De kiemplantenziekte, omvalziekte (Pythium spp.) kan al eens roet in het eten gooien van de beginnende tuinier die graag zijn plantjes voor de moestuin zelf opkweekt. Het is de meest voorkomende oorzaak van het afsterven van pas gekiemde groenteplantjes. Op de grens van grond en lucht ontstaat er een bruinverkleuring van het stengeltje waardoor het plantje al snel ‘omvalt’. Dit wordt ook wel ‘smeul’ genoemd. De schimmel zal van daaruit verder doordringen naar het jonge (pen)worteltje dat ook bruin wordt. Meestal is dit proces onomkeerbaar. Er is bij de kiemplantenziekte geen typisch kenmerk zoals schimmelpluis. Het enige wat opvalt is de insnoering en bruinverkleuring van het nog jonge stengeltje.
Hoe kan je de omvalziekte bij het zaaien van groenten voorkomen?
Lees het onder deze foto van een komkommerplantje dat ten prooi viel aan de kiemplantenschimmel.
- Werk proper. Zorg voor nieuwe of volledig proper gemaakte potjes en zaaiteilen. Was gebruikte zaaibakjes met detergent en spoel ze daarna af. Restjes grond aan de zaairecipiënten zijn ontoelaatbaar
- Gebruik gezonde grond. Zorg voor steriele zaaigrond. Gebruik enkel zaaigrond ‘uit de zak’. Geen gebruikte zaaigrond en al zeker geen aarde uit bloempotten of uit de groentetuin.
- Te nat vermijden. Zorg ervoor dat de zaaigrond nooit te nat wordt. Eénmaal te nat kan je de grond op korte termijn nog moeilijk droog krijgen.
- Gebruik luchtige zaaigrond. Om een luchtige zaaigrond te bekomen kan je één derde wit zand toevoegen. Zo heeft het per ongeluk te veel water toegediend water geen al te grote gevolgen omdat zaaigrond met zand zeer goed draineert.
- Geen teiltje eronder. Geef nooit water door het zaaibakje met pas gekieme groenteplanten in een schaaltje met water te zetten. Het laten opzuigen van water langs onder zorgt ervoor dat het snel veel te nat wordt.
- Water geven voor het zaaien. Heb je de indruk dat de zaaigrond wat aan de droge kant is, geef het voorbereide zaaipotje dan wat water voor het zaaien van de groenten en liefst nog een dag voordien.
- Een droge afdeklaag. Als het zaaien al in een luchtig mengsel gebeurde dan is dit nog meer belangrijk voor het afdeklaagje. Gebruik ook hier een mengsel van potgrond en zand, of gebruik rivierzand (rijnzand).
- Vernevelen op de afdeklaag. Na het zaaien en het aanbrengen van een heel dun laagje afdekgrond (ook hier is een mengsel potgrond-zand ideaal) kan je lichtjes bevochtigen met een nevelspuitje (handspuitje)
- Geef heel veel licht. Plaats de pas gekiemde groenten bij voldoende licht zodat het stengeltje steviger wordt en minder gevoelig voor aanvallen door de kiemschimmel
- Maak snelheid. Een snelle kieming is belangrijk, zorg dat de zaaigrond opgewarmd is vooraleer te zaaien en plaats het zaaibakje de eerste dagen bij kamertemperatuur. Het gebruik van bodemwarmte is ideaal. Afhankelijk van de soort groente breng je het nog net voor de opkomst naar een gematigde temperatuur.
dag allemaal,
ik heb in afbreekbare zaaibakjes gezaaid, en heb nu op sommige een witte harige schimmel, veroorzaakt dit de kiemplantziekte?
moet ik dit behandelen en met wat? of gaat het vanzelf weg met minder vocht?
een absolute beginner
Dag Nancy,
dat had ik ook maar door wat minder vocht te geven gaat dat wel over, neem de schimmel wat weg en hou het niet te vochtig…
dag Tina.
men zei mij vroeger dat het witloof de mei zon niet mocht zien en in dat geval ben je wel vroeg om al witloofplantjes te hebben.
uw tomaten plantjes hebben zeker te warm en te donker gestaan omdat ze zo fel omhoog gaan (op zoek naar licht)!
wat betreft de datum van zaaien die staat normaal op het zaadpakje vermeld ge moet maar eens kijken.
wat betreft uw compost dat weet ik niet ik heb geen compostbak.
met vriendelijke groeten .
fil
ik ben dus een leek in dit alles , waar ik ook een probleem ondervind is, mijn compostbak, onderaan is alles gelijk snot,ik gooi er nochtans rauwe groenten en tuinafval in en met een riek verlucht ik al eens de bak, maar toch onderaan is alles nat en vies… heb er ook al compostverbeteraar in gedaan en toch… wat ging er verkeerd en hoe voorkomen?
Wanneer ik zaadjes zaai krijgen ze nog voor ze groot genoeg zijn om in potjes te zetten erg lange stengels.
Ze zijn dan moeilijk te verpotten
Beste
waarschijnlijk staan de zaailingen te warm en/of bij te weinig licht.
Heel veel licht is belangrijk.
Waar staan de plantjes?
ach dat probleem had ik ook met men tomaten en paprikas , bij mij stonden ze binnen boven op een kast in mijn veranda, mss daardoor?
hoi,heb vorige week gezaaid in kleine teelbakjes/miniserre,en ze ontkiemen al goed maar bij mijn spinazie zie ik witte schimmel op de grond en de spinazie valt al om,wat is dit en wat moet ik doen?
Tijdens de dag het serretje openzetten en verluchten. Indien het niet vriest mag spinazie tijdens het warmste van de dag in open lucht staan. De luchtvochtigheid was te hoog, dit is de onderliggende oorzaak. Groetjes Peter
mijn spinazie is helemaal weggekwijmt en ook mijn radijsjes, die werden lang en ik bevochtte ze met een fijne sproeier, ze stonden in een miniserre binnen, alsook mijn witloof is voor de helft verdwenen…gewoon terug bijzaaien maar dan ineens in volle grond in de buitenserre of nog te vroeg?
Tina
Ik koop perlite bij onderstaande adres.
15 Euro per zak van 100 liter en dat is heel veel korrels. Ex BTW.
Je kan ook via I.N. bestellen, verzendkosten 30 Euro voor 1 of 2 zakken.
Pull B.V. Rhenen
Utrechtsestraatweg 222 / Postbus 15
3911 TX / 3910 AA Rhenen
T. 0031 – (0)318-471001
F. 0031 – (0)318-472088
E. info@pullrhenen.nl
I. http://www.pullrhenen.nl
Succes
Ad
1 schep Grof rivierzand door 2 scheppen zaai/stekgrond, en dan geen perliet er door.
bedankt voor de nuttige inlichtingen
ik ga er zeer zeker gebruik van maken
nu mij vraag waar kan ik perliet aankopen is dat per zak
en in welke hoeveelheid moet ik die mengen met
mijn zaai en stekgrond a u b
Beste,
ik gebruik een mengsel van zaai-stekgrond, wit zand en perliet. Dit is een luchtig mengsel en voorkomt ook de ziekte.
Hey dag Marc,
Wat is de funktie van de perliet dan ?
Grtjs Marc
Marc,
een vraagje
voeg je de perliet apart extra toe of heb je het over de perliet die al in de zaai- en stekgrond zit?
groetjes,
Luc
http://groenten-boek.plantaardig.com
Het ideaal: een zaai en stekgrond met zand of lavagruis voor de drainage en tot 10% perliet dit voor de luchtigheid van de grond. Op school deden we ook proeven met afdekken met perliet, dit voor de lichtreflexi(optimaal benutten van het weinige licht in de winter)met hele goede resultaten. Groetjes Peter
Gebruik je rijnzand(grove korrel )of
wit zand(fijne korrel)?
Groetjes Marc.
Hallo Marc
Ik gebruik wit zand om te mengen met de potgrond.
groetjes
Luc
http//groenten_boek.plantaardig.com