Nu het warmer wordt moeten we zeker rekening houden met de koolvlieg die wakker wordt. Plant u binnenkort broccoli, bloemkool, rode kool, witte kool, savooikool, spruitkool neem dan uw voorzorgen. Bloemkool en broccoli lijken wel de lievelingskolen van de koolvlieg.
Levenswijze en schadebeeld
De koolvlieg overwintert als pop in de bodem. Bij een bodemtemperatuur van ongeveer 15°C op 5 tot 8 centimeter diepte ontluiken de vliegen. Dit gebeurt rond half april. De witte eieren zijn ongeveer 1 mm lang en worden nabij de plantvoet gelegd. De maden zijn 1 cm lang en glimmend wit. De made vreet eerst alle zijwortels af en dringt dan in de hoofdwortel, met rotting tot gevolg. Een lichte verkleuring van de bladeren tot een totale verwelking en omvallen van de planten is het gevolg. Als de plant in leven blijft, kunnen enkele nieuwe wortels vanuit de basis gevormd worden. Minder ernstige aantastingen leiden tot groeivertragingen. Vooral op de humeuze, lichte zavel en zandgronden kan ernstige schade optreden. Ook radijs en rammenas zijn heel gevoelig voor de koolvlieg.
Preventie
De beste preventieve maatregelen zijn de mechanische, die de eiafzet dicht bij de plant verhinderen. De made kan zich slechts enkele centimeters verplaatsen.
- Afdekken met vliesdoek of insectengaas is een mogelijkheid. De koolvlieg kan dan niet bij de planten en dus ook geen eitjes op de grond afzetten. Biologische beroepstuinders die op grote schaal koolgewassen telen gaan op deze manier te werk.
- Voor kleinere oppervlaktes lukt het gebruik van koolkragen ook goed. Snij uit oud tapijt, asfaltpapier of binnenbanden vierkante stukken van 15 op 15 cm. Maak één insnijding tot het midden. Let erop dat de stengel goed afgesloten is en dat de grond mooi vlak ligt.
- Geurverwarring kan en is een bijkomend hulpmiddel. Dit door sterk geurende planten tussen de kolen te planten. Zeer regelmatig bespuiten met sterk geurende kruidenaftreksels en gesteentemeel zal misschien de koolvlieg onderdrukken.
Als je ervoor zorgt dat de koolkragen zeer goed aansluiten bij het steeltje van de koolplant wordt de kans op aantasting veel kleiner. Dan kunnen de maden niet meer bij de stengel van de koolplant. Met een insectengaas zorg je ervoor dat de vlieg simpelweg geen eitjes op de grond kan afzetten. Glipt er toch eentje binnen, dan bied de koolkraag nog wat bescherming. Het insectengaas houdt ook het koolwitje buiten.
– Op de blog van Pol en Daniel kan je goede foto’s zien over hoe zij te werk gaan om hun pas uitgeplante broccoli te beschermen tegen ongewenste gasten. Lees het op hun blog.
Chemische bestrijding gebeurt door één maal, vlak na het planten aan te gieten met een product. Niet de koolvlieg wordt bestreden, maar de larven worden gedood.
– Lees ook nog eens het uitgebreide artikel De koolvlieg ontwaakt. met alle info over de koolvlieg.
Voor grote velden zijn koolkraag en insectengaas minder praktisch. Misschien kan de oplossing zijn om het veld te omheinen met insectengaas. Percelen tot 2,5 hectare worden omheind met gaas van 1,80 meter hoog. Aan de bovenkant zitten langs buiten uitstaande flappen in een hoek van 45 graden, waardoor een soort fuik ontstaat.
De laagvliegende koolvlieg komt daarin terecht wanneer deze op het gaas landt en naar boven kruipt. Onderzoek is nog gaande, maar in Canada zijn er wel goede ervaringen mee.
mijn ervaring is:
leg knoflook poeder om de plant,,,,,,,, vorig seizoen geen last gehad.
ik heb vaak last van witte vlieg op mijn kolen nu las ik dat afrikaantjes de witte vlieg verjagen weet iemand daar wat meer van?
Afrikaantjes helpen idd; ik kreeg de raad van mijn grootvader en heb er sindsdien weinig of geen last meer van.
salieplanten er tussen zetten
Dat ben ik ’t volgend jaar wel van plan. Tot nu toe zaaide ik eerst en wanneer de plantjes groot genoeg waren bracht ik het stro er tussen aan, maar dat is een heel werk, zodat ik dat bij de worteltjes (tot mijn spijt ) niet gedaan heb.(beetje lui).
Later heb ik bij de struikboontjes eerst stro aangebracht en ze er toen tussen gepoot, wat uitstekende ging. Door de dikke laag stro stonden ze mooi uit de wind.
Interessant, Bert: ik neem aan dat je volgend jaar ook tussen je worteltjes gaat mulchen? Ik vind wolfsspinnetjes ook prachtbeesten, en ze vangen inderdaad veel vliegen en zo.
Als bodembedekker tussen de groenten gebruik ik stro en evenals vorig zomer viel het mij op dat in en op het stro ontelbare wolfsspinnetjes leven. Deze maken geen web maar bespringen hun prooi. Je ziet daadwerkelijk spinnetjes met vliegen slepen. Van koolvlieg en preivlieg heb ik totaal geen last.
Tussen de worteltjes had ik nog geen stro aangebracht en daar heeft de wortelvlieg zich, tot mijn groot verdriet, bijzonder uit kunnen leven.
Zijn er meer tuinders die hier ervaringen mee hebben?
Een trucje van een oude biotuinier: leg de kluit van je koolplantje plat bij het uitplanten, en dek dan verder af met compost. De stengel richt zich wel weer op, en het larfje dat uit het eitje komt, vergist zich steevast van graafrichting, en sterft van de honger. Het werkt!