![InlineRepresentation2aba52367f864973[1]_thumb[1]](http://www.plantaardig.com/groenteninfo/images2011wp/31eac7d9efd4_12D11/InlineRepresentation2aba52367f86497312.jpg "InlineRepresentation2aba52367f864973[1]_thumb[1]")
Opgelet : indien u deze plaag nog niet kent, lees zeker ook de twee voorafgaande artikels, om verwarring met andere bodeminsecten uit te sluiten
Op deze foto’s de nachtvlinder (slawortelboorder) en de rups (slawortelboorder), klik om te vergroten.
Wat vooraf ging
Toen Herman in 2009 voor het eerst slawortelboorder (Korscheltellus lupulinus) in zijn groentetuin vasstelde had hij nog niet de indruk dat de plaag belangrijk was. Toch werd toen al een oproep gelanceerd op GroentenInfo om na te gaan of en in welke mate deze plaag ook nog bij andere hobbytuinders voorkwam. Het werd een artikel vooral de nadruk legt op het verschil tussen de verschillende andere bodeminsecten en de rups van de slawortelboorder. Zie het artikel De slawortelboorder doet bijna oogstbare kroppen sla verwelken (16 juni 2009). Lees zeker dit artikel om verwarring met andere bodeminsecten, zoals aardrupsen, emelten, ritnaalden of engerlingen uit te sluiten. De gevolgen van een aantasting door slawortelboorder zijn meestal erger dan deze van andere bodeminsecten.
Dit alles leidde uiteindelijk in het voorjaar van 2010 tot een uniek artikel met alle mogelijke info over de slawortelboorder, zowel uit de literatuur, als uit eigen bevindingen. Zie het artikel Uitgebreide info over de slawortelboorder, uit literatuur en eigen bevindingen (28 april 2010)
Enkele bevindingen uit dit laatste artikel werden in de loop van het seizoen 2010 in de praktijk omgezet. Met de bedoeling de aantasting door de rupsen van de slawortelboorder zeer sterk terug te schroeven. Nog een geluk dat er maatregelen genomen werden, want de plaagdruk van de slawortelboorder was onverwachts groot! Een echte epidemie, zo noemt Herman het in zijn artikel.
In dit derde artikel worden een aantal proefnemingen die Herman de Moor gedaan heeft in 2010 toegelicht, ze worden gevolgd door enkele voorname conclusies en aanbevelingen in verband met de slawortelboorder. Hierna volgt het derde artikel over de slawortelboorder geschreven door Herman de Moor.
Inleiding
Dit artikel is bedoeld als afsluiter van de vroegere artikels over de slawortelboorder (in dit artikel soms afgekort als SWB).
Gezien de ervaringen van 2009 en vermits, bij elke aantasting van een slabed, de SWB larve consequent opgespoord en verwijderd werd, was het maar de vraag of er in 2010 opnieuw gelijkaardige aantastingen zouden voorkomen.
Tot mijn grote verwondering bleek dit inderdaad het geval te zijn.De aantasting nam afgelopen seizoen de vorm aan van een epidemie en kostte het leven aan 41 slaplanten.
1. Afdekken.
De eerste twee plantbedden waren, dankzij afdekken, vrij van enige aantasting.
Een derde plantbed, geplant op 14/04/10, was nauwelijks een week onbeschermd en vanaf 05 /05 al grondig aangetast (zie onderstaande foto). Bovendien bleek achteraf de aantasting uit te breiden naar een aangrenzend slabed dat steeds voldoende afgeschermd was geweest tijdens de nacht. 
Een zaaibed, gelegen naast het gazon, gewild afgedekt met grofmazig vogelnet, werd vanuit het gazon eveneens in beperkte mate aangetast, zie onderstaande foto.
Toen rees het vermoeden dat de larven zich overdag verplaatsen naar aangrenzende teeltbedden of vanuit gras naar een aanpalend slabed
2. Onderzochte preventiemaatregelen.
Vanaf dan ondernam ik volgende maatregelen :
° Alle zaai-en plantbedden zouden tot einde juli ‘s nachts afgedekt worden
° Vanaf 17/05 werden planten, bij het inplanten, aangegoten met het in België, in de biologische teelt, erkende middel ‘Conserve’ (link naar productbeschrijving fabrikant, of zie ook dit artikel). Conserve werd gekozen omdat het enerzijds een goed rupsenbestrijdingsmiddel is en anderzijds ook gebruikt wordt om groenteplanten aan te gieten tegen de koolvlieg. Het was natuurlijk nog de vraag of aangieten tegen de rups van de slawortelboorder ook zou helpen.
° Vanaf 01/06, het opzetten van onbeschermde kleinschalige plant-testbedjes al dan niet aangegoten met ‘Conserve’
° Alle bedden worden nu in kaart gebracht, de aantastingen nauwkeurig genoteerd met datum, teeltplaats, aantal planten, aantal larven/plant.
° Begin juni wordt er ‘s nachts een zelfgebouwde nachtvlinderval geplaatst tijdens een vijftal nachten.
3. Het volledige verhaal van de 2010-teelten
3.1. De slasoorten : kropsla (Limax), krulsla, eikenbladsla, ijsbergsla
3.2. De plant- en oogstdatums waren alle gesitueerd tussen
– Het 1ste slabed in koude bak met gekochte plantjes: geplant op 12/03 en oogstbaar vanaf 01/05.
en
– Het laatste slabed op worteldoek geoogst begin november.
3.3. Overzicht van de slabedden: 32 bedden met 339 slaplanten in totaal
° Sla in de koude bak : 4 plantbedden (37 planten) + 4 zaaibedden (53 planten)
° Sla op worteldoek : 7 bedden (81 planten)
° Sla in vollegrond : 8 plantbedden (92 planten) + 5 zaaibedden (60 planten) + 4 test-plantbedden (16 planten)
3.4. Gebruikte beschermingsmiddelen
* Op de koude bak (40 cm hoog): grofmazig vogelnet (dag en nacht) 
* Op het worteldoekbed: stukken worteldoek gesteund door planken, gedragen door 18cm hoge balken rondom het bed, zie onderstaande foto.
* Op de bedden in vollegrond : koepels afgedekt met plastic, noppenfolie of doek, ook gebruik van vliesdoek ( ‘s nachts), zie onderstaande foto.
3.5. Overzicht van de aantastingen door de slawortelboorder
* op 05/05/10 :eerste aantasting op een onbeschermde vollegrondsteelt geplant op 04/04/10
* op 24/05 : 18 planten (12×1+5×2+1×5)
* op 08/06 : 30 planten (23×1+5×2+1×5)
* op 08/07 : laatste(41ste) aantasting op onbeschermd testbed (35×1+5×2+1×5)
In de periode van 05/05 tot 08/07 werden op 23 verschillende dagen een of meerdere aantastingen genoteerd!
Dank zij het consequent afdekken bleef de aantasting beperkt tot een viertal slabedden met 60 slaplanten waarvan 41 aangetast werden!
3.6 Test met een biologisch middel ‘Conserve’
Bij het planten werd 100cc/plant aangegoten, vertrekkend van een oplossing van 20cc/5 liter water, goed voor 50 planten.
Op de testbedden was er geen verschil te merken tussen bedden al of niet behandeld met product.
4. Aanvullingen ter vervollediging van het overzichtsartikel dat in 2010 verscheen (zie Uitgebreide info over de slawortelboorder, uit literatuur en eigen bevindingen (28 april 2010))
4.1. De nachtvlinder (de mot)
° Het vrouwtje legt, al fladderend tussen de slaplanten, haar volledige voorraad eitjes gedurende een drietal avondvluchten.
° Ze detecteert door een zeer sterk ontwikkeld reukorgaan de aanwezigheid van haar geliefkoosde waardplant.
° De eitjes worden, indien geen belemmeringen, zo dicht als het kan bij de stengel, op de grond gedeponeerd.
° De slawortelboorder komt minder voor op zandgronden (dit werd bevestigd door een pioenroos-snijbloemkweker uit NL).
4.2. De rups ( de larve)
° De rups verplaatst zich soms van plant(bed) tot plant(bed), zie onderstaande, unieke foto!
De foto, genomen om 7 uur ‘s morgens, bevestigt het vermoeden dat de SWB-larve zich wel degelijk verplaatst. In dit geval betrof het een zaaibed, afgedekt met grofmazig vogelnet, dat zich naast het gazon bevond. Blijkbaar liet de vlinder gezien de afdekking, zijn eitjes vallen in de rand van het gazon, naast het vogelnet.
Aangezien de larven zich ook kunnen voeden met graswortels, konden ze aandikken en gingen ze daarna toch nog op wandel, op zoek naar lekkere slaplanten.
Meteen verklaart dit ook waarom in 2009, in slabedden gelegen naast het gazon, voornamelijk de buitenste rijen getroffen werden.
° De rups begint steeds met het uitboren van de stengel en daalt vervolgens af in het wortelstelsel, zie onderstaande foto.
° De rups slaagt er niet in om verticale wanden te beklimmen (getest met een aantal larven).
5. Resultaten van de geteste maatregelen voor preventie en bestrijding
* Er is geen resultaat met het product ‘Conserve’ op de testbedden
* De enige mogelijke preventie blijft het afschermen van de teeltbedden op zijn minst tijdens de nacht.
* Laat geen slaplantjes overnachten in openlucht.
* Het maken van slabedden naast elkaar of slabedden naast een gazon zijn af te raden
* Een afgedekt slabed kan eventueel ook nog omkadert worden door een 10 cm hoge (gladde) plank.
* De periode van aantasting is volgens de mini-enquête zowel april-juli als aug-sept alhoewel waarnemingen ( zie waarnemingen slawortelboorder op deze link ) slechts beperkte aanwezigheid van de SWB aantonen in aug-sept. Dit blijkt ook het geval te zijn voor de waarnemingen van 2008 en 2009. Wellicht heeft dit met de verlofperiode van de spotters te maken.
* Voor de vroege teelten kan bescherming tegen de koude nachten én de slawortelboorder door gebruik van 5 liter flessen (foto) nuttig zijn. Twee vliegen in één klap.
* In een koude bak, afgedekt met een grofmazig vogelnet op 40 cm hoogte, blijkt, in 2010 zoals in 2009, geen enkele aantasting te noteren.
* De nachtvlinderval is een ultiem middel voor de bestrijding of preventie (zie deze link )
6. Resultaten van de mini-enquête van 08/01/11
1- 301 ontvangen antwoorden waarvan 54,5% (België),44,5%(Nederland), 1% (andere) waarvoor onze dank
2- 59% van de leden had géén aantasting in 2009 én 2010; 41% had dus wel aantasting in 2009 en/of 2010.
3- 24% van de leden had zowel in 2009 als 2010 aantasting
4- 11% van de leden had géén aantasting in 2009 maar wel in 2010
5- 6% had aantasting in 2009 maar géén aantasting in 2010
6- Van de 41% aantastingen gebeurden er 49%(april-juli), 29%(aug-sept), 11%(april-sept)
7- slechts één lezer gebruikte een afdekking ter preventie.
…..Openstaande vragen….
Ondanks uitgebreid internet-zoekwerk blijven er toch een aantal open vragen…
– Hoe lang blijft de slawortelboordermot in leven?
– Hoe komt het dat de aantastingen gespreid zijn over de periode mei-september terwijl het ontpoppen gebeurt in de loop van april?
– Waarom komt de slawortelboorder minder voor op zandgrond?
7. Eindconclusies, na twee jaar intensieve experimenten, onderzoek en opzoekingswerk over de slawortelboorder
- Nabijheid van gazon, grasland, boomgaarden, met onkruid begroeide percelen blijken een bron van jaarlijkse aantasting te zijn.
- De beste preventie is het afdekken van de teeltbedden tijdens de nacht.
- Ondanks consequent opruimen van alle larven blijft men risico lopen door naburige percelen waar de slawortelboorder misschien ongestoord zijn gang gaat.
- Hobbytuinders in volkstuintjes worden best gemotiveerd om aantastingen onmiddellijk te bestrijden en te rapporteren aan de collega’s.
- Geen plantgoed onbeschermd laten overnachten in openlucht.
- Bij het oogsten van elke slakrop onmiddellijk het wortelstelsel uitgraven en grondig controleren op aanwezigheid van larve(n)
- In bepaalde streken komt de slawortelboorder niet alleen voor in april-juli maar eveneens in aug-sept (zie mini-enquête).
- Een nachtvlinderval is een ultiem preventiemiddel maar vangt ook andere soorten motten en insecten.
We willen een moestuintje opzetten naast een verwaarloosde wei waar vroeger koeien stonden en nog wat oude appelbomen. Het is zware kleigrond in een oud landbouwgebied. We hadden sla en andijvie opgekweekt in potten en toen die te groot werden hebben we van een stukje van de wei onkruid weggehaald, licht gespit en de sla en andijvie met de kluit in de grond gezet. Alles groeide wonderwel prima. Tot het leek dat hoe langer hoe meer van mijn slaplantjes gingen slap hangen, vooral s’avonds als het zonnetje scheen. Meer water geven hielp niet. In de ochtend leken ze iets op te veren. De andijvie had er wonderwel geen last van. De slaplantjes die het dichtst bij de andijvie stonden hadden er ook minder last van. Op een gegeven moment haalde ik zo’n slappe krop weg en zag dat de stam van binnenuit doorgeknabbeld was. Snel en behendig vluchtte er een betrapte rups alle kanten op. Na vergelijkend fotomateriaal kwamen we tot de conclusie dat het om de slawortelboorder gaat. Alle verdere ervaringen duiden daar ook op. Nu vind ik het nogal frappant dat de andijvie niet aangetast wordt. Ik heb daar verschillende ideeen over:
@ ze vinden sla lekkerder dan andijvie en laten die links liggen. Maar waarom blijven ze dan van de sla die naast de andijvie staat?
@de andijvie naast de sla houdt ze op afstand. Daar heb ik wat over opgezocht maar vond niks in die zin dus dat zal het wel niet zijn…
@een koffiedrap experiment tegen ander gespuis heeft ook effect op SWB. toelichting: We zitten dus in/aan een oude wei met hazen, konijnen, slakken enz…. Om al die dieren om ons tuintje te leiden bedacht ik me om koffiedrap rond de plantjes te strooien. Het is ook nog eens een goeie voeding naar het schijnt, dus baat het niet dan schaadt het niet. Maar steeds had ik nét te weinig van die drap en kregen mijn andijvie plantjes veel en de slaplantjes weinig tot geen koffiedrap, om de simpele reden dat ik er eigenlijk niet bij nadacht om eens langs de andere kant te beginnen met strooien. Voordat ik begon met strooien werd er behoorlijk aan de andijvie geschranst dor ik vermoed konijnen. Maar sinds de koffie blijven die weg. Ook de slakken blijven bij de andijvie weg. Zou het kunnen dat dus ook die slaplantboorders een hekel hebben aan koffiedrap? Graag jullie reactie
Het waren zelf gekweekte exemplaren. Spijtig genoeg lag het eerste bed naast het grasperk maar het tweede enkele meters verder. aan de foto’s te zien op de site is de vlinder die hiervoor verantwoordelijk is, nogal van klein formaat waardoor de mazen idd beschermen tegen de koolwitjes maar niet tegen de kleinere soorten.
Na vangen en doden van de gevonden exemplaren momenteel de aantasting kunnen stoppen.
Bedankt voor de info
Ik heb dit jaar ook de eerste maal kennis gemaakt met de larve, spijtig genoeg, 6 slaplantjes aangetast, rest voor de moment nog niet.
Bij oogsten vijf larven gevonden, nochtans was het bed afgedekt van bij uitplanten met een vogelbeschermnet.
Groeten kurt
Beste Kurt,
Twee opmerkingen hierbij.
1) De standard vogelbeschermnetten hebben te grote mazen en bleken tot nu,sinds ontdekking van de SWB,enkel effectief op koude bakken met hoog opstaande wanden(40 cm).Niettegenstaande had ikzelf 2 aangetaste slaplantjes in mijn koude bak zodat zelfs die zekerheid in twijfel komt.
Gebruik dus als afdekmiddel(enkels’nachts) bvb schaduwdoek of iets dergelijks,dan zijn er gegarandeerd geen aantastingen meer.
2)Indien het hier gaat om aangekochte plantjes van een tuincenter is het ook mogelijk dat er SWB-eitjes
gedeponeerd geweest zijn in het tuincenter.
De eitjes zijn ongeveer 1/2 mm groot,in het begin wit en vervolgens zwart maar ik heb ze nog nooit kunnen waarnemen in mijn teelten
Conclusie : Steeds s’nachts afdekken met kleinmazige middelen en zeker geen gaten laten.
Vraagje:waren het aangekochte plantjes of eigen zaaibedden van waaruit de planten verplant waren?
Mvg.
Herman De Moor
Fantastische ontdekking Herman en Luc, weer een stap verder in het onderzoek naar de swb, groetjes tuinman Peter.
@Erwin
Beste Erwin,
Ik ben bijzonder geinteresseerd om uit te zoeken of
de SWB-larve iets kan te maken hebben met de
ridderzuring.Op het eerste zicht is,na een beetje zoekwerk,winterzuring een waardplant voor een drietal dagvlinders en ook één mot,maar voorlopig niet voor de SWB.Het is inderdaad zo-zie mijn artikels- dat de SWB, sla als geprefereerde waardplant heeft.Maar pioenrozen,aardbeien,onkruiden,graswortels kunnen eveneens door hem aangepakt worden.
Grasvelden met lang gras,onbewerkte percelen met tal van onkruid zijn ook eventueel vervuild met SWB-larven.Ik ook heb langs de langszijde van mijn moestuin een weide met lang gras van 30 are en op de kop een boomgaard met lang gras(30m x 100m).
De literatuur spreekt tenandere van dergelijke gevallen.
Zie jij nog kans om nog een exemplaar van de SWB-larve te ontdekken en een digitale foto hiervan te bezorgen?Ik stel voor dat we,indien je akkoord bent,onze verdere bevindingen uitwisselen via email.
De belangrijkste resultaten kunnen dan achteraf in resumévorm opgenomen worden in de reactiebox van dit artikel.
Laat je mij weten of je dit goed vindt,dan stuur ik jou een emailtje zodat we kunnen converseren.
Met vriendelijke groeten,
Herman De Moor
@Herman
Prima idee! De vloed van informatie begint inderdaad de vorm aan te nemen van – zij het onbedoeld – een “denial of service attack” op deze thread. Stuur gerust een mailtje.
Mvg
Erwin
Beste Erwin,
Terwijl ik deze update schrijf zijn we eigenlijk al,via mail en tel.met de hulp van Luc Dedeene, uitgebreid tot een quasy definitieve conclusie gekomen.
Uw weide is volledig vervuild door “Ridderzuring” onkruid waarvan bijna
alle planten aangetast zijn door minstens één slawortelboorder- larve per plant.
De Ridderzuring(RZ) blijkt dus aan de basis te liggen van de aantastingen op jouw slateelt,die dus best vanaf april,enkel s’nachts,degelijk dient afgedekt te worden om de SWB te verhinderen van zijn eitjes aan de voet van de slaplanten te leggen.
Idem voor alle zelf opgekweekte plantjes.
Hiermee is dus een blijkbaar door jou een zéér geliefde waardplant van de SWB-larve ontdekt,wat zou kunnen verklaren waarom SWB-aantastingen frekwent voorkomen waar vervuilde weiden en bermen in de naaste omgeving van de moestuin zijn.
De lezer(s) wou ik hierbij,in afwachting van een uitgebreidere communicatie,nog te bepalen,in samenspraak met Luc Dedeene,
hierbij reeds informeren van deze feiten.
Wie “ridderzuring” vindt doet er best aan deze te verifieren op SWB-infectie en een verdelgingsmiddel van de zuring te voorzien.
Meer details met foto’s zullen zeker volgen,in
samenspraak met Luc Dedeene
Met vriendelijke groeten,
Herman De Moor
@ Erwin,
Beste Erwin,
Op mijn onafgedekt sla-testbedje bleven nog een drietal plantjes over die qua groei het ook niet goed deden.
Ik heb er toen twee uitgegraven.De stengel was onaangetast maar in één exemplaar vond ik,na grondig uit mekaar halen van het wortelstelsel een superkleine SWB larve,nauwelijks 1 mm doorsnede en reeds ongeveer 1 cm lang.
Allicht dateert deze larve van een latere SWB-mot vlucht en ook zou het wel eens kunnen dat na uitbroeden van een eitje,de larve eerst een nestje gaat maken in de kluit en daar de hele dunne witte worteltjes als eerste voedsel gebruikt.
Na enkele dagen zou ze dan uiteindelijk de eigenlijke slastengel gaan uitboren waarbij de sla dan op een paar dagen tijd levensloos op de grond te vinden is.
Als je nog details opmerkt bij uw slateelt,laat maar iets weten.
Met vriendelijke groeten,
Herman De Moor
Beste Herman,
vandaag heb ik twee slaplanten wiens groei stagneerde en wiebelig op hun wortel stonden losgemaakt. En ja : ” de SWB strikes again” .
Een overzicht (tot nu toe):
Aanvankelijk16 aangekochte plantjes =
– 10 groene ( 4 sla-classic, 3 grovekrulsla en 3 fijnekrulsla )
– 6 rode ( 2 eikeblad , 3 lola rosa en 1 vierjaargetijden
De slachtoffers :
1 van de 10 groene
5 van de 6 rode , nl. de vierjaargetijden.
Ik hou er wel geen financiele kater aan over maar zal wel wat zuinig moeten omspringen met hetgeen dat overschiet. Heb ondertussen de gaten gepatched.
Bij verandering van de situatie doe ik een update.
Erwin
Update:
Achter mijn moestuintje ligt een weide ( 25 are) . De ridderzuring (RZ) begon terug de kop op te steken dus ben ik vandaag begonnen met het uitsteken. Hierbij ontdekte ik bij een aantal RZ dezelfde SWB larven net onder de grond. Zelfs drie exemplaren bij één RZ. Had inderdaad ergens gelezen dat de slawortelboorder zijn menu niet beperkt tot sla alleen in het algemeen – de naamkeuze verwijst vermoedelijk naar de plant in de moestuin waar de SWB het meest schade aanricht. Het lijkt me dat de ridderzuring weinig last heeft van de SWB – jammer, ik zou al enige sympatie kunnen opbrengen voor de SWB moest die de natuurlijke vijand zijn van de ridderzuring.
Moest ik ooit een zieltogende ridderzuring tegenkomen dan check ik toch even op SWB. “Ridderzuringwortelboorder” : te mooi om waar te zijn.
Erwin
Beste Erwin,
Bedankt voor de reactie.Toevallig ben je niet alleen in het ontdekken van de SWB larve in 2013.
Ikzelf had zelf opgekweekte plantjes in mijn koude bak en gronddoek(zelfde plantdatum 4 april).De koude bak(40 cm hoog) was zoals steeds afgedekt met vogelnet en de worteldoek was s’nachts altijd afgedekt met schaduwdoek en de planten staan er vandaag schitterend en zonder SWB-aantasting bij.
Als test werden ook 6 van mijn overblijvende Limax plantjes onbeschermd uitgeplant in volle grond naast mijn gazon en reeds de eerste dagen merkte ik dat ze achterbleven tov de aanplantingen in bak en gronddoek.Op 8 mei werden 2 SWB-larven gevonden.
Opnieuw het bewijs dat rond de uitplantperiode(4 april) de SWB reeds actief was en dat er maar één middel is om de aantasting tegen te gaan in de periode tussen april en 15 juli(minstens).
In 2012 had ik pertinent ALLE bedden en eigen kweekplantjes afgedekt en geen enkele SWB aantasting gehad!
Of de SWB aantasting bij jou reeds aanwezig was op de gekochte plantjes is niet met zekerheid te zeggen;de uitbroeiperiode van eitjes is ongeveer een tiental dagen.De aantasting van dat ene zelf gekweekte en uitgeplantte slaplantje is,vermoed ik,gebeurd tijdens het opkweken of vlak na het uitplanten en kan in dit laatste geval samenvallen met de aantasting van de aangekochte plantjes na planten.
Als je in de eerste dagen na inplanting reeds een mindere groei constateerde waren de aangekochte plantjes reeds aangetast bij aankoop.Moeilijk dus…
Ik heb vroeger reeds gewaarschuwd voor aankoop van plantjes op markten,tuincentra waar de slaplantjes s’nachts onbeschermd blijven buiten staan er de SWB-mot daar eitjes komt deponeren.
Dat er minder of bijna nooit aantasting in zaaibedden gebeurd, is allicht enerzijds omdat de mot liever eitjes legt bij groter plantjes en anderzijds op zachte ondergrond.Silm beestje dus want ze zorgt ervoor dat haar uitgebroede larve zo makkelijik mogelijk de grond indringt vlak naast de slastengel.
Conclusie: Wil je de SWB vermijden dan is er maar één middel:alle kweekplantjes en kweekbedden s’nachts afdekken vanaf april tem juli.
Aangekochte plantjes bieden je geen enkele zekerheid;
daar gebeurt de aantasting niet bij de kweker maar bij de verkoopcentra…
Heb je nog vragen,dan hoor ik het graag.
Met vriendelijke groe(n)ten
Herman De Moor
Herman en Luc, met stijgende verbazing las ik de korte artikeltjes over de jaren heen in verband met swb, wat een sterk staaltje van privé wetenschappelijk onderzoek, zo zie je maar wanneer doorzettingskracht en gedrevenheid samenkomen dat er geen grote fondsen nodig zijn om tot een ontrafeling van een probleem te komen. Profficiat, veel tuiders, volkstuinders zullen jullie dankbaar zijn zodat het probleem van kwijnende sla opgelost kan worden door het opvolgen van gerichte teeltmaatregelen, of dat het voor iedereen haalbaar is om elke nacht zijn slaperceeltjes af te dekken met doek is een andere zaak. Doch dit neemt niets af van een sterk staaltje wetenschappelijk onderzoek, want dit is het.
Groetjes Peter Dewulf
Beste Peter,
Dat onze inspanningen,de vele uren testen,vragen beantwoorden,raad geven,diagnoses stellen,,met minimale middelen,door u,als aandachtige lezer zo gewaardeerd wordt,is zelden uitgesproken en doet mij,na honderden uren opzoekingen,oprecht deugd.
Terwijl belgische tuinbouw-onderzoekscentra nog geen besef hadden van het bestaan van de swb,zijn wij erin geslaagd van,op hobbytuinder-niveau,het swb-gebeuren duidelijker te omlijnen zodat iedereen zich nu zal kunnen beschermen tegen deze plaag. .
Ik ben benieuwd in hoeverre de swb in 2013 zal voorkomen.
Met vriendelijke groeten en dank voor uw reactie.
Herman De Moor
Hallo,
de SWB heeft toegeslagen in mijn sla.
Plantjes had ik aangekocht op de lokale markt (perskluiten) en die dag (17 april) geplant. Het was een combinatie van een 4 soorten (” geef me van alles wat”) : zowel rode als groene , kroesel en niet-kroesel. Na het aanplanten stelde ik vast dat de lola rosa achterbleef op de andere. Ik wijtte het aan het koude weer waar dit weke slaplantje mee aan het worstelen was. Belangrijke opmerking : bij het aanplanten was 1 plantje van de drie lola rosa’s wat verder geplant van zijn twee broers/zusters. Alle drie bleven ze het steeds maar slechter en slechter doen. Ik nog altijd denken dat het aan het weer lag. Tot op 15 mei ik zowat een 2 meter verder in de zelfgezaaide/uitgeplantte appia sla één van de plantjes ook begon te treuren. Hier klopt mijn logica (achteraf bekeken “verkeerde”) van de invloed van het weer niet meer . Dus haal ik die appia uit de grond, stel vast dat de wortel net onder de plant is aangevreten , zelfs uitgehold. Na inspectie van het perskluitje vind ik een “wormpje” dat zich wriemelend uit de voeten wil maken. Dus ga ik op controle bij de lolla rosa’s wat verder.: alle 3 uit het zelfde bedje ziek! Het internet leerde me dat het over de SWB gaat. Waren die SWB’s nu al aanwezig bij de aankoop ? Gezien dat enkel de lola rossa aanvankelijk te lijden had aan de kwaal zou dit plausibel zijn. Echter, na het vinden van de SWB in één van mijn eigen plantjes weet ik het niet meer.
De vraag die ik me ook stel is wanneer de SWB vlinder de eitjes vermoedelijk heeft gelegd? Na de aanplant op 17 april?
Ik zou de SWB larve omschrijven als:
-95 % wit met bruin kopje
-heel beweeglijk
-bruin kopje (5%) met zwart snoetje
-twee rijen donkere stipjes op (witte) rug
-vooraan drie paar goed uitgeruste pootjes
-achter de voorpootjes , stompjes van pootjes op het achterlijf
Dat het geen ritnaald is weet ik gezien er ook pootjes zijn aan het achterlijf.
Ik heb een hobbytuinier (met een respectable anciëniteit) hierover gesproken en hij had dit nog niet ondervonden . Hij zaait wel zijn sla ter plekke (in serre of volle grond).
Erwin
Bij mij zitten ze in de aardbeien wortels en in de sla
Peter,
dank voor uw waardering.
Deze mooie reeks artikelen is in hoofdzaak te danken aan de gedrevenheid en inzet van Herman die ik maar al te graag een forum gaf op deze website.
Ook zijn experimenten in verband met het telen van tomaten in potten worden jaarlijks door ettelijke liefhebbers gelezen en toegepast. Maar er is nog meer, zoals zijn inzichten omtrent tomatenteelt, kurkwortel, gebruik van worteldoek, de koud bak enz..
Alle artikelen van Herman kan je lezen via deze link http://www.plantaardig.com/groenteninfo/rubrieken/lezersbijdragen/herman/ en hebben deze site een hoge toegevoegde waarde gegeven!
Luc Dedeene
@ Herman, bedankt voor de mooie uitleg.In mijn geval is dat wel zandgrond en dacht ik dat het nat houden goed was om het leven in de grond zo levendig mogelijk te houden hoe noemt dit het micro organisme weet ik veel .en daar mee dacht ik misschien de grond toch beter regelmatig nat te houden.
Ik teel mijn tomaten wel in pot .Mijn tunnel staat met de zijkant naar het zuiden, en aan de zuiderkant zaai ik kleingoed,aan de noorderkant naast het midden pad staan mijn potten en daar achter zaai of plant ik wortelen bonen of plantgoed om later uit te planten.
Verder heb ik aan de westenkant een raam en de deur bevind zich aan de oosten kant.
Momenteel heb ik nog wat wortelen in de tunnel staan en nog boerekool.buiten heb ik nog boerenkool en prei staan.
Herman nogmaals bedankt voor de info die je doorstuurde.
met vriendelijke groeten.
Fil.
Beste,Herman .
mijn vraag is of men na het doorspoelen ,men best de grond droog of nat houd in de serre.
Of maakt het niet uit?.
( Nat houden betekend regelmatig gieten.)
Met vriendelijke groeten.
fil
Beste fil,
Als je ervoor zorgt dat je de serre degelijk uitspoelt met 100 liter/m2 is,mijns inziens,geen verder nat houden meer nodig.Alles hangt af van het type grond(zand,leem,klei,,,)
De kunst is van ervoor te zorgen dat elke zone van de serre(die niet altijd waterpas is) zijn voldoende hoeveelheid water krijgt.
Daarom heb ik mijn serre verdeeld in segmenten door balken of planken in de grond in te graven en dan elk segment vol te gieten met een gelijk aantal emmers water om aan de gevraagde 100 liter te komen.Ik doe dit dan ook niet in eenmaal maar over een periode van een paar weken.
Als je een tijd voor het planten dan toch vindt dat de grond bijzonder droog geworden is,zie ik er geen probleem in om met de gieter enkele dagente besproeien.Uiteindelijk ga je in de serre toch allicht nog volledig(zo diep mogelijk) omspitten denk ik…
Allicht onnodig om te vermelden dat serres met “tomaten in potten” geen uitspoeling behoeven maar het mij wel nuttig lijkt dat tijdens de opkweek van de pottomaten,zeker tijdens warme dagen,het zinvol is om niet alleen de tomaten water te geven maar ook de grond tussen de potten vochtig te houden.Bedoeling is dat hierdoor de vochtigheidsgraad van de omgevingslucht rond de planten niet te laag komt en hierdoor te veel vocht uit het gebladerte van de plant verdwijnt.
Nog vragen,dan hoor ik het wel hé.
Met vriendelijke groeten,
Herman De Moor
@ HERMAN.
Beste , een vraagje.
hou ik mijn plastiek tunnel gedurende de winter droog of toch best regelmatig wat gieten.?
met vriendelijke groeten.
fil
Beste fil,
Als die plastiek tunnel steeds op dezelfde plaats bljift staan mag hijj,naar mijn oordeel gewoon beschouwd worden als een serre(kas) waarin men tijdens de winter uitspoelt tot 100 liter/m2 .
Kweek je enkel tomaten in pot in die tunnel dan is uitspoelen eigenlijk dus ook niet nodig.Tenslotte is het uitspoelen bedoeld om de mestresten van het voorbije seizoen te evacueren zodat je een nieuw teeltseizoen begint met een nieuwe lei.
Of zit er méér achter uw vraag,dan hoor ik het graag.
Met vriendelijke groeten,
Herman De Moor
Goedendag Tuinmannen en Tuinvrouwen,
Dit jaar maar een enkele keer een plant verloren ondanks dat ik niets aan bestrijding heb gedaan. Is dit alleen geluk of kan dit ook met de weersomstandigheden te maken hebben.
Groetend,
Wim
Beste Wim,
Vooreerst dien je absoluut zeker te zijn dat die ene “verloren slaplant” te wijten was aan een SWB-larve aangezien er nog andere belagers kunnen zijn.Enige manier om dit te weten was het uitgraven van de larve en een digitale foto ervan opsturen.
Anderzijds is het goed mogelijk dat de SWB zich door de 2012 vroege lente liet misleiden en de verpopping te vroeg inzette.De daaropvolgende maand ,met véél regen,zorgde er dit jaar voor dat de coconen dichtspoelden(zeker in zandachtige grond),wat de mot verhinderde van zich,op het einde van de verpopping,vrij te maken uit haar huisje dat volledig toegespoeld was met aarde.Ze is dan letterlijk verstikt.Dit jaar zijn er allicht hierdoor minder motten aanwezig geweest,dus minder eitjes en vretende larven…
Terwijl in mijn tuin,de voorgaande jaren,een echte SWB-plaag was,had ik dit jaar consequent ALLES mooi afgedekt tot 15 juli en daarna alles onafgedekt tot einde october.Resultaat:geen enkele SWB -aantasting in 2012.Hieruit kan ik dus besluiten dat er in de periode aug-sept ook geen motten waren.Het is nog steeds mijn overtuiging dat er in aug-sept in onze streken nooit SWB-motten te vinden waren(tenzij iemand mij via larve – foto’s het tegendeel kan aantonen !!).Allicht heeft de literatuur de aanwezigheid van de SWB in aug-sept vermeld omdat de seizoenen(de lenteperiodes) in andere landen kunnen verschillen,vandaar…
Om definitieve besluiten te trekken ivm het SWB-fenomeen,kan ik in in de toekomst alleen nog maar diagnoses doen op basis van concrete feiten,maw foto’s van larven en uitgevreten slaplanten + details
Een zaak is zeker :wie zijn slabedden en kweekplantjes consequent s’nachts afdekt zal,mijn inziens,nooit nog last hebben van deze plaag.
Zeker niet vergeten dat aangekochte of zelf (onafgedekte) opgekweekte slaplantjes ook reeds kunnen geinfecteerd zijn met eitjes.In tuincentra worden zeer regelmatig de rekken met kweekplantjes in open lucht geplaatst en met dit aspect van onafgedekte,zelf gekweekte plantjes,heb ik persoonlijk ondervinding opgedaan.
Als andere lezers nog 2012-SWB-ondervinding hebben mogen ze die steeds reageren.
Met vriendelijke groeten,
Herman De Moor
– Het betreft een serre van glas die ter plaatse blijft van 68 m2
– Ze was het eerste jaar in gebruik
– De aantastingen in 2011 betreft waren in de tuin, waar het jaar voordien niks gestaan had en in de serre hadden ze een tomatenplant en een kommkommer geveld
– kweek tomaten, pepers, paprika’s, komkommers en cavaillons in de serre
– In de siertuin staan pioenrozen en er staat een heel bed aardbeien in de tuin
– Zal volgende maal een foto nemen van de aantasting en van de eventueel gevangen SWB
– De aantasting in maart kan ook begin april geweest zijn, maar het was wel in de serre
– Van de ver verschillende uitplantingen van sla dit jaar buiten is er nog maar één slachtoffer gevallen
Beste Harry,
Neem,zoals gezegd,bij de eerstvolgende aantasting een foto van de larve en de sla.
Ik ben benieuwd of er in de periode aug-sept nog
gevallen zullen optreden,alleen kan ik,zonder foto’s geen enkele diagnose stellen.
De foto’s kan je,om te beginnen,altijd opsturen naar” lezersbijdrage@plantaardig.com “.Achteraf kunnen we eventueel via email details uitwisselen
.
De SWB is een ook een echte liefhebber van aardbeien en…pioenrozen,een plaag die er in Nederland voor zorgt dat er enorm productieverlies(tot 50%) was dit jaar in deze teelt.
Hou dus jouw pioenrozen en aardbeien zeker ook in de gaten.Aantastingen kunnen zeker vanuit de omgeving komen(buren?)
Mogelijks zijn er dit jaar minder motten geweest dan andere jaren.Door de extra mooie maand maart is de verpopping eigenlijk vroeger begonnen en zijn de motten,tijdens de extra natte aprilmaand er niet meer in geslaagd om zich vrij te maken uit hun huisje,met de dood tot gevolg.
Aangezien ikzelf tot 15 april ALLE slabedden afgedekt hield s’nachts en tot nu toe geen enkele aantasting had,kan ik dit moeilijk met zekerheid bevestigen.Veel hangt af van de grondsoort,het klimaat en de weersomstandigheden tijdens en op het einde van de verpopping.
Hou ons in elk geval op de hoogte hoe het einde seizoen verloopt bij jou.
Met vriendelijke groeten,
Herman De Moor
Beste Harry,
Dank voor jouw snelle response op de gestelde vragen.Zoals je weet tracht ik het voorkomen en het leven van de SWB nog verder uit te diepen om,als de tijd rijp is,hiervan één document te publiceren.
De algemene conclusie zal,mijns inziens,blijven dat afdekken van zowel de slabedden en kweekplantjes gedurende de nacht het enige effectieve en milieuvriendelijke middelen zijn.Uit jouw antwoord blijkt dat je permanent sla kweekt zonder onderbreking.Daarom beschouw ik jouw ervaringen als zéér waardevol.Gedurende de ganse periode dat ik intensief testen deed op deze vervelende plaag heb ik,ondanks enquetes en reacties in mijn artikels,nauwelijks foto’s ontvangen van de lezers.Velen dachten te maken te hebben met SWB-aantastingen terwijl er nog andere belagers zijn.
De foto’s in bovenstaande reactie nr 27(Erik en Leen) zijn een goed voorbeeld van een stevig uit de kluiten gewassen SWB-larve terwijl ook mijn artikels een goed idee geven van SWB-larven van verschillende grootte.
Nav uw antwoorden zijn er nog een paar vragen:
1-Over welke serre hebben wij het hier?Een verplaatsbare koepelserre met plastiekfoliedak of een serre in glas die permanent ter plaatse blijft?
Was deze serre de eerste maal in gebruik genomen?
2-Waren de aantastingen van 2011 ook in een serre opgetreden of in vollegrond(recent weidegras?)
3-Worden er nog andere groenten in gekweekt en in welke periodes van het jaar?
4-Zijn er in de tuin pioenrozen,aardbeien,,aanwezig?
5-Heb jij mogelijkheid om in de toekomst foto’s beschikbaar te stellen van de larven(en de sla’s)?
Er zijn namelijk een aantal tegenstrijdigheden met de bevindingen uit mijn eigen testen.
1-De timings kloppen niet:een SWB in maart zou in princiepe niet kunnen tenzij het een larve betreft die,vlak voor het verpoppen,nog een plant aanviel?
Idem voor de periode later in het seizoen.Ikzelf heb nooit aantastingen gehad in aug-sept en ook nooit echt concreet bewijs(foto’s) gekregen van leden.
2-Als er geteeld werd op vroeger grasland is het best mogelijk dat er aantastingen geweest zijn van engerlingen(verzamelnaam van een aantal larven) die frekwent beschouw worden als SWB-larven.
Ik stel dus voor dat je bij het eerste optreden van zgn SWB-aantastingen,digitale foto’s tracht te maken,zodat wij concreet kunnen beoordelen.
Het feit dat je het ganse jaar door sla teelt maakt dat we waardevolle informatie kunnen uitwisselen(eventueel via rechtstreekse email naar mijzelf).
In afwachting van een spoedige reactie,bedankt voor jouw betrokkenheid in deze opzoekingen.
Met vriendelijke groeten,
Herman De Moor
Vorig jaar heb ik toch een uitval van 20 % gehad door de slawortelboorder, dit jaar is er nog maar 1slakrop het slachtoffer is geworden.
Meestal doe ik de sla die men heeft aangevallen uit en zoek de slawortelboorder en snij hem in stukjes zodaat hij geen schade meer kan aanrichten.
Beste Harry,
Bedankt voor de info.Toch nog een paar vraagjes:
1-Ben je absoluut zeker dat die éne aantasting een SWB-larve was?Heb je ze maw kunnen vatten?
2-Zo ja
* in welke periode gebeurde dit in 2012?
* in welke periode(s) gebeurde dit in 2011?
* hoe groot waren de sla’s op dat ogenblik(2012)?
* was het in een zaaibed of in uitgeplante plantjes(zelf gekweekt of gekocht in een tuincenter)?
* was de teelt s’nachts afgedekt s’nachts?
*Welke soort van grond heb je daar(welke streek)?
Alvast dank voor meer details.
Met vriendelijke groeten,
Herman De Moor
* Heb ze zelf gevangen en gedood
* In maart in de serre
* Van april tot eind augustus in 2011
* Zelf opgekweekte plantjes, zaai om de tien dagen zodat we niet zonder sla vallen
* plantjes waren tot maximaal half was, krop moest er nog inkomen
de teelt was s’nacts niet afgedekt
* Gebeurde wel op percelen waar gras op gestaan heeft
* We hebben hier de betere zandgrond, 1 kilometer verder begint de leem
* Volgens mijn schoonvader is dat hier altijd zo geweest als je van grasveld tuin maakt
* Ook één komkommerplant gehad die de aanval van de SWB niet overleefd had in 2011, ook daar had er gras gestaan
Hierbij een reactie van Christian.
Voor het eerst in 30 jaar heb ik last van de slawortelboorder,dit op worteldoek,4 planten op30 zijn gesneuveld(tot op heden)Heeft er al iemand een remedie gevonden tegen deze plaag.
Beste Christian,
Ik kan je alleen maar verwijzen naar bovenstaand antwoord op de vraag van Erik en Leen.
Conclusie:afdekken,afdekken,afdekken,,, en zeker de zelf opgekweekte plantjes niet vergeten af te dekken s’nachts,zelfs al staan ze in de serre(kas).
Veel afdekgenot en houdt ons op de hoogte.
Met vriendelijke groeten,
Herman De Moor
Hierbij een mail van Erik en Leen, voorzien van twee overduidelijke foto’s. Het lijkt er op dat de plaag zich aan het verspreiden is en ook al voorkomt in streken met lichtere grond.
Wij, Leen en Erik, zijn echte beginners op het vlak van moestuinen. Dit jaar er mee begonnen, ondermeer ook met sla die werd uitgeplant. Wat waren we fier op onze mooie grote kroppen sla tot plots het eigenaardig fenomeen opdook van de bijna oogstrijpe kroppen die plots op heel korte tijd verwelkten…. Na wat googelen op jullie site terechtgekomen en daar de perfecte oorzaak teruggevonden, de slawortelboorder na uitspitten en uitrafelen van de aarde ontdekt. Wij wonen in België, in Torhout in de provincie West-Vlaanderen. Misschien komt onze info wat laat maar we wilden het toch even laten weten.
Ter info in bijlage een foto van de aangevreten plant en een van de dader.
We zijn alvast blij dat we weten wat de oorzaak is. Nu nog zoeken naar gepaste preventie en bestrijding…..
[img]http://www.plantaardig.com/groenteninfo/wp-content/uploads/slawortelboorder1k.jpg[/img]
[img]http://www.plantaardig.com/groenteninfo/wp-content/uploads/slawortelboorder2k.jpg[/img]
Beste Erik en Leen,
De foto’s laten geen twijfel bestaan.Dit is dé slawortelboorder-aantasting.
Als je de conclusies(punt 7) van bovenstaand artikel leest,kan je alvast begrijpen dat de enige goede en
milieuvriendelijke preventie erin bestaat van alle slabedden vanaf 1 april tot einde juli s’nachts af te dekken met bvb schaduwdoek,insectengaas,anti-worteldoek,,,zodat de mot verhindert wordt van zijn eitjes aan de voet van de plant te leggen.
Overdag mag je gewoon de afdekking verwijderen…
Ik heb dit consekwent gedaan dit jaar en had op een totaal van 7 bedden geen enkele aantasting meer.Twee dagen geleden heb ik,als test, een achttal slaplanten(zelf gekweekt en ook telkens s’nachts afgedekt) onafgedekt op een perceeltje ingeplant om te zien of de SWB nog actief is in deze periode.
De motten leven amper 14 dagen vandaar dat bepaalde bedden niet en andere wel aangetast worden.
Slaplanten aankopen in tuincentra kan gevaren opleveren gezien ze hun plantjes heel vaak buiten laten staan.Dan is één mot voldoende om het ganse rek met slaplantjes te infecteren door het leggen van één eitje op het persblokje van het plantje.
Met vriendelijke groeten,
Herman De Moor
Beste,
Ik woon in Korbeek-lo (België) en heb al enkele jaren te maken met deze plaag. Onmiskenbaar vanuit uw info de slawortelboorder. Ik koop mijn plantgoed voor sla in het voorjaar op de markt (met plantkluit), vanaf eind april, begin mei. Het probleem van de boorder heb ik zo goed als niet bij eigen zaailingen (geplant vanaf begin juni). Bij het aangekocht plantgoed is het een ramp. Bijv. dit jaar rest er van 12 van de serie blonde sla nog 7 stuks (en 2 ervan lijken mij ook al aangetast). Van de lola rosso staan er nog 2. Alles bijeen dus: nog 9 stuks van de 24. De plantjes hebben nu een diameter van zo’n 12 cm.
Ik sluit niet uit dat ik de eitjes meekoop met de plantjes, m.a.w. dat ze al bij de voorkweek zijn gelegd.
Verder twijfel ik er sterk aan dat de larven van plant naar plant gaan. Ik heb ondertussen al zo’n 40 keer de proef ‘mogen’ doen: als ik de kluit in twee openbreek vind ik zo goed als altijd die grijs-witte boorder, maar steeds slechts 1 exemplaar. Ik denk dus dat er ook maar 1 ei per plant wordt gelegd.
Voor de aanpak probeer nu met pyrethrum in het hart te sproeien – en ga dat in elk geval doen vanaf de volgende aankoop van plantgoed. Bij het uitplanten ga ik voortaan een kraag van mulch (hooi) voorzien. Misschien is het voor de mot daardoor minder makkelijk om haar target te vinden.
Met dank voor de internet link en bruikbare informatie.
Hartelijke groet,
Ferre
Beste Ferre,
Op de opmerkingen van Ferre kan ik een aantal dingen zeggen:
– de gekochte slaplantjes zijn,mijns inziens,geinfecteerd in het tuincenter waar men alle plantgoed onbeschermd in de buitenlucht laat overnachten.De mot-ik spreek van ondervinding-legt dan zijn eitje op de kluit van het plantje zodat je
na uitplanten in de tuin een paar weken later de plaag te pakken hebt.Als je in een zandstreek woont zal de kans op geinfecteerd plantgoed omzeggens niet bestaan.
– de larven verplaatsen zich niet meer van zodra ze een sla ingenomen hebben maar na het uitbroeden gaan de larven ook wel soms op zoek in een 2de(aangrenzend slabed)
– in bijna alle gevallen deponeert de mot,al fladderend boven de grond tussen de plantjes,altijd één eitje per keer.
– na de regelmatige contacten met de nederlandse pioenrozenteler,waar dit jaar meer dan de helft van de planten dood waren tgv de SWB-larven op een tijdspanne van 1 of 2 seizoenen.tonen aan dat er absoluut nog geen oplossing beschikbaar is of
zal zijn op de markt.De firma’s die chemische producten ontwikkelen vinden de kostprijs van de ontwikkeling te groot vergeleken met de winst die ze met de verkoop kunnen maken(amper 600 hectare pioenroosteelt in Nederland)l
Typisch komt het feit terug dat enkel telers in niet-zandgrond last hebben van de SWB.Dit is bij ons,belgische hobbytelers,ook geconstateerd voor de slateelten in onze groentetuin.
– voor wie,in slateelt, te maken heeft met de SWB-plaag,is er maar één enkele methode om de teelt tot een goed einde te brengen en dat is :ALLES S’NACHTS AFDEKKEN.
Ikzelf voorzag,het dagelijks afdekken, voor 2012,als enige test teneinde de efficientie van afdekken hiervan te bewijzen.Ook zelf gekweekte plantjes worden elke nacht afgedekt…
-een kraag met mulch aanbrengen aan elke plant zal,mijn inziens,niets oplossen.De eitjes zijn extreem lang bewaarbaar.Testen in UK toonden,na 6 maanden bewaring bij 5°C,aan dat een bevrucht eitje nog steeds uitbroedde bij het optrekken van de temperatuur.Bij mijn gronddoekteelt werden evengoed en evenveel aantastingen van de SWB geconstateerd.Eitjes die in jonge slabedden,door schoffelen,in de bovengrond terecht komen zullen evengoed uitbroeden.
Conclusie: Slechts één oplossing om ,preventief de plaag te vermijden is het AFDEKKEN s’nachts van alle kweek-en teeltbedden!!
De standpunten,gevolg van veelvuldige testen en aantastingen door de SWB,zijn nog steeds ongewijzigd,zoals te lezen in de 3 verschillende SWB-artikels.
Punt 7 in het artikel http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/de-slawortelboorder-bevindingen-conclusies-en-aanbevelingen-na-twee-jaar-intensieve-opvolging/ is op een aantal punten belangrijk om te lezen.
Met vriendelijke groeten,
Herman
Beste lezer,
De larve waar sprake van is, betreft m.i. die van de slawortelboorder.
Ik heb hem weten op te sporen na een plotseling optredende verwelking van een jong slaplantje, dat ik enkele weken eerder had aangeplant. De
beschrijving klopt volledig: een roodbruin kopje op een bleekgeellijfje, met bruine, gepaarde spikkeltjes erop. Door het uitgeplante slaplantje heen was een hol gangetje gevreten, van onder tot boven.
Vlak onder het perspotje (ik had voor een vroeg kropje sla enkele biologische plantjes gekocht) zat het kreng, tamelijk beweeglijk toen
ik het uit de aarde tilde.
Frappant dat dit beestje alleen lijkt voor te komen bij voorkweek in perspotjes. In de volle grond gezaaide sla heeft bij mij tot nu toe
nooit geleid tot de aanwezigheid van deze larve.
Preventief zou men kunnen denken aan het opzetten van insectengaas (tegen de vlinder/mot), als het af te dekken perceel tenminste niet te groot is: insectengaas is erg duur.
Mijn locatie: volkstuinperceel in ‘s-Hertogenbosch.
Groet, Maurits
Geachte Lezers,
Als noord hollandse pioenenteler ben ik ook al jaren getreiterd door de SWB het is bij ons in noord holland dan ook een ware plaag. Hierbij heb ik dan ook enige vragen en zal mijn bevindingen en wetenswaardigheden met u delen.
De SWB is het gehele jaar aanwezig en overleefd alle seizoenen. Als het eenmaal maart is komt de rups naar boven om alvast een gaatje in de grond te maken waardoor zij na ongeveer 2-4 weken zich opnieuw naar boven werkt om zich dan te verpoppen tot vlinder en daarna zijn duizenden eitjes uit te strooien over opnieuw jouw product.
Nu daar zit volgens mij een kans om een eerste bestrijding uit te voeren omdat de vlinder ze op het gewas strooit. Er moet dus iets zijn om de eitjes te verdelgen?? wie kan mij hier meer over vertellen?
Tien jaar geleden heb ik via een bioloog iut texel een product geleverd gekregen die ik over de pioenrozen kon verspuiten in al die jaren geen last gehad van de SWB! Doordat ik die jaren geen last had van de SWB heb ik de beste man een aantal jaren niet meer gevraagd om middel te leveren. Toen de problemen groter werden heb ik weer kontact gezocht maar de beste man bleek te zijn overleden. Bij navraag bij de nabestaande bleek er niets van zijn extract te zijn opgeschreven en heeft het geheim dus meegenomen in zijn graf. Je kunt het geloven of niet maar hij haalde iets uit de natuur van een aantal plantjes maakte daar een extract van die je dan kon verspuiten. Mijn vraag is nu welke planten zijn giftig of heeft de SWB een hekel aan. Ik heb het gezien als voorbeeld dat wij een schoteltje met opgeloste temik hadden en daarnaast een schoteltje met zijn extract waarin wij een rups plaatsten in de temik na een uur nog geen dooding maar in het schoteltje met zijn middel was deSWB binnen een minuut dood!!!
Inmiddels hebben wij dit jaar het biologische middel rijstekorrel bio 10-20 of zoiets gestrooid onder werkelijk super omstandigheden maar naar mijn bescheiden mening is mijn knip leeg en weinig resultaat. Dan zie ik meer in botanigard alhoewel je dit middel ook onder super omstandigheden moet verspuiten.
Is er dan ook iemand die mij iets meer kan vertellen wat de aardsvijanden van de SWB zijn of wwar rupsen zoals de SWB niet tegen kunnen? later volgt meer info en ervaring.
Beste Wim,
Hierbij een aantal bemerkingen nav uw reactie en de opgestuurde foto van de larve.
1)Het betreft hier geenszins een larve van de SWB-mot maar allicht één van de larven van de familie der engerlingen zoals te vinden op de link http://www.biocontrole.nl/website/biocontrole.nsf/0/3B08EA4837E2A14FC12571BC0045731C
2)De larven van de SWB verplaatst zich bovengronds
naar aangrenzende slaplanten of bedden.Ook aardbeienplanten en tal van andere planten zijn geliefd maar uiteindelijk zijn de slasoorten hun favoriete waardplant.
3)De foto van de korven zijn ok als ze bedekt zijn met met fijnmazig gaas(bvb insectengaas of horrengaas) op de volledige omtrek,dus zowel zijkant als bovenkant en als de zijkanten van de korven goed in de grond ingedrukt zijn.
Dit soort van afdekking kan dan zowel overdag als s’nachts ter plaatse blijven aangezien er voldoende licht op de sla valt.
Andere wijzen van afdekking die geen of te weinig licht doorlaten gedurende de dag zijn dan wel nuttig voor s’nachts maar dienen dan telkens verwijderd te worden s’morgens.
Schaduwdoek is daar een goed voorbeeld van en is,in Belgie althans,verkrijgbaar in verschillende breedtes op rol, in tuincentra of bloemisten-vakhandels.Het is een kunststof weefsel dat nog een bepaalde hoeveelheid licht doorlaat en ideaal is om,na inplanten van de sla,gedurende een drietal dagen de sla in de groei te krijgen tijdens zonnige periodes.Er bestaan versies van 65% en 80% lichtdoorlaatbaarheid.Ikzelf verkies de 80% versie.
Naast bescherming tegen de zon is schaduwdoek ,door zijn zijn dichte weving,dan weer nuttig om s’nachts af te dekken tegen de SWB-mot.
Afdekking is blijkbaar in onze streken nodig in de periode vanaf april tot 15 juli zoals mijn testen van de laatste 3 jaar aantoonden.
Indien er nog bijkomende vragen moesten zijn,aarzel niet om ze te stellen in een bijkomende reactie.
Met vriendelijke groeten,
Herman De Moor
Beste Herman, Luc, Tuinmannen en Tuinvrouwen
Een aantal weken geleden kwam ik deze correspondentie over de slawortelboorder tegen. In 2009, 2010 en dit jaar heb ik de nodige slaplanten verloren. Natuurlijk wel onder de plant gegraven maar in de meeste gevallen natuurlijk niet diep genoeg. Na het zien van de foto’s realiseerde ik mij dat ik de slawortelboorder wel een paar keer heb gezien.
Na het doorlezen van de 3 artikelen wil ik in 2012 de volgende maatregelen uitproberen.
De gazen korven die al een aantal jaren voor bescherming van de aardbeien worden gebruikt hebben gaas met een diameter van 25 mm (kwartjesgaas). Van deze wil ik de schuine zijkant voorzien van insectengaas of horrengaas. Eventueel deze winter een aantal korven bij maken en voorzien van gaas met een diameter van 15 mm (dubbeltjesgaas) en voorzien van insectengaas of horrengaas. Deze korven wil ik ook op het zaaibed plaatsen. Zowel op het zaaibed al op het plantbed kunnen deze dag en nacht blijven staan met de rand in de grond gedrukt. Er is een foto van de korven bijgevoegd. Verder wil ik een aantal lokplanten zetten om de larven uit te graven. Hierna de uitgegraven wortels waar zich larven op bevinden met een gasbrander bewerken om er zeker van te zijn dat ook de kleinste larven uitgeroeid worden.
Er wordt in de artikelen over schaduwdoek geschreven kan iemand mij aangeven wat dit is en hoe het gebruikt wordt?
Kan de larve zich ondergronds verplaatsen?
Op 13 oktober jl. heb ik een stuk grasland omgespit om bij mijn groentetuin aan te trekken. Hierbij trof ik op ca. 10 tot 15 cm onder het maaiveld een aantal grote en kleine larven aan. Ter geruststelling van de lezers de opgespoorde larven heb ik vakkundig een enkele reis naar de slawortelboorderlarvenhemel gegeven maar volgens mij zijn er nog voldoende vretertjes over die het leven van mij en mijn sla in 2012 nog lastig kunnen maken. Ik vraag mij af hoe deze larven zo ver komen. Ze moeten zich dan wel ondergronds kunnen verplaatsen. Is dan alleen afdekken met grofmazig gaas of netten wel voldoende. Kan het niet zo zijn dat na het uitkomen van de larve-eieren de kleine larven zich ook ondergronds een weg vinden naar de slaplanten? Dus onder de rand van mijn korven.
De laatste slaplanten heb ik uitgepoot op 20 augustus jl. Tot op dit moment geen schade. In verband met de nachtvorst ga ik er vanuit dat we 23 oktober de laatste (kleine) kroppen geoogst hebben
Rest mij u te complimenteren met de wijze waarop dit probleem wordt aangepakt, klasse.
Groetend,
Wim
Ps. ik heb een foto van een slawortelboorder en een foto van de hierboven beschreven korf naar lezersbijdrage@plantaardig.com verzonden
Beste vrienden,
Onderstaande reactie is grotendeels een herhaling van een eerder geplaatste reactie op datum van 31 juli 2011(zie hierboven) en dezelfde oproep is ondertussen ook geplaatst in de 2 andere SWB-artikels
Om de slawortelboorderplaag dit jaar nog beter te kunnen omschrijven werd in het 3de artikel(‘De slawortelboorder: bevindingen, conclusies en aanbevelingen na twee jaar intensieve opvolging’ ) een oproep gedaan aan de lezers(31/07/2011),die reageerden in de reactiebox van dit artikel.
Omdat ondertussen de reactieboxen van de twee eerste artikels gesloten waren,werden de lezers die daarin reageerden,niet uitgenodigd tot een reactie en werden eigenlijk niet alle betrokken lezers bereikt.
Daarom werden vandaag de reactieboxen(onderaan de artikels) van ALLE SWB-artikels opnieuw door Luc Dedeene heropend en wordt hierbij een nieuwe oproep tot medewerking hernomen in alle artikels.
Waarover gaat het? :
In internet literatuur vond ik sporadisch dat de SWB-mot ook nog vluchten uitvoerde in aug-sept.
Via de lezers-enquete(resultaten zijn te vinden in het 3de artikel) signaleerden een aantal lezers ook dat zij ook de larven opmerkten in augustus en/of september.
Omdat engerlingen,taxuskevers,aardwormen,,,regelmatig aanzien worden als larven van de SWB en er ons bovendien tot op heden nooit foto’s van de aug-sept vondsten toegezonden werden hebben wij nog steeds onze twijfels of er vluchten van de SWB-mot in onze streken gebeuren.Het resultaat van deze oproep zal,tesamen met mijn eigen bevindingen bepalen of er nood aan slabed-afdekking is in de aug-sept periode
Op de volgende link http://waarneming.nl/soort/view/9606?from=2011-03-01&to=2011-08-24&species=soort+9606&prov=0&maand=0&os=0&prov_wg=0&page=2 kan opgevolgd worden wanneer de SWB gespot werd
in Nederland.Voor de periode april-juni 2011 was de eerste goedgekeurde foto op 29/04/2011 en de laatste van juni op 08/06/2011.
Slechts één waarneming met foto volgde nog op 20/08/2011 maar ikzelf zou deze vondst eerder beschouwen als een oranjewortelboorder en niet als een SWB-mot.
Dit jaar waren,gezien het vroege zachte weer na de winter,de verpoppingen van de SWB een gans stuk vroeger dan op andere jaren.
.
Hoe weet je nu of een gesneuvelde sla in de aug-september-periode het gevolg is van een SWB-vlucht van diezelfde periode?
Heel eenvoudig:
1)De aangetaste sla moet “uitgeboord zijn” in de stengel vlak onder het aardoppervlak.
2)De larve moet,door uitgraven van het sla-wortelstelsel,effectief gevonden worden zoniet is er onzekerheid omtrent de oorzaak van de aantasting.
2)De larve moet nog relatief klein zijn,zoniet is de aantasting mogelijks het gevolg van een mei-juni vlucht.De larven(die overleven tot de volgende lente en dan verpoppen) van de mei-juni vluchten verhuizen,bij gebrek aan voldoende eten(wortelstelsels) naar andere sla en/of slabedden zodat een reeds grotere larve van de mei-juni vluchten ook nog kan ontdekt worden in aug-sept.
Wat verwachten we nu van de lezers?
Signaleer,via een email naar lezersbijdrage@plantaardig.com ons uw vondsten van de aug-sept-october periode.
Voeg aub in de emailzone,voorzien voor het”Onderwerp”,het codewoord SWB2 toe.Zodoende komt uw email terzelfdertijd bij Luc Dedeene en in mijn persoonlijke email postbox terecht.
Beschrijf bondig(speciaal de grootte) de larve en de omstandigheden van de vondst(grondsoort,zaaibed,plantbed,welke slasoort,andijvie,zaai-en/of planttijd,,) en stuur in uw email foto’s van larve en eventueel ook van het aangetaste deel van de gesneuvelde plant.
—> Foto’s zijn voor mij absoluut nodig om de juiste diagnose te kunnen stellen <—
We hopen,dank zij uw reacties of gebrek aan reacties,de goede besluiten te kunnen trekken.Hierbij zal moeten rekening gehouden worden met de huidige "kwakkelzomer" die de leefbaarheid van de mot zou kunnen beinvloeden….
Bij voorbaat,mijn hartelijke dank voor elke reactie.
Met vriendelijke groeten,
Herman De Moor
Heb ooit in een reactie gelezen: strooi wat “‘ knolvoetvrij” in het plantgaat. Na meerdere jaren last van de slabworteloorder nu al 2 jaar alle sla perfect. Toch vindl ik soms de slawortelboorder in de aarde. Maar de slawortels lust hij blijkbaar niet meer.
Verleden jaar voor het eerst swb gehad (4 op de 5 gevonden en gedood);
dit jaar niets tot 13augustus : de swb vond ik toevallig BOVEN de grond naast een pasgeplante radiccio.
Einde winter vond ik bij het bewerken van de grond om de 2 minuten een ritnaald (lekker voor de kippen). Later : niets tot 15 augustus (enkele jonge wormpjes gevonden bij aardappelrooi).
Anderzijds heb ik duizenden … gele 1000poten (wit wanneer nog klein) in alle delen van de moestuin.
Beste vrienden lezers,
Alvast mijn dank aan wie bovenstaande oproep beantwoorde.Allicht zijn er nog een belangrijk aantal lezers in verlof en ook van hen is een reactie in de komende dagen en/of weken zeer welkom.
De literatuur vermeldt ,naast mei-juni,SWB-mot vluchten in aug-sept,
Omdat we absolute zekerheid willen omtrent het optreden van de SWB-mot in augustus en september volgt hier een speciaal verzoek.
Kan iedereen die beschikt over een digitale camera en de larve opmerkt ons
via een email naar lezersbijdrage@plantaardig.com een foto opsturen?
Niettegenstaande het risico heb ik,sinds 15 juli,ALLE slabedden in mijn tuin onbeschermd gelaten tijdens de nacht en wacht nu op resultaat.
Het eindresultaat zal ons toelaten te bepalen tijdens welke periode(s) het afdekken van slabedden overbodig is.
Nogmaals onze dank voor de medewerking.
Met vriendelijke SWB-groeten,
Herman De Moor
hallo bedankt voor de goede uitleg over de slawortelboorder , ik zelf heb er nog niet zoveel last van bij mijn slaplanten ,maar mischien wel bij onze koolsoortendenk ik,
Dit jaar (2011( voor het eerst 9 slaplanten in onze Lössgrond in Voeren (Remersdaal-België) gezet. Na een goede eerste ontwikkeling bwerd de een na de andere krop aangetast aan de wortel. Na de vierde aangetsate krop goed gezocht en daar drie maal de rups van de slawortelboorder aangetroffen. We zijn blij met uw artikel omdat we nu de rups herkennen en weten wat de oorzaak is.
beste .
een kleine rechtzetting .
die aard wormen zijn wel degelijk aardrupsen sorry voor de missing.
groetjes.
fil.
de rups bevond zich wel een 5cm diep onder de grond..
Beste Herman .
dit jaar (tot hiertoe)nog geen last vande slawortelboorder.
vorig jaar een paar kroppen maar ook niet om te spreken van veel schade.
dit jaar wel een beetje last van aardwormen die de prei net boven de grond afvreten.
ik wist niet wat er gaande was in mijn prei tot ik wat grond rond de preiplant verwijderde ,en vond zo de aardworm onder de grond.
met vriedelijke groeten.
fil.
Vorig jaar zijn enkele slaplanten aangetast. Dit jaar zijn er 5 planten verloren gegaan, alle voor half juni. Enkele keren heb ik de slawortelboorder gevonden. Op dit moment is er geen probleem meer (Plaats:Lievelde)
Wim
SWB2
twee jaar geleden hadden wij veel last van slawortelboorder, zoveel mogelijk de rupsen opgegraven en verwijderd, verleden jaar hadden wij er nog enkele, en dit jaar hebben wij er helemaal geen last meer van, enkel een paar emelten.
Onze sla wordt ter plaatse gezaaid en uitgedund maar ook in rijen aangeplant.
twee jaar geleden hadden wij het meeste last bij de sla die dichtst bij ons grasveld stond, wij planten ze nu verder op ons perceel, is dit de reden of doordat wij zoveel mogelijk rupsen elemineren???
Deerlijk – West-Vlaanderen
groetjes,
Mia.
Dit jaar 2011, in tegenstelling tot 2010, geen last gehad van de SWB in de sla. Planten voorgezaaid in potgrond (perspotjes) en toen in dee volle grond op zo’n 1.5 meter afstand van vorig jaar. (20 kroppen gezet)
Borger-Odoorn,
groetjes,
Rita
Vorig jaar zijn er een aantal kroppen sla plotseling verslenst, maar heb niet naar de oorzaak gezocht. Dit jaar had ik in de lente 1 mislukte slaplant in de serre , en van diezelfde uitplant in de tuin zijn er toen 3 slaplanten kapot gegaan. Heb gezocht in de grond en telkens een slawortelboorder terug gevonden. Alle overige kroppen, zo’n 30 -tal, ook de bijna volgroeide kroppen die nu in de tuin staan zien er mooi gezond uit.
Ik woon in Herselt.
Groetjes
Hilde
In Noord-Groningen nog nooit (30 jaar) last van gehad!
m vr gr,
Jan
In 3 kroppen heb ik afgelopen junimaand DE appelboorder gehad. Daarna bij andere zaai van sla heb ik bieslook gesnipperd en goudsbloemblaadjes gesnipperd. Tot nu toe geen probleem ondervonden eventuele slakken houden hier ook niet van.
Succes!
Ik zaai al jaren goudsbloemen langs alle bedden in mijn moestuin met het idee dat ik veel “vieze” beestjes weg houd.
Is dat een idee? Het is allicht het proberen waard en het staat zo feestelijk.
Ze zaaien zichzelf ieder jaar uit. Je moet ze alleen maar een beetje in bedwang houden. Succes er mee!
Beste lezer,
Dat 2011, na de ervaring van de vorige jaren, een probleemloos slawortelboorder-jaar zou worden, bleek een mooie droom te zijn.
Niettegenstaande in 2010, op ALLE aangetaste slakroppen, de larven telkens gevonden en vernietigd werden en dus niet meer in de lente van 2011 zouden terugkomen als mot, heeft dit niet verhindert dat bij een eerste 2011 slabed (13 zelfgekweekte slaplantjes geplant op 11/04 in vollegrond -onafgedekt-) reeds tussen 19/04 en 22/04 ALLE kroppen verloren gingen. Bij elke plant werd de larve gevonden.
Bovendien waren gelijkaardige slaplantjes uitgeplant in de koude bak en daar ook gingen er een aantal al snel na het planten verloren.
De motten moeten dus ’s nachts, via de geopende ramen van de kas (deuren waren gesloten) hun eitjes gaan leggen zijn in de slapotjes zelf.
Op een zaaibed sneuvelde later één, nog zeer klein slaplantje, en vond ik de larve in de grond.
Eén zelfgekweekt slaplantje in pot sneuvelde en terug vond ik de larve van de slawortelboorder in het wortelstelsel binnenin het potje.
Vanaf dan zijn alle zaai- en plantteelten ’s nachts afgedekt geweest met schaduwdoek en is er geen enkele aantasting meer geweest.
Ook het plantgoed, zelfs in de kas, werd ’s nachts afgedekt…
Ondertussen is er regelmatige uitwisseling van informatie met Victor K., een belangrijke pioenroosteeltkweker in Nederland,die door
de slawortelboorder elk jaar opnieuw belangrijke oogstverliezen en dode planten
heeft op zijn bedrijf. Op het einde van 2011 wensen wij het artikel van de SWB aan te vullen met een resumé van alle belangrijke laatste bevindingen.
Daarom wordt er ook dit jaar, op alle lezers die met zekerheid te maken hadden met de slawortelboorderplaag, beroep gedaan om hun ervaringen mee te delen.
Voor korte reacties kan u dit doen door te reageren in de reactiebox van dit artikel maar wie meer details(en eventueel foto’s) wenst te geven kan gerust via een email naar lezersbijdrage@plantaardig.com
zijn verhaal kwijt. Vergeet evenwel niet in de email zone, voorzien voor het “onderwerp”, het codewoord SWB2 toe te voegen.
Met vriendelijke SWB-groeten,
Herman De Moor
van af maand mei veel sla staan pas 1 sla border tegen gekomen tuin in de hoeksewaard, ikheb wel veel koper wormen in de aardappelen al veel gevangen oude zachte aardappelen echt veel!!! kan ze niet allemaal vangen vroegen aardappelen frieslanders gedolven zaten gaatjes in dan weetje het wel gr cor
ook wormen in de aardappelen
Ik heb reeds een tiental jaren last van de slawortelboorder. Dit bleef steeds beperkt tot een tweetal slaplantjes per zaaisel. Dit jaar heb tot de maand mei enkele plantjes verloren; nadien niets meer. De slaplanten werden niet afgedekt, behalve de zeer vroege die onder glas stonden.
Mijn tuin ligt in Belgisch Limburg op zware grond.
Groetjes
Zou die slawortelboorden ook actief kunnen zijn in aardappelen daar
ik aardappels heb met gaatjes in of zou het kunnen zijn van slakken.
dat hat ik ook in de sla
Beste Kees,
graag sluit ik mij aan bij wat Herman geschreven heeft. De larven zijn met absolute zekerheid afkomstig van de slawortelboorder. Voor alle duidelijkheid heb ik bovenaan het artikel de foto’s van de vlinder en van de rups nog eens aangebracht uit eerdere artikels .
De larve van een vlinder is een rups, de larve van een kever is totaal anders van anatomie. Op deze tekening vind je de kenmerken van een rups, die volledig overeenstemmen met deze van de gevonden slawortelboorders.
Luc Dedeene
Beste mensen ik ben professioneel kweker van o.a. pioenrozen en wij hebben veel ervaring met slawortelboorder.
Wat hier besproken wordt is zeker geen slawortelboorder, deze laat zich niet tegenhouden door een grofmazig net.
De vlinder vliegt ’s nachts over het gewas en laat zijn eitjes gewoon in de vlucht vallen, deze zijn rond en eerst wit maar verkleuren snel naar zwart en rollen van het gewas af naar de grond.
De rupsjes die uitkomen gaan naar de wortels toe en vreten daaraan, bij de dikkere wortels overwinteren ze in het hart van de wortel.
In het voorjaar zo rond begin mei zie je kleine rechte tunneltjes in de grond waar na het uitvliegen van de vlinder het pophuidje uitsteekt.
De tot nog toe beste bestrijding is met kippen en de pathogene schimmel beauveria bassiana bekend als Botanigard. Afgaande op de foto’s zeg ik dat het hier gaat om larven van de taxuskever en die zijn prima te bestrijden met aaltjes o.a. Larvanem van Koppert.
Succes, Kees Entius
Beste Kees,
Dank voor uw reactie. Luc Dedeene en ikzelf kunnen, na beraad, jouw diagnose ivm de taxuskever alleen maar tegenspreken.
Eerst en vooral melden dat wij, sinds december 2010, nuttige informatie en vragen uitwisselen met een collega (Victor K.,nederlands professionele pioenrooskweker) van jou die, na grondige lezing van mijn artikels en bekijken van de foto’s, wel degelijk overtuigd was dat het hier om een SWB ging en geen andere soort larve.
De communicatie met die collega van jou gebeurde, uitzonderlijk, tot op heden, rechtstreeks via email (dus niet via de lezer-reactiebox in mijn artikels). De uiteindelijke bedoeling was, eens we bijkomende, juiste conclusies hadden verzameld, deze toe te voegen aan onze artikels.
Het bestaan, leefwijze, de lopende testen ter bestrijding van de SWB in pioenroosteelt is ons dus weldegelijk bekend. Ondertussen blijkt uit de communicatie van Vic K. dat er nog geen echt goede bestrijding van de
SWB in de pioenrooskweek op punt staat. De brave man trekt zich de haren uit het hoofd omwille van productieverlies tgv de SWB en overwoog zelfs van zijn bedrijf te verplaatsen naar een andere locatie met zandachtige grond waar de SWB blijkbaar veel minder aanwezig zou zijn.
Wat nu uw eigen diagnose betreft:
Die blijkt eerder gebaseerd te zijn op één foto in het laatste artikel waar de SWB-larve, lichtjes opgerold (vergelijkbaar met de taxuskever-larve), tesamen met een uitgeboorde slakrop te zien is.
De SWB-larve heeft inderdaad,wanneer ze opgeschrikt wordt, de reactie om zich op te rollen (tot een klein rolletje eventueel).
De larven van de taxuskever zijn, zoals talrijke internet-artikels en foto’s aanduiden,qua uiterlijk, totaal verschillend van de SWB-larve.
De taxuskever-larve bereikt maximum 8-10 mm lengte;goed ontwikkelde SWB-larven die ik opgroef bereikten meer dan 2,5 cm lengte en waren dunner in diameter dan die van de taxuskever.
En hier had ik het nog maar enkel over het uitzicht van beide larven! Het leven(ontwikkeling+timing) van kever en larven zijn eveneens grondig verschillend…
Bovendien zal de taxuskever zich concentreren op doorlevende planten(beginnend met het aanvreten van het gebladerte) zoals sedum,aardbeien en dus ook taxus en zeker niet op slasoorten.
Hierbij de link van één van de sites waar je iets kan opsteken van de taxuskever-larve-bestrijding http://www.biocontrole.nl/website/biocontrole.nsf/0/1AE5ADC99A324783C12571BC0045B8DF
Ik kan u dus alleen maar aanraden om de drie SWB-artikels(+ de reacties van onze lezers), tesamen met het beperkte aantal gepubliceerde foto’s(slechts een deel van mijn foto-stock) eens grondig opnieuw door te nemen. Er is in de artikels(+ de reacties op lezer-reacties) voldoende benadrukt van verschillende foto’s te bekijken teneinde een correcte diagnose te stellen.
De allereerste diagnose (zie het eerste artikel) gebeurde bovendien door een specialiste terzake (Mevr Sylvia Hellingman van de de firma biocontrole (http://www.biocontrole.nl) .
Ook via google-afbeeldingen zul je beter inzicht krijgen omtrent de grote verschillen tussen beide larven.
Uw opmerking omtrent het gebruik van een hooggeplaatst vogelnet moet ik ten stelligste tegenspreken.
Twee jaar op rij heb ik dit fenomeen geconstateerd in mijn koude bak met talrijke slabedden en nooit enige SWB-aantasting gehad gedurende gans het jaar.
Kortom als conclusie kan ik alleen maar veronderstellen dat uw reactie,voor wat de SWB-aantastingen in de slateelt betreft, op een aantal punten niet vergelijkbaar is met uw pioenroosteelt.
Dat is ook de reden waarom de communicatie met uw collega,Victor K,uitdrukkelijk not nu toe enkel via email gebeurde. Onze artikels dienen tenslotte zo kwaliteitsvol te zijn voor de talrijke lezers.
Ik wens de lezers niet in verwarring te brengen door ongefundeerde en/of voortijdige conclusies.
Terwijl ik ervan overtuigd ben dat uw reactie goed bedoeld is,zou ik het op prijs stellen ook met u SWB-ervaringen uit de pioenrozenteelt uit te wisselen maar dan wel via email.
Ook mag je steeds informatie,artikels,gemaakte foto’s, opsturen naar lezersbijdrage@plantaardig.com zodat we de puzzel kunnen vervolledigen.
Met vriendelijke groeten,
Herman De Moor
Ben op het moment aan het spitten in mijn volkstuin(zandgrond).
Ik heb in het najaar andijnie gezet deels als groenbemesting.
Tot mijn verbazing vind ik nu nog larven van de slawortelboorder in de grond.
Dus deze gaan ook van de vorst niet dood.
M.v.g.
Ger
Beste Ger,
Dank voor jouw reactie.
Eerst en vooral neem ik aan dat de vondsten weldegelijk SWB’s zijn.
Het is volledig normaal dat je nu nog (levende?) larven vindt bij het omspitten.Deze larven gaan vlak na de winter verpoppen en in de lente te voorschijn komen als nieuwe SWB-motten,die zich op hun beurt gaan voortplanten.Ze overleven inderdaad perfect het winterweer.
Indien de SWB-mot in jouw andijvie-groenbemestingsteelt in het najaar nog eitjes gedeponeerd heeft,is het volledig normaal dat de larven,die eruit komen zich tot de volgende lente kunnen tegoed doen aan de vele malse wortelstelsels van de andijvie-groenbemesting.
Ikzelf zorg ervoor dat,naast afdekken van de bedden(s’nachts) van de teeltbedden(zodat het deponeren van de eitjes onmogelijk wordt),er ook voor dat alle wortelstelsels van gerooide slasoorten uitgegraven zijn zodat er minimale kans is dat er nog larven in de grond overblijven in de winter.
Anderzijds tracht ik vlak voor de winter de tuin zo onkruidvrij te maken want ook wortelstelsels van alle mogelijke onkruid is voedsel voor de SWB-larve.
Meteen kunnen we,in het kader van de volkstuintjes,de problematiek aanhalen van infecties die zich,via een collega-buur-hobbytuinder,naast jouw perceel,zich op termijn kunnen uitbreiden naar alle perceeltjes.
Het volstaat dat een of meerdere hobbytuinders,de SWB gewoon haar gang laten gaan.Dit zou een gigantisch probleem (kunnen) worden…
Of de gevonden larven,gezien je aangeeft dat je teelt op zandgrond, daadwerkelijk zal aanleiding geven tot de geboorte van een mot is nog een vraag.In zandgrond bestaat nog steeds het vermoeden dat de SWB-larve daar minder kans zou hebben om met succes te verpoppen tot een nieuw vlindermot.Hopelijk krijgen we hierover nog meer zekerheid…
Zoals verwacht,heb ik toch enkele eenvoudige vraagjes:
– wanneer was ongeveer de zaaitijd van het andijviebed in het najaar?
– was er voor de winter SWB-larve reeds aantasting waar te nemen ?
– zijn de zopas uitgegraven larven nog echt levend of waren ze reeds aan het verpoppen?
– op welke diepte werden ze opgegraven?
Als je,naast de gestelde vraagjes,nog andere bedenkingen en/of bevindingen kan meedelen,dan zou ik dit zeer apprecieren.
Met hartelijke dank voor een reactie.
Met vriendelijke groeten,
Herman De Moor
Beste Ger,
Ik kom nog eventjes terug bij jou
Het het herlezen van de reacties in dit artikel bleek dat ik in mijn (bovenstaand) antwoord op jouw reactie,nog een paar vraagjes gesteld had waarop,tot op heden,nog geen antwoordje gekomen was.
Zie je kans om mij hierop toch nog een antwoordje te formuleren?Alle weetjes maken de SWB-puzzel completer…
Met dank voor een kleine reactie,
Vriendelijke groeten,
Herman De Moor
Dag Luc en Herman,
Ter aanvulling van de artikelen heb ik net via mij werk even in de wetenschappelijke journal database gekeken. De slawortelboorder komt daarin regelmatig terug, helaas vooral in wat verouderde literatuur.
2 interessante wetenschappelijke artikelen over de wortelboorder zelf:
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1365-3059.1960.tb01161.x/abstract
http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=2581712
Verder komt de swb terug in meer artikelen maar niet als hoofdsubject. (zijn wel de moeite waard om te lezen)
Mogelijk kunnen de genoemde artikelen en de overige vermeldingen van de swb in de wetenschappelijke literatuur jullie overige vragen beantwoorden. Maar misschien hebben jullie ze al gebruikt?
Mocht luc niet via zijn werk aan de journals kunnen komen dan kan ik ze toezenden.
Beste Jorg (?)
Ik kan niet via mijn werk aan deze artikels raken, dus uw aanbod wordt in dank aanvaard. Je kan ze opsturen naar lezersbijdrage@plantaardig.com waarna ik ze zal bezorgen aan Herman. Herman zal er alleszins mee in zijn nopjes zijn…
Herman kennende wil hij het onderwerp uitspitten tot op de bodem en deze artikels kunnen alvast een flinke spadesteek helpen.
Hartelijk dank!
groetjes
Luc
Luc, ik stuur je ze morgen op.
hallo,heb nog geen last gehad van de slawortelboorder,misschien door de grond soort, we zitten op zand(geest)grond, aan de kust in egmond, heb met spitten 3 emelten? gevonden, en verwijderd. wat is het bestrijdings middel, conserve? , kan ik dat ook in holland kopen?, voor de kool plantan!, grt jan walta
Dag Jan,
In België is het middel Conserve erkend voor amateurgebruik. Het middel Tracer, dat gelijkaardig is, maar meer geconcentreerd, is voor professioneel gebruik. Beide middelen zijn in België zelfs toegelaten in de Biologische teeltwijze.
Zowel Tracer als Conserve zijn in Nederland ook te koop, maar enkel voor professioneel gebruik. Dus zal de hobbytuinder in Nederland niet over het middel kunnen beschikken.
groetjes
Luc