Op de foto hieronder ziet u zeven tomatenplanten samen in één kleine pot? Nee, toch niet. Dit is slechts één plant, op een overzichtelijke manier gedieft, maar zonder daarbij alle dieven te verwijderen
Deze pot vol kerstomaten ontstond door zeven dieven door middel van bamboestokken naar buiten te begeleiden zodat er voldoende licht in de plant komt. Zo heeft de pot nu bovenaan een diameter van meer dan één meter. En dit allemaal in een pot van 10 liter.
Dezelfde “pot vol kerstomaten” gaf de aanleiding om dieper in te gaan op de vraag of je tomaten moet dieven. Op deze vraag is er (in tegenstelling tot de beroepsteler, die steeds nauwkeurig zal dieven) voor de tomatenteler-liefhebber geen eenduidig antwoord niet meer. Dit komt door de grotere bekendheid en verspreiding van allerlei tomatensoorten, die vroeger in de klassieke moestuin niet voorkwamen. Maar ook door de opkomst van andere teeltwijzen, zoals de teelt in pot op het terras.
Moet je tomaten dieven?
Antwoord : ja, maar….
….dieven en dieven is twee.
Groeipatroon. Eerst nog dit : tomaten groeien volgens een vrij vast patroon. Eerst vormen ze zes tot tien bladeren, daarna komt de eerste tros. Vanaf dan groeien er telkens drie bladeren en opnieuw een tros. In het blad net onder een tros zit altijd een dief die iets sterker groeit dan deze in de andere twee bladeren. Deze noemen we de kopdief.
Plantkundig gezien eindigt de plant met een tros en groeit er een zijscheut verder, maar dat is eigenlijk niet te zien. Vandaar dat er ook zelftoppende tomaten bestaan, waarvan iedere stengel eindigt op een bloemtros.
Soms kan je dan met een onderliggende dief verder gaan.
Op de foto hiernaast ziet u het normale groeipatroon mooi geïllustreerd van onder tot boven : eerst twee minder groeikrachtige dieven. Daarna hogerop een sterker groeiende dief, die algemeen de kopdief genoemd wordt.
Op de tekening hieronder ziet u dat de tomatenplant bestaat uit opeenvolgende verdiepingen van drie bladeren en één tros. Voor het oog lijkt het een doorlopende rechte stengel.
Vleestomaten en grote tomaten
Zo zal je bij grootvruchtige soorten, vleestomaten en ronde tomaten, alle dieven wegnemen. Allemaal moeten ze perfect gedieft worden volgens de regels, dat wil zeggen, één stam, en om de drie bladeren een tros. Alle okseldieven gaan eruit.
Geënte tomaten
Uitzondering zijn dezelfde grootvruchtige soorten maar dan geënt, waar je één dief kunt laten staan, met name de eerste kopdief. (De kopdief is de dief in de bladoksel van het blad dat vlak onder een tros zit.) Tenzij je natuurlijk een geënte plant gekocht hebt, met twee stengels al vooraf aangemaakt. En, eigenlijk -voor de liefhebber die meestal met een lage kas zit- moet drie stengels per plant ook lukken. Op voorwaarde dat grond, klimaat en groeikracht meevallen. Heel lang geleden heb ik dit wel eens met succes geprobeerd.
Op de foto hiernaast ziet u dat aan de kopdief van een geënte plant een touw bevestigd wordt om zo twee stengels te bekomen.
Op de foto hieronder ziet u -heel wat weken later- dat er van onder de eerste tros een extra stengel groeit die nu even stevig is als de hoofdstam.
Kleinvruchtige tomaten. Extra stengels
Bij een goede groeikracht van kleinvruchtige soorten (type cocktailtomaten en kerstomaten) kan je wel makkelijk drie stengels per plant aan houden. In goede omstandigheden en bij vroeg toppen moet vier stengels zeker lukken. Hoe doe je dat? Wel, wacht met dieven tot de plant gaat bloeien. Dan zie je al gauw welke dieven de krachtigste zijn. De kopdief, vlak onder de eerste tros kan daar zeker bij zijn. Plaats bij elke scheut die je wil overhouden een stok of bindt deze aan. De vier stengels worden dan wel volgens de regels gedieft. (fotolocatie gdk)
Let wel: dit mag niet de indruk wekken dat het aanhouden van vier stengels per plant een must is. Het geeft immers ook nadelen, zo zal de groeikracht later op het seizoen sneller afnemen en zal de oogst niet zo goed gespreid zijn. Als je kiest voor één of hooguit twee stengels bij kleinvruchtige tomatensoorten, dan zal je wel een betere productiespreiding hebben. Vooral bij de teelt in de kas is het dan ook beter niet teveel stengels aan te houden om zo de oogst te spreiden over het langere groeiseizoen en de groeikracht ook langer te behouden.
Op deze foto ziet u een tomatenplant die nog nooit gedieft werd. In iedere bladoksel, van beneden tot boven groeit één dief.
Deze plant biedt, indien het een kleinvruchtige soort zou zijn, voldoende mogelijkheden om extra stengels te behouden. Bemerk ook dat de kopdief onder de eerste tros duidelijk een voorsprong heeft ten opzicht van de andere dieven. Indien het geen cherry- of cocktailtomaat is, dan moeten de dieven verwijderd worden. Sommige zijn al vrij groot, waardoor het beter is ze met een mes te verwijderen. Immers, als je te grote dieven met de hand uitbreekt veroorzaak je een rafelige wonde, die eventueel een invalspoort voor ziekten kan zijn.
Roma tomaten. Opgelet met dieven.
Op de foto boven ziet u dat de plant eindigt op een tros, let op dat u de kopdief niet verwijdert.
Veel Roma soorten hebben de neiging zichzelf te toppen en eindigen op een tros. Dieven kan hier zelfs het einde van de groei van de plant betekenen. Probeer wel hier wat overzicht te behouden door het aantal stengels te beperken indien nodig en ze naar buiten toe te begeleiden.
Op de foto onder ziet u dat de plant eindigt op een uitgebreide tros
Struiktomaatjes,pottomaatjes en hangtomaatjes
Deze speciale tomaten hoeven helemaal niet gediefd te worden. Deze tomaten zijn meestal zelftoppend. (fotolocatie gdk)
Op het einde van de teelt : extra-dief
Hier kan je, als de groeikracht meevalt, bij groeikrachtige soorten en geënte planten, juist onder de voorlaatste tros de kopdief aanhouden. Zo heb je op het einde van de teelt twee trossen. Die ook nog tijdig zal afrijpen. Dit noemt men een extra dief aanhouden op één tros. Zo haal je op het einde nog meer uit een plant die eigenlijk nog veel energie heeft, maar waarvan je weet dat één tros hoger toch niet meer zal kunnen afrijpen in de herfst. De uiterste datum om nog te kunnen oogsten van een bloeiende tros, is, in de kas 10 augustus. Deze raken nog bij normale weersomstandigheden nog net rijp begin oktober. (Maar ook hier zijn kleinvruchtige soorten in het voordeel, deze rijpen ook nog af als de bloem tien dagen later komt).
Op de foto ziet u een kopdief, onder de voorlaatste tros, die niet weggenomen wordt, deze kopdief zal een bloeiende tros geven als ook de laatste tros van de hoofdstam bloeit.
Mijn minitomaten planten van vorig jaar hebben zich rijkelijk uitgezaaid en hangen nu vol met groene tomaatjes in verschillende maatjes,en de eerste begint nu kleur te krijgen(en nieuwe bloemen) wat kan ik hier uiteindelijk van verwachten.Ben onervaren.Vorig jaar voor het eerst gezaaid en uit gepoot.
Ik had vorig jaar planten die uitstekend groeiden, geen enkel probleem met de vruchtzetting, mooie tomaten alleen werden ze niet rood/rijp. ze bleven heel lang groen, kleurden uiteindelijk naar oranjeachtig, waren heel stug en scheurden. Wat is er aan de hand geweest?
ik had ongeveer hetzelfde probleem. Ze bleven klein, werden licht oranje, scheurden en verrotten aan de plant. Wat ging er mis? Ze stonden wel in de serre en het werd er natuurlijk tè warm. Kan dat de reden zijn?
Dank u
Vermoedelijk waren er problemen op verschillende vlakken.
Barsten van vruchten: dit is een waterschok probleem, tomaten kunnen er niet tegen om periodiek weinig en periodiek veel water te krijgen, typisch voor de buitenteelt. Voor de serreteelt is het van belang om gelijkmatig water toe te dienen om dit fenomeen te voorkomen(sommige rassen zijn gevoeliger dan andere) Heb je gebarsten tomaten dan zijn dit natuurlijk open wonden waar de ziekte botrytis op valt en dit geeft dan rottende vruchten. Vermoedelijk kwam er ook aardappelplaag(tomatenplaag) aan te pas door hoge temperaturen en eventueel niet voldoende luchten(deze ziekte krijg je bij een warme vochtige kaslucht) daardoor ook krijg je rottende bladeren en vruchten. Tomaten kweken lijkt zeer eenvoudig maar dat is het niet, zeer veel luchten is de boodschap en afstand tussen de planten respecteren is het belangrijkste, dit om zelfs bij luchten de circulatie toe te laten. Veel serres hebben in de zomer te weinig luchtmogelijkheden daarom kan het nuttig zijn om tijdelijk een ruit uit de serre weg te nemen om het luchten te vergemakkelijken.
Groetjes tuinman Peter
Een luxeprobleem… ik hoor het je graag zeggen. Na het lezen van het betreffende artikel moet ik concluderen dat je het bij het rechte eind hebt en dat alles te maken heeft met een te sterke groei. Ook het zogenaamd gutteren en de krulkoppen zijn verschijnselen die zich sporadisch bij mijn tomaten voordoen, ook een gevolg van te sterke groei volgens het artikel.
De tomatenrassen die ik meestal zaai zijn Moneymaker, Coeur de Boeuf, Marmande, en dit jaar voor het eerst Black Krim, Tigerella, Limmony, Ananas noire, Cherokee purple en enkele Roma-soorten. Met deze laatste soorten heb ik dus nog geen ondervinding, dat zal nog moeten blijken. De drie eerste soorten geven meestal uitlopers op de bloemtrossen. Maar ik heb er nog geen nadelen van ondervonden moet ik zeggen, noch van ziektes en zeker niet bij het oogsten. Dus ga ik de groei trachten te temperen en afwachten.
Bedankt voor het antwoord.
gille
Ik heb ieder jaar een steeds weerkerend probleem met mijn tomaten nl. op het uiteinde van de bloemtrossen ontstaan bladeren en stengeltjes.
Het lijkt wel alsof de dieven zich verplaatst hebben van de oksels naar de bloemtrossen. Ik behandel ze zoals de klassieke “okseldieven”, dus verwijderen, maar ik zou graag weten wat de oorzaak hiervan is.
Gille
Beste Gilbert
Dit probleem is mij zeker niet onbekend.
Dit is gedeeltelijk rasafhankelijk, gedeeltelijk afhankelijk van de groeikracht. Op zich geen probleem als jij ze verwijdert zoals je al aanhaalt.
Wat je kan doen is de groeikracht temperen. Misschien vind je wel iets in dit artikel (deel B). (Zie paragraaf wat te doen bij deel B)
Je vindt in dat artikel een foto van jouw probleem ivm die dief op het einde van de tros.
http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/het-groeiverloop-van-een-zomerteelt-van-tomaten-2/
Niet zo eenvoudig. Maar beschouw het eerder als een luxeprobleem, zou ik zo zeggen.
Welk ras teel jij Gilbert? Groeien ze inderdaad sterk, jouw tomaten?
vraag: Waar kan ik geënte tomaten, komkommers,
paprika kopen? In Nederland.
met vriendelijke,
w.moerings
Woon zelf niet in Nederland
Heb al eens gehoord “op de markt van Hulst”. Dus ik veronderstel ook andere markten.
http://www.Eaysplant.nl is ook een mogelijkheid.
Ik veronderstel sommige tuincentra gespecialiseerd in groenteplanten? Hier in België hebben de twee grote tuincentraketens die altijd in voorraad.
Zou iemand mij kunnen vertellen wanneer ik de tomaten eraf kan halen, Worden ze aan de struik rood, ik heb ooit gehoord dat dit niet altijd zo is. Wij hebben nl.een ROMA tomaten plantje gekregen welke nu uitgegroed is tot een flinke struik waar heel veel tomaten in hangen.Weet dus niet wanneer ik ze eraf mag halen en het groeit maar door.
Bedankt alvast.
Janneke,
Het is nu nog te vroeg om ze groen er af te halen, tenzij de plant ziek zou worden. Als de plant buiten staat, dan zal je nog wat geduld moeten hebben. Als de vruchten echt uitgegroeid zijn kan je ze eventueel oogsten om na te rijpen, maar daarvoor is het nu nog te vroeg, het wordt straks weer warmer….
Zie ook artikel wat met de groene tomaten
Als je een dief met zo’n 5 blaadjes in wat water zet zitten er vrij snel wortelstjes aan. In een pot met losse grond goed vochtig houden en al snel heb je een mooie plant die ook vruchten draagt. Veel wat grotere dieven aan een plant putten een plant wel uit. Maar het is erg leuk om te doen ook samen met kinderen, het is impel en het gaat lekker snel.
Is het ook mogelijk van een dief een nieuwe plant uit te laten groeien?
Zo ja:
– hoe groot moet de dief dan zijn
– moet een kopdief gebruikt worden of is elke dief hiervoor geschikt
– moet de dief nog recht/schuin afgesneden worden en in bijv. stekpoeder verder opgekweekt worden
Maakt het ook uit hoe groot de plant is waar de dief vanaf komt, m.a.w. de planten gaan nu pas groeien en beginnen in knop te komen, kan ik dan al een geschikte dief eraf halen
Begrijp ik het goed dat alleen een kopdief mag blijven zitten bij romatomaten en bij groeikrachtige soorten aan het einde van de teelt? (ik heb geen geënte tomaten)
Jane,
Het is gemakkelijk om dieven door middel van stek te laten uitgroeien tot nieuwe plant.
De dieven zouden minstens 15 cm lang en redelijk dik moeten zijn.
Onderaan mooi recht afsnijden met een scherp mes.
Stekpoeder is niet nodig.
Stekken in een pot gevuld met zaai- en stekgrond.
Boven de stek komt een afgesneden plastiek fles ofwel een plastiek zakje om verwelking te voorkomen.
Een minimumtemperatuur van 15°C is nodig. (Geen koude nachten)
Het blijft eender van waar de stek komt, maar een dief uit de kop zal sneller groot zijn dan een andere.
Sommige romatomaten zijn halfzelftoppend en daar mag je niet te vlug de dieven wegnemen, want dan kan je de stam niet verder in de hoogte laten groeien.
Bij de zelftoppende tomaten zoals Ida Gold, Whipper Snapper, Tom Red en Tiny Tim laat men alle dieven staan.
Nuttige link:
http://fruitabc.blogspot.com/2010/05/tomatenplanten-stekken.html
Help mijn tomaten plant groeit tegen het plafond van mijne serre en blijft maar doorgroeien.Ze zijn nu al zeker meer dan 2meter hoog.Mijn vraag is nu waar moet ik die juist afsnijden en kan ik nog een dief laten groeien ,voor wat extra vruchten te oogsten.
Beste Christel,
Toppen van de tomaten gebeurt door afsnijden vlak onder de ongewenste bloemtros,maw als je beslist de plant te beperken tot 5 trossen,snijd je de stengel af vlak onder de 6de bloemtros.
Om de sapstroom van de plant nog te laten doorgaan is het gebruikelijk van op één van de 3 bladeren tussen tros 5 en 6,een dief te laten doorgroeien.
Op deze dief laat je dan terug 3 bladeren groeien waarna je de dief afsnijd vlak onder de bloementros
boven het derde blad.Dan is de plant definitief getopt.
De techniek met de dief is er dus niet om bijkomende trossen te kweken maar om de sapstroom nog een tijdje te laten doorgaan.
Als de rijping nog niet begonnen is,kan je na het toppen van de plant,binnen de 14 dagen de eerste rijping verwachten op de onderste trossen.
Tenzij het hier gaat om geente tomatenplanten,die veel meer trossen aankunnen dan niet geente,verwondert het mij toch van zo hoog op te kweken.Voor niet geente planten zou ik 5 tot 6 trossen eerder normaal vinden in de kas en 4 trossen voor tomaten in openlucht.
Dan heb je mooie grote vruchten op elke tros.
Hopelijk is jouw vraag hiermee beantwoord,zoniet ben je alsnog welkom voor meer details.Vermeldt dan precies over welke teelt(geent,in potof volle grond,,) en ras het hier gaat.
Met vriendelijke groeten,
Herman…
Sorry hoor, maar ik zie op de foto”s geeen enkele tomaat en die hadden er nu 12 aug. wel moeten zijn.
Dieven, top eruit, drie tot vier trossen,bemesten, zodat alle kracht naar de vruchten gaat.
Hallo Sytze,
de foto’s zijn inderdaad eerder op het seizoen genomen.
groetjes
Luc
Selectief dieven wegnemen is volgens mij het meest interessant bij kerstomaten. De productie en sierwaarde is hoger.
Een nadeel kan zijn dat de plant minder luchtig wordt en zodoende minder goed kan opdrogen bij regen –> meer kans op bladschimmels!
Selectief dieven wegnemen bij Pelbrown, Brown Cherry, Reinhards Goldkirsche, Sprite, Black Cherry en Snowberry.
Ik heb 6 x tasty tom (kleine trostomaat fris zuur)en 6 x druzba (grote veeltomaat)en 12 x bistro sperling staan ( in raised beds, met folie – open aan de noordzijde- advies van een collega tuinder, dit i.v.m. e.v. schimmel versprijding- staan) Ik kan het momenteel niet aangeplukt krijgen. Alleen in het begin gediefd, later gewoon laten gaan. Behalve dat het er een beetje rommelig uitsiet gaat dit uitstekend.