel vochtigheidsmeter of draadloze weerstation-eenheid) in te plaatsen.

Met een minimum aan materiaal (en kosten) vervaardig ik het schaduwhokje. Dit met behulp van witte geperforeerde unalit(karton)-plaat (zie evt brico), plastiek hoekmouluren,enkele latjes,gepaste vijsjes,een stuk pvc electriciteitsbuis(5/8″) en een betonijzer. Dit heeft een diameter 12 mm past precies in het stukje electriciteitsbuis,om het bakje op gewenste plaats en hoogte in de serre te installeren).

De schaduwbox geeft,voor zover ik het reeds kan beoordelen nu,minder grote schommelingen(de hoge toppen van 50°C en meer zijn er af).De witte plaat reflekteert goed het zonlicht;de gaatjes en de openingen boven en onder zorgen voor een zachte luchtcirculatie.”

Dit bericht werd geschreven door Herman. Wie Herman is en welke artikels hij al geschreven heeft vind je op http://herman.plantaardig.com In dit artikel geeft Herman een oplossing voor een veel voorkomend probleem.

De vrolijke tuinier in de moestuin

Doordat Anjo een reactie stuurde op het artikel Eigen moestuin doet de jeugd groenten eten ontdekte ik de moestuinafdeling van de website www.vrolijketuinier.nl.
Anjo startte dit jaar met een moestuin. Op de moestuinafdeling van haar website www.vrolijketuinier.nl kan je alles meevolgen. Er is al heel wat info en foto’s te vinden.

“Onze siertuin was niet groot genoeg voor alle groenten die we wilden verbouwen. Dus namen we er een aparte moestuin bij. In ons dorp was juist vorig jaar een moestuinvereniging van start gegaan, en daar was nog plaats genoeg. We konden ons dus gelijk aanmelden.” 

Het tuinplan en veel foto’s van de eerste teelten vind je op deze pagina : Eigen moestuin
Meer moestuininfo en de laatste nieuwtjes vind je op deze pagina:
Info en nieuwtjes over de moestuin

Op de pagina groentelijst vind je al van enkele groenten de ervaringen in dit eerste moestuinjaar

Leuk dat een beginnende moestuinder op die manier zijn kennis wil delen!

Oh ja, nog de tekst die Anjo instuurde over kinderen in de moestuin:

“Ik heb ook goede ervaringen met een stukje moestuin voor kinderen. Mijn 2 dochters van 4 en 7 jaar hebben elk een eigen stukje in de moestuin en siertuin. Hun interesse voor plantjes en tuinieren is er flink door gegroeid. Eigenlijk zijn het niet zulke groente-eters, vooral de jongste. Maar gisteren hebben ze heel lekker gegeten van de eigengekweekte peultjes, erwtjes en courgettes. Zelf mogen ze meehelpen en zaaien als ze er zin in hebben, en ze willen veel meer proeven en uitproberen als ze daaraan meegeholpen hebben. Heel leerzaam en lekker dus!”

Tijd voor winterbloemkool 2008

Dit schrijven van Wil deed mij eraan denken dat het tijd is om winterbloemkool te zaaien. Op de website vind u er alles over in het artikel winterbloemkool kweken. Nu zaaien, in augustus planten en volgend jaar voorjaar oogsten. Het teeltschema staat hier. De moeite waard om uit te proberen, zeker nu de winters zachter lijken te worden. Een goed doorlaatbare grond waar tijdens de winter geen water op blijft en een zacht zeeklimaat zijn belangrijke troeven om deze teelt te doen slagen. Te grote planten zijn ook gevoeliger voor vorstschade tijdens de winter. Wie in open lucht zaait kan deze week wel zaaien. Gebeurt de opkweek onder beschutting, dan wacht je best tot volgende week.

Wil schrijft :

“Toch wil ik ter aanvulling even laten weten dat ik al 18 jaar met veel succes Walchers Winterbloemkool teel. Ik heb al 30 jaar een volkstuin op zeer korte afstand van de Brabantse Bieschbosch dus echt harde winters hebben wij hier niet. Toch neem ik voorzorg, zo wordt de bloemkool altijd door gaas omheind hierover wordt insectengaas gespannen. Mocht er vorst van meer dan 12 gr. verwacht worden dan kan ik vliesdoek rondom het gaas spannen en ook nog over het insectendoek. Ook hevige sneeuwval kan hiermee opgevangen worden. Want die klop ik er zo snelmogelijk af. Half gedooide sneeuw die des nachts weer bevriest is funest. Ik moet zeggen dat ik heel tevreden ben met een uitval van  een kwart van de planten en ik vind ze inderdaad veel lekkerder dan zomerbloemkool die vaak door temperatuur schommellingen er los kan groeien. Met vriendelijk groet,  Wil”

Ajuin zaaien en verplanten

Jacques uit Dendermonde schrijft :

Het betreft de Ajuin “Rode de Florence”, dit zijn langwerpige rode uien die meer de smaak hebben van sjalotten. Ik heb een tip die ik verleden jaar uitteste en dit jaar opnieuw toepas.
Update : Ivan uit Deinze zond zopas een gelijkaardige tip, zie onderaan dit artikel.

Op het zaadpakje is vermeld dat de ui in rijen moet gezaaid worden en dan uitgedund. Daar ik niet veel plaats heb voor langzaam groeiende groenten heb ik het volgende uitgetest en met veel succes. Ik zaai de uien in rijen dicht op elkaar. Nadat ze een dikte hebben van 2-3 mm plant ik ze uit en gebruik daarbij de preiplanter, minder diep dan voor prei natuurlijk. Gaatjes van 4 a 5 cm diep, kan ook met de gewone plantstok, het voordeel van de preiplanter is de regelmaat van de afstanden en het gaat ook sneller. Er gaat geen plantje verloren, behalve enige te klein of misvormd. En tevens kunnen ze dikken op een ideale afstand. De uitjes planten, licht dichtdrukken en goed begieten.De tijd doet de rest, oogsten na  droogval van het groen dan kan je ze ophangen in schuur of droge verluchte plaats. Op deze wijze kun je ze een heel jaar bewaren. (alhoewel de catalogus van Aveve vermeld dat dit een ui is voor directe consumptie)

Ook witloof

Was vergeten te zeggen dat het systeem van de uien ook toepasselijk is voor witloofplantjes. Met goede begieting of Belgisch weer, lol…..geen probleem voor het herplanten.

Bedankt Jacques voor deze tip! Ik ben ervan overtuigd dat veel lezers dit  zullen uitproberen. Ook al om het onkruid tussen gezaaide ajuin wat makkelijker te kunnen beheersen.

Reactie van Ivan
Ivan Peters uit Deinze stuurde, als reactie op dit artikel volgende variant op deze teeltmethode in. Hij schrijft :

Ik zaai al mijn zaaiajuin in bakjes (ook mijn prei) en verspeen ze als ze de dikte van een potlood hebben. De ajuin mag niet diep geplant worden.

Het grote voordeel is dat men pas moet onkruid verwijderen nadat de ui is verplant. Ook het water geven is veel eenvoudiger

Met dank voor uw reactie, Ivan. Het is inderdaad nog net iets makkelijker om te kunnen zaaien in onkruidvrije en steriele zaaigrond!

Is er ook iets waarvan u denkt : “Dat is interessant voor de andere lezers van de nieuwsbrief.”? Wilt u dat graag kenbaar maken? Stuur dan uw reactie, (eventueel foto’s) tips, ervaringen naar lezersbijdrage@plantaardig.com

Link : Ajuin kweken

Een kleine moes-tegeltuin

Ingrid stuurde zopas een bericht over hoe het  haar kleine moestuin vergaat op het terras, het dak, en in potten.
(zie ook haar vorig bericht)En het ziet er echt goed uit!

 

“Ik heb inmiddels al vele kroppen sla geoogst en net weer nieuwe zaailingen geplant. De eerste aardbeien zijn ook geoogst en ik verwacht de eerste courgettes eind deze week.

Courgette Courgette

De courgetteplanten in de zak werden zo groot dat we ze een ruimere plaats op de kruiwagen gegeven hebben. Dit komt mooi uit want het was hier de laatste weken geregeld 40 tot wel 53 graden achter huis. Zo kunnen we de kruiwagen naar de schaduw verplaatsen als de courgettes van de hitte gaan hangen. Ik kan wat dat betreft beter tropische planten kweken. Volgend jaar meloenen?

Kiwi in pot

De kiwi in de zinken bak heeft zich hersteld. De plant was wat twijfelachtig bij de winkel vandaan. Er was bijna niets meer van over, door een of andere ziekte. Het was echter de laatste (en ik heb iets met zielige plantjes) en dus heb ik deze toch maar meegenomen. Het is een struikversie en groeit dus niet zo hoog als normale kiwi’s (hoop ik).

Butternut Squash

De Butternut Squash op het dak is aangeslagen en 2 planten zien er al aardig goed uit. De andere twee konden maar niet op gang komen. Bleek dat de potgrond niet genoeg voedsel bevatte. Ik geef ze nu iedere week vloeibaar voedsel door het water speciaal voor groente en fruit. Bruine fles van Pokon. Ze zijn nu alle 4 goed op weg.

 

Moestuin terras  

De stokbonen groeien goed. Nu dan over twee weken stuur ik nieuwe foto’s”

 

Ingrid Groen weet op een kleine oppervlakte toch heel wat groenten te telen. Uit een kleine tuin van 5 bij 10 meter, waarvan het grootste deel bestaat uit tegels maakt zij een mooie en lekkere moestuin.
Zij stuurt regelmatig een email met foto’s naar de lezersrubriek. (Uw reacties, foto’s en tips voor de lezers in verband met groenten kweken of gebruiken zijn heel welkom op
lezersbijdrage@plantaardig.com )

Tomatenplanten te groot? (Tomaten telen met Herman 2007. Deel 4)

Dit bericht werd geschreven door Herman. Wie Herman is en een overzicht van zijn artikels vind je op deze pagina : http://herman.plantaardig.com .

In dit artikel biedt Herman twee oplossingen voor wie onverhoopt te kampen krijgt met te te grote planten die te vroeg zijn voor de buitenteelt. Welke oplossing het best is zal moeten blijken binnen enkele weken.


13/05/07 : De planten van de 2de zaaibeurt (voor buitenteelt) vragen om aktie!

Ondertussen blijkt de opkweek van de 2de zaaibeurt ruim te vroeg volwassen en, met het minder gunstig weer, is er teveel risico(koud en eventueel nog nachtvorst) om buiten uit te planten.

Om te beginnen worden alle planten wat verder uit mekaar gezet zodat er maximaal licht gegeven wordt. Gezien de ver gevorderde inworteling in de reeds te kleine potten (9cm) en het alsmaar bleker worden van de bladkleur is het nodig om iets te doen.

16/05/07 Belangrijke test

Gezien ik over zelfgemaakte koepels (geplooid en gelast betonijzer van diameter 6 mm) beschik, doe ik volgende test:

– 9 planten (één volledige rij ), worden uitgeplant buiten onder de koepels en afgedekt met plastiek (geperforeerd)

– 6 planten (nu nog in potjes van 9 cm) worden verplant in grotere potten (diameter 13 cm) gevuld met geraniumgrond

Zelfgemaakte koepel met geperforeerde folie

tomaten verplant in grotere pot

Bedoeling is om de koepels weg te nemen op een gunstig ogenblik en terzelfdertijd de 6 planten buiten uit te planten. Later zal blijken wat de beste methode is.

Probleem is dat de 6 planten voldoende moeten ingeworteld zijn in hun grotere pot en men dus in zekere mate niet op gelijk welk moment buiten kan uitplanten.

Ondertussen is er altijd mogelijkheid om, bij mooi weer, de plastiek van de koepels af te wikkelen en de planten te laten gewennen(afharden) aan het weer; ’s nachts gaat de plastiek er terug op. Ook de 6 planten met hun grotere pot kunnen overdag , bij mooi weer, buiten geplaatst worden om af te harden.

Nu maar afwachten wat dit geeft.

25/05/07 Uitplanten van de buiten-tomaten (pot van 13 cm)

Vandaag gebeurt het definitief uitplanten van de 6 tomaten in een tweede rij buiten in de volle grond naast de serre (kant morgenzon).

De planten zijn ondertussen heel goed doorworteld, relatief weinig gegroeid in hoogte maar hebben, naast een stevige stam, een mooiere groene kleur gekregen.

Terzelfdertijd wordt de plastiek van de koepels verwijderd.Nu maar zien welke methode het beste resultaat geeft…

Het resultaat zal maar pas binnen een paar weken kunnen geevalueerd worden aangezien de 6 nieuwkomers zich nu pas kunnen inwortelen in de volle grond.


Foto : Links de rij tomaten uit het koepeltje, rechts deze uit de grote pot, die geplant werden op hetzelfde moment als het verwijderen van het koepeltje.

11/06/07 Eerste bespuiting tegen de aardappelplaag

Gezien de alarmerende berichten omtrent de aardappelziekte,spuit ik vandaag, nu het eens droog is, de buitentomaten.Tot nu toe geen enkel spoor van ziekten.
Aangezien mijn tomaten onbeschermd staan(geen afdakje dus) is het risico zoveel groter.
Terzelfdertijd worden alle takken en/of bladeren die de grond raken zover als nodig weggesneden dit om schimmelaantasting vanuit de grond te vermijden.

16/06/07 Tweede bespuiting tegen aardappelplaag

De afgelopen dagen heeft het dusdanig geregent dat de intervallen tussen opeenvolgende bespuitingen(normaal elke 10 dagen) moeten ingekort worden vandaar de bespuiting van vandaag.

Hopelijk regent het niet te vlug…

De buitentomaten komen nu in de 2de bloementros en doen het goed

19/06/07 Derde bespuiting tegen aardappelplaag.

De vorige bespuiting is nauwelijks enkele uren regenvrij geweest.Het regende met bakken.De spuit dus nog maar eens uithalen.

27/06/07 Vierde bespuiting tegen aardappelplaag

Sinds de vorige behandeling(ongeveer een week) is er geen dag voorbij gegaan zonder belangrijke regen.

Vandaag waag ik het erop om opnieuw te spuiten.Men voorspelt evenwel opnieuw regen.

30/06/07 Vijfde bespuiting en een eerste aantasting van aardappelplaag is er op één plant.

Vandaag blijft het normaal gezien droog.Vooraleer te bespuiten ga ik aanbinden en dieven wegnemen.

Hierbij vind ik op één plant één tak aangetast door de aardappelziekte. Waar doorgaans de ziekte aanvangt op de bladeren is het hier begonnen vanop de tak. Vandaar dat het zo goed verborgen is gebleven.

De aangetaste tak wordt volledig verwijderd. Hij is binnenin bruin en rot. Slechts een beperkt aantal bladeren op de tak zijn eveneens aangetast. Dit was gisteren nog niet het geval aangezien ik elke dag alle planten nauwkeurig op de bladeren kontroleer. Het kan dus heel vlug gaan die aardappelziekte.

01/07/07 Het resultaat van mijn test

Tussen de planten van de eerste rij en de tweede rij is geen enkel verschil te merken,noch qua grootte of aantal bloemtrossen of dikte van de stam (maw wortelgestel)

Dit is een gunstig resultaat. Het blijkt dat planten afkomstig van verpotting in grotere potten tov planten onder koepel in de buitengrond even goed presteren.

Algemene conclusie:

Wie tomatenplanten heeft die vroegtijdig volgroeid zijn, en gezien het weer nog niet kunnen uitgeplant worden, heeft twee mogelijkheden:

1)Wie geen koepels heeft om de planten buiten te beschermen kan verplanten in grotere potten(bvb van diameter 9 naar 12 cm).

De planten blijven dan noodzakelijkerwijze in de serre tot wanneer de kluit voldoende beworteld is. Bij goed weer belet niks van de planten overdag buiten te zetten om af te harden.

Van zodra de kluit ok is (en het weer ook) kan uitgeplant worden.Toch trachten van geen planten te kweken die op het ogenblik van uitplanten reeds een eerste bloemtros hebben.

Die planten hebben het extra moeilijk om in de groei te komen…

2) Wie wel koepels heeft kan kiezen maar indien men kiest voor (vroegtijdig) uitplanten onder koepels toch bedenken dat de fameuze ijsheiligen nog eens kunnen parten spelen.

Dit jaar is er geen nachtvorst meer geweest na 13 mei (de datum waarop ik uitplantte in volle grond onder de koepels).

Persoonlijk vind ik het verpotten in grotere potten het beste. Bij mooi weer,als het echt warm wordt in de serre,kunnen de planten buiten gezet worden om af te harden en veilig binnen staan in de serre wanneer het s’ nachts een beetje vriest. Nadeel is dat het verpotten meer werk (en materiaal zoals potten en bijkomende geraniumaarde) vraagt…alles hangt ervan af over hoeveel planten het gaat.

Foto’s buitentomaten op 01/07/2007 (klik om te vergroten)
IMAG0162 IMAG0165

Dit bericht werd geschreven door Herman. Wie Herman is en een overzicht van zijn berichten vind je op deze pagina : http://herman.plantaardig.com .

De eerste weken na het planten in de kas. (Tomaten telen met Herman in 2007 Deel 3)

Dit artikel werd geschreven door Herman. Wie Herman is en welke artikels hij nog geschreven heeft op deze website vind je op http://herman.plantaardig.com.
Herman blijft zijn tomatenteelt nauwgezet opvolgen. Er zijn opnieuw heel wat interessante bevindingen en tips voor de hobbytuinder uit ontstaan. Zo kan je in een volgend bericht lezen over een speciaal schaduwhokje om de temperatuur te meten en over de oplossing om tomatenplanten die te vroeg plantklaar zijn toch buiten te zetten voor de ijsheiligen. Maar eerst kan je hier lezen hoe het verder verlopen is met de teelt van de tomaten in de kas/serre tijdens de maand mei.

04/05/07
Alle soorten hebben nu hun eerste bloemtros en doen het uitstekend, Hobby F1 (vleestomaat) is de sterkste groeier,Ferline F1 en Cristal F1 iets minder en zijn even groot opgegroeid.

06/05/07
Deze morgen bemerk ik voor het eerst krulkoppen (kop van de plant) bij Ferline en Cristal, niet bij Hobby F1. Opmerkelijk, artikels van Luc duiden aan dat dit eerder gebeurt bij sterk groeiende rassen. Dit zal ook wel zo zijn maar het blijkt dat het in zekere mate ook soortgebonden zou kunnen zijn. Ik hou goed in de gaten hoe Hobby zich in de komende dagen gedraagt.

Het enige vervelende bijverschijnsel van krulkoppen is dat het aanbinden van de planten aan de stokken speciale oplettendheid vraagt teneinde de kop van de plant niet te breken.

Voorlopig neem ik als aktie van de zon wat af te schermen met matten tegen de langszijde (middagzonnekant) van de serre en iets meer water te geven (niet de frekwentie van de gietbeurten maar de hoeveelheid)

09/05/07
Om de uitgroei van het wortelgestel van de planten te bevorderen maak ik,links en rechts van de planten, gietgeultjes van (30 cm lang,10 cm diep). Omdat de afstand tussen de planten in de rij ruim is(65 cm) is dit geen enkel probleem. Hierdoor hoop ik dat de wortels meer in de breedte gaan groeien gezien ze het vocht zullen opzoeken.Ondertussen genieten ze ook van de meststoffen die wat verder van de plant in de grond ingewerkt zijn.

Nu maar afwachten wat dit geeft.

01/06/07
Eerste bijvoeding met roze korrel oplossing.

Alle tomaten staan nu in hun 3de bloemtros, zijn nu allen gemiddeld 70-80 cm hoog, met de eerste vruchten op de eerste en soms op de tweede tros. Tijd dus om naast de gewone water-gietbeurten ’s morgens (twee tot driemaal per week,ongeveer 2-3 liter/plant,volgens het weer) één van de wekelijkse gietbeurten te vervangen door een gietbeurt met een roze korrel-oplossing van 2g/liter.

Een eenvoudige methode om niet steeds met enkele grammen meststof in de weer te zijn:

Hiervoor los ik 200 gr roze korrel in een emmer met 10 liter water.Van deze oplossing wordt er 200cc (na goed oproeren) gemengd in 10 liter water waarmee de planten dan aangegoten worden (gemiddeld 2-3 liter/plant).

03/06/07
Uitdunnen van de eerste tros. Gezien het aantal vruchten op de eerste tros ga ik nu uitdunnen tot 5 tomaatjes voor de Hobby F1 vleestomaat en max 7 vruchten/tros voor Ferline F1 en Cristal F1.

Nog steeds zijn er krulkoppen op de bovenste takken van Ferline en Cristal en niet bij Hobby F1 (het verst gevorderd qua groei en vruchtvorming) dus… blijkbaar toch soort-afhankelijk!

In de komende dagen(weken) zal dit verschijnsel vermoedelijk wel verdwijnen.

Bij twee andere tuinders bleek dat er geen krulkoppen waren.Het dient gezegd dat in beide gevallen,door de plaatsing van de serre, er veel minder lichtinval was. Bovendien bleek dat de planten hoger en dunner opschoten(ook bleker van kleur). In één van de twee gevallen zal er ook wel bodemmoeheid en onoordeelkundige bemesting meespelen. Ik maak de vergelijking omdat beide tuinders planten van mij kregen(de 3 soorten) zodat dit tenminste een vast gegeven is. (nvdr: wat een goede aanwijzing dat krulkoppen een signaal van sterke groei zijn!)

In het volgende deel meer over wat je doet met buitentomaten die te vroeg plantklaar zijn en het schaduwhokje voor de temperatuurmeting.

Dit bericht werd geschreven door Herman. Wie Herman is en een overzicht van zijn berichten uit 2006 en 2007 vind je op deze pagina : http://herman.plantaardig.com .

Geen vogels bij de aardbeien?

Update : enkele interessante tips van lezers onderaan dit artikel.
Vertine heeft zopas een overzicht op haar weblog gezet over wat andere moestuinders doen om te voorkomen dat die mooie rode aardbeien in de bek van merels, lijsters en spreeuwen verdwijnen.

Inderdaad, sommige van onze gevederde vrienden zijn zo verlekkerd op de aardbeien dat de vrucht meestal al gepikt is voor ze volledig rijp is.

Hieronder  een samenvatting van de verschillende methodes, meer info erbij en de foto’s kan je bekijken op Vertine’s moestuin. Wat is nu de beste manier om ze te beschermen? Laat het weten via de reacties op haar website of stuur een mail naar lezersbijdrage@plantaardig.com

  • pvc-boog met vogelnet
  • de stalen-buis-boog die je ook voor tunnels gebruikt, met daaroverheen een vogelnet
  • een stevige kooi-constructie van houten palen of stalen pijp
  • het vogelnet min of meer los over de aardbeien leggen
  • stokken tussen de aardbeien zetten, met een plastic zak eraan

Enkele bedenkingen van mijn kant.
-De tunnelconstructie is  heel handig bij het oogsten. Je hoeft niet in de weer met de bedekking die soms makkelijk in de war raakt. -De lage kooicontstructie met kippengaas en dan nog net erop is niet praktisch om uit de weg te doen bij het oogsten.
-De PVC boog moet het ook wel goed doen, mits goed aangespannen.
-Los over de aardbeien leggen is niet zo goed, de vogels kunnen er doorheen prikken, maar wat erger is, er ook in verstrikt raken. Zo kun je wel eens een dode vogel vinden bij de aardbeien
-Plastic zakken, blinkende cd’s, allerlei vogelverschrikkers, linten spannen kriskras over het veldje,….. het zijn allemaal gekende methodes, maar ze zijn minder effectief en hebben slechts enkele dagen voldoende werking, daarna treedt gewenning op.

En nog een middeltje, handig om vogels uit de kersenboom te houden, maar alleen bruikbaar is als je zelf dikwijls in de buurt bent: hang enkele conservendozen bij elkaar en hang deze in de boom.
Verbind ze met een touw lang genoeg tot in de keuken of terras. Trek daar regelmatig eens aan om lawaai te maken, maar enkel als je de buren ook wat kersen bezorgt….

Reacties van lezers
Er kwam zonet een reactie binnen van Yvonne van Zelst via lezersbijdrage@plantaardig.com

Zelf bescherm ik de aardbeien al jaren d.m.v pvc buis met een vogelnet erover. Dit doen de meeste mensen op mijn volkstuin. Iemand heeft zelfs een oud frame van een bungalowtent gebruikt. Het hele frame is over het aardbeibed geplaatst en daar een net over geplaatst.

Deze methode voldoet prima, wel controleren of er geen vogels onder gekropen zijn.

Dan voor deze tip, Yvonne. Wie heeft ook een gouden tip?

Ook een diervriendelijke, interessante tip van Wil, bedankt daarvoor. Hij schrijft :

Er bestaat een speciaal soort net waar vogels niet in verstrikt kunnen raken, het is wat harder, d.w.z. iets minder flexibel als het gebruikelijke aardbeiennet, bij mij voldoet het uitstekend, het ligt mooi over de aardbeien en is er steeds gemakkelijk van af te halen, ik heb het destijds gekocht bij de LIDL

De buurman van Theo Janssen heeft wel een heel originele methode om de vogels uit de kersenboom te houden. Theo schrijft:

Lieve mensen, mijn overbuurman heeft zelf iets uitgevonden om de vogels uit zijn kersenboom te verjagen. Hij heeft namelijk een oude storkpomp zo gemaakt: een darm van een twintigtal met op zijn pomp aangesloten met een tijd klok, dan heeft hij de darm naar buiten geleid en zo langs de stam naar het midden van de boom vastgemaakt met op het einde een  oude kapotte fietsband erover geplakt en om de vijf minuten raast de wind door de darm en zo via de fietsband naar buiten met een  zeer raar geluid zoiets als prrrrrrrrrrr en de vogels zijn gegarandeerd weg. Simpel maar ge moet op het gedacht komen he.

Tips voor een kleine moes(tegel)tuin.

Ingrid Groen weet op een kleine oppervlakte toch heel wat groenten te telen. Uit een kleine tuin van 5 bij 10 meter, waarvan het grootste deel bestaat uit tegels maakt zij een mooie en lekkere moestuin. Zij stuurde een email met foto’s naar de lezersrubriek. (U kan ook reacties, foto’s en tips voor de lezers opsturen naar lezersbijdrage@plantaardig.com )

Ik heb namelijk een tuin van ongeveer 5 bij 10 meter, waarvan het grootste gedeelte bestraat is.

Groenteborders
Langs de randen zitten 30 centimeter borders en een bak van 30 centimeter hoogte van 2.10 bij 1.20. Hierin staan spinazie, sla,bieslook, 3 courgetteplanten en stokslabonen( 36 planten, 6 stokken x 6 planten) (Zie foto)
kleine moestuin in de border

Courgettes in zakken
Ik heb momenteel weer 3 courgettes in een zak potgrond (70 liter) staan. Ik heb dit enige jaren geleden ook al gedaan . Gewoon op het tegelterras in een zak tuinaarde van 40 liter als je zak vol gegroeid is dan zet je hem boven op een nieuwe zak nadat je de bovenkant opengesneden hebt en de onderkant van de gebruikte zak ook. Deze zak is denk ik groot genoeg voor deze 3 voorlopig. (Zie foto) (lees ook
spinazie in zakken en de tip van J Backus over het gebruik van groeizakken onderaan dit artikel )
courgettes in zakken

Pompoenen als dakomlijsting
Momenteel heb ik zakken 70 liter potgrond op het platdak liggen van de bijkeuken, daar gaan zeer binnenkort de al opgekweekte Butternut Squash pompoenen in.
Gewoon een luikje in de bovenkant maken en de plant erin zetten. Lijkt me een mooie dakomlijsting met vruchten toe!

Rollende tomaten
5 planten Pomodori-tomaat staan in kunststof manden op verrijdbare wagentjes. Zoals je ziet werden er gaten gemaakt om te draineren en werd de grond afgedekt.tomaten in pot

Voor de rest heb ik in de tuin:

  • Aardbeiplanten, diverse soorten, waaronder klimaardbeien
  • Bieslook
  • Doornloze braam
  • 2 rode frambozenstruiken
  • Amerikaanse blauwe bes
  • Kiwi in ton
  • 2 blauwe druiven (zit vol trosjes)

Daarnaast hangen er nog wat bakken met sierplanten. Staat er een witte roos (zelf opgekweekt uit een boeket). U ziet het ik ben wel in voor een experimentje. Ik probeer uit de kleine tuin van mijn tussenwoning zoveel mogelijk rendement te halen.

Groeten, Ingrid Groen, Drachten
hangaardbeien

Hangende aardbeien.

tegel moestuin
Aardbeienborder met spinazieranden (bieslook)
doornloze braam

Doornloze braam en aardbeien.

Tomaten planten (Tomaten telen met Herman in 2007. Deel 2)

tomaten klaar om uit te poten

Dit artikel werd geschreven door Herman. Wie Herman is en welke artikels hij al geschreven heeft vind je op http://herman.plantaardig.com

Na de zeer gedetailleerde verslagen over het zaaien van tomaten kreeg ik vandaag het verslag van Herman binnen over het planten. Door het uitzonderlijke mooie weer was het mogelijk vrij vroeg te planten. Zowel het plantgoed was voldoende uitgegroeid (lees hier over de eisen van een goede tomatenplant) als de klimaatsomstandigheden van de kas en de bodem waren optimaal.Lees alles wat voorafging in het artikel over tomaten zaaien en verspenen bij Herman

22/04/07
tomatenplant goed doorworteld Het plantmateriaal
Planten van eerste zaaibeurt bereiken nu 12 cm (boven de kiemblaadjes).
De planten van de 3 soorten doen het uitstekend. Overdag staan ze buiten aan de kant van de serre(kant van de morgenzon) ’s nachts komen ze in de serre.
De eerste dieven (1-1,5 cm) verschijnen reeds in het oksel van het eerste echte blad. Ze zijn reeds heel degelijk geworteld. Nog een paar dagen en ik kan uitplanten.

23/04/07
Bewerken en bemesten van de serregrond
In januari werd de grond reeds uitgebreid doorgespoeld (100 liter/m2).
In maart werd de grond omgespit en voorzien van 100g/m2 zeewierkalk.
De gemeten pH was 6,5 vandaar de lichte dosis kalk die ik plan om elk jaar te herhalen.
Vandaag wordt er bemest (voldoende diep ttz 10-15cm ingewerkt) met:
– 350 g/m2 gedroogde koe-kip-paardemest (DCM)
– 100 g/m2 blauwe korrel (COMPO “Nitrophaska blauw speciaal” 12-12-17-(2)-(15) )
– 30 g/m2 Patentkali (Aveve 30% + 10% Mg)
Tijdens het opkweken voorzie ik bijbemesting, éénmaal per week, met roze korrel,opgelost in water (2g/liter gietwater), vanaf het verschijnen van de eerste bloem. (opmerking van Luc : bijbemesten hoeft eigenlijk pas vanaf bloei derde tros)

25/04/07

tomaten poten

Uitplanten in de serre
21 planten(3×7), ondertussen 15 cm hoog, uitstekend geworteld en stevig, worden nu zorgvuldig uitgeplant op 35 cm van glaswand, in twee rijen, 75 cm tussen de rijen, 65 cm tussen de planten in de rijen. (opmerking van Luc : standaardplantafstand is 80 x 50 cm, is dus zeker voldoende ruim)
De planten in de tweede rij tussen deze van de eerste rij geschikt.
Elke soort krijgt een rietstok met een verschillende kleur gemerkt (kleefband) zodat tijdens opgroei en oogst alle resultaten goed bij te houden zijn.
Het oogsten zal soort per soort gebeuren met telkens weging van de oogst!

02/05/07

Afwitten van een gedeelte van de serre met “Temperzon”

De planten doen het goed en zijn gemiddeld bijna 30 cm hoog. Morgen worden ze aangebonden aan de stokken en alle dieven verwijderd.
Ondertussen is het hoogtijd voor het afwitten van de serre. De temperatuur loopt geregeld op tot boven de 40°C terwijl 2 deuren en 4 vensters volledig open staan.
Ik besluit van één dakvlak(kant van de middagzon) af te witten met Temperzon.

(Opmerking van Luc : inderdaad, zeker zo vroeg op het jaar nog niet veel afwitten, de plant heeft nu nog heel veel licht nodig)
Te koop bij o.a. Hubo (zie www.lichtisgeld.nl voor alle info) in dozen(vloeistof) van 0,75l, op te lengen met 1,5 deel water ,goed voor ongeveer 20-30 m2 (één laag) en aktief gedurende 6 maand. Dit is de verpakking voor de hobbyist en was vroeger bekend onder de naam “Temperzon T-74” (in pasta). De nieuwe verpakking heeft dezelfde eigenschappen als de oude T-74 versie. Bij betrokken weer of regen wordt de laag goed doorschijnend;bij zon daarentegen wordt de laag echt goed wit. Blijkt op het eerste zicht een degelijk produkt.

Voorlopig plaats ik, in de loop van de voormiddag, aan één langszijde (middagzon-kant) van de serre bamboe-matten (5 meter lang). En nu maar trachten van de temperatuur laag genoeg te houden….

Het aanbrengen van het produkt,op volledig droog glas, gebeurde vlekkeloos met een verfrol. Eens het produkt opgedroogd (kwestie van een uurtje) kan regen geen kwaad meer.

Opmerking van Luc : Op vraag van Herman en vele andere hobbytuinders probeer ik binnenkort even uit te leggen hoe je best reageert tov de soms zeer hoge temperaturen in de kas. Niet makkelijk om uit te leggen…

Dit artikel werd geschreven door Herman. Wie Herman is en welke artikels hij al geschreven heeft vind je op http://herman.plantaardig.com

Tomaten zaaien bij Valentyn

Lezersrubriek www.plantaardig.com Valentyn, die onlangs zijn kiemingspercentage van de gezaaide tomaten instuurde heeft mij zijn geheim verklapt om tot dergelijke goede resulaten te komen.

 

 Valentyn schrijft:

  • Per ras wil ik een x aantal planten uitplanten. Dus ik zaai per ras x +5 zaadjes.
  • Dit doe ik in afsluitbare plastieken doorzichtige potjes van 10 cm doorsnede en 8 cm hoog. Daar doe ik 3 cm zaai of stekgrond in die ik lichtjes aandruk.
  • Dan zaai ik maximaal per potje 12 zaden en bedek deze met 1 cm gezeefde stekgrond. Aan de buitenkant schrijf ik de naam van de soort.
  • De potjes worden gesloten en zet ik dan op een TL armatuur van 120 cm lengte (als de lampen branden geeft de ballast genoeg warmte af) Op de armatuur is plaats voor max. 10 potjes. De TL-lamp (Armatuur bevat slechts één TL-lamp van 36 Watt) is aangesloten op een tijdsschakelaar die afgesteld is op 14 uur aan (dag) en 10 uur uit (nacht).
  • De zaden ontkiemen na  2 à 5 dagen afhankelijk van de nachttemperatuur (kamertemperatuur tijdens de nacht normaal bij mij is minimum 18°C).  Opmerking: niet iedere plaats op de armatuur heeft evenveel warmte, dus de potjes regelmatig verzetten.
    Dan kun je de potjes onmiddelijk vlak onder de armatuur (afstand van lamp tot bovenkant potje is 10 cm) zetten en krijgen deze de eerste benodigde lichtbehoefte. Eenmaal de kiemen tot tegen het deksel komen moet je dit afnemen.
  • Bij de opkomst van het eerste echte blaadje, hoe klein ook, worden ze dan verspeend in geraniumaarde.
  • PS: waarom ik 5 zaadjes meer zaai dan gewenst? Dat is om later een selectie te kunnen maken en alleen de snelst kiemende over te houden.

We zien ook jouw tips tegemoet in deze lezersrubriek! Stuur  tips en foto’s over hoe jij groenten kweekt of verwerkt naar lezersbijdrage@plantaardig.com. Je website of andere kenmerken worden daarbij vermeld indien gewenst.

Zaaien en Verspenen (Tomaten kweken bij Herman in 2007 Deel 1)

Dit artikel werd geschreven door Herman. Wie Herman is en welke artikels hij al geschreven heeft vind je op http://herman.plantaardig.com

Herman De Moor is gepensioneerde (61jaar) en ex IBM werknemer/techn ing electronica en heeft sinds zijn pensioen volop tijd om tuinieren als een mooie hobby uit te bouwen. Zijn echtgenote en hijzelf zijn verzot op sla en tomaten. Daarnaast teelt hij ook nog suikerbrood, andijvie, boontjes, prei en selder. Herman is van nature nogal een nauwkeurig iemand. Hij noteert alles heel nauwkeurig. Hij vindt het goed, dat speciaal voor de lezers van www.plantaardig.com zijn bevindingen over de teelt van tomaten in 2007 gepubliceerd worden. Hou deze pagina in de gaten, want er verschijnen dit jaar regelmatig bevindingen over zijn tomatenteelt die zopas weer opgestart werd. Blijf op de hoogte via de nieuwsbrief.
Update 10/04/2007
Update 01/05/2007 over de rest van de opkweek
Update 04/05/2007 leest u in het bericht
Tomaten telen met Herman, het planten.

Hoe de teelt van vorig jaar bij Herman was en details over de gebruikte teelttechnieken lees je in de artikelenreeks tomaten kweken bij Herman in 2006

  • zaterdag 10 maart 2007


Alle tomaatjes(3 bakjes) (Hobby F1, Ferline F1 en Cristal zijn nu gezaaid ,het toestel ingesteld op halve kracht(via de dimmer) en de temperatuur ingesteld op 22°C. En nu maar wachten wie van ons de eerste is!

  • zaterdag 17 maart 2007


De 3 varieteiten op zaterdag 10/03/07 gezaaid waren reeds op woensdag 14/03 meer dan voldoende gekiemd om de propagator af te schakelen.Sindsdien staan de zaaibakjes naast mekaar aan de venster van de keuken(20°C) en (zonder het plexideksel erop.Ze bereiken nu reeds een hoogte van 3 cm.

Ik heb ze vanavond in de kelder (16°C) geplaatst(daar is het wat koeler dan in de keuken…) zodat ze niet te vlug opschieten;morgenvroeg haal ik ze terug voor de venster van de keuken.

De ingestelde temperatuur van de propagator was 23°C en met de ondervinding van verleden jaar varieerde de grondtemperatuur van het middenste bakje van 22,5 tot 24,2°C (dus behoorlijk nauwkeurig)

Ik stel nu ook vast dat in de 2 buitenste zaaibakjes de temperatur een graadje lager was.Elke dag heb ik de bakjes dan ook van plaats gewisseld in de propagator.

De beste kiemer(en gelijkmatig zonder verlies) was Hobby F1(zaad van 2007) gevolgd door Ferline(zaad van 2006) en als laatste Cristal F1(zaad van 2006) met licht verlies en een beetje onregelmatig.

Vraag : Zou ik nu best zo vlug mogelijk verplanten(blaadjes tot juist boven de potgrond?)

Antwoord: Je hebt ruim gezaaid. Dus dat wil zeggen dat de plantjes nog voldoende ruimte hebben om te groeien.

Je hoeft helemaal niet haastig te zijn om te verspenen. Als de plantjes één tot maximaal twee echte blaadjes (dus niet de kiemblaadjes) hebben kan er gerust nog verspeend worden. Zolang ze maar de ruimte hebben.

Probleem is nu natuurlijk het fileren van de plantjes wegens lichtgebrek. Vandaar hun hoogte. Maar het is niet de hoogte die het moment van verspenen bepaalt, maar wel het aantal echte blaadjes die zichtbaar zijn.

Met de temperatuur in de keuken is eigenlijk niets mis. Het is nu één maal minder licht bij het keukenvenster. Het was tot nu toe ideaal weer om de plantjes overdag in de kas te zetten! Dat houdt zeker en vast de plantjes kort. Ook als het daar overdag wat warmer is, dan nog zullen ze minder fileren dan voor het keukenraam. Daar rekken ze immers in de richting van het licht. Dat is namelijk de beste methode om ze kort te houden, zoveel mogelijk in het licht! Wordt het overdag warm genoeg in de kas, dan staan ze daar best. Maar zoals je zelf zegt, er is dan nog wat meer aandacht nodig voor de plantjes, zoals tijdig luchten van de kas en kijken of de kleine zaaibakjes niet uitdrogen en de plantjes de eerste dag in de gaten houden of ze de overgang keuken-kas wel goed doormaken (zouden de eerste dag misschien wat slap kunnen worden). Zolang je in de kas niet boven de 28 gaat is er geen enkel probleem voor het fileren en ook niet voor de warmte. Want in de kas groeien ze recht omhoog en voor het raam rekken ze hun kopje naar het licht.

Wat je ook kiest, keuken of kas, beide methodes zullen slagen. In ieder geval is de kas tijdens de nacht voorlopig nog uitgesloten.

Nog een methode om tot wat steviger plantgoed te komen is de watergift niet te overdrijven

Ik denk dat het verspenen bij jou best binnen een tiental dagen kan gebeuren.

Vanaf hier : Update nummer twee

  • 23/03/07

De 3 zaaibakjes staan voor het keukenschuifraam(20°C) onder een zelfgemaakte testopstelling (1,20m lang,0,30m breed) met lichtbak (2 x 36 Watt groeilampen,gekocht bij Vlaams Zaadhuis ;12,5 euro/stuk)

Bij onvoldoende licht wordt de lichtbak aangeschakeld(soms tot 12 uur/dag). Het valt op dat de plantjes niet meer gaan rekken naar het buitenlicht.

Probleem
Bij 25% van de plantjes blijft het zaadje de toppen van de kiemblaadjes blokkeren. Het zaadje blijkt steenhard te zijn is niet verwijderbaar zonder de toppen van de kiemblaadjes te beschadigen.

Vermoedelijk heeft dit te maken met de droogte van de grondoppervlakte (onvoldoende nat gehouden in de propagator) De zaadjes werden tijdens het zaaien nat gesproeid vooraleer ze te bedekken met een dun laagje zaai/stek grond en dan terug besproeid met de nevelspuit.

Bij een volgende zaaibeurt (voor de buitenteelt) dient dit aandachtig bekeken te worden. Indien er nog problemen optreden,eventueel bedekken met wit zand ipv zaai/stek grond.Zand is heel gemakkelijk te bevochtigen en zou het zaadje beter vochtig houden tijdens het kiemen zodat het gemakkelijker loskomt van de kiemblaadjes…

Heeft iemand ervaring met het probleem dat de zaadjes de kiemblaadjes blijven vasthouden? Laat het weten via dit formulier ?

  • 25/03/07

De plantjes zijn nu 5 cm hoog,om fileren zoveel mogelijk tegen te gaan verhuizen ze s’nachts naar de kelder (16°C) tot s’morgens.

  • 29/03/07 Verspenen

Tijd voor het verspenen;van elke soort worden de beste 12 plantjes geselekteerd(ze hebben minstens reeds één echt blaadje) en zijn nu ongeveer 6 cm hoog.

De vierkante potjes zijn voldoende groot genomen(9 cm breed en 10 cm diep en voorzien van gaatjes) en geplaatst in waterdichte plastiek bakken teneinde water te geven langs onder toe te laten.

De licht vochtige geraniumgrond wordt na licht aandrukken tot aan de rand van het potje gevuld, een paar keer goed overgoten waarna alle potjes een halve dag op 20°C geconditioneerd worden.

Daarna begint het verspenen. De plantjes blijken reeds een stevig wortelgestel te hebben(totale hoogte 8 cm,wortels inbegrepen).

Van de 3 x 12 plantjes zullen uiteindelijk, na opkweek tot begin mei, 17 plantjes hun plaats krijgen in de serre ttz 5 x Hobby F1,7 x Ferline F1,5 x Cristal F1.

Opmerking
Bij een beperkt aantal verspeende plantjes was de geraniumgrond toevallig natter. Benieuwd of ik tijdens het opgroeien hier een verschil ga merken.

  • 01/04/07 tweede zaaibeurt, buitentomaten

Tijd voor 2de zaaibeurt (terug dezelfde soorten) voor de buitenteelt (uitplanten vermoedelijk einde mei)

Ik dek de zaadjes nog steeds af met een laagje zaai/stek aarde. Opletten nu voor het vochtig houden van het dunne laagje grond in de propagator.

Na het opwarmen op volle vermogen (50 Watt bij 230 Volt, met dimmer op maximum) en de propagator ingesteld op 23°C wordt de dimmer op de helft van de schaalverdeling gebracht.Na meting blijkt bij deze stand 100 Volt op de verwarmingsweerstand te staan ipv 230 Volt wat overeenkomt met nauwelijks 10 Watt verbruik. De grondtemperatuur varieert van 22,4°C tot 23,9°C wat perfekt is voor kiemen van tomatenzaad.

Opmerking

Tijdens de eerste zaaibeurt werd er steeds gekozen voor de grootste zaadjes;nu blijven er meestal kleinere zaadjes over;benieuwd of er een verschil zal zijn bij kiemen en opkweek.

  • 01/04/07

De verspeende plantjes van de eerste zaaibeurt doen het goed maar moeten toch nog eventjes wennen.

  • 04/04/07

De tweede zaaibeurt begint te kiemen; de zaaibakjes gaan nu uit de propagator en verhuizen naar het schuifraam van de keuken(20°C) en zoveel mogelijk onder de lichtbak.

Er blijkt nog steeds een probleem met geblokkeerde zaadjes op de kiemblaadjes, minder erg dan tijdens de eerste zaaibeurt.

Voorlopige conclusie:beter wit zand gebruiken om de zaadjes af te dekken in de zaaibakjes(ongeveer 3 mm laagje zou moeten volstaan


  • 10/04/07 Mooi weer, overdag in de kas


De verspeende plantjes van de eerste zaaibeurt doen het uitstekend.De meeste plantjes zijn ongeveer 5 cm boven de kiemblaadjes uitgegroeid met uitzondering van deze die in nattere geraniumgrond verspeend werden.Deze laatste hebben toch een lichte achterstand opgebouwd.

Tijdens de voorbije dagen was er zon en werden de plantjes overdag in de serre geplaatst. S’avonds komen ze terug naar de keuken.

Conclusie:geen te vochtige geraniumgrond gebruiken .Tenzij de grond echt uitgedroogd is,gewoon de licht vochtige grond rechtstreeks uit de zak gebruiken.

  • 10/04/07

De tweede zaaibeurt blijkt onregelmatiger te kiemen en de opgroei is ook wat flauwer.Kleine zaadjes blijken ook zwakkere plantjes te geven?

14/04/07

De eerste echte blaadjes beginnen te komen in de 2de zaaibeurt(gezaaid op 01/04/07).

18/04/07

Vullen van de potjes (geraniumgrond) voor verspenen van de 2de zaaibeurt; nog eens grondig de potjes gieten na vullen; morgen wordt er verspeend…

18/04/07 Eenmalige bijvoeding met roze korrel

Ik besluit,na consult met Luc Dedeene, van éénmalig de planten van de eerste zaaibeurt bijvoeding met “roze korrel” te geven volgens het gekende principe van 2g/liter gietwater.

Daartoe giet ik in de bakken (met 12 plantjes elk) 1 liter gietwater. Na 5 a 10 min is reeds alles opgeslorpt door de plantjes. Dit is een goed teken en bewijst dat de kluiten allerminst verzadigd zijn

met water. In dit laatste geval zou het gietwater veel langer in de bodem van de bakken blijven staan.

Tijdens het opkweken van de plantjes in pot tracht ik steeds het water geven zowel langs boven en onder(in de bakken) te combineren er op wakend dat het gietwater in de bakken voldoende vlug (max 15min) opgeslorpt wordt. Is dit niet het geval dan leeg ik de bakken volledig teneinde verzuring van de plantjes te voorkomen.

Water langs boven geef ik,in kleine hoeveelheden,wanneer de bovenlaag van de grond duidelijk uitgedroogd is. In de mate van het mogelijke houd ik steeds gietwater beschikbaar op serretemperatuur.

19/04/07 Verspenen van de 2de zaaibeurt

De 32 (8xFerline,12xHobby,12xCristal) beste plantjes worden uitgezocht voor verspening. Ze zijn allen iets minder hoog dan deze van de eerste zaaibeurt maar stevig en goed geworteld. Ik denk dat dit te maken heeft met het feit dat bij het doorkomen van de eerste kiemen in de propagator ze onmiddellijk onder het groeilicht aan het schuifraam in de keuken geplaatst werden. Ik heb dus niet gewacht tot alle kiempjes te zien waren. Dat dagje verschil heeft dus blijkbaar geleidt tot minder fileren.

Ook is het duidelijk dat, omwile van het gebruik van de kleinere zaadjes in kleinere plantjes resulteren.

De verspeende plantjes gaan nu voor een paar dagen onder de groeilampen en blijven daarna nog enkele dagen in de keuken.

Opmerking:

Het probleem van de zaadjes die op de kiemblaadjes blijven zitten blijft alsnog onopgelost en vanuit de lezers is er nog geen geen reactie gekomen.

Verschillende mogelijke oorzaken zijn naar mijn mening:

– De propagator zorgt ervoor dat,omwille van de vorm van het deksel,alle condensatiedruppels terecht komen in de 2 cm dikke zandlaag op de bodem van zijn bak en NIET op de zaaigrond.

Bij gebruik van een zaaibak,afgedekt met een glazen plaat,vallen de waterdruppels wel op de zaaigrond wat dan zorgt voor een automatische (maar niet kontroleerbare) bevochtiging van de zaaigrond-oppervlakte.

– Ik heb de zaadjes afgedekt met een dun laagje zaaigrond en niet met zand. Zand is dus misschien beter en houdt bij bevochtigen met een nevelspuit beter de oppervlakte(en de zaadjes) vochtig.

-De verluchtingsgaatjes van de propagator bleven open tijdens het kiemproces zodat de luchtvochtigheid binnen in de bak minimaal was. Misschien beter alles dichthouden…

-De afdeklaag van de zaadjes is misschien nogal dun:hoe dikker de laag,hoe langer de zaadjes vochtig blijven en ze,bij het doorkomen van de kiemen,gemakkelijk loskomen van de kiemblaadjes?

Moraal van het verhaal:zand gebruiken als afdeklaag(hoe dik?),verluchtingsgaatjes dichthouden tijdens kieming,regelmatig vochtig houden met nevelspuit??

Dit artikel werd geschreven door Herman. Wie Herman is en welke artikels hij al geschreven heeft vind je op http://herman.plantaardig.com

Een passie voor kalebassen


Als trouwe lezer deed Frans Van Gool  vorige zomer mee aan de wedstrijd “De dikste tomaat”. Pas onlangs liet hij mij weten dat hij ook kalebassen teelt en niet zo’n beetje!

Sinds enkele jaren gepensioneerd als aardbeiteler heeft Frans Van Gool namelijk een nieuwe passie gevonden.

Van bij het eerste kalebaszaadje dat hij in handen kreeg, het eerste uitplanten en de eerste vruchten die konden geoogst worden had hij zich een nieuw doel gesteld: het meest uitgebreide en volledige assortiment kalebassen samen te brengen dat er maar te vinden is.

Dankzij een tv-reportage van het programma Afrit 9, enkele jaren geleden, verwierf hij enige naambekendheid. Dit gaf aanleiding tot aangename en productieve contacten met mensen, die hem zaden van over de hele wereld wilden bezorgen. De microbe was blijkbaar besmettelijk.

Samen met Josepha, zijn vrouw heef hij ondertussen zijn doel bijna bereikt. Maar nog steeds is hij opzoek naar kalebasvariëteiten die zijn collectie compleet zouden maken.

Misschien kan iemand hem daarbij helpen? De contactgegevens van Frans vind je op zijn website :

www.kalebas.be

Beste lezer, wilt u ook graag een  teelttip, een teeltmethode, een oogst, een groente(ras), een recept, uw website….  of gewoon een (foto)berichtje uit uw moestuin delen met andere groentetelers stuur dit dan door naar lezersbijdrage@plantaardig.com. Of onderaan dit bericht klikken op Reageren? Vragen? Je doet er de duizenden andere lezers van deze nieuwsbrief alvast een plezier mee!

Kiempercentages bij tomaten zaaien

Hebt u ook cijfers? Deze zijn heel welkom op lezersbijdrage@plantaardig.com Onderaan dit artikel vindt u de eerste reacties.

Dit jaar koos ik er voor om de zaadjes één per één uit te zaaien in trays. Dit maakte het natuurlijk heel gemakkelijk om het kiempercentage te bepalen.
Een vergelijkende test van verschillende rassen volgt hieronder.

Eerst wat toelichting : de zaaiing gebeurde op 11 maart 2007. Daarna werden de zaaitrays in een warme, maar donkere ruimte, gebracht bij ongeveer 21-23°C. Op 14 maart waren de eerste zaailingen (van het ras Pyros) al gekiemd en was het dus hoog nodig ze te verplaatsen naar een plaats voor het raam in de verwarmde huiskamer. Andere rassen waren nog niet gekiemd en konden eventueel nog één à twee dagen in de warme ruimte blijven, doch dit werd niet gedaan. Tien dagen na de zaaiing waren er enkel nog enkele plantjes van de nieuwe rassen van het Vlaams Zaadhuis die boven kwamen. De plantjes werden dan in een verwarmde serre gebracht. 15 dagen na het zaaien vertonen de meeste plantjes het eerste echte blaadje.

Welke rassen werden gezaaid?

  • Pyros F1 (AVEVE – VT zaden, 150 zaden ongeveer in één pakje, prijs € 1,89). Pyros werd gekozen omwille van de zeer lage kostprijs van het zaad en omdat er heel wat planten nodig waren om de tomaten te gebruiken als soeptomaat. Pyros werd dus zeker niet gekozen omwille van zijn raseigenschappen
  • Crystal F 1 (Grote, ronde tomaat, AVEVE – VT zaden 50 zaden ongeveer in één pakje van € 2,78)
  • Riviera F1 (type Coeur de Boeuf tomaat, Vlaams Zaadhuis, 30 zaden, € 3,95)
  • Tamaris F 1 (nieuwe vleestomaat, 20 zaden voor € 5,95, Vlaams Zaadhuis)
  • Sampei F1 (nieuwe, grote, ronde (tros)tomaat, 30 zaden voor € 4,95, Vlaams Zaadhuis)
  • Ferline F1 (gewone ronde tomaat, 15 zaden voor ongeveer € 3,5, Thompson Morgan)
  • Shirley F1 (gewone, ronde tomaat, 10 zaden voor ongeveer €5,5, Thompson Morgan)

Hybride tomaten zaden kunnen heel duur zijn! De prijzen kunnen gaan tot 30 cent voor één zaadje! Daarom dat het kiempercentage zo een groot belang heeft. Bijna iedere pakje bevatte het juiste aantal zaden, eventueel eentje meer. Ferline bevatte zeker 22 zaden, veel meer dan de opgegeven 15.

Kiempercentages
-Pyros : 180 op 300 is 60%
-Crystal 118 op 150 is 79%
-Riviera 24 op 30 is 80%
-Tamaris 33 op 40 is 83%
-Sampei 25 op 30 is 83%
-Ferline 22 op 22-25 is 88-100 %.
-Shirley 8 op 10 is 80 %

Besluit : ondanks het feit dat Pyros de snelste kiemer was, is het zeker geen goede kiemer, terwijl alle andere rassen ongeveer 80 % halen, presteert Pyros ondermaats en doet daarmee gedeeltelijk zijn lage aanschafprijs te niet.

Beste lezer, hebt u een idee van het kiempercentage van uw tomatenzaden van om het even welk ras? Stuur dan uw gegevens naar lezersbijdrage@plantaardig.com. Je doet er de duizenden andere lezers van deze nieuwsbrief alvast een plezier mee!

De reacties

de heer Guy De Kinder (co-auteur (Fruit) van de Groente & Fruit Encyclopedie) stuurde mij volgende gegevens.

Ras kiemtijd kiempercentage

Aviro 5 dagen 6 van de 8 zaden

Martin F1 4 dagen 9 van de 9 zaden

Riviera 5 dagen 10 van de 10 zaden

Resistar F1 5 dagen 13 van de 13 zaden
Alle zijn moderne hybriden van Vlaams Zaadhuis.

Gezaaid in isomokistje afgedekt met glas. Dus zonder propagator. Het kistje stond in de living boven een verwarming. Een thermometer op de venstertablet geeft 32 °C aan. De temperatuur in het kistje zelf kan ik niet juist meten, maar ik schat tussen de 22 en 25graden.

de heer Cees Schipper heeft ook heel hoge kiempercentages

Gezaaid in een bak op de cv, die zeker niet altijd aangaat

Riviera 20 uit 20

San marzano 19 uit 20

Black krim (Heel lekker) 21 uit 20 ( telfoutje)

Marmande 18 uit 20

Aussonio F1 9 uit 10

zeg dus maar 95 tot 100 % van 3 leveranciers Nieuwe Tuin, Vlaamse Zaadhuis en de Bolster

nu dus veel te veel plantjes, maar ja weggeven is ook leuk

Cees Schipper

de heer Valentyn Pype heeftt ook de gegevens bijgehouden, een gewoonweg perfecte kieming!
Aviro Vlaams zaadhuis oud 2006 4 dagen 12 op 12
Rivièra oud zaad 2006 5 dagen 12 op 12
Green zebra oud Gonthier 5 dagen 12 op 12
Noire de russe oud zaad 2005 5 dagen 12 op 12
Vintage wine Gonthier 2007 5 dagen 12 op 12
Bloody Butcher Gonthier 5 dagen 12 op 12
Alles gezaaid bij temperatuur van 25°C in zaai en stekgrond DCM.

J Cozijns uit Deinze schrijft :
Ik gebruik reeds verschillende jaren de tomatenzaden Pyros van Somers.

In een zakje zitten ongeveer 40 zaden en ik heb ongeveer 90 tot 95 procent opkomst. Ik zaai ze zaadje per zaadje in blokjes die ik zelf maak uit zaai- en stekgrond van Vilmorin en plaats ze in een omgeving van ongeveer 18 graden.

Dit zijn allemaal zeer hoge  kiemingspercentages!  Misschien zijn mijn cijfers dan toch beïnvloed doordat ze dit jaar voor het eerst in het donker (omwille van praktische redenen in bij de verwarmingsketel) bij hoge temperatuur geplaatst worden? (Natuurlijk bij de kieming direct in het licht gezet) Op de zakjes van Thompson Morgan staat in ieder geval dat licht de kieming kan helpen bevorderen.

Dit wordt wel interessant, hogere kiempercentages dan ik zelf voor ogen had. Hebt u ook cijfers? Deze zijn heel welkom op lezersbijdrage@plantaardig.com en zo de gegevens nog betrouwbaarder te maken!

Spinazie telen in een groeizak.

De heer Willem L. Driessen stuurde een berichtje van een zeer opmerkelijke manier van groenten kweken : spinazie in een tuinaarde-zak!

 

“Ik heb daarvoor een zak ‘bemeste tuinaarde’ (van Karwei) genomen, daarvan een zijde weggesneden en vier voortjes getrokken, waarin ik vrij dik Amsterdams Reuzeblad Scherpzaad heb gezaaid in begin januari. Dat bleek nogal aan de vroege kant te zijn. Volgend jaar start ik  half februari. Zoals gemeld heb ik inmiddels een maal voor 4 personen ervan geoogst en wel op 19 maart.

Deze spinazie-kweek laat ik voorlopig in de kas om te zien of er weer zoveel groei inkomt zodat ik een tweede keer kan oogsten.” (foto dd 15 mrt 07)

Willem, bedankt, voor deze mooi lezerstip. Te zien aan de groeikracht van het gewas, zal een tweede pluk zeker lukken! (p.s. Januari is niet te vroeg hoor om spinazie in de kas te telen)

Beste lezer, wilt u ook graag een  teelttip, een teeltmethode, een oogst, een groente(ras), een recept….  of gewoon een
(foto)berichtje uit uw moestuin delen met andere groentetelers stuur dit dan door naar
lezersbijdrage@plantaardig.com. Je doet er de duizenden andere lezers van deze nieuwsbrief alvast een plezier mee!

Reacties

Beste tuinvrienden,
Wanneer wij met vakantie in Denemarken waren, kweekten onze vrienden daar tomaten in de kas, niet in de vrije grond, maar ook in een zak met tuin aarde!
Een goede kennis van ons wil ook een tuintje aan leggen, op een soort verwaarloosd grasveld. Ik wil er zwart plastic op de grond doen, en dan de groente in zakken laten groeien. Als het lukt, zal ik U berichten!
Vriendelijke groeten, Adri Voetberg, uit Friesland.

Ook reageren of een tip voor de lezers? Klik dan hieronder op Reageren? Vragen? of stuur het naar lezersbijdrage@plantaardig.com

Tomaten telen met Herman in 2006

Op de website www.plantaardig.com verschenen zopas vier pagina’s over tomaten kweken met Herman.

Hieronder vindt u een korte samenvatting en verwijzingen naar de vier artikels die Herman schreef over zijn tomatenteelt in 2006.

De combinatie van een boek én een website over groenten waar men terecht kan om nog meer info op te doen over groenten, maar ook met bijkomende vragen aan de auteur, is een uniek gegeven.
Heel wat mensen weten dit dan ook te waarderen! Zo kon ik vorig jaar Herman, lezer van het boek en van de website adviseren bij zijn tomatenteelt.
Herman De Moor is gepensioneerde (61jaar) en ex IBM werknemer/techn ing electronica en heeft sinds zijn pensioen volop tijd om tuinieren als een mooie hobby uit te bouwen. Zijn echtgenote en hijzelf zijn verzot op sla en tomaten. Daarnaast teelt hij ook nog suikerbrood, andijvie, boontjes, prei en selder. Herman is van nature nogal een nauwkeurig iemand. Hij noteert alles heel nauwkeurig.
Hij vond het goed, dat speciaal voor de lezers van www.plantaardig.com zijn bevindingen over de teelt van tomaten in 2006 gepubliceerd werden.

Bodemmoeheid bij tomaten

Update 15 mei : dit artikel blijft voor oplossingen zorgen, zopas een goede tip binnengekregen van J Backus over het gebruik van groeizakken en van Willy over het gebruik van -kleine- potten. Lees ze onderaan dit artikel.
Onze kleine kas zorgt onvermijdelijk voor problemen met de vruchtwisseling. ’s Zomers telen we er meestal alleen maar vruchtgroenten van twee verschillende families, enerzijds de nachtschadigen of Solanaceae (tomaat, aubergine, paprika) en anderszijds de Cucurbitaceae of komkommerachtigen (meloenen, komkommers, courgettes) Het onvermijdelijke gebrek aan vruchtwisseling laat zich vroeg of laat voelen.

Kenmerken
Plots wordt het moeilijker om een voldoende aantal trossen op de plant te krijgen. Als de derde tros bloeit groeit de plant niet meer goed door. De stengel blijft eerder dun en de bladeren eigenlijk te klein. Als er plots zonnig en warm weer aankomt gaat de plant al snel slap hangen. Neusrot is hier een veel voorkomend probleem. Eerst zijn de symptomen niet zo erg en bijna onmerkbaar, maar jaar na jaar nemen de problemen toe. Hoe dan ook, afsterven zal de plant niet doen, maar zwak groeien, dat wel

Oorzaken
Vooral kurkwortel, maar soms ook wortelknobbelaaltjes zijn de voornaamste problemen die opduiken als er langere tijd tomaten, aubergines of paprika’s op dezelfde grond geteeld worden. Het betreft hier respectievelijk een schimmelsoort (Pyrenochaeta lycopersici) en een klein ‘wormpje’ (Meloidogyne spp.) Beiden kunnen ze lange tijd in rustvorm in de grond overblijven, ook als er lange tijd geen familieleden van de Solanaceae geteeld worden. Of het zou moeten zijn dat de grond in de kas echt wel te veel zouten bevat en de groei daardoor geremd wordt. (artikel, hoofdstuk bodemmoeheid en zoutconcentratie)

Trek na de teelt van tomaten eens de stam uit de grond en spoel de wortels af onder stromend water. Zijn deze wortels niet geelachtig van kleur, maar eerde bruin, dan is er waarschijnlijk kurkwortel aanwezig. Ook als je ziet dat de wortels verdikt en gebarsten zijn is dit een typisch kenmerk. Is het probleem enkel de zoutconcentratie of eventueel andere mankementen aan de grond, dan zal je die symptomen niet zien.
De kleine bolletjes die aan de wortels hangen zijn de plaatsen waar de aaltjes in de wortels leven.
Bestrijding van zowel kurkwortel of aaltjes is niet mogelijk. Voorkomen wel.
Op onderstaande foto’s zie je symptomen van kurkwortel (foto 1 en 2) en wortelknobbelaaltjes bij paprika (foto 3)
Klik op de foto’s om de symptomen heel duidelijk te zien.


Oplossingen
– Verplaatsen van de kas zorgt ervoor dat er weer verse grond ter beschikking is. Het makkelijkst voor een plastic kas, maar daar zijn wel andere nadelen aan (artikel).
– De grond uit de kas halen en vervangen is een groot werk. Je zal nooit alle ziektekiemen kunnen verwijderen omdat deze even diep gaan als de wortels. Wel een goede oplossing voor één tot maximum twee jaar.
– Potten van zo’n 20 liter inhoud, in de grond ingraven, zoals op de foto werd gedaan door Marcel, de tuinier van Het Vlaams Zaadhuis. Die worden dan ieder jaar gevuld met verse grond.
De duurste, maar misschien wel beste, oplossing is het enten van de planten. o.a. Easyplant en Vlaams Zaadhuis bieden geënte planten te koop aan en sedert dit jaar biedt Vlaams Zaadhuis ook onderstamzaad aan. Om zelf te enten.
Of je nu geënte planten moet kopen, of misschien beter zelf gaat enten, komt in een volgend artikel aan bod. Ook de entmethodes worden onder de loep genomen. Alhoewel men de Japanse kopenting aanraadt, denk ik dat het voor de liefhebber makkelijker is om de (vroeger veel toegepaste) afzuigenting of zoogenting te gebruiken. Binnenkort meer daarover.

Update zopas een tip van Gerrit gekregen, hij gebruikt de tip van grond uit de kas halen op volgende manier :
(alle tips zijn welkom! Geef ze in het reactieformulier hieronder  of stuur tekst en eventueel foto’s naar lezersbijdrage@plantaardig.com

Bodemmoeheid kan ook verkomen worden om de grond in het najaar 1 spit diep uit te graven en vervolgens de opvolgende onderlaag goed om te spitten gemengd met stroo en eventueel koemest,
en leg hierop weer een nieuwe laag grond, is immers een spit diep uitgegraven,laat dit in alle rust overwinteren en begin in het nieuwe seizoen gewoon weer met kweken,zaaien of planten.
Helpt echt!, pas dit zelf al jaren ook toe.
Sucses, Gerrit

Zopas ook een reactie van Aad gekregen

Ik ben het met Gerrit eens.

In de winter minstens een steek diep uitspitten en afvoeren. Buiten over de tuin verspreiden.
In de kas nieuwe bemeste tuinaarde opbrengen.
In mijn kasje staat ook nog een (overjarige) vijg van ± 2,5m. Bij het uitspitten wordt zijn wortelstelsel flink gereduceerd. Dat verplicht me om de struik ook flink te snoeien Dat komt mooi uit want anders groeit de hele kas vol met vijg.

Ik kreeg ook een goede en uitgebreide teelttip van de heer J Backus

In het voorjaar zijn vaak grote zakken bemeste tuingrond in aanbieding. Ik koop dan een 20-tal zakken, leg er wat naast elkaar in de kas, maak hierin drie plantgaten, prik met een scherpe stok gaten door de bodem, plant mijn tomatenplanten,stok of draad ernaast en alles groeit wonderwel. Niet vergeten bij te mesten na een drietal weken.
Na oogsten gaan de gebruikte zakken leeggemaakt worden in de tuin, volgend jaar dezelfde procedure.K omt in weze op hetzelfde neer als werken met potten, waarin grond elk jaar vervangen wordt, doch dit is minder bewerkelijk.

Als je geen automatisch waterafgiftesysteem hebt ( b.v. met zo’n computerklok o.i.d. ), zal watergeven uiteraard alleen met de gieter kunnen. Omdat er gaten in de bodem van de zakken tuin-of potgrond geprikt zijn, zal er geen water blijven staan. Aangezien deze grond veelal een boel turf bevat, zal dagelijkse watergift echt nodig zijn, bij heet weer zelfs twee maal dagelijks.
’s Morgens watergegeven, een dagje fietsen en bij terugkomst tegen ca 17.00 uur hangen ( vooral ) tomatenplanten slap, maar een half uurtje na de watergift zijn ze er weer bovenop.
Ook meloenen en komkommers kun je op de “zakmanier “telen , ofschoon komkommers wel wat vaker problemen krijgen door bladziektes. Vooral witte vlieg krijgt dan regelmatig een Spruzit-douche.
Ik wens de toepassers veel succes ,probleem van besmette en verzuurde grond los je zo wel op.
Vriendelijke groet,

J Backus

Ook Willy Laureys weet de bodemmoeheid te omzeilen met zijn teelttechniek. De heer Laureys schrijft:

“Hier ben ik met een beetje uitleg over mijn tomatenkweekmethode. Ik gebruik dus plastiek bloempotten van 20 cm. Het middelste bobbeltje snij ik eruit zodat ik een gaatje krijg van 5 cm. De pot vul ik,nadat het plantje boven de pot uitkomt,met een mengeling van 50/50 paardevijgen en aarde.De takken met de bladeren snij ik af tot op 2 blaadjes,ze nemen het vet en de zon weg. Ik gebruik ook een koperdraadje waar de vernis van verwijderd is,anders krijg je geen contact. Ik laat ze groeien tot 7 à 8 trossen maar ik beperk de tros tot max 6 à 7 stuks. Een ander voordeel dat ze in pot staan is dat je kunt gieten zonder je serre onder te zetten en dat het vet dat je erbij geeft geen andere uitweg heeft. Tussen de rijen leg ik een betonplaatje van 25 cm breed. Je moet er toch tussen om te dieven en zo heb je altijd een propere voet,goed voor madame. Ook altijd gieten met regenwater indien mogelijk. Na de oogst verwijder ik de plant,zeker 85% van de wortels zitten binnen de pot,de rest laat ik gewoon zitten en spit ik om. De aarde uit de pot gaat naar de moestuin. In de moestuin zelf gebruik ik dezelfde methode maar met een pot waar meer is uitgesneden,daar is het gemakkelijker om van standplaats te veranderen”