Dit is deel vijf van de serie Tomaten telen met Herman.
Het werd opnieuw een zeer gedetailleerd en leerrijk artikel. Wie Herman is en welke artikels hij al geschreven heeft vind je op herman.plantaardig.com
Foto’s van links naar rechts : de zeer goede groei en de zeer grote vruchten van Hobby F1 en van Ferline F1.
Daarnaast de duidelijke minder weelderige groei van Cristal F1.
Over deze rassen en de duidelijk minder vegetatieve groei van Cristal F1 wordt verderop in dit artikel ingegaan.
Klik op de foto’s om te vergroten.
06/06/07: Eerste tekenen van magnesiumtekort bij Ferline
Op de onderste bladeren van Ferline treedt een eerste teken op van magnesiumtekort gele vlekjes op het blad waarbij de nerven mooi groen blijven).
Na kontaktname met Luc blijkt dit een gekend verschijnsel te zijn: Magnesium is moeilijk opneembaar en verplaatst zich tijdens de opgroei van de plant van de onderste naar de bovenste bladeren. Zolang dit verschijnsel zich beperkt tot de onderste bladeren is er geen probleem.
De krulkoppen zijn er nog steeds maar zijn er zeker niet erger op geworden. Hobby F1 heeft daar duidelijk minder last van.
13/06/07: De planten komen aan de 5de bloemtros
Onze krulkoppen zijn er nog slechts in lichte mate,voornamelijk op Ferline.
23/06/07: Bladluizen op enkele struiken,spuiten dus maar..Een eerste neusrot-tomaat op Cristal
Op een paar planten vind ik,op bovenzijde van het blad,witte langwerpige stofjes (1 -2 mm lang). Bij het bekijken met de loep blijken dit wel degelijk een soort van bladluizen te zijn. Ze bewegen niet op het blad.
Aangezien het gaat om een beperkt aantal aangetaste bladeren en planten, neem ik de aangetaste bladeren weg.
Ik besluit om met een lichte insecticide (slechts max één week actief) gans de serre te behandelen, kwestie van het kwaad in de kiem te smoren.
Eerst nog:
– alle bladeren die grond of vensters raken inkorten of verwijderen
– uitdunnen van tros 1 tem 3. Hierbij valt mijn oog op een eerste neusrot-tomaat bij Cristal.
26/06/07 : HELP,ALLE PLANTEN ZIJN VERGEELD AAN DE BOVENKANT
Na opsturen van de nodige foto’s naar Luc komt het verdict: dit is een aantasting door een herbicide (onkruidverdelger dus). Hoe is dit kunnen gebeuren?
Onmiddelijk leg ik de link naar de behandeling op 23/06 met de insecticide.
Op 19/06 werd er gesproeid met een totale onkruidverdelger (Roundup, op basis van glyfosaat) en na de spuitbeurt bleven er nog verschillende liters in de spuit. Ik spoelde dus maar best tot tweemaal toe de spuit door met water en dan nog eens een paar liter water leegspuiten om de pomp, leidingen en de lans goed te kuisen.
Na contactname met een bevriende hobbytuinder,die het wist van een scheikundige, blijkt dat dit soort herbicides een soort van kleefstof bevat om goed op het blad van het onkruid te kleven. Blijkbaar heeft het product zich, door 4 dagen in de spuit te blijven staan, zodanig stevig op de plastic wanden van de spuit gehecht,dat verschillende spoelbeurten (met detergent) nodig zouden zijn om het geheel proper te maken. Er is dus een vermenging van insecticide en herbicide gebeurt. Het is onvoorspelbaar wat daarvan de gevolgen zullen zijn.
Niemand kan mij hier voorspellen wat er met mijn mooie tomatenplanten zal gebeuren. Voor het ogenblik laat ik de planten onaangeroerd en wacht af…
29/06/07 : Ik koop een nieuwe nevelspuit
Met het incident van de onkruidverdelger besluit ik tot de aankoop van een nieuwe nevelspuit, mengemmer en maatbekers die vanaf nu enkel zullen gebruikt worden voor niet-herbicide producten.
Misschien is deze ervaring toch nog nuttig voor de lezers van Plantaardig.com, voor mij was het in elk geval een onvergetelijke les…
30/06/07 : Volledige groeistop op alle planten in de kas
Zoals voorzien is er een volledige groeistop op alle planten.Er is geen enkel nieuw scheutje of diefje te bespeuren.
Een hobby F1 plant is zelfs volledig aan het verdorren. Blijkbaar kreeg die een steviger dosis dan de andere planten.
02/07/07 : Belangrijke neusrot aantasting bij Cristal F1
Op de 7 Cristal planten ontdek ik nu 25 neusrottomaten,uitzonderlijk op tros 1, de rest ongeveer gelijkmatig verdeeld over tros 2 en 3. Het zijn allemaal kleinere tomaten van ongeveer dezelfde grootte. Na opsturen van foto’s naar Luc blijkt het weldegelijk om neusrot te gaan.
De Hobby F1 en Ferline F1 hebben geen enkel probleem op dat punt. We staan hier voor een raadsel.
08/07/07 : Terug een nieuwe neusrot aantasting
Opnieuw 10 neusrot-tomaten (7 ’s morgens, 3 ’s avonds) geplukt op Cristal F1. Hier en daar ontdek ik nu een licht rijpende tomaat maar nog steeds geen enkel spoor van herneming van de groei (maw geen nieuwe scheuten of dieven).
13/07/07 : Opkuisen en aftoppen van de planten
In de afgelopen dagen is het neusrot probleem steeds verder gegaan.Tot vandaag plukte ik ongeveer 60 zieke tomaatjes(steeds dezelfde grootte) en nog steeds uitsluitend op Cristal F1.
Bijna alle tomaten van Cristal F1 (3de tros bijna volledig, 2de tros voor 2/3) zijn nu weggeplukt vanwege neustrot. Blijven enkel nog de grootste waarvan nu en dan een rijpe tomaat kan geoogst worden. De rijpende tomaten pluk ik tamelijk vlug om de planten niet onnodig uit te putten.De geoogste tomaten rijpen nog verder af in de kas.
De planten gaan zienderogen achteruit al naargelang de dosis sproeistof die ze gekregen hebben op 23/06,nu juist 3 weken geleden. Met uitzondering van 2 planten bleven de vruchten mooi blinkend; geen enkele plant heeft nog meer dan 3 bruikbare trossen.
Ik besluit dan maar om alle planten af te toppen boven de 3de tros. Er is geen enkel spoor van heropleving te vinden… Ik konstateer ook dat de planten hun watergift veel minder opnemen vanwege de herbicide-vernietiging der wortels denk ik.
15/07/07 : Tijd voor de eerste en voorlopige conclusies
Dit ongelukkig voorval met de herbicide en de daaropvolgende neusrot-aantasting op Cristal F1 maken de beloofde productiemetingen(met weging van de oogst per soort) nu wel onmogelijk.
Spijtig want dit had ik graag met de lezers willen delen. Ik ga mij nu verder concentreren op de buitentomaten (voorlopig nog vrij van ziekten) en daar de productiemetingen doen.
Na uitgebreide discussies met Luc,om de gevolgen van de herbicide aantasting in te schatten en anderzijds een uitleg voor het neusrot probleem bij Cristal te vinden kom ik tot
Een eerste voorzichtige conclusie :
1– Cristal F1 is duidelijk gevoeliger aan neusrot dan de beide andere soorten:
* Cristal bleek vanaf het begin reeds een goede groeier te zijn qua hoogte van de plant maar duidelijk met een dunnere stengel. Vermoedelijk is dit te wijten aan een zwakker wortelgestel..
Dit blijkt dan ook uit het feit dat, bij warme dagen als de temperatuur in de kas hoog oploopt, Cristal de enige soort blijkt te zijn die er ’s avonds slapjes bijstaat.De kop van de plant hangt naar beneden,de rest van de bladeren staan niet meer onder spanning.
Hobby F1 en Ferline daarentegen hebben, bij dezelfde hoogte, een rijker gebladerte, dikkere stengel en staan er ’s avonds nog goed bij…
Het plantgoed van de 3 soorten was voor alle soorten uitstekend en alle planten kregen tijdens de opgroei dezelfde behandeling.
Bij het rooien van een Cristal-plant zal blijken hoe het wortelgestel ontwikkeld was en of er geen sprake is van wortelziekten (kurkwortel?)
* Cristal blijkt het buiten de kas,in volle grond, even goed te doen als Hobby F1 en Ferline F1.
De Cristal planten zijn niet alleen even hoog als de collega’s maar opvallend is het weelderige gebladerte en de dikke stengel.
Cristal zou dus in de hobby-serre, waar het luchtvolume beperkt is en de temperatuur vlug oploopt, minder geschikt zijn.
Opgemerkt dient dat Luc Dedeene de Cristal planten in een professionele kas,met succes verleden jaar en dit jaar blijkt te kunnen kweken.
* Na herlezen van een neusrot-artikel van Luc, zou het zwak wortelgestel wel eens aan de basis kunnen liggen van het neusrot-probleem. Zwakkere wortels betekenen niet alleen mindere opname van de nodige voedingsstoffen,waarvan Calcium een belangrijk element is ivm neusrot, maar onvoldoende opnames en aanvullen van water.
Ook blijkt, volgens Luc Dedeene, dat er twee soorten neusrot bestaan (dit was nieuw voor mij), een snelle type (malse plekjes,licht van kleur) en een tragere type(donkere harde vlekjes). In mijn geval ging het bijna uitsluitend,met uitzondering van de allereerste aantasting,over het snelle type dat zich razendsnel(minder dan één dag) manifesteert. Terug iets bijgeleerd…
2- De herbicide aantasting kan het neusrot probleem mogelijks versterkt en versneld hebben :
Dit schijnt mogelijk. Door de totale groeistop te wijten aan de herbicide-aantasting, is opname van zowel voedingsstoffen (o.a. Calcium) als water in het gedrang gekomen… Aangezien de herbicide aantasting geen ziekte is,maar wel een stomme fout van mijzelf, heeft het geen zin om daar over door te bomen. Blijft de vaststelling dat de andere soorten in de kas niet één neusrot-tomaat produceerden…
Het blijft een goede les.Voor de lezers zou ik zeggen “Een verwittigd spuiter is er twee waard”
16/07/07 : Nu nog maar redden wat er te redden valt
Ik tracht nu de oogst van de kastomaten te redden. Tot einde oogst houd ik tips en weetjes die mij te binnen schieten aangevuld met nieuwe ervaringen tegoed.Wat ik vertel is géén evangelie en graag krijg ik daar reacties op,zo leert iedereen.
Ik wens Luc Dedeene hierbij oprecht te danken voor zijn steeds bereidwillige en competente hulp. Bedankt Luc.
Herman, van harte dank om al uw ervaringen zo nauwkeurig bij te houden om te delen met de 4000 andere lezers van de nieuwsbrief. Wie aandachtig uw artikels doorneemt (door ze bijvoorbeeld af te drukken en te bundelen) zal zijn kansen op een geslaagde tomatenteelt zienderogen doen stijgen. We kijken al uit naar de verdere verslaggeving deze zomer!
Het verhaal is hier niet af maar in afwachting hoop ik met de lezers informatie te delen ivm mijn buitentomaten (zie de foto op datum van 15/07/07).
Dit was deel vijf van de serie Tomaten telen met Herman.
Het werd opnieuw een zeer gedetailleerd en leerrijk artikel. Wie Herman is en welke artikels hij al geschreven heeft vind je op herman.plantaardig.com.
Je eigen tomaten kweken is niet zo moeilijk en kan je makkelijk vanuit je eigen huis doen. Om tomaten te kweken heb je om te beginnen tomatenzaden nodig. Bedenk van tevoren welk type tomaten je wil kweken, want ze zijn er in vele kleuren en soorten. De tomatenzaden zijn verkrijgbaar in bijvoorbeeld tuincentra, maar voor een paar euro ook online te bestellen en worden ze netjes thuis afgeleverd.Meer info hier http://www.kweken.nu/tomaten-kweken/
Beste Cor,
Lampen gebruiken bij de teelt van de tomaat is eigenlijk niet nodig.
De planten krijgen gedurende de zomerperiode genoeg zonlicht om een vlotte en gezonde groei te garanderen.
Water geven moet altijd onderaan gebeuren, aan de ‘voet’ van de plant dus.
Water op bladeren en andere delen van de plant kan immers tot de aardappel of tomatenplaag leiden, en dat is absoluut de bedoeling niet.
Houd het gewas daarom luchtig…
Veel succes!
Vriendelijke groeten
Angelo
Aangenaam kennis te maken,ben 65 jaar heb een tentkastje met tomaten.
Mijn vraag is kan je met lampen de groei bevorderen? Ze staan in potten en moet je boven of onder water geven [en hoeveel?]
veel dank cor.
Beste Hans en vrouwtje,
In antwoord op jullie vraag voeg ik hierbij een link van een algemeen artikel omtrent het kweken van tomaten.
Onder de hoofding “vruchtzetting” vind je precies wat er je te doen staat als de bloementrossen er zullen zijn.
Het zgn “trillen” is gewoon het zachtjes schudden(aantikken) met de vingers tegen de bloementrossen.
Ziehier dan de link naar het artikel van Luc Dedeene :
http://www.plantaardig.com/groenteninfo/tomaatframe.htm
Vriendelijke groe(n)ten en succes met de kweek.
Herman…
LS.,
Mijn vrouw en ik hebben onlangs een kweekkas gekocht. De eerste tomatenplantjes staan er inmiddels in. Wij hebben geen enkele ervaring met het kweken in een kas. Wij vragen ons af of, wil je daadwerkelijk op enig moment kunnen oogsten, de jonge tomatenplanten(de bloemen ervan) bestoven moeten worden? M.a.w. moeten de planten op enig moment naar buiten of moeten de bijen op enig moment naar binnen?
Beste Simonne,
Herman heeft mij gevraagd om uw vraag even te beantwoorden.
Koemest bevat vrij weinig voeding. Alles hangt er van af wat je wil bereiken met de tomatenteelt en hoeveel je er van gebruikt. Maar in een groot uitgroeiend gewas met veel trossen per plant is dit eigenlijk te weinig. En zal het de productiecapaciteit beperken. Wat niet wil zeggen dat je geen tomaten zult hebben.
Eigenlijk komt uw vraag goed van pas. Je kan immers in plaats van blauwe korrels ook even goed organische samengestelde mest (merken DDCM, Osmo, Viano, Vimoring e.a. gebruiken. Deze meststoffen zijn ook te gebruiken/erkend in de biologische teelt.
Gebruik dan een formule waar de Kalium overheerst. En pas de dosis aan, aan de hoeveelheden N+P+K, meestal zijn die bij gedroogde, organische handelsmeststoffen net iets minder dan bij de blauwe korrel.
Het grote voordeel van deze organische, samengestelde, handelsmeststoffen is dat zij zachter zijn voor de wortels en dat een eventuele overdosering geen schade aan de wortels zal doen. Ondeskundig gebruik van minerale meststoffen kan immers wortelverbranding veroorzaken.
Maar, en dit even ter zijde, wist je dat zowat elke kwaliteitspotgrond ook al een beetje chemische meststoffen bevat? In de kwaliteitspotgronden die je koopt zit ongeveer 150gr NPK 14-16-18 per 100 liter potgrond.
Besluit van het verhaal. Gebruik de koemest verder, maar vul aan met kaliumrijke organische NPK meststof.
groetjes
Luc
Beste Mr. Herman,
Zou het mogelijk zijn om de tomaten “in pot” in de serre dus, te kweken zonder chem.meststof? Tot nu toe bemestten wij enkel met kompost en droge koeiekorrels en dit maar eenmalig voor de uitplant; dit lukte prima? We kweken graag biologisch. Graag Uw reaktie en bedankt hiervoor. Verleden jaar een paar planten met kurkwortel gehad; daardoor zou ik willen proberen met enkele potten.
Beste Willy,
Zoals ge weet is,naast het afenten van tomaten, het kweken van tomaten in potten(tot nu toe nog niet uitvoerig getest) een mogelijkheid om de bodemmoeheid in de kas,welke aanleiding geeft tot kurkwortel en de groeikracht van de plant aantast,te omzeilen.
Dit zou moeten resulteren in een teelt van 8 tot 10 trossen per plant.
Vandaar dat,in samenspraak met Luc Dedeene,moderator en tuinbouwleraar,besloten is dit jaar een test bij mij te doen van het “kweken van tomaten in potten”
Dezelfde manier van kweken is eveneens toepasbaar op de kweek van paprika.
De potten worden ingegraven in de kasgrond zodat de bovenrand een vijftal cm uitsteekt boven het grondoppervlak.Potten moeten voldoende groot zijn maw minimum 10 liter of groter.
Het testscenario van kweek zoals ik die dit jaar ga doen is zoals volgt:
* potten van 10-15 liter met voldoende grote gaten in
bodem(eventueel zelf nog gaten bijmaken met klokboor)
* de potten ingraven in de kasgrond zoals beschreven
* voor zandgrond,de potten vullen met een mengsel van
– 65% goede tuingrond(vrij van kurkwortelschimmel!!)
– 35% goede potaarde voor geraniums
voor andere grondsoorten(leem-klei):
– 50% goede tuingrond
– 35% goede potaarde
– 15% grof (rijn)zand
* de basisbemesting van dit mengsel zou zijn:
– 240 gr/100l gedroogde koe(-kip-paard) mestkorrels
– 70 gr/100l blauwe korrel NPK 12-12-17
– 20 gr/100l patentkali(30% kalium + 10% Mg)
* bijvoeding vanaf de 3de bloem met roze korrel
ttz 2gr/liter gietwater éénmaal per week.
Ziezo,nu heb je genoeg info om hiermee te starten.
Als je nog vragen hebt,stel ze gerust.
Met vriendelijke groeten.
Herman
Op de eerste plaats dank voor het snelle antwoord ik kom uit Tilburg [dus zandgrond] ik heb maar een kleine volglas kas 245 -190 cm verder nog een aanbouw kas van zowat de zelfde maat het gaat mij om maar +/- 8 plantjes dit jaar heb ik het ras Vitador F1,.
zou ik dan in emmertjes ook mijn paprika`s kunnen kweken ? ook 8 planten
vriendelijke groeten Wil
Beste Willy,
Tomaten kweken in ingegraven potten in de kas kan zeker.
Als je mij laat weten welke soort grond je in de tuin hebt (bvb leemgrond,zandgrond,kleigrond,), dan bezorg ik je,na consultatie van Luc Dedeene,een scenario hoe dat precies zou kunnen gebeuren. Dit behelst bvb de grootte van de potten, het soort grond en zijn bemesting waarmee de potten gevuld worden enz…
Laat me iets weten omtrent het soort tuingrond en de grootte van uw kasje.
Met vriendelijke groeten.
Herman…
een vraagje ik heb maar een kasje is het mogenlijk om b-v in emmers van 5 liter met gaten in de bodem die ik een beetje ingraaf tomaten te kweken .
om reden dat ik dan na hetoosten de emmers elders kan leegmaken om zodoende merjarig het kasje te kunnen gebruiken ???