Spruitgroenten
#De basis voor een goede spruitzadenteelt In veel oosterse gerechten verwerkt men kiemplantjes van peulvruchten, granen en enkele bladgroenten. Ze staan bekend als een delicatesse en worden ook als toekruid gebruikt in salades, snacks en soepen of bij warme schotels. Spruitgroenten zijn erg gezond, want ze bezitten heel wat voedingsstoffen Spruitzaden vragen, voordat ze gegeten worden, een minimum aan voorbereiding en zijn in de keuken op allerlei manieren te gebruiken. Gemengde salades worden lekker knapperig; soepen, stoofpotten en allerlei Chinese gerechten varen er wel bij. Taugé (Phaseolus aureus), ook wel bekend als katjang idjoe, vormt de basis van veel oosterse gerechten en is de meest bekende van de spruitzaden. Sterkers, die door veel kinderen gekweekt wordt, is nog zo'n bekende, eetbare soort spruitzaad. In feite zijn de spruitzaden van de meeste groenten en granen eetbaar en het is opmerkelijk hoe zulke onrijpe planten, die toch slechts een paar dagen oud en zonder aarde gekweekt zijn, zulke specifieke smaken kunnen ontwikkelen. Slechts één of twee spruiten, met name van tomaten en aardappels, zijn schadelijk.. Zaden voor spruitgroente zijn te koop bij kwekerijen, grote tuincentra en Chinese en ecologische of 'groene' winkels. Controleer altijd van tevoren goed of de zaden werkelijk bestemd zijn voor spruitgroente, want zaden die bestemd zijn voor uitzaai buiten zijn vaak behandeld met kiemremmende of schimmeldodende middelen. De basis voor een goede spruitzadenteelt
Kiemen in schalen
Ontspruiten in een pot
Zet de pot op zijn kant in een grote schaal en til hem een beetje op om het teveel aan water eruit te laten lopen. Zet de schaal in het donker tot de zaden gaan uitlopen. Voor groene scheuten worden de scheuten in de zon gezet. Zowel voor als na het ontkiemen moet u de zaden één of twee keer per dag spoelen door de pot voor de helft met water te vullen en de zaden voorzichtig te spoelen. Laat het water door de stof weglopen. Om de zaden te ,oogsten' trekt u de scheuten simpelweg uit zodra ze groot genoeg zijn. Het gebruik van een pot is een eenvoudig alternatief voor spruitzaden in een bak of een speciale set. Leg een laagje geweekte zaden op de bodem van de pot, sluit de pot met een doekje en doe er elastiek omheen.
De zaden hebben voor het kiemen vocht en warmte nodig: de meeste kiemen goed bij 15 tot 20 °C paardenbonen en erwten bij 12 tot 15 °C sojabonen bij 20 tot 25 OC en adzukibonen bij 30 'C. Te veel vocht en een te hoge temperatuur echter gemakkelijk tot schimmelen. Gebruik alleen volkomen schone bakken en potten en spoel de zaden regelmatig.
PeulvruchtenTaugé (Phaseolus radiatus en P.mungo) (katjang idjo, mungoboon, groene soja, loempiaboon): Een kleine, kogelvormige boon uit Zuid-Azië, meestal groen van kleur.Te kweken in jampot of schaal; driemaal daags spoelen; eetbaar na 4 tot 5 dagen; spruitgroente 3 tot 8 cm. Sojaboon (Glycine max): Deze boon stamt uit Oost-Azië, maar wordt om de eiwitrijke zaden in volgroeide peulen haast overal ter wereld geteeld. Het is een kleine, ovale boon waarvan de kiemen een notensmaak hebben. Te kweken in jampot of schaal; kiemtemperatuur 20-25 °C; driemaal daags spoelen; eetbaar na 4 tot 6 dagen; spruitlengte 3 tot 6 cm. Adzukiboon (Phaseolus angularis) (rode soja): Een fijne, rode boon uit Oost-Azië. Kweken in bak of pot. Het beste voor consumptie te bleken als ze 2,5 cm lang zijn. Kiemtemperatuur 30 °C; viermaal daags spoelen; na 3 tot 4 dagen eetbaar. Rijstboon (Phaseolus pubescens): Wordt voornamelijk in India gekweekt. De zaden hebben uiteenlopende kleuren, maar de groengele en de bruingele variëteiten zouden de hoogste voedingswaarde hebben. Duiveerwt (Cajanus cajan) (caJan): Een op erwten lijkende Afrikaanse peulvrucht. Linze (Lens culinaris, syn. L.esculenta): Een bekende droge peulvrucht uit Klein-Azië met een aparte smaak.In een pot kweken en bij 1-2,5 cm oogsten om rauw of gekookt te eten. ; tweemaal daags spoelen; na 3 tot 4 dagen eetbaar; spruitlengte 1 tot 2 cm. Luzerne (Medicago sativa) (alfalfa, luzerneklaver, Franse klaver): Een inheemse vlinderbloemige die veel vitamine C bevat en ook als groenbemester wordt gezaaid jampot of schaal; tweemaal daags spoelen; na 3 tot 6 dagen groen en eetbaar; spruitlengte 3 tot 5 cm. Fenegriek (Trigonella foenumgraecum): Een oude cultuurplant met een aangenaam pikante smaak. Op een warm plekje kweken in bak of pot. De kruidige scheuten zijn het beste groen te eten, tussen de 2,5 en 8 cm. De kerriesmaak neemt af naarmate de spruiten langer worden een- tot tweemaal daags spoelen; eetbaar na 4 tot 7 dagen; spruitlengte ca. 7 cm. Kikkererwt (Cicer avietinum) : opkweken in een jampot; vier- tot vijfmaal daags spoelen; na 3 tot 4 dagen eetbaar; spruitlengte 1 tot 2 cm. Paardenboon (Vicia faba var equina); jampot of schaal; kiemtemperatuur 12 tot 15 'C; mag in het licht kiemen; eenmaal daags spoelen; eetbaar als ze net gekiemd zijn BladgewassenTuinkers (Lepidium sativum) (sterrenkers, hofkers, bitterkers, cresson): Is wellicht de bekendste spruitgroente. Tuinkers heeft een scherpe smaak. Er bestaan verschillende rassen, waarvan de 'Gewone Tuinkers' het meest geschikt is voor de teelt van kiemplantjes. Opkweken in schaal; indien nodig sproeien; oogsten na 11 tot 14 dagen; spruitlengte 5 cm. Gele mostaard (Sinapsis alba): De zaden verwerkt men in tafelmosterd. Als spruitgroente heeft de gele mostaard een zeer pikante smaak. Opkweken in een schaal; vochtig houden; na 8 tot 10 dagen eetbaar; spruitlengte ca. 5 cm. Broccoli (Brassica oleraceae convar. oleracea var. italica) wordt ook dikwijls aangeraden als een ideale en gezonde spruitgroenten GranenZowat alle graansoorten komen als spruitgroente in aanmerking, in de eerste plaats tarwe, rogge, spelt, suikermais en rijst. Op een warm plekje in een pot kweken. Gebleekt gebruiken als ze 1 cm lang zijn. Duurt 4-5 dagen OverigeSpruitradijs (Raphanus sativus): Een nieuwe Japanse specialiteit bestemd voor gebruik in sauzen en salades. Hij is te krijgen onder de rasbenaming 'Green Power'. Zonnebloem. In een pot kweken en na twee of drie dagen oogsten bij een lengte van slechts 1 cm, anders wordt de smaak te sterk. Duurt 23 dagen. Bronnen
- Literatuur - foto's : |
|
Nog meer over groenten
 Boekentip! De Groente- en Fruit Encyclopedie met beschrijvingen van 99 % van alle groente- en fruit soorten en van alle technieken nodig om succesvol groenten en fruit te telen. Winnaar Beervelde Award voor het beste Belgische tuinboek.- "...de compleetste encyclopedie wat groenten en fruit betreft..." (uit De Volkstuin) "...een prima doe-boek..." (uit Nest). Klik hier voor meer info en talrijke recensies over dit boek © Copyright Luc Dedeene (Contact) & Plantaardig.com (1998-2011) Alle rechten voorbehouden.
|
Vooral
mosterd en tuinkers laat men traditiegetrouw in schalen kiemen. Leg
een dikke laag katoen, flanel, keukenpapier of watten in een schaal
of plastic bakje van de Chinees of zo. Spreid de zaden er dik en
gelijkmatig op uit en druk ze licht aan. Sproei er lauw water over
en dek ze af met bruin papier of zwart plastic.
Zet
de schaal bij 10 tot 15 °C en haal de afdeklaag weg als de
zaailingen ca. 4 cm groot zijn. Laat de zaailingen dan een paar
dagen op een lichte vensterbank groen worden en goed uitgroeien.
Houd ze te allen tijde vochtig. Oogst met een schaar als de witte
stengeltjes ca. 5 cm lang zijn, meestal 11 tot 14 dagen na het
zaaien. Mosterd en tuinkers zijn heerlijk op de boterham.
Overtollig
water verwijdert u door de pot op zijn kant in een schaal te leggen,
naar het doekje toe. Bevochtig de zaden elke dag opnieuw en laat het
overtollige vocht door het doekje weglopen. Op de foto zie je dat je
ook een stoffen zakje in de pot zou kunnen gebruiken.
