Categorie archieven: feb

Hoe zit dat nu eigenlijk met de plantdatum van aardbeien?

 

Heb je net op GroentenInfo gelezen dat je aardbeien best plant zo ergens in augustus. Dan kom je dan één van deze dagen in het tuincentrum, en  zie je daar aardbeienplanten in potjes staan. Of misschien, zoals ik vorige week, aardbeiplanten uit de koelcel, verpakt als in turfmolm, in het rek van de bloembollen. Deze laatste zijn dan zogenaamde frigoplanten.

InlineRepresentationa579bfd4-22f6-44a3-bdf7-77a57f5015fa[4]

Hoe zit dat nu? In augustus planten of in maart? Of…?

In dit artikel wordt er uitgelegd waarom aardbeien van oudsher in augustus geplant werden. En dat er nu ook de mogelijkheid bestaat om in het voorjaar te planten. Maar wat is nu het beste?

Dit zijn de keuzemogelijkheden.
1. Aardbeien planten in augustus.
2. Aardbeiplanten in potjes, planten in het voorjaar.
3. Koelcelplanten (frigoplanten) planten in het voorjaar.

1. Waarom de juni-dragers in augustus planten?

Aardbeien vormen uitlopers vanaf juni. In augustus zijn deze uitlopers volgroeid. Misschien heb je in juli de uitlopers in potjes gestoken, misschien heb je ze gestekt, of heb je gewoon de grond onder de uitlopers losgemaakt. In alle drie de gevallen zullen de plantjes op de uitlopers in augustus voldoende wortels gemaakt hebben om te verplanten. Het verplanten is nodig opdat de jonge plantjes verder van elkaar zouden staan, op voorbereide grond,  en zo in betere omstandigheden kunnen doorgroeien. Wie zelf zijn planten kweekt, zal dus altijd in augustus planten. Zie ook artikel “zelf aardbeiplantjes opkweken”.

Aardbeien maken bloemen in het najaar. Je leest het goed! De rassen van de aardbeien (junidragers) zullen bloemen (en bloemtrossen) aanmaken in de herfst. Het hele proces start zo ergens eind augustus en gaat door tot de eerste vorst invalt. Het is duidelijk dat de groei van de planten in deze periode best niet verstoord wordt door te verplanten. En dat het goed is dat de planten tijdens deze periode de beste groeiomstandigheden hebben om een goede bloemaanleg te hebben. Verplante aardbeien die goed aan de groei zijn, zijn hier in het voordeel. (zie voor meer info het artikel groei en bloei bij aardbeien)

Aardbeien hebben een koudeperiode nodig. Het is niet zo dat aardbeien een koudeperiode nodig hebben om bloemtrossen aan te maken. Ze hebben echter wel een koudeperiode nodig om in het voorjaar voldoende te kunnen uitgroeien. Aardbeien die te weinig koude gehad hebben blijven in het voorjaar kort. Dat wil zeggen: de bladstelen blijven kort en de lengte van de bloemtrossen blijft beperkt (zie deze foto). Verder zal de kwaliteit van de bloemen minder goed zijn. Gebrek aan koude is ook de oorzaak van winterbloemen (artikel) .

Aardbeien hebben in het voorjaar een stevig wortelstelsel nodig. Als straks uw aardbeiplanten volop in blad staan en beladen zijn met vruchten, breken ook al mooie zomerse periodes aan. De plant heeft op dat moment veel water nodig. Dit is dan om de verdamping via de bladeren op gang te houden en om de vruchten te doen bijkomen. Enkel het beste wortelstelsel is hiervoor goed genoeg.

Besluit :aardbeien geplant in augustus, in goede omstandigheden, op goede grond en goed verzorgd, leveren vanaf het eerste jaar de meeste aardbeien. Wie zelf zijn planten kweekt zal altijd in augustus planten. Zie voor meer info aardbei, de teelt.

2. Nu ook in het tuincentrum: aardbeiplanten in pot of koelcelplanten.

Kan je deze dan wel kopen? Het antwoord is ja! En dat vooral voor de mensen die niet voldoende zorg kunnen besteden aan hun pas geplante aardbeien in de zomer en de herfst. Je zal wel een toegift moeten doen op de groeikracht en de productiecapaciteit van de plant.

3. Waarom aardbeien (junidragers) planten in het voorjaar?

Aardbeien houden niet van natte grond. Hebt u een tuin die tijdens de winter gemakkelijk te nat wordt. Dat wil zeggen dat de grond slijkachtig kan worden of dat er zelfs stilstaand water (plassen) mogelijk is. In dat geval plant u beter in het voorjaar.

Aardbeien houden niet van extreme hitte en droogte. Het is niet altijd makkelijk, planten in augustus. Het is te warm, te droog, … De plantjes hebben echt wel zorgen nodig bij het planten in augustus. Zomaar wat aardbeien planten en pas de volgende zaterdag terug naar de tuin, dat zit er niet in, bij planten in augustus. De bladeren van pas geplante aardbeien met losse wortel zullen heel regelmatig moeten bevochtigd worden.

Aardbeien kunnen ook last hebben van rupsen, bladluizen en (wortel)schimmels. Wie aardbeien plant in het najaar ziet de kans dat insecten en ziekten de planten aantasten vergroten.  Door in het voorjaar te planten sla je een hele periode over.

3. Nu aardbeiplanten in pot kopen?

Gisteren zag ik ze nog in het tuincentrum. Aardbeiplanten in pot (van zo’n 10 cm)
De plantjes waren al flink gegroeid. Ze hebben al enkele groene bladeren. Ze zijn dus duidelijk voor op de aardbeiplanten in de tuin, die nu pas uit hun winterrust komen. Ze komen niet uit de open lucht, maar uit de serre (kas).

Afharden.
Koop je deze plantjes, dan zal je ze toch best wat afharden. Vriest het niet ‘s nachts dan kan je ze nog een tiental dagen in de potjes laten, gewoon buiten. Is er nachtvorst deze eerste tien dagen, zet ze dan ‘s nachts binnen. Natuurlijk zijn aardbeibladeren vorstbestendig. Maar niet deze jonge, tere blaadjes. Ze moeten eerst afgehard zijn voor ze tegen de vorst kunnen. Daarna kan je ze in de tuin planten.

Tijdig kopen.
Koop deze plantjes ook niet te laat. Hoe minder blad hoe beter. Bloeien ze al, dan ben je eigenlijk te laat. Hoe kan je verwachten dat deze planten, met hun beperkt wortelgestel een goede opbrengst geven?

3. Nu frigoplanten (koelcelplanten) kopen.

frigoplanten  aardbei-planten

Foto’s : aardbeiplanten (frigoplanten) uit het tuincentrum per vijf verpakt, in plastiek zak met turfmolm. Is de groentetuin nog niet klaar, dan kan je ze eerst nog inpotten.

aardbeiplanten-frigoaardbeien-planten

 

Dit geniet eigenlijk wel de voorkeur voor wie aardbeien wil planten in het voorjaar. Deze planten zijn gerooid rond nieuwjaar en hebben een tijdje in de koelcel doorgebracht. (zie deze webpagina over frigoplanten) Een koudeperiode hebben ze dus zeker voldoende gehad. In het vroege voorjaar kan je ze onmiddellijk in de moestuin uitplanten. Ze hebben bijna geen blad, maar wel veel wortels. Als je ze in maart plant dan groeien ze zowat met het seizoen mee. Ongeveer zoals de aardbeiplanten die al in augustus geplant zijn en  vanaf half maart stilaan hergroei vertonen.
Als nadeel ten opzicht van de augustusplantingen kan je opmerken dat  ze nog een wortelstelsel moeten ontwikkelen. Is het later op het seizoen en al vrij warm als je de frigoplantjes koopt, zet ze dan eerst in potjes. Dit maakt dat je ze beter kan verzorgen.  Is het geen probleem om dagelijks de frigoplantjes wat te bevochtigen, dan kan je ze ook in warme periodes rechtstreeks in de tuin uitplanten. Voor meer info, zie dit artikel ”koelcelplanten, verlate teelt”.

Let op : alle info hierboven is geschreven in de veronderstelling dat je junidragers koopt. Doordragende rassen koop je zelfs beter in het voorjaar. Ze produceren immers pas later op het seizoen en zo hebben ze veel meer tijd om een stevig wortelstelsel te maken. De eerste bloemen kunnen ook geen kwaad, want deze nijpen we gewoonlijk toch uit. (zie artikel “doordragers in pot”.

Lees ook  Waar koopt u aardbeiplanten (lezers helpen lezers)

Tien tips voor primeuraardappelen

aardappelen telen in plastiek tunnel Dit is het derde artikel in de reeks “Primeurgroenten telen, dat kan je zelf.”
Het is de bedoeling om met dit artikel de teelt van aardappelen in een stappenplan te overlopen, met telkens daarbij de aandachtspunten om een zo vroeg mogelijke oogst te bekomen. Simultaan daarmee krijgt u ook een teeltverslag van primeuraardappelen in plastiek koepel in het voorjaar van 2008.

Waarom?
Wie primeuraardappelen wil telen, doet dit niet om heel grote hoeveelheden te telen en zeker niet om lang te bewaren. Het is enkel de bedoeling om een aanvaardbare opbrengst te bekomen, zowel in kilo’s als in grootte van de aardappel, maar dan wel zo vroeg mogelijk.

Hoe zeer vroeg aardappelen telen?
Hebt u een ruime kas of plastic tunnel, dan kunt u eind januari-begin februari een vroegste teelt van aardappelen starten. Ongeveer met een maand vertraging kan u dit ook in open lucht, natuurlijk op lichte, snel opwarmende en drogende grond én met afdekking van geperforeerde folie.

Het teeltverloop in onderstaand artikel gaat over de teelt van primeuraardappelen in een plastictunnel, in het relatief zachte voorjaar van 2008.

Onder overkapping
De teeltwijze in de kas of tunnel lijkt mij  interessant om begin mei over een kleine hoeveelheid zeer vroege aardappelen te beschikken en zeker niet om deze aardappelen volledig te laten uitgroeien en afrijpen. Dan bent u beter af met een vroege buitenteelt onder folie.

Groot voordeel
Doordat deze teelt tegen ten laatste begin juni volledig geoogst is, zal de bestrijding van aardappelplaag niet nodig zijn!

Aandachtspunten

1. Heel vroeg voor pootgoed zorgen.
Wie het pootgoed al ter beschikking heeft voor nieuwjaar is zeker in het voordeel. Koop in ieder geval uw pootgoed half januari, tijdstip waarop de meeste tuincentra het eerste pootgoed in stock hebben.
Ons pootgoed was beschikbaar op 6 januari. U kunt hetzelfde pootgoed gebruiken ook gebruiken voor de vroege teelt in open lucht.

2. Vroeg ras kiezen
Zorg dat u een zeer vroeg ras hebt. Vroege rassen gaan sneller over tot knolvorming dan half vroege, half late of late rassen. Ze maken ook minder loof.
Wij kozen voor het ras “Première”.
Ook vindt u in de tuincentra Witte Eersteling en Berber e.a. als zeer vroege rassen.

3. Voorkiemen door  warmtestoot geven.
aardappelen voorkiemenGeef het pootgoed een warmtestoot, dat wil zeggen, zet het bij hoge temperatuur van zodra je het ter beschikking hebt.  In ons geval was dit op 08/01/2008/ bij 18-20°C in de warme kas en bij lichtrijke omstandigheden. Zo komen de scheuten veel sneller. Laat de kiemen goed doorkomen. Laat ze eventueel iets langer worden dan je voor de gewone openluchtteelt gewend bent.

Worden de kiemen te lang (langer dan 1 cm) en is het planttijdstip nog niet in zicht, zet ze dan op een koelere 5-10°C), maar toch zeer lichtrijke plaats. Voor ons pootgoed was dit niet nodig. Maar wilt u een deel van het pootgoed ook gebruiken voor de openluchtteelt, dan is het natuurlijk nodig dit in een koele, lichtrijke ruimte te zetten. Zoniet worden de kiemen te lang.

4. Patenkali zorgt voor groeibeheersing
Zorg dat u in de kas voldoende patentkali voorziet. In onze situatie stelden wij, bij de grondontleding, vast dat de voorraad stikstof in de bodem heel hoog was. Eigenlijk té hoog. Want een grote hoeveelheid stikstof veroorzaakt een overdadige loofgroei en te late knolvorming.
Dit werd gecompenseerd door een hoge kali-bemesting onder de vorm van patentkali te gebruiken als remming. Er werd dan ook bij het planten 100/m² patentkali door de grond gewerkt. Later, vlak voor het aanaarden (ophogen) werd nog eens 50g/m² patentkali gestrooid. In dit artikel wordt het belang van kalium en stikstof bij de teelt van aardappelen nagegaan.

5. Zorg voor warme en voldoende opgedroogde grond
Maak dat de grond tijdig bewerkt wordt en kan opwarmen. Voer in de kas of tunnel  de grondbewerking uit rond de jaarwisseling en dek de grond af met doorzichtige  geperforeerde folie of met agryldoek om deze nog sneller te doen opwarmen. Deze folie is later toch nog nodig om later in de de teelt voor vorstbescherming te zorgen. Hetzelfde principe kan ook voor de openluchtteelt gebruikt worden, maar dan wel op lichtere grondsoorten.

6. Snijd het pootgoed of zorg voor pootgoed met kleine maat.
Ga het pootgoed één week voor het planten doorsnijden, of kies voor een kleine maat poters, dan is (28/35) dit niet nodig. Zo zul je toch een voldoende grove sortering bekomen bij een vroege oogstdatum.
Voor meer achtergrondinfo over snijden van pootgoed klik hier
pootgoed snijden pootaardappelen snijden 29/01/2008 Het pootgoed wordt overlangs gesneden. En in de warmte geplaatst, afgedekt met folie, dit om wondheling te bespoedigen.

Lees ook Pootgoed kopen, voorkiemen en poten

7. Vrij dicht en niet diep planten
plantgaten maken met aardappelplanter05/02/2008 Planten van het pootgoed, op een iets nauwere afstand van 60 x 30 cm. Een hogere stengeldichtheid bevordert de vroegheid. Het pootgoed wordt ondiep (5-7cm)  geplant, dit bevordert de opkomst en dus ook de vroegheid.  Zijn de putjes dieper dan 10 centimeter, vul ze dan niet helemaal op.

Speciaal voor teelt onder overkapping : water geven : na het planten beregenen, om de aansluiting van het pootgoed met de grond te verzekeren en zo een snellere weggroei.

8. Afdekken
Ook wie eind januari, februari in de kas plant gebruikt best agryldoek als afdekking. Als het weer zachter wordt, vanaf de tweede helft van maart wordt het afdekmateriaal in de kas verwijderd.Zo vermijd je een te gerekte loofgroei.
Primeuraardappelen geplant in open lucht worden ook best met folie afgedekt. In het begin om de groei te bevorderen en later om late nachtvorstschade te vermijden. De geplante aardappelen afdekken met agryldoek en afwachten tot er opkomst is.

patenkali strooien aardappelen05/03/2008 Enkele dagen voor het aanaarden, patentkali strooien en water geven indien nodig.

9. Aanaarden in verschillende beurten.

Het is aan te raden om een zo vroeg mogelijke oogst te bekomen het aanaarden in minstens twee, beter drie beurten te doen.
Lees  hier het artikel over aanaarden.

 

Eerst de grond wat losmaken, bemerk de patentkali. Daarna aanaarden

aardappelen aanaardenaardappelen ophogen aanaarder

09/03/2008 Als alle loof boven staat en ongeveer tien centimeter lang is,  aanaarden van de aardappelen.  Het is niet nodig heel veel aan te aarden, het loof wordt best niet helemaal ondergewerkt. Er zal later nog één of wee keer aangeaard worden.

25/03/2008 Het wordt zachter, geen koude nachten meer in het vooruitzicht. Om overdreven loofgroei te vermijden moeten we de folie in de tunnel verwijderen

10. Water geven indien nodig. De grond niet te vochtig houden.
Te veel water geven stimuleert de loofgroei en de stikstofopname, met nog uitbundiger loofgroei tot gevolg.

06/04/2008 Al heel wat loofgroei, tijd om een tweede keer aan te aarden.

11. Vermijd te hoge temperaturen.
Te hoge temperaturen stimuleren de loofgroei en stellen de knolvorming uit.
04/2008 Overdag wordt de kas meestal enkele uren wat gelucht om temperaturen boven de 25°C te vermijden, in de late namiddag al gesloten om de nachtelijke kou of grondvorst buiten te houden. aardappelen in tunnelprimeuraardappelen in tunnel


begin knolvorming aardappelen 24/04/2008
Eerste knolvorming. Vanaf nu kan alles snel gaan. Binnen drie weken zal al kunnen geoogst worden.
Ondertussen heeft ook het luchten van de tunnel aandacht nodig. Overdag wordt gelucht, ‘s nachts wordt de tunnel gesloten, zeker als nachtvorst voorspeld wordt.

 

 

 

oogst primeuraardappelenoogst aardappelen 13/05/200 en 20/05/2008 eerste en tweede oogst, dit is met de bedoeling vroeg te oogsten, niet om een hoge opbrengst of grote aardappelen te oogsten. Het is niet nodig om nu al alles te oogsten. De knoldiameter neemt zeer snel toe, dit was ook al het geval tussen 13 en 20 mei. Maar misschien hebt u de plaats nodig voor de vruchtgroenten.

Lees ook Aardappelen telen : een beknopte handleiding

Aardbeien zaaien?

Pas verschenen : Aardbeien zaaien. De moeite waard?
Uitgebreide teelthandleiding (10 blz, 20 foto’s) :
aardbeien zaaien en opkweken.

Aardbeien zaaien? Als je het hebt over bosaardbeien (Fragaria vesca) dan is dat zo gek nog niet. Maar grootvruchtige aardbeien zaaien? “En toch staan sinds een paar jaren zaden van grootvruchtige aardbeien te koop in de catalogussen van enkele zaadhuizen. F1 Hybriden dan nog wel. Het maakte mij in ieder geval nieuwsgierig. Waarom zou je kiezen voor de lange weg van het zaaien, als je ook gewoon plantjes kan kweken uit uitlopers. Zou dit iets zijn voor de liefhebber? Zou dit een makkelijkere teelt zijn, met betere resultaten? Ik besloot dan ook de proef op de som te nemen en kocht deze winter een pakje zaad van een aardbei F1 hybride.

Lees er alles over in de uitgebreide (10 blz, 20 foto’s)) handleiding over het telen van gezaaide aardbeien.