Asperge-erwt (syn vleugelerwt – geteelde rolklaver)
Tetragonolobus purpureus (syn Lotus edulis – Lotus tetragonolobus)
Familie : vlinderbloemigen (peulgewassen) – Fabacae

Veel vergeten groenten zou je ook gemakkelijke groenten kunnen noemen. Deze groenten stelden ook vroeger al weinig problemen met ziekten en plagen. De (beroeps)tuinder had toen nog niet de vakkennis die hij nu heeft en stelde deze groenten dan ook op prijs wegens de geringe kans op mislukking.
Aardpeer, warmoes, pastinaak, eeuwig moes, palmkool, slangenradijs, brave hendrik, haverwortel, kardoen, kapucijnerbaard enzovoort, allemaal stuk voor stuk “vergeten groenten” die zeer gemakkelijk zijn in de teelt.

En toch vind je ze weinig in de handel. Eén van de redenen is omdat ze slechts sporadisch op tafel kunnen gezet worden, niet schikken in de keuken van iedere dag. Bij de (beroeps)tuinder zijn ze dikwijls vergeten omdat ze niet zo productief zijn, en zo niet rendabel genoeg zijn voor de normale handelskanalen (tuinder–>veiling–>grootwarenhuis)
Hoe je het ook draait of keert, veel van de vergeten groenten zijn commercieel niet altijd interessant.

Reden te meer om, als hobbytuinder, eens een paar van deze vergeten groenten te kweken :

• makkelijk,
• moeilijk te vinden in de winkel, en veelal ook
• mooie planten die dikwijls ook in de siertuin of potten en bakken kunnen.

Asperge-erwt voldoet zeker aan deze drie voorwaarden.

Naamgeving
Over de naamgeving van deze groente bestaat nog wat verwarring. De asperge-erwt is zeker niet verwant met de asperges. En eigenlijk ook niet met erwten, maar de asperge-erwt is er wel familie van (vlinderbloemigen). Het is feitelijk een eetbare vorm van de rolklaver.

• Sommigen stellen dat het te maken heeft met de smaak van de jonge peultjes. Nochtans, de smaak gaat eerder richting amandel lijkt me.
• In de handel vind je soms ook erwtenasperges of asperge-erwten in de afdeling van de kiemgroenten. Toch is dit niet hetzelfde. Dit blijken de kiemen zijn van gewone erwten die men in het donker laat opgroeien als dunnen stengels, net mini-asperges. Misschien heeft het daarmee te maken, want veel literatuur wijst erop dat je de jonge scheuten van deze groente ook kan eten. En omdat men vroeger alles wat als jonge scheuten gebruikt werd “asperge” noemde lijkt mij deze verklaring voor de naam dan ook aannemelijk.
• Een derde verklaring voor de naam, die je wel eens leest, is dat de groenten bereid wordt als jonge asperges.

Naamsverwarring
Je mag de vleugelerwt of asperge-erwt (Tetragonolobus purpureus) niet verwarren met de vleugelboon of gojaboon (Psophocarpus tetragonolobus). De peulen van deze Aziatische groente vind je wel eens in winkels gespecialiseerd in Chinese voedingsmiddelen. Meer info over deze vleugelboon vind je hier.

Plantbeschrijving
De asperge-erwt behoort tot de vlinderbloemenfamilie. De plant blijft laag bij de grond. Het is een min of meer een kruipende plant met opgerichte groei. De stengels zijn vrij stevig en richten zich makkelijk op. De asperge-erwt bloeit vanaf de vroege zomer met opvallende donkerrode bloemen en heeft de typische bladeren van vlinderbloemigen. De peulen, met de typische  opstaande randen (vleugels) kunnen tot 8 cm lang worden. In een peul zitten een aantal lichtbruine zaden, ongeveer half zo groot als een erwt. Alhoewel de plant de naam erwt in zich draagt zou je de kweekwijze beter kunnen vergelijken met deze van boontjes.
De plant heeft warmte nodig en is niet vorstbestendig.

Gebruik als plant
Deze plant is niet alleen een groente, maar bloeit ook heel mooi. Je zou ze dan ook makkelijk kunnen telen in potten of bakken. Of ergens tussen de vaste planten of perkplanten. De plant is een zomerbloeier, maar bloeit niet door tot de herfst. Het regelmatig oogsten van de jonge peultjes kan de bloei wat bevorderen. Toch zal dit de bloei niet oneindig verlengen, vanaf september is de bloei ten einde.
Het is een groente, een sierplant én een potplant.

Zaaien
In tegenstelling tot erwten heeft deze groente voldoende warmte nodig om te kiemen. Kamertemperatuur is ideaal, of vanaf begin april in de kas of koude bak zaaien. Het is dan ook best voor te zaaien in potjes om dan later uit te planten. De kieming laat wat op zich wachten, toch wel een tiental dagen. Je kan ook ter plaatse zaaien vanaf eind april. Om de kieming te bespoedigen is het aan te raden de harde zaden 24 uur te laten voorweken in water. Daar de plant ongeveer halfweg de zomer minder gaat bloeien is het aan te raden begin juni nog eens te zaaien om zo de oogstperiode te verlengen.

Klik op de foto’s om te vergroten : zaaien kan in kleine potjes van 8cm. Maak een putje van een 0,5 cm diep en leg daarin telkens één zaadje. Dek de zaadjes af, bevochtig nog eens en zet ze in een warme ruimte. Zaaien gebeurde op 25 maart.

Uitplanten
Laat u niet misleiden door de naam asperge-erwt. Deze plant is geen koukleun zoals erwten of peultjes. Deze mooie groente verdraagt zelfs geen vorst. Plant dan ook niet te vroeg.
Plant uit op rijen, dertig centimeter uit elkaar en ongeveer op dertig centimeter in de rij.

Klik op de foto’s om te vergroten : deze plantjes zijn ondertussen zes weken oud. Wegens de goede weersomstandigheden kon begin mei al geplant worden. Indien er toch nog nachtvorst zou aankomen, dan ’s nachts afdekken.

Standplaats
De grondsoort is niet belangrijk. Wel de waterhuishouding. Wateroverlast verdraagt deze plant niet en in droge zomers moet er water gegeven worden wil je toch malse peultjes oogsten. Kies een zonnige standplaats. Kweek de groente mee op het perceel van de peulgewassen.

Klik op de foto’s om te vergroten : de eerste mooie bloemen zijn er al half-juni, bij voorzaaien einde maart.

Bemesting
Daar er ten vroegste uitgeplant wordt in mei is de stikstofmineralisatie, in een goed van organisch materiaal voorziene tuinbodem, al volop op gang gekomen. Daarbij komt nog dat de plant een vlinderbloemige is. En dus via de bacterieën in de wortelknobbeltjes zelf aan stikfstofsynthese doet. Op lichte gronden kan je wat kaliummeststof zoals patentkali (50g/m²) of vinasse gebruiken.

Verzorging
Om de doorgroei te bevorderen moet je in droge periodes en zeker op lichte gronden water geven. Wat ondersteuning met korte takjes (50cm) mag, maar is niet noodzakelijk. De plant heeft geen hechtranken, maar de stengels zijn vrij stevig en blijven makkelijk rechtop. Toch is het beter, als je de planten niet steunt, om ze wat uit de wind te zetten. Regelmatig oogsten is nodig.

Klik op de foto’s om te vergroten : de asperge-erwt groeit zowel in de breedte als in de hoogte. Geef de nodige ruimte per rij.
Oogst en gebruik
De peultjes moeten absoluut jong geoogst worden. Laat ze niet langer dan 2,5 tot drie centimeter worden. Langer worden ze vezelig en volledig uitgegroeid worden ze zelfs houtig en hard. De jonge peultjes hebben een verfijnde amandelsmaak. De meest gelezen bereiding komt ongeveer hier op neer:”Kook ze ongeveer 5 minuten of stoom de peultjes en serveer ze met met wat boter en (indien de lijn het toelaat) een beetje room.” Meestal als delicatesse-proevertje en/of in combinatie met andere groenten te gebruiken. De kwantiteit van de oogst is vrij beperkt. Zeker nadat de peultjes nog eens gekookt zijn.

Klik op de foto’s om te vergroten : de aperge-erwt einde juli, geen bloemen meer te bespeuren. Er werd dan ook niet regelmatig geoogst om zo de bloei te verlengen. Let op de opgerichte groeiwijze.
Foto rechts : De peultjes moeten jong (links) geoogst worden, anders worden ze te houtig (rechts)

Zaden
Er is voldoende mogelijkheid om zelf zaden over te houden. Laat van enkele planten de peulen volledig afrijpen. Hang de planten te drogen in een luchtige ruimte (afdak is ideaal) en oogst de zaden als de peulen verdroogd zijn.
En voor wie het eens wil proberen : de gedroogde, geroosterde zaden werden vroeger al eens gebruikt als koffiesurrogaat.

Asperge-erwt is een gemakkelijke, mooie, delicatesse-groente om zo nu en dan eens van te snoepen.