Alle berichten van GroentenInfo

GroentenInfo

Spinazie planten?!

Op de http://www.facebook.com/GroentenInfo kan je dit seizoen sommige aan de gang zijnde activiteiten in de proeftuin van GroentenInfo volgen.

Vandaag : spinazie planten
Spinazie kan je ook planten. Eerst in potjes zaaien en dan uitplanten. Voordelen zijn o.a. vervroeging en gemakkelijkere onkruidbestrijding.

Bekijk de foto’s en de uitleg bij iedere foto door er op te gaan staan met de muis. Klik hier om de foto’s en de bijhorende uitleg te bekijken.

Hoe zit dat nu eigenlijk met de plantdatum van aardbeien?

 

Heb je net op GroentenInfo gelezen dat je aardbeien best plant zo ergens in augustus. Dan kom je dan één van deze dagen in het tuincentrum, en  zie je daar aardbeienplanten in potjes staan. Of misschien, zoals ik vorige week, aardbeiplanten uit de koelcel, verpakt als in turfmolm, in het rek van de bloembollen. Deze laatste zijn dan zogenaamde frigoplanten.

InlineRepresentationa579bfd4-22f6-44a3-bdf7-77a57f5015fa[4]

Hoe zit dat nu? In augustus planten of in maart? Of…?

In dit artikel wordt er uitgelegd waarom aardbeien van oudsher in augustus geplant werden. En dat er nu ook de mogelijkheid bestaat om in het voorjaar te planten. Maar wat is nu het beste?

Dit zijn de keuzemogelijkheden.
1. Aardbeien planten in augustus.
2. Aardbeiplanten in potjes, planten in het voorjaar.
3. Koelcelplanten (frigoplanten) planten in het voorjaar.

1. Waarom de juni-dragers in augustus planten?

Aardbeien vormen uitlopers vanaf juni. In augustus zijn deze uitlopers volgroeid. Misschien heb je in juli de uitlopers in potjes gestoken, misschien heb je ze gestekt, of heb je gewoon de grond onder de uitlopers losgemaakt. In alle drie de gevallen zullen de plantjes op de uitlopers in augustus voldoende wortels gemaakt hebben om te verplanten. Het verplanten is nodig opdat de jonge plantjes verder van elkaar zouden staan, op voorbereide grond,  en zo in betere omstandigheden kunnen doorgroeien. Wie zelf zijn planten kweekt, zal dus altijd in augustus planten. Zie ook artikel “zelf aardbeiplantjes opkweken”.

Aardbeien maken bloemen in het najaar. Je leest het goed! De rassen van de aardbeien (junidragers) zullen bloemen (en bloemtrossen) aanmaken in de herfst. Het hele proces start zo ergens eind augustus en gaat door tot de eerste vorst invalt. Het is duidelijk dat de groei van de planten in deze periode best niet verstoord wordt door te verplanten. En dat het goed is dat de planten tijdens deze periode de beste groeiomstandigheden hebben om een goede bloemaanleg te hebben. Verplante aardbeien die goed aan de groei zijn, zijn hier in het voordeel. (zie voor meer info het artikel groei en bloei bij aardbeien)

Aardbeien hebben een koudeperiode nodig. Het is niet zo dat aardbeien een koudeperiode nodig hebben om bloemtrossen aan te maken. Ze hebben echter wel een koudeperiode nodig om in het voorjaar voldoende te kunnen uitgroeien. Aardbeien die te weinig koude gehad hebben blijven in het voorjaar kort. Dat wil zeggen: de bladstelen blijven kort en de lengte van de bloemtrossen blijft beperkt (zie deze foto). Verder zal de kwaliteit van de bloemen minder goed zijn. Gebrek aan koude is ook de oorzaak van winterbloemen (artikel) .

Aardbeien hebben in het voorjaar een stevig wortelstelsel nodig. Als straks uw aardbeiplanten volop in blad staan en beladen zijn met vruchten, breken ook al mooie zomerse periodes aan. De plant heeft op dat moment veel water nodig. Dit is dan om de verdamping via de bladeren op gang te houden en om de vruchten te doen bijkomen. Enkel het beste wortelstelsel is hiervoor goed genoeg.

Besluit :aardbeien geplant in augustus, in goede omstandigheden, op goede grond en goed verzorgd, leveren vanaf het eerste jaar de meeste aardbeien. Wie zelf zijn planten kweekt zal altijd in augustus planten. Zie voor meer info aardbei, de teelt.

2. Nu ook in het tuincentrum: aardbeiplanten in pot of koelcelplanten.

Kan je deze dan wel kopen? Het antwoord is ja! En dat vooral voor de mensen die niet voldoende zorg kunnen besteden aan hun pas geplante aardbeien in de zomer en de herfst. Je zal wel een toegift moeten doen op de groeikracht en de productiecapaciteit van de plant.

3. Waarom aardbeien (junidragers) planten in het voorjaar?

Aardbeien houden niet van natte grond. Hebt u een tuin die tijdens de winter gemakkelijk te nat wordt. Dat wil zeggen dat de grond slijkachtig kan worden of dat er zelfs stilstaand water (plassen) mogelijk is. In dat geval plant u beter in het voorjaar.

Aardbeien houden niet van extreme hitte en droogte. Het is niet altijd makkelijk, planten in augustus. Het is te warm, te droog, … De plantjes hebben echt wel zorgen nodig bij het planten in augustus. Zomaar wat aardbeien planten en pas de volgende zaterdag terug naar de tuin, dat zit er niet in, bij planten in augustus. De bladeren van pas geplante aardbeien met losse wortel zullen heel regelmatig moeten bevochtigd worden.

Aardbeien kunnen ook last hebben van rupsen, bladluizen en (wortel)schimmels. Wie aardbeien plant in het najaar ziet de kans dat insecten en ziekten de planten aantasten vergroten.  Door in het voorjaar te planten sla je een hele periode over.

3. Nu aardbeiplanten in pot kopen?

Gisteren zag ik ze nog in het tuincentrum. Aardbeiplanten in pot (van zo’n 10 cm)
De plantjes waren al flink gegroeid. Ze hebben al enkele groene bladeren. Ze zijn dus duidelijk voor op de aardbeiplanten in de tuin, die nu pas uit hun winterrust komen. Ze komen niet uit de open lucht, maar uit de serre (kas).

Afharden.
Koop je deze plantjes, dan zal je ze toch best wat afharden. Vriest het niet ‘s nachts dan kan je ze nog een tiental dagen in de potjes laten, gewoon buiten. Is er nachtvorst deze eerste tien dagen, zet ze dan ‘s nachts binnen. Natuurlijk zijn aardbeibladeren vorstbestendig. Maar niet deze jonge, tere blaadjes. Ze moeten eerst afgehard zijn voor ze tegen de vorst kunnen. Daarna kan je ze in de tuin planten.

Tijdig kopen.
Koop deze plantjes ook niet te laat. Hoe minder blad hoe beter. Bloeien ze al, dan ben je eigenlijk te laat. Hoe kan je verwachten dat deze planten, met hun beperkt wortelgestel een goede opbrengst geven?

3. Nu frigoplanten (koelcelplanten) kopen.

frigoplanten  aardbei-planten

Foto’s : aardbeiplanten (frigoplanten) uit het tuincentrum per vijf verpakt, in plastiek zak met turfmolm. Is de groentetuin nog niet klaar, dan kan je ze eerst nog inpotten.

aardbeiplanten-frigoaardbeien-planten

 

Dit geniet eigenlijk wel de voorkeur voor wie aardbeien wil planten in het voorjaar. Deze planten zijn gerooid rond nieuwjaar en hebben een tijdje in de koelcel doorgebracht. (zie deze webpagina over frigoplanten) Een koudeperiode hebben ze dus zeker voldoende gehad. In het vroege voorjaar kan je ze onmiddellijk in de moestuin uitplanten. Ze hebben bijna geen blad, maar wel veel wortels. Als je ze in maart plant dan groeien ze zowat met het seizoen mee. Ongeveer zoals de aardbeiplanten die al in augustus geplant zijn en  vanaf half maart stilaan hergroei vertonen.
Als nadeel ten opzicht van de augustusplantingen kan je opmerken dat  ze nog een wortelstelsel moeten ontwikkelen. Is het later op het seizoen en al vrij warm als je de frigoplantjes koopt, zet ze dan eerst in potjes. Dit maakt dat je ze beter kan verzorgen.  Is het geen probleem om dagelijks de frigoplantjes wat te bevochtigen, dan kan je ze ook in warme periodes rechtstreeks in de tuin uitplanten. Voor meer info, zie dit artikel ”koelcelplanten, verlate teelt”.

Let op : alle info hierboven is geschreven in de veronderstelling dat je junidragers koopt. Doordragende rassen koop je zelfs beter in het voorjaar. Ze produceren immers pas later op het seizoen en zo hebben ze veel meer tijd om een stevig wortelstelsel te maken. De eerste bloemen kunnen ook geen kwaad, want deze nijpen we gewoonlijk toch uit. (zie artikel “doordragers in pot”.

Lees ook  Waar koopt u aardbeiplanten (lezers helpen lezers)

Welke meststof koop ik in de winkel? Tien tips.

organische meststofAls we kijken naar het aanbod in de winkel, dan is de beslissing snel gemaakt. De organische handelsmeststoffen winnen het pleit! Wat een keuze! Het is soms zelfs even zoeken naar minerale meststoffen. Veelal zijn hun verpakkingen veel minder opzichtig.

Er zijn alvast enkele redenen waarom organische handelsmeststoffen in het schap van het tuincentrum in het voordeel zijn:
– Grotere marketingcampagnes.
– Een milieuvriendelijker imago.
– Veiliger in gebruik.

Wat zijn organische handelsmeststoffen?
Dit zijn meststoffen die gemaakt zijn uit een mengsel van divers organisch materiaal. Dit kan zijn kippeverenmeel, beendermeel, bloedmeel, cacaodoppen, enz…
We bedoelen dus niet compost of stalmest die tijdens de winter of in het vroege voorjaar in de tuin gebracht wordt.

Wat zijn minerale meststoffen?
Dit zijn dan al dan niet scheikundige meststoffen die bestaan uit de zuivere mineralen. Ze bevatten dus geen organisch materiaal.

10 keer kiezen.

Eerst en vooral kunnen we stellen dat het goed is van beide meststoffen in het tuinhuis staan te hebben. Afhankelijk van de omstandigheden kun je dan kiezen.

1. Ik wens een meststof met een zeer snelle werking.

–> Kies minerale meststoffen.

Want, het is de bedoeling de groei van de plant snel te herstellen om zo toch nog tot een goede oogst te komen. Als spinazie na de vele regen duidelijk een opkikkertje nodig heeft omdat de voedingselementen zijn uitgespoeld. De tijd om te herstellen is dan beperkt.

2. Ik zou het liefst tijdens de teelt van de bloemkool of prei niet bijbemesten (artikel) Ik wens dus een voorraadbemesting te doen, waar de plant gedurende langere tijd kan over beschikken.

–> Kies organische handelsmestoffen.

Deze meststoffen geven geleidelijk hun voedingsstoffen vrij. De snelheid waarmee ze dit doen is niet altijd gelijk. Vooral het bodemvocht en de bodemtemperatuur bepalen dit. Uiteindelijk zal ook op het einde van de teelt nog voeding voor de plant vrijkomen.

3. Ik ben niet zo precies in de omgang met meststoffen, ik durf nogal eens met de natte vinger bemesten.

–> Kies dan organische handelsmeststoffen.

Want, ook bij een eventuele overdosering zal je bij pas uitgeplante jonge plantjes of jonge zaailingen geen schade (lees : verbranding van de jonge worteltjes) veroorzaken.

4. Ik wens zoveel mogelijk voedingselementen voor een zo laag mogelijke prijs?

–> Kies dan minerale meststoffen

Want, de prijs per kilogram ligt lager. En de percentages aan voedingselementen zijn veelal hoger. Voor hetzelfde geld kunt u een grotere oppervlakte bemesten. Voor iemand met een kleine tuin valt het prijsverschil eigenlijk nog mee.

5. Ik wens een bemesting te gebruiken voor een vroege teelt, zoals vroege sla of bloemkool, broccoli. Ik plant in maart, op een relatief koude grond.

–> Kies dan minerale meststoffen.

Want, in de koude bodem zullen de minerale meststoffen onmiddellijk hun werking uitoefenen. Voor meer details, zie ook dit artikel over bemesting van de vroegste teelten.

6. Ik heb een vermoeden dat de zoutconcentratie in de kas te hoog dreigt op te lopen. De kieming van vroege wortelen of in het najaar, de veldsla, verloopt minder goed dan voorheen?

–> Kies dan organische handelsmeststoffen.

De hoeveelheid overtollige voedingselement in deze meststoffen is beperkt. Dus zal de zoutconcentratie niet zo snel stijgen. Voor meer details, zie ook dit artikel over de zoutconcentratie in de serre.

8. Uw tuin is door omstandigheden arm aan voedingselementen, het tuintjes is immers nog niet lang in gebruik. En er werd al heel lang geen compost of stalmest gebruikt.

–> Kies dan ook voor een gedeelte aan minerale meststoffen.

Gebruik de helft van de bemesting met minerale meststoffen. De grond heeft geen reserve aan organische materiaal. We kunnen dus niet rekenen op de mineralisatie van organische stof. Waardoor de grond geen buffer aan voedingselementen bevat. De minerale meststoffen zorgen voor de snelle aanvulling van deze buffer. Hier is het natuurlijk de boodschap zo snel mogelijk de organische stof in de bodem aan te vullen.

9. Ik heb een tuin met een rijke grond  door de jarenlange voorgeschiedenis van compost of stalmest.

–> Kies een lagere dosis minerale meststoffen.

Heel veel voeding zal vrijkomen door mineralisatie. Eigenlijk neemt de organische stof in de bodem de taak van de organische handelsmestoffen over. Een kleine dosis minerale meststoffen zorgt ervoor dat ook bij minder goede groeiomstandigheden de plant over voeding kan beschikken.

10. Ik teel geënte tomaten, deze planten hebben op regelmatige basis veel voeding nodig.

— > Kies dan voor minstens de helft aan minerale meststoffen.

Zo kan je de eventueel de te trage (of te geringe) aanvoer (omzetting) vanuit de organische meststof op te vangen.

Een gratis cursus "aardappelen telen"?

aardappelenOnlangs kreeg ik de volgende, vrij algemene vraag.

Geachte,
ik heb onlangs aardappelen gekocht om te planten. Ge hoort veel vertellen, maar is het mogelijk een juiste methode te geven stap per stap  (wanneer planten, hoe diep de aardappelen leggen, wat daarna, kuilen enz….) zodat ik dat juist kan volgen. Ik ben een beginneling en zou toch graag de correcte methode hebben.

Op het eerste zicht een hele kluif om daar op te antwoorden, zonder belangrijke dingen over het hoofd te zien. Het lijkt wel of deze persoon op zoek was naar een snelcursus aardappelen telen. Gelukkig staan er op GroentenInfo voldoende artikels om deze vraag te beantwoorden. Alleen zijn die niet altijd even gemakkelijk terug te vinden. Natuurlijk, het doornemen van deze artikelen kan niet in 1000 seconden. U zal er de tijd moeten voor nemen.

1. Dit antwoord is dus
een gratis uitgebreide handleiding  aardappelen kweken
voor de veeleisende hobbytuinder geworden.

* eerst laten voorkiemen
http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/aardappelen-voorkiemen/

 

planten
* en dan uitplanten
http://www.plantaardig.com/groenteninfo/aardappelen/aardappelen_poten.htm

 

aanaarden

 

*en dan aanaarden
http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/aardappelen-aanaarden/

 

patentkali

 

*niet vergeten patentkali te geven
http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/aardappelen-aanaarden-vergeet-de-kalium-niet-een-bemestingsadvies/

aardappelplaag*dan beschermen tegen aardappelplaag
http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/aardappelplaag-waarschuwing-en-bestrijding/

 

2. En als bonus bij deze uitgebreide cursus, als u toch nog meer wil weten.

snijden* misschien is het nuttig het pootgoed te "snijden"

http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/besparen-op-pootgoed-van-aardappelen

 

primeur* de diepere finesses bij het telen van primeuraardappelen

http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/tien-tips-voor-primeuraardappelen/

coloradokever
* en dan is er ook nog zoiets als "de coloradokever"

http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/ook-last-van-coloradokevers/

aardappel
* of wilt u weten hoe het komt dat de knollen zwart of bruin worden in de grond?http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/aardappelen-met-zwarte-of-bruine-huid/

3. Voor de moestuinder met tijdsgebrek.

Vindt u dit toch allemaal te veel en hebt u in deze drukke tijden echt niet  meer dan duizend seconden om de teelt van aardappelen onder de knie te krijgen,  dan kunt u toch ook al wat resultaat boeken met

de gratis beknopte teelthandleiding

http://www.plantaardig.com/groenteninfo/aardappelen-planten-aanaarden-oogsten-rassen/

Maar natuurlijk, zonder uw eigen beproefde teeltmethodes en tips waren deze artikels helemaal niet af. Dus laat maar komen die tips, adviezen en ervaringen.

Spitskool telen?

spitskool oogst2 Er zijn van die groenten die je moet vroeg telen, al weet je dat je ze later ook nog kan zaaien.  Al was het maar omdat het een soort traditie is. Spitskool bijvoorbeeld, het is raar, maar deze kool is niet in alle streken in Vlaanderen even goed gekend. En zeker niet in alle Vlaamse groenteschappen terug te vinden. In Nederland is het wel anders heb ik zo de indruk, spitskool is er veel meer verspreid.

Als West-Vlaming heb ik deze groente pas later leren kennen. Al snel heeft de spitskool overtuigd. Voor mij is het een groente van de vroege zomer, als er nog geen andere kolen zijn. De spitskool is prima om in moderne wokgerechten en gezonde pasta’s te verwerken. Het is en blijft een sluitkool, maar de smaak is zachter en minder overheersend dan van de andere sluitkolen.

Spitskool kan je ook telen om in de herfst te oogsten. Of tijdens de late zomer. Sommige rassen zijn dan beter geschikt. Maar dan zijn er misschien al de gewone sluitkolen. En nog een pak andere groenten. En dan verliest de spitskoolteelt naar mijn gevoel ietwat van zijn charme. Spitskool laat zich opmerken door zijn groeisnelheid en het vermogen om in korte tijd tot een kool van grote omvang te komen. Daardoor is ze ook gemakkelijker te telen dan de andere sluitkolen. Vroeg telen zorgt er dan nog eens voor dat je van veel (kool)plagen min of meer gespaard kan blijven. Deze zullen tijdens het zomerseizoen meer te lijden hebben van insectenplagen en van droogte.

Teeltperiodes

De vroegste teelt wordt gezaaid in februari in de koude kas en geplant in april. Half juni kan je soms al oogsten. Latere teelten worden gezaaid tot begin juni en uitgeplant tot begin juli. Dezelfde periodes als bij rode en witte kool ongeveer. Je kan spitskool ook in de kas telen of als weeuwenteelt, zie verder in dit artikel.

Vroege teelt van spitskool.
Zaaien

Zaai in een zaaibakje en dek af met een halve centimeter potgrond. Benevel de grond zodat deze voldoende vochtig wordt. Plaats het zaaibakje de eerste dagen warm, om zo de kieming te versnellen. Dat kan dus zeker binnenshuis. Hou de kieming goed in de gaten. Zie je iets door de aarde priemen, plaats dan onmiddellijk op een plaats met veel licht en gematigde temperaturen. Dit om het rekken van de plantjes (fileren) te vermijden. De koude kas is dan in feite ideaal. Je kan de zaaibakjes eventueel binnen nemen als er vorst verwacht wordt. Niet omdat de plantjes zouden kapot vriezen, maar gewoon om de teelt niet al te veel af te remmen.

Verspenen

Verspenen van de vroege teelt doen we in maart. Het is een vroege teelt. Dat betekent dat we best niet verspenen in trays, te kleine bloempotjes of in perspotjes. Dan moet je te gauw naar buiten met de planten. Eenmaal de pot vol gegroeid is met wortels valt de groei min of meer stil. Verspeen dus in potjes van minstens 10 centimeter.  Zo hou je de planten langer in de koude kas en vervroeg je de teelt nog wat. Heb je grond die in het voorjaar traag opdroogt en traag opwarmt, kies dan misschien nog grotere potten van twaalf centimeter diameter. Is de potkluit goed doorworteld, dan moet je planten. Bij grote potten kunnen er dan al flink wat bladeren op de plant staan.

spitskool_planten_uitstellen  
Foto : spitskool opgekweekt in grotere potten om te vervroegen.

Bemesting

Waarschijnlijk heb je goed verteerde stalmest of goed verteerde compost in de tuin gebruikt. En strooien we een basisbemesting met samengestelde meststof.  Dit kunnen  minerale meststoffen of organische handelsmeststoffen zijn. Het is een vroege teelt. Dan komt de stikstof slechts traag vrij. Op mijn voordrachten doe ik altijd de pro’s en contra’s van organische en minerale meststoffen uit de doeken. Kort komt het hier op neer. Eén van deze is dat  organische meststoffen tijd nodig hebben om te verteren en hun voedingsstoffen af te geven.  Dit noemt men mineralisatie en dit  gebeurt onder invloed van vocht en warmte. Gelukkig dat bij de commerciële organische meststoffen ook ureum toegevoegd wordt. Zodat ze toch nog wat sneller werken. Hoe dan ook raad ik, op basis van deze redenering, voor een vroege kolenteelt op zijn minst de helft van de basisbemesting onder de vorm van minerale meststoffen aan. Deze komen sneller vrij en zorgen ervoor dat de spitskool in het begin beter blijft doorgroeien.

Planten

Plant van zodra de grond geschikt is, dat wil zeggen voldoende opgedroogd is. Plant de spitskool, net zoals alle koolsoorten voldoende diep. Zeker als de planten door lichtgebrek op de opkweekplaats eventueel wat gerokken zijn.
Daarna heb je er niet veel omkijken meer naar. Onkruidvrij houden natuurlijk. Dat kan je combineren met het aanaarden van de planten na enkele weken groei.

Oogsten

spitskool oogst 6spitskool oogst 2

spitskool oogst 3spitskool oogst 4 

Foto’s : bij de oogst gaat er een flink deel van de bladeren af, de kippen zijn er blij mee.

Oogsten

Vanaf juni gaat alles heel snel. Begin tijdig met oogsten, wacht niet tot de kolen groot zijn. Want je zal al snel merken dat je ze niet snel genoeg kunt verbruiken. De zegswijze “De kruik gaat net zo lang te water tot hij barst” kunnen we perfect toepassen op een volgroeid spitskool.  Als het plots wat meer en langduriger regent gaat de (bijna) oogstbare spitskool openbarsten. Dan kan je ze niet lang meer houden. Ben je een echte fan van spitskool, zaai of plant wat gespreid. Een rode kool of witte kool kan lang in de tuin blijven zonder echt onderuit te gaan. De houdbaarheid van spitskool in de moestuin daarentegen is beperkt.

SSA53666

Foto : spitskool is eerder bleek van kleur en zachter van smaak.

Spitskool in de kas.

Ook de kasteelt van spitskool is mogelijk, zelf geen ervaring mee, maar Diana wel. Diana schrijft er over op haar website :

Als je een kasje hebt kun je haar heel lang telen; zelf zaaien we haar ook in het najaar in de kas en oogsten haar dan rond april, nog voor de tomaten de kas in willen. En vroege spitskool uit de kas is echt heel lekker zacht van smaak en mooi licht van kleur.(http://ruudendiana.webs.com/spitskool.htm)

Op de website van Diana vind je nog wat tips in verband met de rassen die je kan kiezen en de ervaringen met rode spitskool.


De weeuwenteelt van spitskool.

Het is ook mogelijk spitskool te telen als weeuwenteelt, dus zaaien in september om al heel vroeg te kunnen uitplanten in het voorjaar. Cor van Cor’s moestuin website heeft er al eens een berichtje over geschreven, het artikel staat hier.

Kort bericht : Lenteui telen

Op de Fanpagina van GroentenInfo (facebook) verscheen zopas een kort berichtje met een fotoalbum over misschien wel de eenvoudigste teelt die er is.
Lenteui telen. Ook wel bosui, busselajuin, pijpajuin genoemd. En toch niet hetzelfde als (japanse) stengelui.
Een éénvoudige en snelle teelt, geschikt voor absolute beginners.
Klik hier om het berichtje met de foto’s te bekijken op de facebookpagina van GroentenInfo

Zijn nitraten in groenten nu toch gezond?

Al jaren komen nitraten in groenten regelmatig in het nieuws. Slasoorten, postelein, rode biet, kervel, spinazie, snijbiet, radijs, bleekselderij, spitskool, koolrabi, andijvie, watertuinkers, venkel en chinese kool zijn eerder nitraatrijke groenten. Met name in de winter in donkere omstandigheden, bij minder groeizame klimaatomstandigheden, of bij een te grote stikstofvoorraad in de grond zullen deze nitraten in hogere mate aanwezig zijn.

Om één en ander te verduidelijken schreven we al eens een artikel over nitraten in groenten, nader verklaard. Daaruit konden we besluiten dat, als we met de tips vermeld in het artikel rekening houden, het nogal meevalt met die nitraten in groenten. En dat alle bladgroenten die in de winter op de markt komen een verplichte controle op nitraatresidu ondergaan. Maar om nu te zeggen dat nitraten gezond zijn, dat was toen toch iets waar  niemand zijn vingers aan durfde verbranden.

Groot was dan ook mijn verwondering en verbazing over de artikels die vorige week in verschillende media opdoken. Zowel spinazie als rode biet haalden de pers.

Spinazie

Eerst was er het nieuws over rode biet die het uithoudingsvermogen doet toenemen, enkele dagen later was er het onderzoek dat uitwees dat de nitraten in spinazie hetzelfde effect hebben.  In het artikel Spinazie als krachtvoer op Trouw.nl lezen we dat spinazie ervoor zorgt dat de energievoorziening van de spieren efficiënter wordt en het uithoudingsvermogen toeneemt. De stof die de (sport)prestaties doet verbeteren blijkt niet ijzer te zijn maar nitraat! Is daarmee de minder goede reputatie van nitraten in bladgroenten van de baan? Het lijkt er toch wel op, getuige volgend citaat uit het artikel.

Bij het publiek heeft nitraat een slechte naam. Lange tijd werd gedacht dat de stof, in het lichaam omgezet in het schadelijke nitriet, kanker veroorzaakt. „Maar het bewijs daarvoor is mager”, zegt onderzoeker-fysioloog Eddy Weitzberg vanuit Stockholm. „De laatste jaren blijkt vooral dat nitraat voordelen biedt. Het verlaagt de bloeddruk en gaat klontering van het bloed tegen. De efficiëntere energieproductie komt daar nu bij. Ik zie nitraat juist als ’good guy’.”

Toch is het aan te raden om de bereidingstips en de bewaartips uit het artikel nitraten in groenten, nader verklaard verder te blijven volgen. Om zo te vermijden dat nitraten in de voeding nitrieten zouden worden.

En, zoals met alles, overdaad schaadt. Het afwisselen van verschillende groentesoorten, ook minder nitraatrijke, blijf natuurlijk absoluut noodzakelijk.

Rode Biet

Een week eerder al vernamen we dat Vlaanderen stormloopt voor rode bietensap en de sporters plots met bosjes vallen voor het product. Bio- en natuurwinkels zien  de flessen de deur uit vliegen. De uitbaters stellen dan ook vast dat de impact van een tv-programma en van mond-aan-mondreclame bijzonder groot is. Sinds zes wielertoeristen in ‘Ook getest op mensen’ aantoonden dat het sap de uithouding gevoelig verbetert, lijkt niemand nog te malen om de vreemde smaak van het sap. Inspanningsfysioloog Peter Hespel van de K.U.Leuven bevestigt de werking. Bekijk hier een video met een vergelijkende test bij zes sporters in verband met het gunstige effect van rode bietensap.

Straks meer spinazie en rode biet zaaien in de tuin? Bekijk hier alvast de teeltschema’s van rode biet en van spinazie om te weten wanneer je ermee aan de slag kan in de tuin.

Geef ons uw methode om rode bietensap te maken.
Het is bekend dat een aantal ervaren hobbytuinders de kunst om rode bietensap te maken perfect beheersen. En de gezonde effecten ervan al jaren kennen. Misschien ben jij één van hen en ben je bereid om jouw recept van rode bietensap te delen? Laat dan zeker niet na uw methode in de commentaarbox hieronder mee te delen.

Tuinbonen, van zaaien tot oogsten. De serie.

Eén van de vroegste groenten, tuinbonen, kan je al vanaf eind januari voorzaaien, bijvoorbeeld in potjes. En ze kunnen, als het weer en de grond het toelaat, al heel vroeg de moestuin in. Kou deert hen niet, integendeel. Want als je de teelt van tuinboon te laat start (zaaien tot begin april) dan zullen ziektes en vooral luisaantastingen de teelt geen goed doen. Op GroentenInfo vindt je heel wat info over hoe je de teelt van tuinbonen kan aanpakken. Deze info is ondertussen ook al ruim voorzien van heel veel tips van hobbytuinders. De artikels werden zopas verpakt in een serie.

  • Tuinboon van zaaien tot planten, teeltgegevens.<
  • Fotoreportage Tuinbonen zaaien en planten.
  • Tuinbonen planten, met video
  • De teelt van tuinbonen, van bloei tot oogst (met fotoreportage)
  • Tuinbonen : luizenprobleem onderschat?
  • Egyptische ajuin, de boomui, de teelt in beeld.

    InlineRepresentationd6d051ae-618f-4244-97fe-100ed8887655[13]

    Enige tijd geleden verscheen op GroentenInfo de fotoreeks over oerprei. Oerprei (Allium ampeloprasum) kan je telen als doorlevende groente in de groentetuin, in de siertuin of in pot op het terras.

    De Egyptische ui of boomui (Allium x proliferum, syn. Allium cepa var. viviparum) is plantkundig zeer nauw verwant aan oerprei. Net zoals de oerprei is de boomui een doorlevende groente die gemakkelijk vegetatief te vermenigvuldigen is en zowat overal kan geteeld worden. Het feit dat de boomui meerjarig is en ondergronds steeds nieuwe bollen aanmaakt heeft deze groente gemeenschappelijk met de oerprei (parellook). De groeiwijze en de vorm van de bovengrondse plantendelen zijn dan weer beter te vergelijken met deze van de stengelui. De bladeren en “bloemstengels” van Egyptische ui zijn immers hol.

    Gedurende enkele maanden van het jaar kan je deze uiensoort gemakkelijk onderscheiden van alle andere prei-en ajuinsoorten.  Dat is de periode dat de plant bovengronds talrijke bolletjes aanmaakt. De kleine uitjes zitten dan in een krans bovenop de stengels. Dat maakt deze groente uniek en speciaal en ook wel een beetje grappig. Deze eigenaardige groente is zeer goed in pot te telen en kan zonder problemen overwinteren op het terras. In de vollegrond groeit boomui al even goed. Als je onvoldoende plaats hebt in de  groentetuin kan je deze groente ook gemakkelijk telen in de siertuin. Doordat ze doorlevend is past ze zeker ergens in de vasteplanteborder. Zelfs de strengste winters zullen deze vaste groente niet doen verdwijnen.

    We starten de fotoreeks begin juni 2010…

    Egyptische-boomui-ajuin-ui-10

    Foto 1 : Boomui in pot, het tweede jaar, begin juni

    Deze boomui werd geplant in het voorjaar van 2009 in een pot met een inhoud van ongeveer 15 liter. Omdat de plant, net zoals oerprei ondergronds vele nieuwe bollen maakt (zie foto …..), is de de plant het tweede jaar al sterk uitgestoeld. Het hele voorjaar kan je groen loof (pijpjes) oogsten van de plant. Vanaf einde mei groeien er van onder uit een soort bloemstengels (de plant schiet door). Deze zijn veel steviger dan het jonge voorjaarsloof en eigenlijk niet zo goed bruikbaar in de keuken.

    Egyptische-boomui-ajuin-ui (9)

    Foto 2 : Boomui in pot, het tweede jaar, begin juni

    De knoppen die einde mei, begin juni, bovenaan de stevige stengels groeien doen vermoeden dat er straks een mooi boeket aan typische bolvormige Alliumbloemen zullen openbloeien….

    Egyptische-boomui-ajuin-ui (40)

    Foto 3 : Egyptische ajuin in vollegrond, het eerste jaar, begin juni.

    Toch niet, zo blijkt een week je later, deze uiensoort is echt wel een buitenbeentje.  In de plaats van bloemen groeien er kleine bolletjes. Het zijn witgroene uitjes, waar er ook wat nieuw groen op staat. Natuurlijk kan je deze jonge bolletjes met het zeer jonge loof nu al eten, want eigenlijk zijn ze nu op hun best.

    Meteen wordt de betekenis van de Latijnse variëteitsnaam ‘viviparum’ duidelijk : “levendbarend, met jonge plantjes die op de bladeren gevormd worden” . Of ‘proliferum’ afkomstig van het Latijn ‘proles’ (ontspringen) en ferre (dragen). Natuurlijk kan je deze jonge bolletjes met het zeer jonge loof nu al eten, want eigenlijk zijn ze nu op hun best. (Voor de betekenis van botanische namen, raadpleeg het boek ABC van het plantenlatijn.)

    Egyptische-boomui-ajuin-ui (31)

    Foto 4Egyptische ajuin in vollegrond, het eerste jaar, eind juni

    Twee weken later groeien er al heuse plantjes bovenop de stengels.  Nu wordt ook duidelijk waar deze Alliumsoort zijn Nederlandstalige naam  aan te danken heeft. Deze planten zijn in het voorjaar van 2010 in de vollegrond uitgeplant (uit potjes, opgekweekt in het najaar 2009).
    Alhoewel de boomui een doorlevende groente is, mag je toch al enkele maande na het planten een mooie oogst aan verwachten. Je kan zowel de jonge bolletjes als het jonge groen dat er bovenop groeit gebruiken.

    Egyptische-boomui-ajuin-ui (1)

    Foto 5 : Egyptische ajuin in pot, het eerste jaar begin juli.

    De vroege zomermaanden zijn de beste om de broedbolletjes te oogsten. Vanaf begin juli tot begin augustus verwisselen de jonge uitjes geleidelijk hun frisgroene kleur voor bruin en worden ze harder. De broedbolletjes zijn nu minder geschikt om te gebruiken in de keuken. Dit is een foto van de boomui in 2009, m.a.w. de pot die je bovenaan het artikel zag een jaartje eerder. (foto 1  en foto 2). Het kan dus wel eens gebeuren dat de stengels van de boomui wat ondersteund moeten worden als de plantjes op de stengeltop te zwaar worden. Staat de plant in vollegrond, dan zullen de uitjes op de omgevallen stengels spontaan wortel vormen.

    Egyptische-boomui-ajuin-ui (15)

    Foto 6 : Bolletjes geoogst voor vermeerdering, half augustus.

    Wat je niet gebruikt hebt in de keuken, kan je half augustus van de plant halen en gebruiken als vermeerderingsmateriaal.  Het aantal plantjes dat je in 2010 kan halen van één moederplant aangeschaft in het voorjaar 2009 is enorm. Niet te vergeten dat er ook in 2009 al tientallen plantjes van deze moederplant konden gehaald worden.

    Egyptische-boomui-ajuin-ui (4)

    Foto 7 : Bolletjes hebben wortel gevormd en het eerste loof is aan het groeien, half september.

    Het telen van Egyptische ajuin lijkt wel kinderspel als je het zo ziet. Het is het gemakkelijkst de bolletjes in potjes op te kweken en in het vroege voorjaar uit te planten.  Je kan ook rechtstreeks in de vollegrond planten, maar de kleine plantjes onkruidvrij houden in het vochtige najaar is niet altijd even makkelijk.

    Egyptische-boomui-ajuin-ui (37)

    Foto 8 : Valse meeldauw op tweejarige plant in pot, half juni.

    Half juni, zien we op de tweejarige plant in pot plots valse meeldauw verschijnen. Op nauwelijks één week tijd is de aantasting al zeer sterk uitgebreid. Deze foto is maar één week later genomen dan de perfect gezonde plant op foto 1! Alhoewel sommige bronnen vermelden dat de boomui zowat ongevoelig is voor ziekten heb ik in de Groente & Fruit Encyclopedie ook al geschreven dat deze uiensoort eigenlijk wel gevoelig is voor valse meeldauw. Deze foto’s bevestigen dit.  Misschien is de Egyptische ui wel gevoelig voor valse meeldauw, het hoeft daarom nog niet te betekenen dat de plant volledig zal afsterven. Het is immers een doorlevende groente!

    Egyptische-boomui-ajuin-ui (36)

    Foto 9 : Valse meeldauw op tweejarige plant in pot, half juni.

    Het schimmelpluis van de valse meeldauwschimmel tiert weelderig. Als het loof lang nat blijft zijn alle uisoorten gevoelig voor valse meeldauw. Maar zo snel gaat het alleen bij Egyptische ajuin, lijkt het.

    Egyptische-boomui-ajuin-ui (26)

    Foto 10 : Valse meeldauw op tweejarige plant in pot, eind juni.

    Nauwelijks één week later is de prachtige plant in pot vrij sterk aangetast. Het loof wordt bruin en droog.

    Egyptische-boomui-ajuin-ui (20)

    Foto 11 : Valse meeldauw veroorzaakt volledig afsterving van het loof op een tweejarige plant in pot, eind juli.

    Uiteindelijk sterft de volledige plant af. En het lijkt erop dat de plant verloren is. Nu kunnen we inderdaad niet meer echt spreken van een “echte blikvanger op het terras”. Tijd om de plant aan de kant te zetten, maar niet voor lang. Want wie aandachtig de foto bekijkt ziet toch wel wat ‘groene hoop’ verschijnen onderaan de plant.

    Egyptische-boomui-ajuin-ui (16)Egyptische-boomui-ajuin-ui (12)

    Foto 12-13 : Nieuwe loofgroei in het najaar 2010.
    Half september is de pot weer mooi groen en kan er opnieuw jong loof geoogst worden. Wordt het een zachte winter dan kan dit de hele winter gebeuren.

    Opmerking : eigenlijk hebben we hier te maken met iets gelijkaardigs als bij oerprei. Ook bij oerprei sterft het loof tijdens de zomer, voorafgegaan door een aantasting door de roestschimmel. Vanaf augustus-september groeit er dan nieuw loof.

    Egyptische-boomui-ajuin-ui (13)

    Foto 14 : Boomui in vollegrond, eerste groeijaar, augustus.

    Bij deze in de vollegrond uitgeplante Egyptische ajuin kwam de aantasting van valse meeldauw pas veel later en slechts enkele stengels van de plant worden aangetast. De foto is genomen in augustus op het moment dat  de boomui in pot bovengronds zowat volledig afgestorven was. De gelijkenis met stengelui is treffend!

    Boomajuin3

    Foto 15 : Egyptische ajuin in pot, eind december 2010

    Bij vorst zal het loof snel slijtage vertonen. Van zodra het in het vroege voorjaar wat warmer wordt zal er nieuw loof groeien. Eind mei komen er dan de “bloemstengels” en kan de cyclus herbeginnen.

    Boomajuin2

    Foto 16 : Egyptische ajuin, uitgegraven uit vollegrond, eind december 2010

    Zowel in het najaar als in het voorjaar kan je tweejaarse planten gaan scheuren. Je haalt de planten uit elkaar en plant ze opnieuw op dezelfde diepte, op een voldoende ruime afstand.

    Besluit : Egyptische ajuin, boomui telen is gemakkelijk. De overvloed aan broedbolletjes die ieder jaar gevormd worden zorgt ervoor dat je deze plant eigenlijk niet meer kan kwijt raken.  Om aantasting door valse meeldauw te temperen is het belangrijk om te zorgen voor verjonging, door jaarlijks wat bolletjes uit te planten. Je kan de moederplanten in het voorjaar ook scheuren en opnieuw uitplanten.  In het vroege voorjaar is er het groene loof, in de vroege zomer zijn er de broedbolletjes, tijdens de zomer is de kans groot dat het loof afsterft door valse meeldauw, dan kan je nog altijd de ondergrondse bollen oogsten. In het vroege najaar verschijnt er nieuw groen loof, waar je dan een groot deel van herfst en winter kan oogsten. Bij strenge vorst zal het loof bovengronds gedeeltelijk afsterven.

    Nog enkele teelttips : de bemesting kan dezelfde zijn als bij ajuin, dat wil zeggen dat extra stikstof toedienen eigenlijk overbodig is. Wat extra kalium onder de vorm van patentkali of tuinpotas (tuinkali) is aangewezen. Plant de jonge plantjes of bolletjes op een voldoende ruime afstand (bv 30 x 20 cm), zodat de planten ook het tweede jaar nog voldoende ruimte hebben en ze na een regenbui snel kunnen opdrogen. Hoe beter de planten kunnen opdrogen hoe minder kans op valse meeldauw.

    Rubriek : moestuin in de winter.

    fruittuinsneeuw Bent u ook benieuwd hoe uw wintergroenten er uit zullen zien als straks de sneeuw wegsmelt? De sneeuw zorgt er in ieder geval voor dat het uitdrogende effect van het vriesweer sterk getemperd wordt. Planten die overwinteren in de moestuin zoals boerenkool, pastinaak, aardbeien, veldsla, savooikool,… komen er dit jaar eigenlijk wel beter van af dan de vorige twee jaar toen we te maken kregen met strenge vorst zonder veel sneeuw.

    In de rubriek “moestuin in de winter” vindt u een aantal artikels die typisch zijn voor deze periode van het jaar. Deze rubriek werd vorige winter samengesteld. Je vindt er geselecteerde artikels van de vorige jaren die relevant zijn voor deze periode van het jaar. Bekijk hier de rubriek “moestuin in de winter” met een selectie artikels uit afgelopen seizoenen.

    Hier kunnen we alvast weer de pastinaak en de schorseneren uit de grond halen. Want het strookje Vlaanderen langs de Noordzeekust bleef als enige van de Lage Landen de laatste dagen gespaard van sneeuwoverlast.

    De enquête over de oogst van wintergroenten is opnieuw open gesteld, je kan ze vinden in de linkerkolom van de website.

    Haalt u nu groenten uit de tuin, ondanks de sneeuw?

    Jaaroverzicht GroentenInfo 2010, op naar 2011

    Het is de tijd van de jaaroverzichten. Ook bij GroentenInfo met de honderd meest gelezen berichten van 2010. Op nummer één een bericht dat al een tijdje geleden verschenen is, maar in deze tijd van het jaar nog steeds druk geraadpleegd wordt…

    Aan iedereen van harte een Gelukkig Nieuwjaar en voor binnenkort opnieuw heel veel plezier en voldoening met de zelf gekweekte groenten!

    Met dank aan alle lezers voor het vertrouwen en de medewerking in het afgelopen jaar. Er is de hoop, om samen met uw reacties en bijdragen, de website in 2011 opnieuw wat actiever te kunnen maken.

    1. Gratis zaadcatalogussen groentezaden.
    2. Waar koopt u aardbeiplanten? (lezers helpen lezers)
    3. Rabarber
    4. De moestuin in het vroege voorjaar (maart, april)
    5. Aardappelziekte : waarschuwing en bestrijding (syn aardappelplaag, phytophthora)
    6. Zelf tomatenplanten kweken, de methode van Cor.
    7. Witlof kweken kan zelfs zonder groentetuin
    8. Watermeloenen kweken
    9. Groenten zaaien en planten in juli en augustus
    10. De groentetuin in april : plantjes kopen?
    11. 11 tips om langer van uw courgetteplanten te genieten.
    12. Zeven barbecue recepten met groenten (Gastronomen.net)
    13. Knoflook telen
    14. Pompoenen biologisch kweken: teelthandleiding
    15. Serie : Meloenen telen | Snoei bij staande teelt
    16. Reuzen pompoenen kweken is fulltime job
    17. Paprika kweken, bestuiving en bevruchting
    18. Aardappelen
    19. De teelt van tomaten in potten(deel 1, 2008) (Serie: teeltverloop bij enten en pottenteelt van tomaten).
    20. Tomaten : over de bestuiving en vruchtzetting
    21. Ziekten en plagen bij prei : gratis brochure nu beschikbaar.
    22. Radicchio|roodlof en groenlof| suikerbrood kweken (groenten als nateelt)
    23. Groenten kweken in februari – beschutte teelt.
    24. De tomatenteelt : waarom, hoe en wanneer blad snijden? – deel 1
    25. Wat met de groene tomaten?
    26. Meloenen kweken | Wanneer oogsten? Wanneer rijp?
    27. De moestuin in juni : tips bij het teeltschema.
    28. 20 teelttips bij droogte in de moestuin.
    29. Minikomkommer wordt populaire groente
    30. Aardappelen aanaarden, bemesting en nachtvorst.
    31. Komkommers telen betekent ook vruchten dunnen.
    32. De preimot is nu actief!
    33. Het planten van aspergeplanten ( gezaaid of gekocht)
    34. Zelf kropsla telen : van zaad tot krop (deel 1 2008)
    35. Aardappelplaag, Aardappelziekte, Tomatenplaag, Tomatenziekte, fytoftora, Phytophthora infestans
    36. Een koud voorjaar in de groentetuinen van Sint-Niklaas
    37. Wie kent nog het juiste seizoen van de groenten?
    38. Vroeg groenten telen zonder kas.
    39. Nu al bonen zaaien en zaden kopen: welke kiezen?
    40. Mollen verjagen of bestrijden?
    41. De teelt van tomaten in potten, deel 2 (Toch kurkwortel in pottenteelt?)
    42. Zelf kropsla telen : van zaad tot krop (deel 2).
    43. De slawortelboorder, straks ook in jullie moestuin?
    44. Aardbeien: doordragers in pot
    45. Tijd voor tuinbonen, fotoreportage.
    46. Tomaten telen – Coeur de Boeuf – Ossenhart
    47. Zelf de zuurtegraad meten.
    48. 20 tips om dikke knolselder te kweken.
    49. Tomaten telen : waarom, hoe en wanneer blad snijden? – deel 2
    50. Gezonde broccoli groeit ook goed in potten
    51. Wat zijn de gevolgen van een hittegolf in de groentetuin?
    52. Het nut van de koude bak, het jaar rond.
    53. De zwaarste pompoenen in Europa en de wereld.
    54. Tomaten zaaien : hoe doe jij dat?
    55. Meloenen telen | Bestuiven en bevruchting
    56. Knolselder : gebruik en recepten
    57. Tomaten telen zoals vroeger.
    58. Aubergine | Dieven en aanbinden
    59. Aardbeien
    60. De slawortelboorder doet bijna oogstbare kroppen sla verwelken
    61. Gezonde groenten in januari?
    62. Het groeiverloop van een een tomatenteelt in de kas.
    63. De teelt van suikermaïs : vers oogsten op het juiste moment!
    64. Grote enquête aardappelziekte bij tomaten in open lucht.
    65. Bonen
    66. Verschillende groenten op het vuur : prei, bietjes, witlof, paprika, courgette
    67. Over tomaten dieven
    68. Tomaten enten : alle info. (Serie tomaten enten, deel 1)
    69. Waarschuwing aardappelplaag, nu ook bij tomaten in open lucht!
    70. Alles over de teelt van veldsla, een echte wintergroente.
    71. Koolwittevlieg : kenmerken, oorzaken en bestrijding.
    72. ABC van het plantenlatijn. Betekenis van botanische namen. Door Guy De Kinder.
    73. Meloenpeer maakt comeback voor de hobbyteler
    74. Asperges zaaien en de verdere opkweek het eerste teeltjaar, teelthandleiding (8 pagina’s- 22 foto’s)
    75. Mini-paprika’s telen lukt even goed in de kas als in open lucht!
    76. Tijd om een onderhoudsbekalking uit te voeren.
    77. Truffels kweken. Kan dat?
    78. De moestuin in mei, van lente naar zomer!
    79. Zaaien en Verspenen (Tomaten kweken bij Herman in 2007 Deel 1)
    80. Bestrijding van rupsen met bacteriën.
    81. Paprika enten?
    82. Rode en groene spruiten kweken en vergelijken
    83. Bestuiving en bevruchting bij courgettes is belangrijk om misvormde en rotte vruchten te voorkomen
    84. Snijbiet, vergeten of pas ontdekt?
    85. Win een Flandria-groenten draagtas
    86. De truffelaardappel heeft nu een eigen webstek.
    87. Aardappelen controleren op doorwas!
    88. Teelt van tomaten : tips gebaseerd op ervaring en advies (Tomaten telen met Herman in 2007, deel 9)
    89. Wie kweekt welke groenten?
    90. Asperges oogsten, het tweede jaar na planten.
    91. Meloenen telen : de gele honingmeloen scoort goed!
    92. Tomaten, paprika’s en komkommers verzorgen deze zomer.
    93. Gekrulde bladeren in de kop van de tomatenplant : krulkoppen.
    94. Aubergine wordt populair
    95. De buitenteelt van tomaten tot aan de eerste pluk (Tomaten telen met Herman in 2007, deel 6)
    96. Je eigen snoeptomaatjes telen.
    97. Ook last van coloradokevers?
    98. Knoflook planten in november
    99. Slakken bestrijden : 8 tips (Het Nieuwsblad)
    100. Knoflook

    Resultaten van de grote enquête aardappelziekte bij tomaten in open lucht.

    Deel 1 : Algemene besluiten.

    In een reeks artikels worden de resultaten en, voor zover mogelijk, de conclusies gebracht van de Grote enquête aardappelziekte bij tomaten in open lucht. Waarschijnlijk is dit de eerste keer dat een bevraging op dergelijk grote schaal bij de hobbytuinders in Vlaanderen en Nederland georganiseerd werd.

    1240 hobbytuinders namen deel. Hartelijk dank aan iedereen die de enquête invulde.

    In dit eerste deel geven we alles wat min of meer rechtstreeks uit de antwoorden kon afgeleid worden. In één of meer volgende delen zullen we de resultaten van naderbij bekijken zodat duidelijker wordt wat het effect van bespuitingen, regenbescherming en rassenkeuze is.


    Vandaag dus deel 1 : enkele  cijfers en algemene conclusies.

    • Vraag 1 : Uw locatie?

    vr1

    België 508 41%

    Nederland 722 58%

    Andere 12 1%

    • Vraag 2 : Hebt u dit jaar tomaten in open lucht of onder een open bescherming met plastiek geteeld.

    vr2

    Ja 731 59%

    Nee, ik teelde ze in een plastieken tunnel of kas of serre 80 6%

    Nee, ik teelde ze in een glazen kas of serre 81 7%

    Ja, maar ik teelde ook tomaten in een glazen kas. 198 16%

    Ja, maar ik teelde ook tomaten in een plastieken kas of serre 152 12%

    Besluit : Zestig procent van de inzenders kweken enkel en alleen in open lucht tomaten.

    • Vraag 3  : Hebt u de tomaten in open lucht beschermd met plastiekfolie of plastiekplaten?

    vr3

    • Ja, met kleine, zelfgemaakte, min of meer open plastiekkoepeltjes.
      50 4%
    • Ja, in een soort open miniserre met plastiekfolie zelf geconstrueerd.
      65 5%
    • Ja, in een soort open tijdelijke miniserre met plastiekplaten
      56 5%
    • Neen
      835 67%
    • Andere
      236 19%

    Besluit : het is opvallend dat twee derde van de hobbytelers geen speciale preventiemaatregelen onderneemt om de tomaten te beschermen tegen de regen. Het nat worden van de bladeren is nochtans de hoofdoorzaak van de aardappelziekte (aardappelplaag).

    • Vraag 4 : Hebt u tot op heden (2010) aardappelziekte vastgesteld in de tomaten geteeld in open lucht of onder plastiekfolie?

    • Neen, niks
      208 19%
    • Ja, maar was helemaal niet erg, bijna alle vruchten kon ik oogsten
      126 12%
    • Ja, maar ik plukte veel bladeren af, en zo kon ik wel bijna alle vruchten oogsten
      94 9 %
    • Ja, maar minder dan de helft van de oogst ging verloren
      134 12 %
    • Ja, meer dan de helft van de oogst is verloren
      310 28%
    • Ja, alles was totaal verloren
      222 20 %

    Besluit: Zeker 60 % van de liefhebbersteelt van tomaten in open lucht werd in 2010 matig of sterk aangetast door de aardappelziekte, met groot verlies aan oogstbare tomaten.

    • Vraag 5  : Hebt u dit jaar bespuitingen uitgevoerd in uw tomatenteelt in open lucht of onder gedeeltelijke plastiek bescherming?

    vr5

    • Neen 837 76 %
    • Ja, 1x 53 5 %
    • Ja, 2x 68 6 %
    • Ja, 3x 48 4 %
    • Ja, 4x 35 3 %
    • Ja, 5x 18 2 %
    • Ja, 6x 14 1%
    • Ja, 7x 5 0 %
    • Ja, 8x 182 %

    Besluit : slechts zo’n 25 procent van de hobbytuinders voert effectief bespuitingen uit tegen de aardappelziekte bij tomaten.

    • Vraag 6 : wanneer hebt u de bespuitingen uitgevoerd?

    vr6

    • Verdeeld over juni, juli, augustus 82 31% van de hobbytuinders die bespuitingen uitvoeren.
    • Verdeeld over juni en juli 73 28%
    • Verdeeld over juli en augustus 43 16%
    • Verdeeld over juni en augustus 12 5%
    • Alles in juni 38 14%
    • Alles in juli 7 3%
    • Alles in augustus 10 4%

    Besluit : Er gebeuren veel bespuitingen in juni. Maar de meeste behandelingen worden verdeeld over de verschillende zomermaanden, met een overwicht in de maanden juni en juli.

    Vraag : Hoe hoog hebt u de tomaten laten groeien?

    vrhoog

    1 7 1% -  2 19 2% -  3 209 17% -  4 367 30% – 5 266 21% – 6 112 9% – 7 40 3% -  8 23 2% -  9 5 0% -  10 28 2%

    Besluit : het is opvallend dat in openlucht toch nog vrij veel trossen per plant geteeld worden.

    • Vraag 7 : Wanneer beslist u om een bespuiting uit te voeren?

    vr7

    • Dit is op basis van een spuitkalender, op vastgelegde tijdstippen 86 12%
    • Dit gebeurt pas als er wat ziektekenmerken opduiken 74 10%
    • Dit gebeurt pas als het veel regent 60 8 %
    • Het aantal bespuiting wordt verhoogd bij regenachtig weer 59 8 %
    • Er wordt niet gespoten tijdens een periode van zomers weer 432 6 %

    Besluit : het lijkt erop dat wie bespuitingen uitvoert wel degelijk rekening houdt met het weer. Slechts 12 % past “blindelings” bespuitingen toe.

    Vraag 8 : Vink aan indien u akkoord bent.

    vr8

    • Het is perfect mogelijk tomaten te telen in open lucht zonder bespuitingen
      326 33%
    • Het is niet mogelijk gezonde tomaten te telen in open lucht zonder bespuitingen.
      193 20%
    • Het lukt de ene keer wel, de andere keer niet zonder bespuitingen.
      362 37%
    • Ik spuit altijd mijn buitentomaten, ongeacht het weer.
      88 9%
    • Enkel in regenachtige periodes voer ik een bespuiting uit.
      50 5%
    • Het is enkel mogelijk gezonde tomaten te telen zonder bespuiting, als er voldoende bescherming tegen de regen is.
      205 21%
    • Zelfs met regenbescherming worden niet bespoten tomaten in open lucht ziek
      116 12%

    Besluit : Percentages zijn hier minder relevant omdat het mogelijk was meer dan één antwoord te geven en het totaal percentage boven de 100 % zit (137 %).
    20 % van de liefhebbers bevestigen dat je bij regenbescherming zonder spuiten kan telen, maar 12 % heeft dan toch ook slechte ervaringen als de tomaten beschermd zijn tegen de regen.
    30 % zegt dat gezonde tomaten telen mogelijk is zonder bespuiting, terwijl 20 % het tegendeel beweert.

     
    Het is duidelijk dat deze vraagstelling nog meer detailvragen nodig heeft om de juiste conclusies te kunnen trekken. We zullen dit proberen uit de gegevens van de enquête te halen. Misschien komen we dan te weten of wie spuit inderdaad minder aantasting heeft, net zoals we dit willen nagaan bij wie zonder regenbescherming of met regenbescherming werkt.

    Wordt vervolgd……..!

    Hebt u iets anders opgemerkt in deze gegevens? Laat uw eigen besluit verschijnen in de reactiebox hieronder!

    Boekentip : De Groente & Fruit Encyclopedie, populair tuinboek onder de kerstboom

    aMaart 2011
    De Groente en Fruit Encyclopedie,
    vierde druk is uit!
    De Groente en Fruit Encyclopedie heeft nogmaals zijn kwaliteit bewezen!

    Vooral de mond aan mond reclame van de vele tuinliefhebbers die het boek kochten zorgt ervoor dat de Groente en Fruit Encyclopedie steeds in de aandacht blijft.
    Daarom mijn welgemeende dank aan de meer dan tienduizend mensen die de Groente en Fruit Encyclopedie in de afgelopen jaren hebben aangeschaft.

    Lees nu alle info over de vierde druk van de Groente en Fruit Encyclopedie.

    Boekentip : ABC van het plantenlatijn. Betekenis van de botanische namen

    pl[6]pl[7]pl[8]

    U bent beroepsmatig, als student, als gepassioneerd plantenliefhebber of als creatief tuinbezitter sterk geïnteresseerd in de betekenis van, de juiste benaming van de botanische plantennamen? Dan is het nieuwste boek van de co-auteur van de Groente & Fruit Encyclopedie vast iets voor u. Ik heb er deze week nog maar eens gebruik van gemaakt om de betekenis van de botanische naam van de Egyptische ajuin te achterhalen.

    Lees alle info over het boek en hoe je het kunt bestellen:

    ABC van het plantenlatijn. Betekenis van botanische namen. Door Guy De Kinder.

    Een intense, gezonde groente voor winterse tijden.

    Een sterke smaak, goed voor het hart, goed voor een klare kijk en ideaal voor winterse tijden. Enig idee welke groente we bedoelen?

    Het is veldsla!

    Waarom we al deze goede eigenschappen aan deze groente toedichten lees je in het volgende artikel. En we doen er nog originele recepten bij om ook tijdens de feestdagen van deze groente te kunnen genieten.

    Zelf telen
    Alhoewel veldsla een groente is die je best zaait in het najaar, toch kan je ook tijdens de winter veldsla zaaien in de kas of folietunnel. Dit citaat komt uit het artikel “Alles over de teelt van veldsla, een echte wintergroente.

    Voor wie echt verknocht is aan veldsla is het mogelijk deze groente een groot deel van het jaar te telen. Zaaien kan dan vanaf half augustus tot begin april. Hou er wel rekening mee dat je vanaf januari slechts kleine hoeveelheden mag zaaien, want deze veldsla schiet sneller op dan de zaaiingen van in het najaar

    Smaak
    Veldsla is een kleine bladgroente met lepelvormige blaadjes die in trosjes groeien. Maar de smaak is vrij krachtig: veldsla valt niet te negeren!

    Bij aankoop zit de wortel vaak nog aan de blaadjes die er overigens frisgroen moeten uitzien. Veldsla kun je gerust enkele dagen bewaren in de koelkast, maar ook hier is de gouden raad: hoe verser, hoe sterker (en dus beter) de smaak.

    Veldsla laat zich uiteraard koud eten in allerlei slaatjes, maar ook warm: veldsla in soep is een echte lekkernij. Volgens het foodpairingprincipe (www.foodpairing.be) laat veldsla zich graag omringen met feestelijke ingrediënten: wijn uit de streek van Sauterne om te beginnen, kaviaar, makreel, verse oesters, basmatirijst, walnoten, dille, camembert, mozzarella…

    Lees voor meer eigenschappen van veldsla het artikel
    Veldsla in de keuken

    Vitaminen om de winter door te komen
    De voedingseigenschappen van veldsla zijn niet gering en weeral een prima middel om de winter aan te kunnen: een flinke dosis vitamine C en veel ijzer. Veldsla bevat vier keer zoveel vitamine C als kropsla, en bevat daarnaast ook nog vitamines van het B-complex. En veldsla bevat meer ijzer dan spinazie (alleen peterselie doet beter)! Dus nee… Popeye had geen gelijk!

    Gezond voor hart en hersenen.

    En dan is er nog het Omega 3-verhaal. Bijna niet te geloven dat zoveel gezonde eigenschappen in die kleine blaadjes zijn opgeslagen!

    Heel wat producten verrijkt met Omega 3 worden op vandaag aangeboden in de supermarkt. Maar bij veldsla is er sprake van een natuurlijke rijkdom. 100 gram van deze groente bevat zo’n 12% van de aanbevolen hoeveelheid Omega 3.

    Over Omega 3 werd al veel gezegd en geschreven. Nu blijkt dat in ons land de consumptie van Omega 3-vetzuur te laag ligt. En het mooie is dat zowel bladgroenten zoals spinazie, postelein, waterkers, veldsla… en vette vis Omega 3-vetzuren bevatten. Voor de bladgroenten gaat het om ALA, terwijl vis dan weer EPA en DHA bevat.

    Regelmatig genieten van vis en groenten is niet alleen proeven van een heerlijke harmonie… het is ook ‘essentieel’ gezond en feestelijk!

    Maar uiteindelijk is het nog altijd zo dat veel mensen de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid niet halen, terwijl Omega 3 toch als belangrijke factor beschouwd worden als het gaat om de gezondheid van hart en bloedvaten.

    Ook de hersenfunctie zou baat hebben bij een voldoende inname van Omega 3.

    Als dat niet mooi is: een sterke smaak, goed voor het hart, goed voor een klare kijk en ideaal voor winterse tijden.

    Recepten met veldsla

    Veldsla is een must op de feesttafel. En is groen ook niet een beetje kerstkleur?

    Avocadosalade met krab en veldsla

    Ingrediënten per persoon
    4 Flandria-champignons
    het sap van ½ citroen
    1 Flandria-tomaat
    1 avocado
    een handvol Flandria-veldsla
    1 klein blikje krab
    Voor de vinaigrette: 1 theelepel mosterd, 1 eetlepel slaolie, 1 koffielepel citroensap, peper, zout, enkele druppels tabasco.

    Bereiding
    Snijd de champignons in dunne plakjes en besprenkel ze met wat citroensap tegen het verkleuren. Pel de tomaat, snijd ze in vieren, verwijder de pitjes en snijd het vruchtvlees in stukjes. Snijd de avocado doormidden, verwijder de pit en hol de twee helften voorzichtig uit zonder de pel te beschadigen. Snijd het vruchtvlees in kleine stukjes en besprenkel ze met citroensap. Spoel de veldsla, zwier ze droog en haal de blaadjes van elkaar. Meng het uitgelekte krabvlees met de champignonplakjes en de stukjes tomaat en avocado. Vul de avocadohelften met dit mengsel. Vul de bodem van een bord met de veldsla en schik er de gevulde avocadohelften op. Meng alle ingrediënten van de vinaigrette en giet ze over de salade.

    Omelet met prei, aardappelen en veldsla

    Ingrediënten per persoon
    1 aardappel
    1 stengel Flandria-prei
    1 kleine ui
    1 groot ei
    1 eetlepel magere melk
    1 koffielepel boter
    1 pakje Flandria-veldsla
    peper en zout

    Bereiding
    Snijd de geschilde aardappel in blokjes. Maak de prei schoon en snijd ze in reepjes (gebruik ook een deel van het loof). Snijd de ui in ringen. Laat de aardappel, de prei en de ui elk apart gedurende 5 minuten blancheren in gezouten water. Klop het ei op met de melk. Verhit de boter in een pan met een antiaanbaklaag en bak er de omelet in. Zodra de omelet begint te stollen, legt er de aardappelen en de groenten op. Laat nog even bakken en kruid met peper en zout. Spoel de veldsla, zwier ze droog, haal de blaadjes van elkaar en serveer ze met de omelet.

    Bron : persbericht Flandria-groenten.

    Patenten op groenterassen?

    Zullen patenten de diversiteit aan groenterassen straks nog meer beperken? Onderstaande video en een audioverslag was voor mij de aanleiding om in dit artikel kort de evolutie te schetsen van de zaadteelt van groenten, van regionale rassen tot hybriden en nu misschien groenten met een ‘Trade Mark’. In slechts 50 jaar tijd is de evolutie in de zaadteelt enorm geweest. Laat ook horen wat u vindt van deze nieuwe evolutie.

    Video

     

    Audio

    Tekst

    1. Strijd-om-gerimpelde-tomaat-en-gezondere-broccoli.html –2. Patent-op-broccoli.html – 3. wie-is-de-eigenaar-van-broccoli/

    Regionale tuindersselecties

    Tot de jaren zestig van vorige eeuw had iedere tuinbouwregio dikwijls zijn eigen groenteras. Zaadteelt gebeurde door de tuinders zelf, zodat zij hun eigen rassen konden selecteren volgens de typische eisen van de streek.  Ze hadden namen als “Mechelse krombek” of “Mechelse Vroege,” “Walcheren Winter”, “Langedijker Vroege”, “Vroege van Enkhuizen”, “Amsterdams Reuzenblad”, “Roem van Zwijndrecht”, enzovoort.

    Landelijke rassen

    Toen kwamen er de veredelingsfirma’s die geleidelijk aan de taak van de tuinders overnamen. Economische noodwendigheid dwong de tuinder immers tot verdere specialisatie en één van de eerste activiteiten die afgestoten werd, was de zaadteelt. Zo kwam het dat er groenterassen ontstonden die over het hele land geteeld werden.

    Hybriderassen

    Maar de grootste evolutie was de opkomst van de F1-hybriden. F1- hybriden van Tomaten en andere vruchtgroenten waren de eerste waarvan hybridezaden geteeld werden.  Dit omdat de hoge kostprijs van de zaden bij groenten met lage plantdichtheid en hoge opbrengst per plant het beste kon verantwoord worden. Daarna kwamen ook heel wat andere groenten aan bod, bij veel groenten is de evolutie naar hybriden nog vrij recent. Bloemkoolhybriden zijn er pas sinds begin jaren negentig. En hybriderassen bij prei deden nog maar bij het begin van deze eeuw hun intrede. Hoe dan ook, telkens van een groentesoort hybriderassen geïntroduceerd worden, blijkt dit een succes te zijn.

    Voor- en nadelen van hybriderassen.

    Over de voor- en nadelen van hybriden hebben we het wel eens gehad.
    Je kan er over lezen in het artikel Oude groenterassen contra hybriderassen. Een grotere groeikracht, een betere bestendigheid tegen veel ziekten en plagen en een grotere uniformiteit  zijn de voornaamste pluspunten. Dat laatste, lijkt mij, voor de hobbytuinder en voor éénmalige te oogsten groenten soms een nadeel te zijn. 

    Zo zullen tien hybride-bloemkolen allemaal binnen enkel dagen oogstbaar zijn, zo spaart de tuinder op arbeid. Maar dat kan de moestuinder op zo’n korte tijd niet verwerken.  Spruitjes zullen allemaal even groot zijn op de stam, wat het machinaal oogsten gemakkelijker maakt. Maar als moestuinder wil je liever regelmatig wat spruitjes oogsten, over een langere periode. Zelf zaden telen van hybriden is niet mogelijk. Omdat je dan een zogenaamde uitsplitsing krijgt van de ouderlijnen en er dus andere eigenschappen in de nakomelingen te vinden zijn. Soms valt dit mee, maar het kan even goed dat deze tweede generatie niet goed is.

    Hybriderassen vallen onder kwekersrecht.

    Hybriden waren dus eigenlijk al een soort ‘patent’ voor de zaadhuizen. Niemand mocht gedurende een flink aantal jaren dit ras zelf telen. Maar alle veredelingsfirma’s mochten wel de eigenschappen die in dat hybrideras aanwezig waren overnemen naar hun eigen teeltlijnen. En dat laatste is nu net het grote verschil tussen “kwekersrecht van groenterassen”  en het recent opgedoken fenomeen van “patent bij groenterassen”.

    Om maar een voorbeeld te geven : knolvoetresistente kool. Dit werd, meen ik te weten, eerst op de markt gebracht door Syngenta. Maar, andere zaadhuizen mogen die eigenschap wel overnemen en inkruisen in hun eigen rassen en koolsoorten.

    Waarom patenten te ver gaan.

    Met de invoering van patenten zou dit betekenen dat je een patent neemt op een bepaalde eigenschap van een groente. En net daar gaat men te ver. beneforte broccoli patentEen voorbeeld van een recent verkregen patent, is dat van een broccolisoort waar extra veel glucorafanine in zit, een stofje dat goed zou zijn tegen kanker. De naam van de Broccoli is Beneforté TM

    Inderdaad de Trade Mark (TM), dat is nieuw bij groenten!

    En ook voor een gerimpelde tomaat met een laag watergehalte, een patent aangevraagd en verkregen.

    Het komt steeds vaker voor dat nieuwe gewassen met speciale eigenschappen een patent krijgen. Maar veel wetenschappers, milieu-activisten en zelfs de zaadhuizen keren zich daar nu tegen!

    Kruisen, geen GMO

    Het gaat bij gepatenteerde groenten  niet om genetisch gemanipuleerde groenten, maar nieuwe rassen die door het kruisen en veredelen van andere rassen zijn ontstaan.  Het broccolipatent is in handen van het Britse Plant Bioscience Limited en het tomatenpatent is van het Israëlische ministerie van landbouw.

    Zo’n patent heeft dan niet alleen betrekking op de kruisingsmethode, maar ook op de zaden en planten die daar het resultaat van zijn.

    Tegenstand

    broccoli-tomaat-patentZowel tegen de broccoli als de tomaat loopt een beroepsprocedure bij het Europees Patentbureau in München.

    Hier kan je de aanklachten lezen voor de broccoli en voor de tomaat. Het zijn testcases voor alle groentepatenten. De klagers willen dat de patenten worden ingeperkt of helemaal ingetrokken. Voor het eind van dit jaar doet het Patentbureau uitspraak.

    Bert Visser, directeur van het Centrum voor Genetische Bronnen in Wageningen, een instituut dat zaden van allerlei planten bewaart:

    "Een patent op een groente is raar, want is er wel sprake van een uitvinding?

    Het patentrecht dat nu gebruikt wordt, was eigenlijk voor de chemische industrie bedoeld en wordt nu opeens gebruikt in de biologie. Er zijn al duizenden patenten op groenten aangevraagd en er zijn er al veel verleend.

    Hierdoor zullen de consument en de boer in de toekomst afhankelijk worden van enkele grote spelers die zich patenten kunnen veroorloven. Met zo’n groot wereldvoedselvraagstuk is het slecht dat we richting afhankelijkheid van multinationals gaan."

    Veredelaars

    Ook sommige veredelaars maken zich zorgen over de patenten. Zo ook het bedrijf Rijk Zwaan uit het Westland, dat bij de tien grootste groenteveredelingsbedrijven ter wereld zit. Ben Tax, directeur van Rijk Zwaan :

    "Als er een patent is op een eigenschap in een tomaat, dan is die tomaat niet meer beschikbaar voor andere veredelaars.

    Wij willen juist op zo’n tomaat voortborduren om er een nog mooiere tomaat van te maken. Een veredelaar wil dus graag een breed spectrum van eigenschappen tot zijn beschikking hebben, zodat hij voortdurend verbeterde tomaten kan ontwikkelen.

    We hebben een maatschappelijke verantwoordelijkheid: de wereldbevolking voorzien van lekkere groenten. De natuur is voor iedereen bedoeld.

    In de komende weken moet blijken of het Patentbureau in München ook vindt dat het zelf te ver is gegaan met het verlenen van patenten op groenten.

    Teeltrotatie en gewasbescherming bij aardappelen, een verplichting… of?

    aardappelcystenaaltjeEen nieuwsbericht, dat vandaag verscheen in de landbouwpers, gaf mij het idee even een rondvraag te doen hoe de wettelijke verplichtingen in verband met vruchtwisseling bij aardappelen en aardappelziektebestrijding op jullie volkstuincomplex geïnterpreteerd worden.

    24/11/2010. Het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) in België heeft de export van consumptieaardappelen naar Rusland stil gelegd.  De reden is dat het Russische bureau voor de voedselveiligheid  eind vorige week opnieuw het aardappelcysteaaltje Globodera rostochiensis in een partij aardappelen uit België heeft gevonden.

    Het probleem ontstaat door te lang aardappelen op hetzelfde perceel te telen. Dat leidt uiteindelijk tot een verminderde opbrengst. De Russen gebruiken de consumptieaardappelen soms als plantgoed. Dan kan het aaltje in de bodem terechtkomen. Daarom is de voedselcontrole in  Rusland erg streng voor de aaltjes.

    Nochtans wordt in België de uitbetaling van de EU-subsidie gekoppeld aan de regelgeving voor de vruchtwisseling bij aardappelen. In België geldt  voor professionele telers een minimale rotatie van één op drie aardappelen. Behalve als het gaat om vroege aardappelen die vóór 20 juni worden gerooid.
    (Bronnen Nieuwsblad, AGD.nl en AGD.nl )

    Wist u trouwens dat er onlangs een zeer goede website ontworpen is om de telers voor te lichten in verband met het aardappelcystenaaltje, www.nematoden.be ? Je vindt er alle info over levenswijze, bestrijding en preventie van deze plaag.  Je vindt er ook een interessante lijst met resistente rassen.

    Ook op veel volkstuincomplexen worden de eisen van vruchtwisseling bij aardappelen dikwijls aan een controle onderworpen. Verder is de bestrijding van aardappelziekte (Phytophthora infestans) er een verplichting.

    Het zou interessant te vernemen welke regels bij u op het volkstuincomplex gelden in verband met de vruchtwisseling en gewasbescherming bij aardappelen. Zijn deze regels streng? Vindt u ze overdreven of zelfs overbodig? Of zou u willen dat sommigen zich wat beter aan het reglement zouden houden?

    Misleidende reclame met groenten en fruit.

    Persmededeling FreshFel

    freshfelFreshfel Europe, Groenten en Fruit Handelsplatform voor Europa, presenteert een rapport met de titel ‘Where is the fruit?’. Hieruit blijkt dat het gezonde imago van groenten en fruit vaak wordt misbruikt door andere voedingsmiddelenproducenten. De verpakkingen geven consumenten het gevoel een gezonde keuze te hebben gemaakt, zonder dat dit wordt waargemaakt.

    Lees verder Misleidende reclame met groenten en fruit.

    Paarse spruitjes zijn (weer) in?

    paarse-spruitenHet is spruitjesseizoen. Trouwe lezers van GroentenInfo weten misschien nog dat er twee jaar geleden hier een artikel verscheen met de titel Rode en groene spruiten kweken en vergelijken.

    Onlangs verscheen op de websites van de kranten HLN.be en AD.nl een bericht over paarse spruitjes onder de titel “Nieuwe culi-trend: paarse spruitjes” (zie hier dit artikel op HLN.be en dit artikel op AD.nl ).

    Het klopt inderdaad dat de smaak zoeter en milder is en kinderen meer zal aanspreken dan groene spruitjes. Toch schrijf ik bij deze een berichtje om één en ander in zijn juiste context te plaatsen.

    Het artikel verscheen op zaterdag en op maandagmorgen kreeg ik een mail van een TV-journalist.

    “Dag,
    wij willen graag in ons programma ……, aandacht besteden aan de paarse spruitjes waar vandaag in de kranten ook aandacht aan wordt besteed. Ik wil  hier echter allereerst wat meer over weten: hoe nieuw zijn de spruitjes precies? hoe worden ze gekweekt etc. etc. 
    Zou u mij hierover kunnen terugbellen? of dat iemand mij terugbelt die hier meer over kan vertellen…”

    Ik stuurde dan ook volgend antwoord terug om één en ander over deze “culi-trend” te verduidelijken.

    “Beste,

    Paarse spruitjes zijn niet nieuw!

    Maar profiteren nu mee van de grote diversificatie die zich de laatste jaren in de groentewinkels, maar ook in de groentetuinen overspoelt.

    Ik zou de paarse spruitjes eerder onderbrengen onder de nieuwe trend van de “vergeten groenten”.  Ze zijn er zeker al heel lang.  In dit artikel wordt het ras Rubine omschreven als "heirloom variety" van spruiten. Ook in dit artikel wordt paarse spruitkool eveneens als heirloomvariety omschreven, het ras Falstaf.

    “Plantkundig erfgoed” is hier beter op zijn plaats dan “nieuw”!

    Nee, blijkbaar is er vorige week een journalist op zoek geweest naar nieuws en heeft hij inspiratie opgedaan bij twee nieuwe berichten in de Engelse pers (Daily Mail) die daags voordien verschenen waren en had hij ook de foto’s op GroentenInfo gezien.

    * Could this be the bitter end for the dreaded Brussels sprout?

    * Purple reigns: How the latest food fad is surprisingly delicious

    En zo ontstond er een nederlandstalig artikel…. en lijkt het alsof paarse spruitjes nieuw zijn en straks de groentetuinen en de groentewinkels zullen veroveren.

    Dus het antwoord op uw vraag is  : nee, dit is niet nieuw, en nee, ook de andere paarse groenten waarvan sprake in het tweede Engelstalige artikel zijn niet nieuw.

    Alleen wat minder bekend, soms vergeten, maar ook niet altijd gewild voor het doordeweekse en alledaagse gebruik. En soms wat minder opbrengst, niet zo’n probleem voor de hobbytuinder, maar als beroepstuinder moet je al een mooie meerprijs halen om hetzelfde rendement te behalen als uit de gewone “groene groenten”.

    De teeltwijze is volledig dezelfde als die van groene spruiten. En is vooral voor de hobbytuinder een welkome afwisseling. Zo kan hij groenten telen die in de groentewinkel moeilijk te vinden zijn.”

    Meer info over het telen van rode of paarse spruitkool

    Eerste nachtvorst herfst 2010!

    Update 2010
    Afgelopen weekend, 17 oktober 2010,  kregen we er al mee te maken : de eerste nachtvorst! Ook dit jaar dus vrij vroeg. De vervroren pompoenbladeren zijn het beste bewijs dat het wel degelijk gevroren heeft aan de grond. En het ziet er naar uit dat er nog enkele speldeprikjes op komst zijn. Zowel donderdagochtend 21/10 als zaterdagochtend 23/10 wordt het vrij koud met temperaturen vergelijkbaar met deze van afgelopen weekend.

    Origineel bericht 2009 vanaf hier

    Twee heel belangrijke zinnetjes voor de moestuinbezitter, overgenomen uit de weersvoorspellingen voor deze week.

    In de nacht van woensdag op donderdag blijft het vrijwel helder en gaat het flink afkoelen met algemene nachtvorst.  De maxima liggen vrijdag en zaterdag rond 13 of 14 graden. Er is dan ook geen nachtvorst meer.

    Het wordt dus spannend donderdagmorgen. De eerste nachtvorst is vroeg dit jaar! Gelukkig slechts voor één nacht.

    Heel gevoelige groenten, indien nog aanwezig in de moestuin, verdienen nu alleszins uw aandacht.

    We komen immers terecht in de kolom “herfst 1” van de vorstgevoeligheidstabel voor groenten. Kijk alvast de tabel na voor meer info over vorstgevoeligheid.

    Hierbij een lijstje met enkele groenten die i.v.m. sterke vorstgevoeligheid nu uw aandacht verdienen.

    *Pompoenen, courgettes : waarschijnlijk is de plant zelf niet meer zo vitaal, maar vergeet niet dat ook de vrucht schade kan oplopen (glazige vlekken), waardoor de bewaarbaarheid van de pompoen in het gedrang komt. (foto)

    *Bleekselder : is vrij vorstgevoelig, best te oogsten, slaphangende bladtoppen of eventueel volledig slap hangen van deze bladeren kan het gevolg zijn van lichte vorst.

    *Tomaten, paprika’s, aubergines : alle vruchtgroenten zijn zeer gevoelig, ze moeten nu geoogst worden.

    *Slasoorten en andijvie : dek ze tijdelijk af met vliesdoek, of gewoon wat jutezakken of doeken. Bij nachtvorst kan glazigheid optreden. (foto)

    * Late boontjes : nog bonen in de tuin, en nog niet allemaal geoogst? Bij de minste vorst zullen de blaadjes vervroren zijn. Je kan ze eventueel nog wat afdekken en hopen op beter weer.  Alhoewel, met het frisse weer in het vooruitzicht, is  de kans op uitgroeien van de resterende bonen vrij klein is, zoveel mogelijk oogsten is toch wel de beste optie. (foto)

    * Broccoli : bladeren zullen niet vervriezen, maar oogstbare broccoli kan wel glazig worden. Best de grootste exemplaren oogsten. Hetzelfde verhaal voor bloemkool.

    Hebt u, vanuit uw jarenlange ervaring, de indruk dat dat er, buiten deze opsomming, nog groenten zijn die we best afdekken volgende nacht? Of andere tips i.v.m. de nachtvorst in de vroege herfst. Laat het weten! Hieronder bij de commentaren of eventueel op lezersbijdrage@plantaardig.com!

    Meer info  in deze eerder verschenen artikels:

    De zwaarste pompoenen in Europa en de wereld.

    Update 11 oktober 2010.

    Alle records gesneuveld.
    Terwijl 8 jaar geleden het gewicht van de Belgische en Europese kampioenschappen nog in de reeks van 400 kg zat (Europees record 412 kg!), komen er nu al heel veel deelnemers boven de 600 kg uit. Een fenomenale verbetering. De zwaarste pompoenen worden nog steeds geteeld in Amerika.
    Pech voor de Belg Jos Ghaye. Hij kwam in dit bericht regelmatig voorbij als Europees kampioen en Belgisch kampioen. Hij heeft dan ook reputatie uitgebouwd in het kweken van kolossen van pompoenen, maar had dit jaar verschillende tegenslagen. Enkele van zijn pompoenen zijn dit jaar opengebarsten, waaronder zijn vermeende recordhouder. (Zie zijn pompoenendagboek 2010)

    Belgisch kampioen “zwaarste pompoen”

    Dit jaar werd de heer Jef Leysen recordhouder met een pompoen van 655 kg (gewegen op 3 oktober 2010 te Duisburg) De volledige uitslag, ook deze van de zwaarste squash vind je onder deze link.

    De internationale pompoenenweging in het Duitse Ludwigsburg op 10 oktober 2010.
    Die wedstrijd kan een beetje beschouwd worden als het Europese kampioenschap. Winnaar de heer Baumert met een pompoen van 661 kilo. Op de tweede plaats Jef Leysen, met een intussen iets lichter geworden pompoen van 648 kg. Op de derde plaats ook een Belg uit Kasterlee, Luc Berrens met 601 kg. (link)
    Het is de eerste keer dat een Duitser het Europees kampioenschap in Ludswigburg wint. Vorig jaar was de eer nog aan Jos Ghaye met een pompoen van 654 kilogram

    Brits record : 682 kilogram, gewegen op het Pumpkin festival in Netley, Hampshire, op zaterdag 9 oktober 2010.
    Deze gigantische pompoen groeide in een serre in het Britse Hampshire. De pompoen heeft een omtrek van ruim 5 meter. Met een gewicht van 682 kg verbreekt deze reuzepompoen alle Europese en wereldrecords.pompoen werd gekweekt door de Britse tweelingsbroers Ian and Stuart Paton (link)

    Nederlands record
    Bart Jan van Raalte (19) won  met zijn reuzenpompoen de eerste prijs bij het officieuze NK Reuzenpompoenen in Beilen. De pompoen was 586 kg zwaar. (link)

    Het wereldrecord is weeral gesneuveld.

    1810.5 pound of 823 kg is het nieuwe wereldrecord, verbeterd door de Amerikaan Chris Stevens. (link) Dit is 41 kilogram beter dan het vorig wereldrecord van 2009!


    Update 4 oktober 2009
    Jos Ghaye heeft het weer gedaan! Zijn eigen record van de dikste pompoen (en dat van vele anderen) is grandioos verbroken. Wat een verrassing, ook dit jaar weer. Iedere keer komen er niet een paar kilootjes bij, maar worden de reuzepompoenen gegarandeerd enkele tientallen kilo’s zwaarder. Dit jaar zomaar eventjes 40 kilogram dikker.
    Vrijdag laatst oogste hij, volgens zijn pompoenendagboek 2009, twee even grote dikkerds, één werd zondag laatst gewogen op het Duitse kampioenschap voor pompoenkwekers. Met de kampioenentitel tot gevolg. Hoeveel de andere weegt komen we waarschijnlijk binnenkort te weten. En dan te bedenken dat hij het Europees kampioenschap in 2004 won met een pompoen van 416 kilogram!. Hoe je (misschien….) zulke zware pompoenen teelt, lees je in de dagboeken van Jos 2004 2005 2006 2007 en 2008 of lees een interpretatie ervan in de minihandleiding : Reuzen pompoen telen is full time job.

    4 oktober 2009
    De dikste pompoen van Europa weegt nu 659 kg ! Proficiat Jos! Op naar het wereldrecord!

    Zwaarste Duitse pompoen is Belgisch.
    Dit teletekstbericht blijkt uiteindelijk niet juist te zijn, de zwaarste Duitse pompoen komt wel degelijk uit België, maar weegt 659 kg, geen 695!

    Update 15 oktober 2008
    Records sneuvelen dit jaar aan de lopende band bij de Europese pompoenwegingen. Blijkbaar groeit de kennis en ervaring  en komt stilaan komt het wereldrecord van 766 kg (Joe Jutras, Rhode Island, USA, 2007) ook in Europa in zicht. Een week nadat de Limburger Jos Ghaye het Europees record kon afsnoepen van een Engelsman ligt de bal helaas weer in het Engelse kamp.

    Twee broers uit het Verenigd Koninkrijk kweekten een pom poen van 660 kilogram  Met deze pompoen hebben Ian en Stuart Paton het Europees record gebroken. De pompoen werd gekweekt in een kas. Volgens Ian Paton draait alles om de juiste zaden en voldoende voeding. Er was 1,5 ton kunstmest nodig voor deze pompoen, die soms wel 22,5 kilogram per dag groeide. Het duurde 129 dagen om de vrucht tot Europese recordgrootte op te kweken.
    Beluister de reactie van Jos Ghaye op dit nieuws :   Interview met Jos Ghaye, oktober 2008
    Update 5 oktober 2008.

    615,8 kg ! Proficiat Jos!

    Het zag er vorige week heel even naar uit dat Jos Ghaye zijn Europees record van vorig jaar kwijt zou raken aan een Engelsman. Maar Jos  kon dit zaterdag ll. mooi rechtzetten. Hij verpulverde zijn eigen record en dat van de Engelse teler. De Standaard en Het Nieuwsblad meldden vandaag een wereldrecord, maar dit klopt niet (Het wereldrecord in 2007 bedroeg 691 kg)
    Het bericht
    Ook dit jaar is Jos Ghaye er in geslaagd de zwaarste pompoen te telen. De Belgische Pompoen Confederatie (BPC) heeft zaterdag in Duisburg voor het tweede jaar op rij Jos Ghaye uit Tongeren uitgeroepen tot Europees kampioen pompoentelen. Ghaye bracht de zwaarste pompoen mee, met een gewicht van 615,8 kilogram. Daarmee verbrak hij het Europees record, dat sinds vorig jaar eveneens op zijn naam stond, toen met een pompoen van 588 kilo.De tweede zwaarste pompoen zaterdag was die van Nele Cuypers uit Mol (498,2 kilo) en de derde kwam van Iwan Horde uit het Nederlandse Leerden (438 kilo).
    Voor BPC-voorzitter Marc Trappeniers is de recordpompoen een grote verrassing, gezien de weersomstandigheden. “Wie had zich een dergelijke pompoen kunnen voorstellen met zo’n slechte zomer”, aldus Trappeniers.
    Kennelijk woedt de pompoenenkoorts ook aan de overkant van het Kanaal, want Ghaye kreeg onlangs zelfs een journalist van de Britse krant The Guardian over de vloer staat in Het Nieuwsblad

    Uit Het Nieuwsblad
    “De man wou weten hoe ik mijn pompoenen zo dik krijg. Wel, ik gebruik alleen zelfgemaakte compost van tuin- en groenteafval die een jaar oud is. Die stop ik in het najaar in de grond en in de lente plant ik daar mijn pompoen op. Kunstmest komt er bij mij niet aan te pas. Het zaad is afkomstig van allerlei kruisingen. Ik stuur elk jaar naar 300 mensen over de hele wereld zaden en ik krijg er ook van evenveel terug. Daaruit maak ik dan een selectie. Het is natuurlijk altijd een beetje geluk hebben ook. Zulke kolossen kunnen immers barsten onder hun gewicht en dan heb je niks”, besluit Jos Ghaye.

    nvdr : Opvallend dat van die bemesting, blijkbaar is de bemestingstechniek van Jos gedeeltelijk veranderd, want in  van zijn pompoendagboeken (bv hier, 2006) van een paar jaar terug konden we nog foto’s zien van watertanks, waar vloeibare kunstmest aan toegevoegd werd om als bijbemesting toe te dienen. De hoofdbemesting was toen ook al koemest en compost, dat wel. Maar inderdaad, dit jaar heeft Jos compostthee gemaakt als bijvoeding, dit staat in zijn pompoendagboek 2008. Bij zijn bezoek aan  Canada dit voorjaar  naar “the Niagara Growers Convention” bleek iedere reuzepompoenteler compost te gebruiken, zo staat ook in zijn dagboek.

    De zwaarste pompoen 2008
    Dit is nu de zwaarste pompoen van Europa 2008

    Hoe je zulke zware pompoenen teelt, lees je in de dagboeken van Jos 2004 2005 2006 2007 en 2008 of lees de vertaling ervan in de minihandleiding : Reuzen pompoen telen is full time job.

    Onderstaand bericht dateert uit 2007, ook al een record voor Jos

    We hadden het al zien aankomen in het bericht Pompoenen dit jaar dikker dan ooit?
    En het is gelukt, Jos heeft het kampioenschap gewonnen!image
    Foto : de zwaarste  Europese pompoen  ooit wordt van het veld gehaald. Geen makkelijke klus!

    588,4 kg ! Proficiat Jos! Hoe hij er toe kwam kan  je bekijken en lezen in zijn pompoenendagboek.

    ****Bekijk hier de video op TV Limburg.

    Hieronder het persartikel uit www.zonien.be .

    Jos Ghaye uit Tongeren heeft tot nu toe de zwaarste pompoen van Europa gekweekt. Gisteren brak hij in Duisburg (Tervuren) met zijn pompoen van 588,4 kg immers het Europees record. Het vorige record stond op naam van Paul Boonen met een pompoen van 484,5 kg. De zwaarste streekpompoen kwam uit Duisburg zelf. Danny Vandenplas kweekte er eentje van 255,2 kg en werd dertiende.

    Jos Ghaye kwam naar Duisburg afgezakt met twee reuzepompoenen. Meteen goed voor plaats één en twee met een Europees record er bovenop. “Ik was echt verwonderd toen ik mijn pompoenen begin september snel zag groeien”, vertelde een dolgelukkige Ghaye. “Iedere ochtend moest ik mijn ogen uitwrijven toen ik zag dat het volume weer was toegenomen.”

    Er was 12 man nodig om de pompoen op de weegschaal te krijgen (Foto: HD)

    “Wat het geheim is? Goeie grond, op tijd, maar niet te veel water geven, en heel veel compost erop gooien. Ik recupereer alle keuken en tuinafval en composteer dat om dan op de grond te gooien”, verklapte Ghaye. Bovendien kweekt Jos zijn pompoenen in een serre. “Ik kweek ze eigenlijk in zo’n plastieken tunnel”, verduidelijkt de winnaar. “Je hoort steeds dat het een slecht pompoenseizoen is geweest, maar eigenlijk hebben we toch een vrij normale zomer gehad. Althans voor mij toch”, grapt Jos.

    Jos deed al voor de vierde keer mee in Duisburg aan de weging. Ook in 2004 won hij er, toen met een pompoen van 416 kg. “Ik kom hier graag”, zegt Jos. “Het is een officieel Belgisch Kampioenschap en dat geeft toch erkenning voor wat je doet.”

    In de reeks squash-pompoenen (de groene) werd Alfons Verstappen uit Keerbergen winnaar met een pompoen van 259 kilo. In totaal waren er 53 deelnemers, vooral Belgen maar ook enkele Nederlanders.

    Update 01/11/2007 : de pompoen van Jos lokt belangstelling uit de hele wereld. Er zijn nu al aanvragen van meer dan 200 mensen die graag deze waardevolle zaden in hun bezit zouden hebben. Daarom werd de pompoen, naar traditie van Halloween, versneden en de zaden zorgvuldig verzameld. Het lot van de pompoen van Jos wordt uiteindelijk de composthoop. Bekijk het op deze video : http://www.tvl.be/nl/nieuws/zoek?src=pompoen

    Winterui (winterajuin) planten en oogsten.


    Planten
    Het is een eigenaardig zicht, plantajuin in de herfst. Maar winterui moet nu eenmaal in het najaar geplant worden. Bij voorkeur tussen 15 september en 15 oktober. Maar het kan ook nog tot half november.
    Winteruien hebben als voordeel dat ze altijd minimaal 2 weken vroeger oogstbaar zijn dan de vroegste voorjaars(plant)uien. De nadelen zijn de zwakke huid, en de minder goede bewaarbaarheid. “RADAR” is kwalitatief een van de betere winteruien. Er zijn ook nog andere rassen winterajuin en zelfs rode winterui. Electric is een gekend ras van rode winterplantajuin. Rode winterplantajuin kan interessant zijn omdat de rode zaaiui niet zo lang bewaart. Op het moment dat je de rode winterplantajuin kan oogsten is er dan ook geen rode bewaarajuin van het vorige jaar meer beschikbaar. Lees verder Winterui (winterajuin) planten en oogsten.

    Witte vlieg op kool bestrijden (door Ton)

    In deze categorie “moestuintips van lezers” (gelezen en goedgekeurd door de redactie) wordt het beste uit 6 jaar lezersreacties in de kijker geplaatst. Vandaag nogmaals een zeer recente en actuele tip die ingediend werd door Ton. Samen kennen en kunnen we meer!

    kool witte vlieg

    De koolwittevlieg is in vele Nederlandse regio’s een vrij groot probleem. Zo verneem ik zopas van Ton Jansen dat de koolwittevlieg ook dit jaar een grote plaag is in de regio Tilburg-Eindhoven.
    Ton Janssen is voorzitter van Velt – Bladel, ( www.veltbladel.nl ) en geeft ook lezingen in de regio.

    Hij schrijft :
    …Telkens voordat ik mijn lezing kan beginnen stelt iedereen de vraag wat doe jij tegen de witte vlieg.  De meeste reageren dan van “ik heb het al opgegeven, ik teel geen spruitkool of boerenkool meer”. Als ik ze dan mijn methode vertel dan zien ze dat wel weer zitten!….

    Wil je Ton zijn methode kennen, ga dan kijken naar zijn reactie en zijn foto’s onderaan bij het bericht 
    Koolwittevlieg : kenmerken, oorzaken en bestrijding.

    Groenten en fruit helpen bij preventie oogziekten.

    Auteur van dit artikel : www.weekbrailleliga.be.
    Dit is de boodschap die de nieuwe preventiecampagne van de Brailleliga draagt, en die van 13 tot 26 september over heel België wordt verspreid. Ontdek de verschillende activiteiten die doorheen de week worden voorgesteld op www.weekbrailleliga.be !

    groenten-oogziektenHoe kan voeding het gezichtsvermogen beschermen?
    De laatste jaren heeft wetenschappelijk onderzoek aangetoond dat voeding een rechtstreekse impact heeft op verschillende oogziekten zoals cataract, diabetische retinopathie en leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD), de voornaamste oorzaak van blindheid in de westerse wereld.

    In België zijn de voornaamste oorzaken van een visuele beperking leeftijdsgebonden: LMD, diabetische retinitis, glaucoom en cataract. Uit een enquête, uitgevoerd in 2009, blijkt dat acht op tien Belgen tussen 65 en 79 jaar er slechte voedingsgewoonten op na houden: te veel suikers, vetten en zout, en niet voldoende groenten en fruit. Deze slechte gewoonten zijn van alle leeftijden, maar de gevolgen zijn zwaarder voor senioren. Het is natuurlijk wel zo dat geen enkel dieet kan voorkomen dat onze ogen ouder worden, ook kan een dieet onze ogen niet tegen alle ziekten beschermen, want bepaalde ziekten worden veroorzaakt door andere, genetische of omgevingsgebonden factoren.

    En toch is voeding een factor die een rechtstreekse invloed heeft en die ons kan helpen om de risico’s te beperken en onze ogen langer gezond te houden.

    Oxidatie

    Oxidatie wordt beschouwd als een belangrijke oorzaak van de “slijtage” van onze organen. Tot de oxidanten behoren onder meer de vrije radicalen, erg reactieve en agressieve chemische stoffen die eiwitten, celmembranen en het DNA onderhevig maken aan oxidatie. Een deel van die vrije radicalen wordt geproduceerd door ons eigen lichaam, een ander deel is afkomstig van externe bronnen zoals tabak, alcohol, luchtvervuiling, giftige producten, ultraviolette stralen, enz.

    Gelukkig beschikt het lichaam over efficiënte verdedigingsmechanismen die de vrije radicalen neutraliseren: antioxidanten, die op natuurlijke wijze aanwezig zijn in voeding. In het lichaam van een gezonde persoon zijn de vrije radicalen en de antioxidanten in evenwicht. Hoe ouder men echter wordt, hoe lager de weerstand van het lichaam en hoe groter de door de vrije radicalen aangerichte schade wordt. Ook onze ogen dragen het gewicht van de jaren. Vrije radicalen hebben gemakkelijk toegang tot het oog en bevorderen de vorming van cataract en maculadegeneratie. Voeding die rijk is aan antioxidanten blijkt dus bijzonder nuttig te zijn om een beschermend schild op te bouwen tegen oxidatieschade.

    Welke voedingsstoffen zijn belangrijk om oogproblemen te voorkomen?


    • Bepaalde vitaminen

      hebben een rechtstreekse invloed op de gezondheid van de ogen. Dat geldt onder meer voor het vitamine trio ACE.
      *Vitamine A is van cruciaal belang voor het gezichtsvermogen, meer bepaald voor de omzetting van licht in de zenuwinfluxen. Een tekort aan vitamine A kan leiden tot stoornissen van het nachtzicht of tot het droge ogen syndroom. Vitamine A vinden we onder andere terug in eigeel, lever, boter, volle zuivelproducten en als provitamine A in heel wat groenten en fruit.
      *Vitaminen C en E zijn uitstekende antioxidanten en helpen het ontstaan en de ontwikkeling van cataract en LMD te voorkomen. Vitamine C zit in heel wat fruit (sinaasappelen, pompelmoes, zwarte bessen, kiwi, blauwe bosbessen) en groenten (kolen, paprika, waterkers, zuring). Vitamine E haalt men uit plantaardige oliën, volkoren granen, groene bladgroenten en oliehoudende vruchten zoals noten, hazelnoten en amandelen.
      De vitaminen ACE kan men best aanvullen met riboflavine, beter gekend onder de naam vitamine B2. Die speelt een cruciale rol in de activiteit van de enzymen die de ogen beschermen tegen en behoeden voor de vorming van cataract. Riboflavine is aanwezig in biergist, volkorenbrood, zuivelproducten, groene groenten, lever en amandelen.


    • Oligo-elementen (magnesium, zink, selenium …)

      zijn mineralen die in uiterst kleine hoeveelheden in ons lichaam voorkomen, maar onmisbaar en bijzonder heilzaam zijn voor de ogen. Vlees is een belangrijke bron van selenium, maar opgelet, het bevat ook veel ijzer, dat een oxiderende werking kan hebben. Selenium zit ook in schaaldieren, vis, volle granen en over het algemeen ook in eiwitrijke producten. Voedingswaren rijk aan magnesium zijn zwarte chocolade, peulvruchten zoals bonen, erwten en linzen, volle granen, gedroogde vruchten (noten, amandelen, enz.). Zink halen we onder meer uit vis en schaaldieren, vlees, volle granen, volkoren brood, eieren, soja en tarwekiemen.

    • Vetstoffen

      zijn onmisbaar voor een gezond lichaam, en in het bijzonder voor onze hersenen en onze ogen. 
      Toch moeten ze met een gepaste doordachtheid worden gekozen en goed worden gedoseerd, want de slechte reputatie die vetten hebben opgebouwd, is vaak terecht. Belangrijk voor gezonde ogen zijn in het bijzonder de omega 3-vetzuren die we in plantaardige oliën (vooral koolzaad- en notenolie), maar ook in veel vissoorten en dan in het bijzonder de vettere vissen zoals zalm, haring, makreel en sardines, aantreffen.

    • De flavonoïden

      zijn gekend voor hun antioxiderende eigenschappen. We vinden ze in de meeste groentesoorten terug en ze zijn ook talrijk aanwezig in rode vruchten (bv. donkere kersen, braambessen, blauwe druiven), koffie, rode wijn en zelfs in zwarte chocolade (cacao).


    • Het lycopeen

      dat we in tomaten en verwante producten (tomatensaus en -sap …), roze pompelmoezen en watermeloen aantreffen, beschermt de ogen overigens ook erg goed.
      Wortelen zijn rijk aan betacaroteen, een pigment dat zich in het lichaam omzet naar vitamine A. Andere pigmenten van de familie van de carotenoïden, in het bijzonder luteïne en zeaxanthine, bieden ook een goede bescherming.


    • Luteïne en zeaxanthine

      zijn beiden geel van kleur, en zijn nauw met elkaar verwant. Ze zijn beide sterk aanwezig in de macula, de centrale zone in de retina die verantwoordelijk is voor het scherptezicht en de waarneming van kleuren. Ze filteren ultraviolette stralen en neutraliseren vrije radicalen. Deze twee pigmenten zijn terug te vinden in eigeel, gele of oranje groenten en fruit (wortelen, maïs, pompoenen, mandarijnen en meloenen), en in groene groenten (spinazie, broccoli, erwten en zuring). Bepaalde studies tonen aan dat het veelvuldige gebruik van fruit en groenten die luteïne en zeaxanthine bevatten, het risico op LMD beperken en de vorming van cataract vertragen.


    • Antioxidanten

      zitten in alle lagen van de voedselpiramide, maar ze zijn het talrijkst in het rijtje van de plantaardige voedingsmiddelen, dus in groenten en fruit. We hoeven niet onmiddellijk vegetariërs te worden, maar het is aangeraden om elke dag meer plantaardig te eten: 5 porties groenten en fruit (van 80 tot 100 g) per dag, bij minstens elke maaltijd, met voldoende afwisseling tussen de verschillende kleuren, en tussen rauw en gekookt. Het is echter ook belangrijk dat we regelmatig volkoren graanproducten en kleine porties peulvruchten (bonen, erwten, linzen) in ons menu opnemen.

    Grote enquête aardappelziekte bij tomaten in open lucht.

    44wwxnrr

    Het was weer eens een kwakkelzomer en van nazomer is er ook weinig sprake. Op heel veel plaatsen heeft de aardappelziekte bij de tomaten lelijk huis gehouden. Dit jaar eerder onverwacht, want tot halfweg de zomer waren er weinig problemen.

    Op de site verschenen al diverse artikels over de aardappelziekte bij tomaten. Nu houden we een enquête over deze aardappelziekte. Of u al dan niet aardappelziekte gezien hebt. Of u al dan niet de oogst reddeloos verloren zag gaan. Of u bespuitingen uitvoert, waarmee en hoe? Of u rassen kent die minder gevoelig zijn?

    Het is onze grote wens dat u hier klikt om deel te nemen aan deze enquête, zodat we een massa gegevens bekomen die kunnen helpen om volgend jaar de aardappelziekte beter te lijf te gaan. Wij hopen op 10 minuten van uw tijd!

    Nog nooit werd de problematiek  van aardappelziekte in tomaten bij de hobbytuinders immers in kaart gebracht. Door deze enquête in te vullen neemt u deel en verleent u uw steun aan een uniek project in Vlaanderen en Nederland.
    Ieder hobbytuinder in Vlaanderen en Nederland heeft er baat bij deze enquête in te vullen.

    Klik hier om deel te nemen aan de enquête.

    Alvast hartelijk dank voor uw deelname. De resultaten worden vanzelfsprekend nadien uitgebreid besproken.