Plant op het einde van de winter eens enkele pastinaakwortels, dikke winterwortels en uitgegraven snijselder in pot. Het levert einde mei al een mooi bloemrijk terras op. Op de foto van links naar rechts : bloeiende wortelen, oerprei, bloeiende pastinaak, bloemkool en de bloeiende selder op de achtergrond. Ook kan je misschien de bloeiende engelwortel ontwaren tussen het gebladerte!
Onlangs liet Johny een berichtje na bij het artikel ” Broccoli in pot kweken ” Dit leidde uiteindelijk tot een aantal foto’s die nogmaals bewijzen dat groenten in potten telen echt wel een zeer degelijk alternatief is voor een moestuin. Dit bewezen we vorig jaar deze tijd al met de bijdrage van Connie over groenten in potten
Johny stuurde zijn foto’s en korte uitleg over zijn teelttechniek naar lezersbijdrage@plantaardig.com.
Beste lezers van GroentenInfo,
Ik heb geen moestuin maar wou absoluut groenten kweken en heb het in pot gedaan. Mijn reactie komt er omdat ik een recordgrote brocolli heb geoogst uit pot die 730 gram weegt en een diameter heeft van 25 centimeter. Ik heb deze zeer goed en regelmatig bemest en veel water gegeven.
Graag zou ik mijn teeltmethode “Groenten in Potten” willen delen met jullie.Ik koop gewoon potgrond van goede kwaliteit, 9.95euro voor 70 liter meng deze met gewone zuivere zwarte aarde 50/50 en goed veel koe/kippemest in korrelvorm.
Ik heb de broccoli tomatenmest gegeven wat ook goed is voor andere vrucht gewassen, een goeie hand per pot. Dat zijn zo van die groen/grijze bolletjes goed voor 6 maand werkingsduur.Daarnaast heb ik ook soms wat rose korrel bijgeven en natuurlijk veel water.
De plantjes zaai ik zelf in maart in een verwarmde propagator. Het zaad is Marathon F1 hybride, gekocht bij Aveve-tuincentrum.
Daarna heb ik ze omgepot in potjes van 1 liter tot ze enkele gewone blaadjes hadden, daarna omgepot in grotere potten van 5l (1 plant per pot) 10l(2 planten) 20l(3 planten).Ik heb er ook foto’s bijgedaan van mijn minikomkommers,tomaten en rode paprika alles in pot. Dit met dezelfde grond en bemesting.
Brocolli : totaal 11 (11planten)(1ste oogst 12/07/2012)
hoofdknop 730gr hoofdknop 240gr hoofdknop 200gr hoofdknop 284gr hoofdknop 271gr hoofdknop 272gr hoofdknop 234gr hoofdknop 179gr hoofdknop 256gr hoofdknop 212gr
hoofdknop 230gr zijscheuten voorlopig nog niksIk hoop dat hier mensen uit leren hoe leuk het kan zijn om te kweken in pot.
groeten,
Johny Berloznik
De eerste drie foto’s tonen de broccoli van 730 gram. De broccoli doet het zeer goed in potten, zoals je op de andere foto’s ziet. Maar ook het mooie rijtje goed groeiende en goed verzorgde minikomkommers is een unieke en inventie teeltwijze. Ze groeien net zo goed als de tomaat en paprika in pot.
Witloof kroppen kweken kan zelfs zonder groentetuin
is een bekend en veel gelezen artikel op www.plantaardig.com. Nu zorgt Tuinman Peter voor een vervolg, of beter gezegd, een proloog bij dit artikel.
Witloofwortels telen kan ook zonder groentetuin!
Waarschijnlijk weet je wel dat je geen mooie, witte witloofkroppen kan telen zonder eerst in de zomer witloofwortels te telen of in het najaar witloofwortels te kopen.
Na het lezen van het populaire artikel “witloofkroppen kweken zonder groentetuin” op Plantaardig.com en de reacties daarop door de jaren heen, kan ik niet anders dan een artikel schrijven over een weinig gekende methode om wortels te telen. Om zo ook twee zeer veel terugkomende vragen op te helderen. Namelijk : “Waar koop ik witloofwortels?” en “Ik zag in een tuincenter witloofplantjes staan, volgens mij geen goed idee?”
Het is duidelijk dat veel lezers een probleem hebben om witloofwortels te bekomen of te telen. Witloofwortels nemen nog al wat plaats in om te telen en sommigen hebben een te kleine of geen moestuin of een kleine balkontuin. Al een paar keer heb ik op een voordracht voor de vereniging ‘De Volkstuin’ mijn andere kijk op het telen van witloofwortels voorgesteld. Maar omdat de meeste leden van De Volkstuin een groentetuin hebben werd ik wel eens op een binnensmonds gemonkel afgerekend…..
Bij deze dus mijn alternatieve teeltmethode, witloofwortels telen op een andere manier. Daarbij gaan we er dus van uit dat we te weinig of geen grond ter beschikking hebben om de hele zomer lang daar witloofwortels op te telen. In een kleine moestuin kan immers door het telen van witloofwortels te veel grond gedurende te lange tijd bezet zijn.
(Na de beschrijving stap-voor-stap volg een tiendelige fotoreportage stap-voor-stap)
Zaaien.
In de periode tussen begin mei en zelfs einde juni, zaai ik een zaaikistje met witloof, dit is alvast een flinke besparing op zaden. Er zal immers niets verloren gaan door een minder goede opkomst in de groentetuin of door het dunnen van de plantjes.
Verspenen
Wanneer de plantjes groot genoeg zijn om te verspenen, neem ik bloempotjes van ongeveer 10.5cm. Bij mij zijn dit de potjes van de zomerbloemen voor de bloembakken die anders toch bij het afval terecht komen. Ik vul die met een goede potgrond met een beetje klei in het mengsel, dit is een kwalitatieve geraniumpotgrond. Daarna begiet ik de potjes flink en laat ze tien minuten rusten. Dan is de aarde klaar om in te verspenen.
We verspenen één tot maximum drie plantjes per potje. In mei mag je drie plantjes nemen, in juli slechts één. Als je vroeg zaait heb je voldoende tijd om de wortelgroei vlot te laten verdergaan, en dan kan je drie plantjes in één pot verspenen. Eén wortel in een pot zorgt voor een snellere groei op een kortere tijd. Voor iemand die uitsluitend dikke kroppen wenst te oogsten is 1 plant per pot de standaard, zo bepaal je zelf de latere dikte van het geoogste loof.
Deze verspeende plantjes kweek ik verder op als andere groenteplantjes. Na vier tot zes weken is de potkluit goed doorworteld en zijn de planten al flink gegroeid.
Je kan ook plantjes gebruiken uit het tuincenter, die zijn dan voorgekweekt in persblokjes.
Open zetten
In dit stadium kunnen we niet verder dan de potjes ruimer te plaatsen om de planten meer licht te geven.
Dit kunnen we op 2 manieren:
1. We nemen een plantentray met de bijhorende maten volgens de gebruikte bloempotjes en we gaan openzetten. De potjes blijven in de tray maar we laten telkens één plaats open. Regelmatig gaan we de potjes lostrekken van de vaste aarde of de bloembak om de doorgroeiende penwortel los te breken. Hierdoor blijft de volledige wortelgroei binnen het bloempotje. We kunnen de planten op deze manier verder verzorgen, dan hebben we in oktober, november volgroeide witloofwortels in een potje.
2. We nemen de bloempotjes en gaan ze in de groentetuin in rijtjes een klein beetje ingraven, zodat de wortels door de drainagegaten kunnen groeien. Om de 2 weken gaan we de ingegraven potjes een kwartslag draaien om de penwortel te breken om de wortelgroei te dwingen in de pot. In november zijn de planten ook klaar!
Voordelen
Bij methode 1 kun je witloofwortels kweken in een stadstuin. Bij methode 2 kun je witloofwortels kweken als een nateelt en kun je uw beschikbare oppervlakte beter benutten. Dan heb je pas in juli of augustus meer ruimte nodig. Zo heb je een perfecte nateelt en verlies je niet van in het begin de grond aan de teelt van witloofwortels. Handig toch!
Rooien van de wortels
Indien vroeg gezaaid kun je de potjes loswrikken met de spitvork begin oktober om na 2 tot 3 weken het loof af te snijden en in te tafelen. Bij een latere oogst (november) mag je losmaken, afsnijden en intafelen op één en dezelfde dag. Ikzelf forceer witloofwortels steeds na nieuwjaar dan heb ik minder groenten recht uit de tuin
De kroppenteelt
Voor de forcerie (kroppenteelt) blijft alles dus gelijk aan een ‘normale’ teelt, met als verschil dat de wortels in een potje zitten met aarde. Plaats je deze potjes in een waterdichte bak dan kun je tijdens het forceren in het donker uiteraard verder water geven. Als de oogst klaar is neem je gewoon potje per potje mee naar de keuken en je hebt ‘super vers’ witloof. Je snijdt de oogst af, en het potje kan bij het restafval.
Je kan meer info opdoen over het kweken van de kroppen op de wortels in een donkere ruimte in het artikel Witloofkroppen telen zonder groentetuin.
We hebben op deze manier zelf onze eigen witloofwortels gekweekt op een zeer beperkte ruimte in de tuin of op een terras én we hebben babywitloof gekweekt. Wat een luxe.
Je kunt dit met gewoon witloof, met haverwortel en je kunt dit ook met rood witloof.
Foto 1 : De teelt start met het zaaien van witloof in zo’n klein potje om dan later te verspenen.
Foto 2 : De witloofplantjes zijn pas verspeend vanuit het zaaikistje naar de bloempotjes van 10,5 cm.
Foto 3 : Witloofplantjes uit het tuincentrum werden zopas in bloempotjes geplaatst.
Foto 4 : Deze witloofplanten zijn al wat ruimer gezet.
Foto 5 en 6 : De groei herneemt, je ziet duidelijk dat er meer dan één wortel in een potje zit!
Foto 7 : Tijdens de forcerie (kroppenteelt) groeien de vezels goed door het potje.
Foto 8 : De witloofkropjes zijn halfwas.
Foto 9 : Straks oogsten!
Veel succes met de teelt van de eigen witloofwortels dit jaar. ‘Geen moestuin’ is nu geen excuus meer…
Tuinman Peter
![pottentuin Connie[21]_thumb[11]](http://www.plantaardig.com/groenteninfo/images2011wp/25c96c1f1407_F61A/pottentuin-Connie21_thumb11.jpg "pottentuin Connie[21]_thumb[11]")
Groenten in potten, natuurlijk kan het. Op deze site besteedden we er al meermaals aandacht aan. Maar dat het ook op zo’n grote schaal en met zo’n mooi resultaat kon als in de tuin van Connie uit Sijsele, dat had ik nog niet durven stellen.
Voor Connie kent de teelt van groenten in potten blijkbaar geen beperkingen, tenzij zijn eigen vindingrijkheid. Maar ook daar is er voorlopig geen gebrek aan. Op een beperkte oppervlakte kweekt hij jaarlijks een zeer groot assortiment groenten in potten, met als blikvangers de tomaten in hangpotten. Hij kweekt al zijn groenten in potten omdat zijn tuin aangelegd is als siertuin. De groenten in potten kunnen perfect dienen om de rand van de tuin, op de scheiding met de buren te benutten.
Eerst iets over één van de blikvangers in zijn tuin.
De hangende tomaten.
Connie schrijft :
“Hierbij enkele foto’s van mijn uitvinding: Tomaten kweken in hangformaat. De onderstaande foto’s zullen het allemaal nog wat duidelijker maken hoe ik te werk ga.
Je neemt een emmer en boort aan de onderkant een gat, even groot als de buis die je er straks in gaat steken. Daarvoor gebruiken we een mof van een waterafvoerpijp. Dat is gemakkelijk omdat daar nog een randje aanzit. Als de pijp er in zit doe je er een beetje siliconenkit rond, zodat het water er niet door kan lekken. Je steekt de wortelkluit van de tomatenplant die je gaat gebruiken onderaan in de buis, net zover dat de kluit nog boven de rand komt. Je kunt dan gewoon de emmer vullen met aarde tot een beetje onder de rand van de emmer zodat je nog water kunt geven. Het moet wel een stevige emmer zijn met een ijzeren handvat. Ik heb dit jaar een paar emmers genomen van visvoer voor mijn vijver maar die waren te slap, ze hadden van die plastic handvatten. Dat gaat doorhangen door het gewicht, zoals je ziet op de foto. Ik heb er dit jaar kerstomaten in geplant en niet gediefd. En de bovenkant van de emmer kan ik dan benutten om sla in te telen!”
Klik op de foto’s om te vergroten.
Over de pottentuin.
Over de andere groenten in potten schrijft Connie het volgende. De onderstaande foto’s laten zien dat het resultaat echt niet meer verbeterd kan worden. Helemaal onderaan vind je ook een afdruk van het teeltschema van de groentetuin in potten van Connie.
“Ik kweek al mijn groenten in potten en emmers omdat mijn tuin helemaal is aangelegd als siertuin maar op de scheiding van de buren heb ik nog een randje en daar staat het vol met potten, zo’n 80 stuks!
Om mijn potten te vullen neem ik een gewone potgrond waar ik een goede compost in meng, samen met een beetje organische meststof. Daarbij meng ik ook nog bentoniet, zie link, dat is een fijne kleikorrel zodat je een vastere structuur bekomt. Bentoniet zorgt er ook voor dat het vocht beter vastgehouden wordt, dus minder snel uitgedroogde grond, en bij regenweer is er minder uitspoeling van de meststoffen.
Ik gebruik ieder jaar dezelfde grond om kosten te sparen.
De potten laat ik in de winter gewoon vol staan en in het voorjaar gooi ik ze allemaal leeg op een hoop op mijn terras en meng er weer wat nieuwe compost en meststoffen door met een riek. Dan vul ik de potten opnieuw en staan ze klaar voor het planten of zaaien. Later in het groeiproces kun je altijd nog een beetje bijmesten maar dat moet je zelf een beetje bekijken en inschatten meestal gebruik ik dan een beetje vloeibare mest.
De grond van tomaten en kool word ook wel weer hergebruikt maar daar blijft na de teelt niet veel meer van over het zijn dan meer wortels en stengels en dat gooi ik dan gewoon op de composthoop. Dus om de potten weer allemaal te kunnen vullen heb je in het voorjaar wel weer een paar zakken nieuwe grond of compost nodig.
Ik doe soms tot drie teelten na elkaar in een pot. Ik begin met peultjes, als die er uit zijn gaan er boontjes in, en in het najaar koop ik een zak witloofwortels en heb dan vroeg in het voorjaar witloof. Zijn die er weer uit, dan start ik weer met de peultjes.
Vorig jaar had ik 12 kg snijbonen uit een bak van 0.75 vierkante meter. Zie je die peulen op de foto? Die staan in een grote afvoer buis die ik een beetje heb ingegraven daar komen ook de bonen in en later het witlof.”
Het teeltschema met een overzicht van de groenten in pot die Connie teelt kan je hier downloaden.
Klik op de foto’s om te vergroten.
Mooie oogst van aardappelen uit pot.
Ook de bonen op de tweede foto zijn geteeld in pot!
Ook wie geen echte groentetuin heeft kan in het voorjaar genieten van peultjes of erwten!
Prei in pot, geen alledaags zicht. Sla in pot is dat wel al.
Connie slaagt er in mooie sluitkolen (savooikolen en witte kool) te telen in pot. Opmerkelijk, want kolen zijn zeker niet de makkelijkste om in pot te telen.
Knolvenkel in pot durft wel eens door te schieten, maar hier is daar geen sprake van.
Herinnert u zich nog het vorig jaar verschenen artikel “Broccoli in potten”? Verschillende lezers, waarvan sommige geen echte groentetuin hebben, liet ondertussen weten dat hun broccoliteelt in pot een succes was.
In het artikel werd vooraf duidelijk gemaakt dat kolen in pot telen geen evidentie is. Het lijkt het mij niet gemakkelijk een lange teelt van rode kool, witte kool, spruitkool … in pot uit te voeren. Broccoli is een koolsoort die niet zo lang moet groeien en best wat vochtschokken kan verdragen. Dit was vorig jaar de aanleiding om een teeltrecept voor broccoli in pot op te zetten. Lees het artikel hier Broccoli in potten
Nauw verwant aan broccoli is de bloemkool. De meer ervaren moestuinders onder ons weten dat bloemkool meer droogtegevoelig is en sneller te lijden heeft als de teeltomstandigheden niet ideaal zijn. De bladeren van de bloemkool blijven dan klein. En bij zo’n bloemkoolplant met weinig blad komt de bloem te vroeg. En is ze te klein. Om voldoende grote bloemkolen te telen is een voldoende grote bladmassa nodig. Die krijg je alleen door een regelmatige watertoevoer en ruim voldoende voeding. En dat is nu net wat in potten dikwijls wel eens misloopt : de watervoorraad kan op één zonnige dag uitgeput raken en ook de voeding is snel opgebruikt, zo bleek ook al bij broccoli in pot.
Zou het dan wel lukken om bloemkool in pot te telen?
Het antwoord is “ja”, zo blijkt uit onderstaand teeltverloop.
Je kan een bloemkoolteelt in pot starten vanaf half maart tot ten laatste einde juli. Plant je later, dan is de opbrengst niet gegarandeerd. Hou er rekening mee dat het ongeveer 70-90 dagen duurt vooraleer je kan oogsten, afhankelijk van de grootte van het plantmateriaal en van de weersomstandigheden. Bloemkool die oogstbaar wordt in de volle zomerperiode zal het moeilijkst te telen zijn, wegens te grote waterbehoefte, die in pot moeilijk bij te houden is. Ideale plantperiodes lijken mij dan ook maart en april, om te oogsten bij het begin van de zomer. En ook een herfstteelt van bloemkool, die je dan plant tijdens de maand juli, om te oogsten in september-oktober. Ben je in de zomer alle dagen thuis en kan je iedere dag water geven, dan moet een zomerteelt in potten ook lukken. Zeker als je dan een plaatsje met enkele uren schaduw per dag hebt.
 16 maart. Een setje van vijftien bloemkoolplantjes, lopen vorstschade op tijdens een koude nacht. Nochtans staan ze in de plastiektunnel. Bloemkoolbladeren zijn in principe bestand tegen lichte vorst, behalve als de klimaatovergang te groot is. Het bladweefsel is dan niet voldoende afgehard. |
 15 april. De planten zijn ondertussen vier weken in potjes van 9 cm gezet en verder opgekweekt, eerst twee weken in de kas, daarna twee weken in open lucht. Behalve een enkel verdroogd blaadje onderaan de plant valt van de vorstschade nog weinig te merken. |
Het ging om een vroege bloemkoolteelt. Je kan begin maart al bloemkoolplantjes vinden in het tuincentrum. Het loont de moeite om al vroeg in het jaar bloemkoolplantjes te kopen. Als je deze vroege plantjes zelf wil telen, dan heb je een kas nodig en heel veel geduld. Nadeel is dat de plantjes die je in het tuincentrum vindt, bijna altijd vrij klein zijn en opgekweekt zijn in een kleine potmaat. Eigenlijk zijn deze plantjes te klein om zo vroeg op het jaar al uit te planten in de tuin. Je zet ze dus best eerst over in een grotere potmaat, om ze dan begin april, als een grotere plant met steviger blad, in de tuin te planten. Om in pot te telen is deze vroege teeltperiode interessant omdat er dan nog minder verdamping is. Althans, zo zou het moeten zijn. Maar het voorjaar 2011 bleek één van de warmste en droogste ooit. Het experiment met de bloemkool in pot was dus meteen een test alsof het zomer was.
Alle plantjes die je koopt in het vroege voorjaar moeten afgehard worden. De overgang van de warme serre van de plantenkweker en het tuincentrum naar de nachtelijk voorjaarskoude kan te groot zijn. Zo kon ik dit voorjaar zelf ondervinden. Het is algemeen bekend dat bloemkoolbladeren best wel een paar graadjes vorst kunnen verdragen. Dus zette ik de plantjes, om ze niet te bruusk af te harden, eerst in een niet verwarmde plastiektunnel. En toen zag ik de volgende dag voor het eerst in mijn leven door vorst beschadigde bloemkoolplantjes! Het had ‘s nachts een drietal graden gevroren, en blijkbaar ook in de tunnel. Afharden is dus absoluut noodzakelijk bij plantjes die je in het tuincentrum koopt.
De plantjes, in kleine perspot werden overgeplant in een plastiek pot van 9 centimeter. Met de bedoeling het merendeel ervan half april in de moest tuin te planten. Bloemkoolplantjes met zo’n kleine potkluit en zo weinig blad doen het niet zo goed bij een vroege planting. De aanpassing is te groot. Het is beter eerst een krachtiger wortelstelsel en wat steviger bladeren te telen vooraleer ze in de moestuin te zetten.
 15 april. Ondertussen hebben de planten een vijftal goed ontwikkelde en stevige bladeren en een doorwortelde potkluit, tijd om uit te planten in een grote pot van 20 liter. |
 15 april. Eén van de basisregels bij telen in pot: uitplanten langs de rand en de planten ietwat schuin zetten zorgt ervoor dat de planten veel meer ruimte hebben. Bij tal van teelten in pot kan je dit toepassen. |
Bloemkool neemt, ook in vollegrond, meer plaats in dan broccoli. De bladeren zijn veel groter. Dat blijkt ook uit de veel grotere aanbevolen plantafstand bij bloemkool dan bij broccoli. Vier bloemkoolplanten is dan ook net iets te veel om in een pot van 20 liter te telen. Bij broccoli lukte dat nog net. Maar vier bloemkoolplanten zouden echt wel plaats tekort komen. Drie bloemkoolplanten in een pot van 20 liter lijkt mij haalbaar. Het kan natuurlijk nog gemakkelijker als je in dezelfde bloempot maar één of twee planten zet. Dan droogt de pot minder snel uit, en is ook de voeding minder snel uitgeput. Maar, dan komt de teelt veel duurder (potgrond) uit. En is het voordeel dat je door in potten te telen op een kleinere oppervlakte meer groente kan hebben, teniet gedaan.
Kies voor het grondmengsel een goede kwaliteit potgrond. En meng deze met wat grond uit de tuin. Het mengsel moet goed doorlaatbaar en tegelijk vochthoudend grondmengsel. De richtlijn is zo’n 50% kwaliteitspotgrond en 50% tuingrond. Heb je te maken met vrij stugge (zware) tuingrond (klei, leem) neem dan meer potgrond.
Wil je meer info over het grondmengsel, lees dan het 4de artikel uit de serie groenten uit pot.
De werkwijze is dezelfde als bij broccoli. Hier volgt ze nog even in het kort. De pot nog niet helemaal opvullen met grond. Zodat je later nog wat kan aanvullen om de plantvoet te verstevigen (naar analogie met het aanaarden in de vollegrond). De planten langs de rand van de pot zetten. Je mag ze gerust wat dieper planten, maar nooit dieper dan tot het hart van de plant. Zet ze wat schuin, naar buiten toe, en plaats er een stokje bij om het zo te houden.
Wat opviel was, toch zeker de eerst weken, de weelderige groei van de bloemkool in pot ten opzichte van de teelt in open lucht. Maar dat was niet echt verwonderlijk, gelet op het zeer droge voorjaar. De bloemkolen in de vollegrond hadden daar meer van te lijden, omdat ze de hele dat in de volle zon stonden en meer blootgesteld aan de wind. Ondanks dat ze water kregen verliep de groei in vollegrond toch sterk vertraagd.
 8 mei. De groei verloopt de eerste weken weelderig. De bladeren groeien flink uit. |
 8 mei. Ook in pot weten de slakken de malse koolbladeren te vinden. |
Opvallend was dat, net zoals bij broccoli, een bijbemesting tijdens de teelt absoluut nodig was. De frisgroene kleur van de bladeren maakte plaats voor een eerder grijze kleur met paarse schijn. De bladranden werden paars en de onderste bladeren vergeelden. Allemaal tekenen van voedingsgebrek. Bijbemesting was dus noodzakelijk. Wacht niet tot je deze kenmerken ziet, maar gebruik een bijbemesting als de planten halfweg hun groei zijn. Net voor het begin van de koolvorming kan er dan een tweede bijbemesting gegeven worden. De start van de koolvorming is het moment dat de hartbladeren in de kool niet meer rechtop groeien, maar krullen in het hart van de plant.
Omdat bloemkool een gulzige plant is, is de bemesting een belangrijk punt. Hopelijk hebt u even de tijd om het 7de artikel van de serie groenten in pot door te nemen. Je vindt in dat artikel de verschillende mogelijkheden van voorraadbemesting (toevoegen aan het grondmengsel) en bijbemesting (tijdens de teelt).
 29 mei Net voor de koolvorming wordt de groei minder en de kleur van de bladeren verandert. Onderste bladeren worden geel. De voeding is uitgeput. |
 29 mei. Bij bloemkool wijst een paarse verkleuring op stikstofgebrek. Je kan de paarse kleur het eerste opmerken langs de randen van de bladeren. |
 17 mei. Een warme zonnige dag en één van de drie planten toont duidelijke verwelking. Ook de dagen voordien viel het al op dat deze plant niet meer zo snel groeide als de andere twee. |
 Oorzaak gevonden! Maden van de koolvlieg! |
De koolvlieg was dit jaar, door de warmte al vrij vroeg actief. Voorzorgsmaatregelen had ik niet genomen omdat ik hoopte dat de koolvlieg de bloemkolen tussen de vele andere planten op het terras niet zou vinden. Er stonden immers ook veel schermbloemigen (wortelen, pastinaak, selder) en uisoorten (oerprei, Egyptische ajuin) in pot. Geurverwarring heeft dus niet geholpen. De groentetuin ligt vlakbij en de koolsoorten waren er sterk vertegenwoordigd.
Na een tijdje was het opvallend dat één van de drie bloemkoolplanten duidelijk kleiner was dan de rest. De groei was geremd. Het was eerst niet duidelijk waarom, maar als het wat warmer weer werd, hing de plant slap. Controle van de wortels kon de koolvlieg als dader aanwijzen. Het gebruik van een koolkraag, kan, ook bij de teelt in pot, aangewezen zijn.
Koolvlieg en aanaarden : opgelet!
Het is bekend, dat als de koolvlieg zijn eitjes aan de voet van de plant afgezet heeft en je er daarna aarde opbrengt, de kans op uitkomen van de eitjes vele malen groter wordt. Achteraf bekeken is het dus niet altijd een goed idee om broccoli of bloemkool in pot aan te aarden. Maar, als er in de buurt geen groentetuin is, lijkt mij de kans op koolvliegaantasting wel heel klein. Aanaarden doe je pas als je zeker bent dat de koolvlieg nog geen eitjes afgezet heeft.
In de potten was er in de voormiddag wat schaduw en stonden ze gedeeltelijk beschut tegen de wind. De planten in pot ontwikkelden sneller en vormden meer blad dan dan in de vollegrond. Door de beschutte standplaats en het mooie weer in het voorjaar kon er op 22 juni al uit de pot op het terras geoogst worden. Dit was een achttal dagen vroeger dan de oogst uit de moestuin.
 12 juni. Een goed gevulde pot. Misschien zou drie planten in één pot toch te veel van het goed geweest zijn? |
 19 juni. De bloemkool is al flink gegroeid. |
 Ook in pot is afdekken van de kool met een omgeknakt blad nodig voor een mooie witte kleur. |
 Oogst van twee goed uitgegroeide bloemkolen op 22 juni. |
 Na de oogst kon je de poppen van de koolvlieg vinden in de potgrond. |
 Het is duidelijk dat de stam van de bloemkoolplanten aangewreten werd door de koolvliegmade. Dank zij de regelmatige watergift en nieuwe wortelvorming hoger op de stam is de schade bovengronds beperkt gebleven. |
Samengevat : aandachtspunten bij bloemkool in potten
- Je kan bloemkool in pot planten van half maart tot de laatste dagen van juli.
- De beste periode om dit eens uit te proberen is maart, april en juli. Zo vermijd je dat de koolvorming moet gebeuren in de warmste periode van het jaar en vochtschokken de groei verstoren.
- Neem een ruime pot van 20 tot 25 liter.
- Zorg voor een luchtig, en toch vochthoudend grondmengsel.
- Plant de drie bloemkool planten langs de buitenkant van de pot, maximaal één plant per 7 liter grondvolume.
- Doe vanaf halfweg de groei aan bijbemesting, een tweetal keer bijbemesten is aangewezen.
- Vermijd paars en geel blad, dit wijst op voedingsgebrek, onmiddellijk bijbemesten dan. Beter is het om niet zo ver te laten komen.
- Vermijd droge potten, de groei mag nooit stil vallen.
- Controleer regelmatig op ei-afzet van vlinders en verwijder deze onmiddellijk.
- Wees aandachtig voor koolvlieg. Worden in de buurt kolen geteeld, dan is er ook in pot een kans op aantasting. Gebruik dan koolkragen.
Verleden jaar op 13 mei schreef ik er al een berichtje over. Toen had ik echter niet gedacht dat diezelfde plant dit jaar er nog steeds zou zijn. En minstens even mooi zou bloeien en groeien als vorig jaar. Voor de tweede keer de blikvanger van het vroege voorjaarsterras dit jaar! Wil je meer weten over de voorgeschiedenis van deze terrasplant : lees dan dit artikel over de paarse boerenkool.
Is dit dan een groente(!) die het perfect doet als winterharde kuipplant of terrasplant? Het ziet er wel naar uit, want ook nu staan de gele bloemen bij de donkerpaarse bladeren beeldig. En, wat meer is, ik zie geen reden om te denken dat dit het laatste jaar zou zijn.
Hoe is het nu verder gegaan sinds mei vorig jaar?
Als de plant uitgebloeid was, werden de zaadstengels netjes afgeknipt. Ondertussen waren ook al nieuwe scheuten gevormd vanuit de basis van de plant. Ook de zaadstelen snijden we niet tot helemaal beneden af. Zo was er nog voldoende stengel over om ook daar nieuwe scheuten te vormen.
Vanaf toen leidde de paarse boerenkool een ietwat verborgen bestaan achteraan de kuipplanten. Echter niet zonder nu en dan eens de plant te controleren. Want in tegenstelling tot wat ik verleden jaar schreef moest er de afgelopen zomer wel één keer behandeld worden tegen rupsen. (Conserve, Pyrethrum) Misschien dat paarse boerenkool minder gevoelig is voor rupsenplagen, maar onmogelijk is het zeker niet dus.
Deze harde winter was trouwens een goede test voor veel planten. Veel spruitbroccoli en winterbloemkool hebben deze winter niet overleefd, zo lezen we in enkele reacties van onze lezers. De boerenkool dus wel! Zelfs al stond die in pot.
april 2010
augustus 2009 : uitgebloeide plant met veel zaadstengels.
augustus 2009 : zaadstengels verwijderd, jonge scheuten zijn overgehouden.
Vorige jaren.
november 2008 (links) en april 2009 (rechts)
Al broccoliplantjes gezien in het tuincentrum?
Ja maar, wegens het aanhoudend koude en natte weer, is de moestuin nog niet klaar? Of misschien hebt u helemaal geen (groente)tuin?
En toch wil u broccoli telen?
Wel, dat kan! Broccoli doet het heel goed in pot! Zo kon ik zelf ervaren. Leest u mee en kijkt u mee naar de teelt in potten van de gezondste groenten?
Broccoli is gezond, dat weet ondertussen zowat iedereen, wekelijks staat er wel een bericht over in de krant. Geen enkele groente waarvan het gezondheidseffect zo diep doorgedrongen is. Met dit artikel zorgen we ervoor dat iedereen deze groente kan telen. U heeft geen groentetuin nodig om broccoli te telen. De teelt in pot lijkt wonderwel te lukken.Neem ze dus toch maar mee, die leuke broccoliplantjes. Heb je een pot van 20-25 liter inhoud, dan kan je daar maar liefst vier broccoliplantjes in kwijt. Vanaf nu kan dat in open lucht, beschutting is niet meer nodig.
Vergeet ook niet het vierdelige dossier over Broccoli op deze website te raadplegen, klik hier.
In dit artikel in Het Nieuwsblad zegt Marcel Vossen van de museumtuin van Gaasbeek :
Uit onze ervaring blijkt dat kruiden het best gedijen in potten. Daarnaast groeien ook sla, tomaten, paprika’s, selder en boontjes goed. Zelfs fruitbomen in potten zijn mogelijk voor wie alleen een terras ter beschikking heeft. Wat minder goed gaat zijn de koolsoorten. Waarom dat zo is, moeten we nog uitzoeken.’
Zowel de heer Marcel Vossen, als ikzelf zeiden tot nu toe dat kolen in potten niet van de gemakkelijkste zijn om te telen. Reden is de lange groeiduur en de constante groei, zonder schokken, die deze gewasgroep nodig heeft. De groeiduur van broccoli is eerder kort, dus misschien zijn deze dan toch makkelijker in pot te telen? De groeitijd van broccoli is veel korter dan deze van sluitkolen, zoals rode kool en witte kool, en van spruitkool. Daarom experimenteerde ik afgelopen zomer met het telen van broccoli in pot.
Neem een goed doorlaatbaar en tegelijk vochthoudend grondmengsel. De richtlijn is zo’n 50% kwaliteitspotgrond en 50% tuingrond. Heb je te maken met vrij stugge (zware) tuingrond (klei, leem) neem dan 50% potgrond, 35% tuingrond en 15% zand.
Plant de vier plantjes aan de buitenkant van de pot. Plant ze met de kluit net onder. Vul de pot niet helemaal met grond. Dit is ook wel om een gietrand te bekomen, maar vooral om later nog een 5-10 cm grond te kunnen toevoegen. Dit naar analogie met het gebruikelijke aanaarden enkele weken na het planten bij de gewone teelt van koolgewassen.
De groei van de broccoli in de pot gaat aanvankelijk sneller, maar wel vlokker dan de plantjes in de vollegrond. Het leek er eerst op dat deze in de pot een voorsprong aan het opbouwen zijn. Plots vertraagt de groei echter en is het blad harder en stugger geworden. De bladeren vertonen zelfs een paarse schijn en de onderste bladeren vergelen. Dit wijst op stikstofgebrek!
Alhoewel de planten nog niet zo lang in de ruime pot met voedzame potgrond staan lijkt het er inderdaad op dat ze voeding te kort hebben. Tijd voor een vergelijkende test. Eén pot wordt bemest met vloeibare kamerplantenmest, enerzijds omdat er op dat ogenblik niets anders beschikbaar was, maar vooral omdat deze meststof heel snel effect zal hebben. Dat er we niet veel nodig hebben is ook mooi meegenomen, omdat deze vloeibare mest zo duur is. We vullen een gieter (ong. 10 liter) met water en voegen de voorgeschreven dosis vloeibare meststof toe. Met deze gieter kunnen we de brocollipotten flink begieten. Blijf gieten tot het water onder uit de pot loopt en stop dan. Als we te maken hebben met een luchtig grondmengsel dan is er geen gevaar voor te natte grond.
Een paar dagen later, als het weer tijd is om water te geven, zullen we deze bijbemesting nog eens herhalen.
foto : toestand een tiental dagen na bijbemesting van de linkse pot, rechts kreeg geen bijbemesting.
Een week later is het resultaat verbluffend: mooie grijsgroene bladeren en een herwonnen groeikracht. Ik besluit om de andere pot niet langer teloor te laten gaan en deze ook te bemesten.
Ook met deze pot komt het nog goed, alhoewel de opgebouwde achterstand niet helemaal meer kan ingehaald worden. In ieder geval valt de oogst goed mee en dit van acht broccoliplanten.
foto : toestand een tiental dagen na bijbemesting van beide potten.
Deze planten zouden normaal gezien een oppervlakte van twee vierkante meter innemen en stonden nu in een grondvolume van om en bij de 40 liter. In vollegrond zou dit ongeveer (2 m² x 0,2 m wortel hoogte) 400 liter zijn.
Het is logisch toch dat de bemesting, maar ook de watergift, zeer intensief moet gebeuren. Na één zonnige dag en bijna volgroeide potten is de pot gegarandeerd uitgedroogd en gaan de planten verwelken. Dagelijks controleren is de boodschap! Zeker in de tweede helft van de teelt.
Ondanks de onvermijdelijke groeistress in de potten viel de oogst goed mee. Reken op zo’n 4 tot 6 kilogram broccoli van 8 planten.
Jammer dat het einde seizoen was, anders konden we zeker nog na enkele weken wat zijspruiten oogsten.
Samengevat : aandachtspunten bij broccoli in potten
(Lees ook : het vierdelige dossier over broccoli op deze site,
klik hier.)
- Je kan broccoli in pot planten van einde maart tot de eerste dagen van augustus
- Neem een ruime pot van 20 tot 25 liter.
- Zorg voor een luchtig, en toch vochthoudend grondmengsel.
- Plant de vier broccoliplanten langs de buitenkant van de pot, maximaal één plant per 5 liter grondvolume.
- Voeg na drie weken nog wat extra grond aan de pot toe. (cf. aanaarden)
- Doe vanaf halfweg de groei aan bijbemesting.
- Vermijd paars en geel blad, dit wijst op voedingsgebrek, onmiddellijk bijbemesten dan.
- Vermijd droge potten, de groei mag nooit stil vallen.
- Controleer regelmatig op ei-afzet van vlinders en verwijder deze onmiddellijk.
- Oogst de broccoli met een korte stam, zodat er nog veel ruimte is voor de oogst van zijscheuten
Extra : Fotogalerij van dit artikel, klik op de “i” rechtsboven om meer info over de foto te bekomen. En klik ook eens op de knop FS rechtsonder voor volledig scherm.
[flagallery gid=1 name=”Broccoli-in-pot”].
Veldsla (met radijsjes) voor dummies.
Heb je nog nooit geen groenten geteeld? Wil je het nu direct proberen? Of zie je het niet zitten om in deze droge periode te zaaien? Zaai dan eens veldsla in een bloembak. En zaai er dan meteen wat radijsjes als tussenteelt bij, want het duurt wel een tijdje vooraleer de veldsla de bak helemaal vult.
Hierbij het teeltrecept, dat prima geschikt is voor de absolute “moestuinleek”.
Te zaaien vanaf half augustus tot de eerste dagen september om nog een goede uitgroei van de radijsjes te bekomen.“Veldsla met radijsjes voor dummies”
Benodigdheden:
Bereiding
*Zaaigrond
Vul de bloembak met kwaliteitspotgrond. Vul de bak volledig tot aan de rand en druk daarna met de hand of een plankje de grond aan.
*Zaaivoortjes
Trek met een stokje drie lijntjes van één centimeter diep. Twee lijntjes helemaal tegen de beide kanten van de bloembak aan, het andere precies in het midden.
*Zaaien
Leg in de buitenste twee rijen veldslazaadjes, om de twee centimeter een zaadje. In de middelste rij leg je radijszaadjes, om de centimeter één zaadje. Deze zaaiafstand is gekozen in de veronderstelling dat niet alles kiemt. Dek de zaadjes af met een 0,5 cm fijn gemaakte (liefst gezeefde) potgrond.
*Water
Begiet de grond met water, met een fijne straal, bijvoorbeeld met een nevelspuitje, maak de grond de eerste maal voldoende vochtig. Plaats de bak in de schaduw, zo vermijd je verrassingen met uitdrogen. Hou de vochtigheid van de potgrond in de gaten en hou de grond steeds vochtig, maar niet doorweekt.
*Kiemen
Bij warm weer kiemen de radijsjes al na een vijftal dagen, enkele dagen later de veldslazaadjes. Haal onmiddellijk vanaf de opkomst de bak uit de schaduw om zwakke plantjes te vermijden.
*Dunnen
Ongeveer een week na opkomst moet je misschien dunnen. Dunnen is enkel nodig bij de radijsjes. Hou anderhalve centimeter tussen de plantjes. En trek de overbodige radijsplantjes uit de grond.
*Verzorging
De verzorging bestaat uit de controle op water geven en de bak beschutten tegen al te gure weersomstandigheden. Plaats de
*Oogsten
Wie nu zaait kan halfweg oktober dit resultaat verwachten. Oogst nu de radijsjes en laat de veldsla verder groeien. 
Vanaf nu gaat het vrij traag. Wil je de veldsla sneller klaar, plaats de bloembak dan in een mobiel kasje (koude bak) dat makkelijk een plaatsje vindt op het terras, zoals op de foto hiernaast.
Ergens in november-december, afhankelijk van het weer en de plaats waar de bloembak stond, krijg je dit mooie resultaat, voldoende om één of twee maal te oogsten, smakelijk!
Droog?
Tijd om veldsla te zaaien, maar te droog in de tuin? Je kan dan best na het zaaien afdekken met geperforeerde folie of vliesdoek. Bij hoge temperaturen is een vochtopslorpende jutezak of doek nog beter. Zomaar water geven na het zaaien kan nadelige effecten hebben, zoals korstvorming en uitdroging van de kiempjes.
Welke maatregelen je kan nemen om in deze droge periode toch met succes veldsla te zaaien kan je lezen in het antwoord op deze veelgestelde vraag “Water geven bij het zaaien?”. (GroentenInfo, juli 2005)
——————————————————————
Veldsla voor (half)gevorderden.
Het veldslaseizoen neemt een aanvang als het voor veel andere groenten stopt. En als de eerste voorjaarsgroenten in de tuin staan is het tijd om de laatste veldsla te consumeren. Je kan met veldsla al starten in augustus en er mee doorgaan tot het vroege voorjaar. In open lucht of onder bescherming of in de kas. De vraag naar veldsla bij de consument neemt nog ieder jaar toe. Maar bij de tuinliefhebber is de teelt al lang een klassieker. Het is daarenboven een teelt die, éénmaal de kieming geslaagd is, een grote oogstzekerheid heeft.
Lees het artikel
Alles over het kweken van veldsla, een gezonde groente.
(GroentenInfo, okt 2008, 7 pagina’s)
———————————————————————–
De titel klinkt niet alleen als een raadseltje, het artikel is het ook.
De bladeren van deze groente zijn zeer sierlijk. Bovendien zijn ze donkerpaars gekleurd, net zoals de stengel. De groente groeit een gans jaar aan één stuk. Je kan er van oogsten de hele herfst en winter lang. In het voorjaar wordt ze zowat anderhalve meter hoog en het contrast tussen het paars van de bladeren en het intense geel van de bloemen is gewoonweg prachtig. Dan pas wordt het een echte blikvanger op het terras. Eigenlijk niemand die merkt dat het hier eigenlijk om een groente gaat die de show teelt.
Nu deze onbekende groente nog een weekje te pronken heeft op het terras, vooraleer de zomerbloeiers er de show stelen wil ik u deze “groentetip in pot” toch niet onthouden. Het is een voorbeeld van hoe je met groenten in pot op een andere manier kan omgaan dan in de moestuin. Terwijl het meestal niet de gewoonte is om groenten te laten bloeien in de volkstuin of moestuin, kan dit met groenten in pot immers wel. Ze staan dan ook niet in de weg voor de volgende voorjaarsteelt.
De teelt van deze prachtige “groente in pot” was dan ook een mooie ervaring. Enige voorwaarde is dat je er tijdig mee begint, in de komende maand ongeveer.
Zaai deze groente in mei of juni. Voor het mooiste resultaat in het voorjaar is zaaien in juni eigenlijk best. Verspeen de plantjes in potjes en plant ze, als ze drie tot vier bladeren hebben in de moestuin. Maar plant er ook enkele over in een grote pot. Hou je één plant apart, dan is een pot van 10 liter goed. Maar mooier is het nog als je drie van deze groenten in één pot plaatst. Kies dan een grotere pot van zo’n 20 liter.
Plaats de pot op het terras tussen de de andere kuipplanten. In het begin valt ze dan ook nog niet zoveel op. Pas in het najaar begint ze stilaan op lengte te komen. En als de andere kuipplanten moeten beschut worden tegen de vorst en dus van het terras verdwijnen, dan is het tijd voor om op de voorgrond te treden. Want de groente is voor 100% winterhard.
Benieuwd? Of denkt u het al te weten?
Klik hier voor de naam en de foto’s van deze verrassing op het terras.
Paarse boerenkool!
Het artikel beschrijft mijn testen, in de loop van 2008, omtrent het opkweken van kastomaten in potten. En volgt op het artikel over het opkweken van zelf geënte tomaten in de volle grond van de kas.
(artikel 2 ,geënte tomaten opkweken)
Beide artikels hebben eenzelfde doel, namelijk:
het uittesten van alternatieve teeltwijzen van kastomaten voor wie te maken heeft met bodemmoeheid van de kasgrond.
Bodemmoeheid is eigenlijk enkel oplosbaar door het diep uitgraven en vervangen van de kasgrond door onbezoedelde nieuwe tuingrond.
Naast de omvangrijke reeks artikelen op deze website “Groenten in potten” is dit artikel te beschouwen als een praktische handleiding, specifiek voor kastomaten, met de bedoeling om, ter omzeiling van de kas-bodemmoeheid, met zo weinig mogelijk middelen, tot een goed teeltresultaat te komen. Voor de kweek van andere potgroenten is dit artikel niet bedoeld geweest.
De verschillende elementen, werden vooraf met Luc Dedeene uitgebreid besproken. Deze teelttest toont aan dat, mits kleine aanpassingen, de gebruikte methode een goed resultaat oplevert en dat terwijl 2008 voor tal van teelten niet echt het neusje van de zalm was.
Er werd, tezamen met Luc, getracht de gewone kweek van kastomaten te vertalen naar de “teelt in potten” wat betreft gebruikte potten, grondmengsel, basisbemesting, watergift,…
° Het plantgoed
° De potten in pvc 
Ik koos voor potten van 15 liter. Dit scheen mij een goede keuze als start voor mijn test. Aangezien er moet getracht worden om de teelt in volle grond, waarbij het wortelstelsel zich uitbreidt in de breedte (en beperkte diepte), te evenaren, is de diameter van de pot best zo groot mogelijk. Met de gebruikte potten van 15 liter was dit 30 cm.
Grotere potten (meer dan 15 liter) zijn evengoed bruikbaar maar zullen meer grond vereisen en dus een duurdere oplossing zijn.
Moeilijkheid bij potplanten is om erin te slagen, door goede keuze van potten, grondmengsel en watergift, het wortelstelsel zich te laten ontwikkelen in de diepte, gezien men in de breedte beperkt is door de diameter van de potten. De wortels van de groeiende plant gaan steeds op zoek naar vocht en voedsel.
De potten werden in de bodem, d.m.v. een klokboor, voorzien van een vijftal grote gaten (diameter 4cm). Zo wordt opstapeling van water onderaan de pot vermeden. Anderzijds wordt het hierdoor ook mogelijk dat het wortelstelsel van de plant door de gaten heen kan doorgroeien, tot in de kasgrond onder de bodem van de pot.
° Het grondmengsel
Belangrijk is een zo eenvoudig mogelijk grondmengsel te vinden dat, met een minimaal aantal componenten, zorgt voor een goede waterhuishouding en toelaat dat de voedingsstoffen goed opneembaar zijn.
Ik verwijs hier naar het artikel van Luc Groenten in potten, het grondmengsel, voor goede uitleg omtrent dit onderwerp.
Na uitgebreid consult van Luc, gingen wij akkoord voor volgende samenstelling (*)
De samenstelling voor was dan als volgt:
– 35 % goede, niet vervuilde tuingrond
– 50 % geraniumgrond
– 15 % grof zand
:
Als het aantal potplanten gekend is moet men dus gewoon uitrekenen hoeveel liter dit vertegenwoordigt en hierop best nog een reserve van 10% bijtellen. Deze reserve is nodig omdat na enkele weken het niveau van de grond lichtjes kan zakken door de verschillende gietbeurten. Bijvullen met hetzelfde grondmengsel is dan geen probleem.
(*) zie ook het hoofdstuk onderaan dit artikel “Aanpassingen voor de teelt in 2009”
° De basisbemesting
Deze wordt grondig gemengd met het vooraf aangemaakt grondmengsel en was, na grondige berekeningen (vergeleken met de gewone kasteelt) als volgt:
Per 100 liter grondmengsel :
– géén zeewierkalk !
– 240 gram gedroogde koe-(+kip+paard) mestkorrels
– 70 gram blauwe korrel (12-12-17)
– 20 gram patentkali (30% + 10% Mg)
° De bijbemesting
Besloten werd te starten met de gebruikelijke bijbemesting met “roze korrel” van 2gr/liter gietwater vanaf de 3de bloemtros en één gietbeurt per week.
° Ingraven en plantafstand
Bij het ingraven zorgt men ervoor dat de potrand ongeveer 5 cm of meer boven de kasgrond uitsteekt om vervuiling van het grondmengsel met kasgrond te vermijden.
De plantafstand was ruim : 65 cm tussen de planten in de rij en 75 cm tussen de rijen. De planten van de 2de rij worden best tussen die van de eerste rij gepositioneerd (driehoeksverband).
27/04/08 Mengen, vullen en ingraven van de potten
29/04/08 Inplanten in de potten
Inplanten van 9 planten (5 x Hobby F1 en 4 x Tamaris F1) in de potten.
03/05/08 Inplanten van 3 x Hobby F1 (2de zaaibeurt-planten)
07/05/08 Inplanten van 1 x Hobby F1 in extra (oranje) grote pot van 25 liter (demoplant)
Opmerking i.v.m. de watergift
Deze gebeurt tot aan de 3de bloem met regenwater (op kastemperatuur) maar is qua frequentie en hoeveelheid wel verschillend van de kasteelt in volle grond.
Het is niet gemakkelijk om daar een goede regel voor te maken.
Het idee is om de hoeveelheid water van 6 of 9 liter per week ( volgens zonnige of minder zonnige week) te behouden voor de potplanten, maar het aantal gietbeurten te verhogen (bv. dagelijks, tenzij de plantgrond nog vochtig blijkt te zijn) maar dan telkens 1 of 1,5 liter/gietbeurt te geven. Evenveel water dus als de planten in volle kasgrond maar meer gietbeurten en minder water per gietbeurt. Veel hangt af van de omstandigheden waarin de potplanten opgroeien en hoe men erin slaagt om de kastemperatuur binnen redelijke grenzen te houden.
Zolang de planten nog niet aan hun eerste bloem toe zijn, kan het beter zijn de watergifte wat kleiner te nemen en zeker nooit water geven (steeds ‘s morgens !) als de grond nog vochtig is.
Vanaf de eerste bloem kan men dan bovenstaande regel van 6 of 9 liter/week watergift toepassen, bv. 6 x 1 liter/plant bij minder zonnig weer of 6 x 1,5 liter/plant bij warm weer
Vanaf de 3de bloem geeft men dan, één maal per week, zoals bij kasteelt in vollegrond, de bijvoeding met “roze korrel” bv. 1,5 liter/plant.
Aangezien de watergift héél belangrijk is,kan men best een agenda per week bijhouden om de watergiften te noteren. Ikzelf doe het zo maar hanteer ook de regel dat ik nooit water geef indien de bovenlaag van de potgrond nog duidelijk vochtig is. Geen eenvoudige opdracht dus.
15/05/08 De 1ste bloem in Tamaris F1
21/05/08 De 1ste bloem in Hobby F1
25/05/08 De 2de bloem in Tamaris F1 ,2de bloem in Hobby F1 in beginfase.
Dagelijks worden alle dieven weggenomen.Ze slorpen uiteindelijk alleen maar energie op die verloren is voor de opgroei.
04/06/08 Alle planten in 3de bloem, 1ste bijvoeding (1×2 liter) met “roze korrel” oplossing
14/06/08 4de bloem voor alle potplanten.
24/06/08 Hobby F1-plant in extra grote pot verslapt volledig
Terwijl de demoplant schitterend opgroeide is ze op één dag tijd plots volledig verslapt. Omdat ik vermoed dat, gezien de extra grote pot, er gebrek is aan water in de diepte, maak ik de buitenrand heel diep los en geef 3 liter water. ‘s Anderendaags staat de plant er terug mooi bij! Blijkbaar is het grondmengsel te weinig doordringbaar.
De demoplant, geplaatst dicht tegen de ingangsdeur van de kas, heeft op latere datum bovendien nog te maken gehad met overdreven tocht wat aanleiding gaf tot paars worden van het gebladerte en uiteindelijk een volledige groeistop van de plant tot gevolg had. De gevolgen van koude tocht zullen in een ander artikel nog in detail behandeld worden….
25/06/08 Losmaken van de grond van alle potplanten
Omdat ik vrees dat het probleem met andere planten ook zou kunnen gebeuren, maak ik bij alle planten voorzichtig, rondom de potrand,de grond los in de diepte en geef 1 liter water per plant.
29/06/08 Rooien van één Hobbyplant ter controle
Eén Hobby F1 in de hoek van de kas stond er sinds een paar weken niet zo best bij en krijgt stilaan vergeeld en verslapt gebladerte. Ik besluit de plant te rooien om het wortelstelsel en het grondmengsel na te zien. Het blijkt dat het wortelstelsel mooi wit en goed uitgegroeid is maar dat het onderste deel van de potgrond totaal ongebruikt is en ook nooit vocht kreeg bij het water geven.
Opnieuw dus bevestiging dat het grondmengsel misschien onvoldoende doordringbaar is en er zal moeten gesleuteld worden aan de watergift teneinde het vocht tot onderaan in de pot te krijgen.
03/07/08 Maken van een gietgat tot beneden in de potten.
Met een buis van diameter 3 cm wordt tussen de stengel en de rand van de de potten een gietgat gemaakt tot op de bodem van de pot.
Omdat alle planten reeds hun 5de of 6de tros hebben en er in het onderste deel van de pot nog voldoende ongebruikte basisbemesting aanwezig is, ga ik vanaf nu bijvoeding geven met patentkali, 2gr/liter (1 liter/plant) in plaats van roze korrel bijbemesting. Dit zal de vruchten in dit stadium ten goede komen…
09/07/08 Het effect van de vorige actie
Het water geven via de nieuw gemaakte plantgaten en de bijvoeding met patentkali blijkt goed te werken. De planten reageren er heel goed op en hebben nu 5 tot 6 trossen die goed aandikken.
Ik besluit nog een paar maal bijvoeding met patentkali te geven in de komende weken. De normale watergift gebeurt nog steeds dagelijks via de gemaakte gietgaten.
11/07/08 Aftoppen van alle potplanten op 5 tot 6 trossen 
Hier zijn een paar opmerkingen in verband met
het toppen van de planten
– De dikte van de stengel bovenin de plant (“in de kop van de plant”) en het feit of een plant goed gezond is (zonder bladziekten bv.) zal bepalen of men een plant meer of minder trossen zal laten ontwikkelen. Als de stengeldikte bovenaan de plant beduidend vermindert t.o.v. zijn soortgenoten is dit voor mij een plant die minder trossen zal aankunnen.
– Bloemtrossen maken is niet moeilijk en gebeurt automatisch telkens na 3 bladeren. Belangrijk is dat die bloemtrossen, gezien het teeltseizoen en de staat van de plant, nog wel kunnen uitgroeien tot volwaardige vruchten, zo niet is het verder laten ontwikkelen van bloemen verspilling van energie en dit is ten koste van de rest van de lager gelegen vruchten.
– Aftoppen zal dus eventueel op een verschillend ogenblik, plant per plant bepaald, uitgevoerd worden.
Om na aftoppen de sapstroom in de stengel niet te onderbreken, pas ik de techniek toe zoals in een vroeger artikel reeds uitgelegd, (klik hier) namelijk het laten verder groeien van een dief in de top van de plant boven de laatste bloementros.
– Nu het aantal trossen per plant vastligt bekijk ik bijna dag per dag de groei-evolutie van alle trossen. Zo kan ik, door trossnoei, ervoor zorgen dat ik zo groot mogelijke tomaten bekom op alle trossen.
– Uit de testen van 2008 bleek alvast dat men met potplanten geen wonderen mag verwachten wat de productie betreft, maar wel dat ze op zijn minst de productie bij teelt in de kasgrond evenaren. (en als er bodemmoeheid in het spel is zeker beter presteren)
Ik houd mij dan ook min of meer aan volgende normen :
* 5 tot 6 trossen per plant
* 4 vruchten/tros maximum voor zware (vlees)tomaten zoals Hobby F1 ; 6 vruchten/tros maximum voor de kleinere tomaat zoals Tamaris F1.
13/07/08 Laatste bijvoeding met een oplossing van patentkali.
Hierna wordt er alleen nog sporadisch een weinig water gegeven in de gietgaten
15/07/08 Eerste rijping op tros 1 van een paar Tamaris F1 planten
De bladeren tot aan de onderste tros worden zorgvuldig tot aan de stengel afgesneden. Wanneer de volgende trossen beginnen te rijpen zal ik, op dezelfde wijze, bladsnoei tot aan de hoogst rijpende tros doen.
Een laatste keer gebeurt dit bij het rijpen van de 3de tros.
Opmerking : de rest van het gebladerte zal later, indien nodig, minimaal verwijderd worden rondom de vruchten als blijkt dat deze verscholen zitten achter het gebladerte en hierdoor niet meer tot rijping zouden komen op het einde van het seizoen (vanaf september).
Het is geweten dat tomaten afrijpen door de temperatuur en niet door licht, wat betekent dat het afrijpen ook kan gebeuren in een donkere ruimte als de temperatuur maar voldoende hoog is.
21/07/08 Eerste rijping op een paar Hobby F1 planten.
30/07/08 Rijping van de 2de trossen
07/08/08 Vervolg van het rijpen (foto’s zijn aanklikbaar)
17/08/08 Het rooien van één Tamaris plant met wortelstelsel-kontrole.
Op één Tamarisplant zijn alle vruchten geplukt. Bij het rooien blijkt dat het wortelstelsel mooi wit tot lichtbeige is en heel degelijk uitgebouwd tot aan de bodem van de pot.
De productie van de plant (6 trossen volwaardige tomaten, 5 tomaten/tros gemiddeld) lijkt mij een degelijk resultaat.
24/08/08 De oogst van de potplanten loopt ten einde
3 potplanten zijn reeds volledig geoogst. Ik voorzie het einde van de oogst binnen een paar weken.
De productie was zonder meer heel goed te noemen, temeer gezien de verschillende correcties welke gedurende de teelt uitgevoerd werden om het resultaat te optimaliseren.
10/09/08 Het rooien van alle potplanten
Hierbij gebeurt controle, plant per plant, van de staat van het wortelstelsel.
Op te merken was :
– mooie witte of licht beige kleur van de wortel: logisch gezien het hier een teelt in “onbezoedelde” grond betreft zodat kurkwortel-ziekte uit te sluiten is.
– Hobby F1 heeft sowieso een uitgebreider (groter) wortelstelsel dan Tamaris F1
– Het wortelstelsel is niet voor alle planten voldoende diep uitgebouwd. Dit zou nog kunnen verbeteren
– De enige Hobby F1 plant die in volle kasgrond geplant was bleek in zekere mate aangetast te zijn door kurkwortel. (zie foto links)
Rekening houdend met het feit dat de kasgrond op die plaats vorig seizoen tot op geringe diepte (15 cm) vervangen was, viel de kurkwortel aantasting nog mee en had nog niet zoveel invloed gehad op de productie van de plant. Toch toont dit aan dat de kurkwortel-schimmel relatief diep in de grond aanwezig is en zich al heel vlug terug te vinden is in de bovenste grondlaag.
De conclusies bij deze teelt in potten.
Bodemmoeheid
De kweek van potplanten in de kas is, voor wie geen liefhebber is van geënte planten, een goed alternatief, om het probleem van bodemmoeheid te omzeilenVroegheid
De teelt in potten kan, in combinatie met de keuze van een vroege tomatensoort, de eerste oogstbare tomaten in de kas opleveren.Snelle groei
Opmerkelijk is dat de potplanten erg vlug opgroeien na inplanten in de pot : invloed van de soms nog koude kasgrond is sterk gereduceerd en de wortels vinden heel vlug al het nodige voedsel van de basisbemesting dat gelijkmatig verdeeld is in het grondmengsel.Potgrootte
Het gebruik van grotere potten dan 15 liter is niet noodzakelijk voor goede resultaten, tenzij de diameter van de potten merkelijk groter is.Watergift
– De watergift is delicaat en dient frequenter maar met kleinere hoeveelheden te gebeuren.– Naarmate de teelt vordert is het noodzakelijk om de watergift ook beschikbaar te krijgen in de diepte van de pot
Toppen van de plant
Evaluatie van de groeikracht (stengeldikte) dient plant per plant opgevolgd te worden om het aantal trossen/plant te bepalen en het moment van aftoppen te bepalen.Bijbemesting
Bijvoeding van patentkali in opgeloste vorm, in vervanging van de bijvoedingen met “roze korrel” is blijkbaar nuttig als het aantal trossen bereikt is (plant per plant verschillend)
* Gewijzigd grondmengsel
Om het grondmengsel beter doordringbaar te maken voor de watergiften wordt er meer geraniumgrond gepland.
De samenstelling voor de 2009-teelt wordt dan als volgt:
– 35 % goede, niet vervuilde tuingrond
– 50 % geraniumgrond
– 15 % grof zand
* Een test met een vooraf gemonteerde gietbuis
Het idee is om, tijdens het vullen van de potten met het grondmengsel, vooraleer de planten in de pot te planten, een stuk pvc buis (bv. diameter 30-40mm) bij te plaatsen tussen het midden van de pot en de rand.
De buis reikt tot op de bodem van de pot en is eventueel voorzien van enkele gaten (diameter 12 mm) in het onderste stuk van 10 cm.
De buis is voldoende lang zodat de bovenkant enkele cm boven het grondmengsel uitreikt. Bij de normale gietbeurten kan er dus geen water in de buis terechtkomen.
Tijdens het opgroeien van de plant kan het wortelstelsel mooi rond de buis doorgroeien.Dit is dus beter dan het maken van een gietgat tijdens het opgroeien, waarbij het wortelstelsel kan beschadigd worden.
Als besloten wordt om watergift in de diepte te geven kan men de buis verwijderen en het gietgat dat overblijft, gebruiken voor watergift in de diepte.
Of men kan de buis ter plaatse laten zitten en het gietwater rechtstreeks deponeren in de buis. Eventueel kan de buis een stukje omhoog getrokken worden om het niveau van watergift te wijzigen in de pot.
Deze beschreven methode zal in de 2009 teelt uitgetest en geëvalueerd worden op een aantal planten.
Update oktober 2010, na waarnemingen door Herman bij planten die al een tijdje afgeknipt waren, maar waarvan de wortels nog niet gerooid waren. “Controle op het al of niet aanwezig zijn van kurkwortel gebeurt, plant per plant, en dit onmiddellijk na het plukken van de laatste vruchten van die plant. Zo ben je zeker dat het wortelstelsel nog actief is op het ogenblik van de controle. Controleren als de allerlaatste plant afgeoogst is zorgt ervoor dat het wortelstelsel al aan het afsterven is, zodat je verkeerdelijk de indruk hebt dat er een hevige kurkwortelaantasting is.”
Hebt u ervaring met het telen in potten van kastomaten? Hebt u bemerkingen? Uw verhaal en eigen bevindingen verneem ik heel graag. In de commentaarbox hieronder of via lezersbijdrage@plantaardig.com.
Wilt u ook graag telen in potten? Hebt u daarover, na het lezen van dit artikel nog bijkomende vragen? Ze zijn zeer welkom in de commentaarbox hieronder of via lezersbijdrage@plantaardig.com.
Een groente die tijdens de zomer afsterft, en waar je tijdens de herfst, winter en voorjaar doorlopend kan van oogsten. Misschien niet om in grote hoeveelheid te telen, maar eerder als smaakmaker zo nu en dan. En makkelijk te telen in pot.
Dat is doorlevende prei, oerprei, parellook, drie namen voor de soort Allium ampeloprasum.
De groeiwijze kan je het beste vergelijken met knoflook. De smaak daarentegen eerder met die van prei. Oerprei behoort dan ook tot dezelfde familie als ajuin, sjalot, knoflook en prei. Je kan bijna het hele jaar het groen oogsten, met uitzondering van de zomer, maar dan oogst je de bollen.
Als je een teelt kan starten met een tiental bolletjes, dan heb je na een jaar zeker vijftig, waarschijnlijk nog meer plantjes. Wil je grote prei en later grote bollen bekomen dan moet je de bollen ieder jaar verplanten.
In september worden er kleine bolletjes uitgeplant, die snel inwortelen en uitgroeien tot miniprei. Of je kan later in het najaar nog steeds kleine preiplantjes rooien en opnieuw uitplanten. Je kan dit dan bijvoorbeeld in een pot doen. Oerprei doet het namelijk heel goed in pot. Gebruik dan een mengsel van kwaliteitspotgrond en 30 % tuingrond. Goed verteerde compost kan ook toegevoegd worden. In vollegrond wordt er uitgeplant op 30 cm tussen de rijen en 15 cm in de rij. De plantdiepte van de bolletjes is 5 cm. Ook als je de kleine plantjes gebruikt, plant je ze voldoende diep, net iets dieper dan ze zaten voor ze gerooid werden.
De bemestingsbehoefte van oerprei is matig, minder dan prei, meer dan ajuin, liefst een matige hoeveelheid compost gebruiken bij het uitplanten. Een lichte bijbemesting met een samengestelde, maar kaliumrijke meststof, toedienen in het voorjaar om de hergroei te bevorderen. Maar ook zonder extra bemesting en in minder goede grond blijft deze sterke plant gezond.
Foto 2 (april 2007) Oerprei na de winter.
Gedurende de herfst en zachte periodes tijdens de winter blijven de jonge plantjes doorgroeien. De jonge preitjes groeien vanaf het vroege voorjaar snel uit tot grote planten. Rondom de oerprei verschijnen er dan al kleine plantjes, die later ook bollen zullen vormen. Per plant worden jaarlijks ongeveer acht bollen gevormd. Het ganse voorjaar kan er geoogst worden.
Foto 3 (Juni 2007) Oerprei op het einde van de teeltcyclus – Roest.
De plant is sterk tegen ziekten, van insecten heeft de doorlevende prei absoluut geen last. Enkel op het einde van de teelt kan, zoals op de foto, roest de kop opsteken. Net zoals dat ook gebeurt bij knoflook als de teelt ten einde loopt. De roest luidt de natuurlijke verdorring van de bladeren in.
Foto 4 (Juli 2007) Oerprei in bloei.
Vanaf juli verdorren de bladeren, ook deze van de jonge plantjes die zich in het voorjaar al even lieten zien. De bloemen en bloemstelen zijn zeer decoratief en meer dan één meter lang. Je kan er zaden van over houden, maar weet dat de opkweek van doorlevende prei uit zaad lange tijd in beslag neemt. Wil je de bolvorming bevorderen, dan moet je de bloemstengels verwijderen, maar ook met de bloemstengels hou je nog wel voldoende over, zoals je op de volgende foto ziet. Op het einde van de zomer worden alle planten gerooid. Een deel van de bollen kunt u gebruiken om opnieuw uit te planten, de rest kunt u gebruiken in de keuken.
Foto 5 (September 2007) De zaaddragers en jonge scheutjes.
Foto 6 Snijprei. (November 2007)
Maar je kan er ook voor kiezen om de bollen niet te oogsten. U kunt de planten dan één of meerdere jaren laten staan om dan te oogsten als snijprei. De vele plantjes vormen als het ware een bos van preiblaadjes. Zo kunt u regelmatig vers groen oogsten, ook in het voorjaar, als de prei uit de moestuin zeldzaam geworden is.
Foto 7 Scheuren (November 2007)
U kunt in het najaar ook een deel van de prei rooien, en de kleine plantjes op eindafstand uitplanten, zie foto 1 in het begin van dit artikel. U merkt het de naam doorlevende prei is terecht! De teeltcyclus is rond.
Doorlevende prei is rijk aan mineralen en vitaminen en kan bereid worden in sausen, soepen en stoofpotten.
© 2008 Copyright tekst en foto’s : ing. Luc Dedeene.
Het artikel uit De Gelderlander vandaag 15/08/2007 door Romke van de Kaa schept de gelegenheid, ondanks het late tijdstip, nog even mijn serie “Groenten in Potten” van vorig jaar naar voor te schuiven. De titel is Groenten van Staete en gaat over groenten op het balkon telen.
Twee teelten die in dit krantenartikel aangeprezen worden werden op deze site uitvoerig besproken, namelijk
In deze twee artikels kan je lezen hoe je deze twee teelten praktisch verwezenlijkt. Meer teelten en teelttechnieken vind je in de andere artikels van de serie “Groenten in Potten“
Lees het artikel nu in De Gelderlander ( klik hier voor het volledige artikel).
Ingrid stuurde zopas een bericht over hoe het haar kleine moestuin vergaat op het terras, het dak, en in potten.
(zie ook haar vorig bericht)En het ziet er echt goed uit!
“Ik heb inmiddels al vele kroppen sla geoogst en net weer nieuwe zaailingen geplant. De eerste aardbeien zijn ook geoogst en ik verwacht de eerste courgettes eind deze week.
De courgetteplanten in de zak werden zo groot dat we ze een ruimere plaats op de kruiwagen gegeven hebben. Dit komt mooi uit want het was hier de laatste weken geregeld 40 tot wel 53 graden achter huis. Zo kunnen we de kruiwagen naar de schaduw verplaatsen als de courgettes van de hitte gaan hangen. Ik kan wat dat betreft beter tropische planten kweken. Volgend jaar meloenen?
De kiwi in de zinken bak heeft zich hersteld. De plant was wat twijfelachtig bij de winkel vandaan. Er was bijna niets meer van over, door een of andere ziekte. Het was echter de laatste (en ik heb iets met zielige plantjes) en dus heb ik deze toch maar meegenomen. Het is een struikversie en groeit dus niet zo hoog als normale kiwi’s (hoop ik).
De Butternut Squash op het dak is aangeslagen en 2 planten zien er al aardig goed uit. De andere twee konden maar niet op gang komen. Bleek dat de potgrond niet genoeg voedsel bevatte. Ik geef ze nu iedere week vloeibaar voedsel door het water speciaal voor groente en fruit. Bruine fles van Pokon. Ze zijn nu alle 4 goed op weg.
De stokbonen groeien goed. Nu dan over twee weken stuur ik nieuwe foto’s”
Ingrid Groen weet op een kleine oppervlakte toch heel wat groenten te telen. Uit een kleine tuin van 5 bij 10 meter, waarvan het grootste deel bestaat uit tegels maakt zij een mooie en lekkere moestuin.
Zij stuurt regelmatig een email met foto’s naar de lezersrubriek. (Uw reacties, foto’s en tips voor de lezers in verband met groenten kweken of gebruiken zijn heel welkom op lezersbijdrage@plantaardig.com )
Update 15 mei : dit artikel blijft voor oplossingen zorgen, zopas een goede tip binnengekregen van J Backus over het gebruik van groeizakken en van Willy over het gebruik van -kleine- potten. Lees ze onderaan dit artikel.
Onze kleine kas zorgt onvermijdelijk voor problemen met de vruchtwisseling. ’s Zomers telen we er meestal alleen maar vruchtgroenten van twee verschillende families, enerzijds de nachtschadigen of Solanaceae (tomaat, aubergine, paprika) en anderszijds de Cucurbitaceae of komkommerachtigen (meloenen, komkommers, courgettes) Het onvermijdelijke gebrek aan vruchtwisseling laat zich vroeg of laat voelen.
Kenmerken
Plots wordt het moeilijker om een voldoende aantal trossen op de plant te krijgen. Als de derde tros bloeit groeit de plant niet meer goed door. De stengel blijft eerder dun en de bladeren eigenlijk te klein. Als er plots zonnig en warm weer aankomt gaat de plant al snel slap hangen. Neusrot is hier een veel voorkomend probleem. Eerst zijn de symptomen niet zo erg en bijna onmerkbaar, maar jaar na jaar nemen de problemen toe. Hoe dan ook, afsterven zal de plant niet doen, maar zwak groeien, dat wel
Oorzaken
Vooral kurkwortel, maar soms ook wortelknobbelaaltjes zijn de voornaamste problemen die opduiken als er langere tijd tomaten, aubergines of paprika’s op dezelfde grond geteeld worden. Het betreft hier respectievelijk een schimmelsoort (Pyrenochaeta lycopersici) en een klein ‘wormpje’ (Meloidogyne spp.) Beiden kunnen ze lange tijd in rustvorm in de grond overblijven, ook als er lange tijd geen familieleden van de Solanaceae geteeld worden. Of het zou moeten zijn dat de grond in de kas echt wel te veel zouten bevat en de groei daardoor geremd wordt. (artikel, hoofdstuk bodemmoeheid en zoutconcentratie)
Trek na de teelt van tomaten eens de stam uit de grond en spoel de wortels af onder stromend water. Zijn deze wortels niet geelachtig van kleur, maar eerde bruin, dan is er waarschijnlijk kurkwortel aanwezig. Ook als je ziet dat de wortels verdikt en gebarsten zijn is dit een typisch kenmerk. Is het probleem enkel de zoutconcentratie of eventueel andere mankementen aan de grond, dan zal je die symptomen niet zien.
De kleine bolletjes die aan de wortels hangen zijn de plaatsen waar de aaltjes in de wortels leven.
Bestrijding van zowel kurkwortel of aaltjes is niet mogelijk. Voorkomen wel.
Op onderstaande foto’s zie je symptomen van kurkwortel (foto 1 en 2) en wortelknobbelaaltjes bij paprika (foto 3)
Klik op de foto’s om de symptomen heel duidelijk te zien.
Oplossingen
– Verplaatsen van de kas zorgt ervoor dat er weer verse grond ter beschikking is. Het makkelijkst voor een plastic kas, maar daar zijn wel andere nadelen aan (artikel).
– De grond uit de kas halen en vervangen is een groot werk. Je zal nooit alle ziektekiemen kunnen verwijderen omdat deze even diep gaan als de wortels. Wel een goede oplossing voor één tot maximum twee jaar.
– Potten van zo’n 20 liter inhoud, in de grond ingraven, zoals op de foto werd gedaan door Marcel, de tuinier van Het Vlaams Zaadhuis. Die worden dan ieder jaar gevuld met verse grond.
De duurste, maar misschien wel beste, oplossing is het enten van de planten. o.a. Easyplant en Vlaams Zaadhuis bieden geënte planten te koop aan en sedert dit jaar biedt Vlaams Zaadhuis ook onderstamzaad aan. Om zelf te enten.
Of je nu geënte planten moet kopen, of misschien beter zelf gaat enten, komt in een volgend artikel aan bod. Ook de entmethodes worden onder de loep genomen. Alhoewel men de Japanse kopenting aanraadt, denk ik dat het voor de liefhebber makkelijker is om de (vroeger veel toegepaste) afzuigenting of zoogenting te gebruiken. Binnenkort meer daarover.
Update zopas een tip van Gerrit gekregen, hij gebruikt de tip van grond uit de kas halen op volgende manier :
(alle tips zijn welkom! Geef ze in het reactieformulier hieronder of stuur tekst en eventueel foto’s naar lezersbijdrage@plantaardig.com
Bodemmoeheid kan ook verkomen worden om de grond in het najaar 1 spit diep uit te graven en vervolgens de opvolgende onderlaag goed om te spitten gemengd met stroo en eventueel koemest,
en leg hierop weer een nieuwe laag grond, is immers een spit diep uitgegraven,laat dit in alle rust overwinteren en begin in het nieuwe seizoen gewoon weer met kweken,zaaien of planten.
Helpt echt!, pas dit zelf al jaren ook toe.
Sucses, Gerrit
Zopas ook een reactie van Aad gekregen
Ik ben het met Gerrit eens.
In de winter minstens een steek diep uitspitten en afvoeren. Buiten over de tuin verspreiden.
In de kas nieuwe bemeste tuinaarde opbrengen.
In mijn kasje staat ook nog een (overjarige) vijg van ± 2,5m. Bij het uitspitten wordt zijn wortelstelsel flink gereduceerd. Dat verplicht me om de struik ook flink te snoeien Dat komt mooi uit want anders groeit de hele kas vol met vijg.
Ik kreeg ook een goede en uitgebreide teelttip van de heer J Backus
In het voorjaar zijn vaak grote zakken bemeste tuingrond in aanbieding. Ik koop dan een 20-tal zakken, leg er wat naast elkaar in de kas, maak hierin drie plantgaten, prik met een scherpe stok gaten door de bodem, plant mijn tomatenplanten,stok of draad ernaast en alles groeit wonderwel. Niet vergeten bij te mesten na een drietal weken.
Na oogsten gaan de gebruikte zakken leeggemaakt worden in de tuin, volgend jaar dezelfde procedure.K omt in weze op hetzelfde neer als werken met potten, waarin grond elk jaar vervangen wordt, doch dit is minder bewerkelijk.Als je geen automatisch waterafgiftesysteem hebt ( b.v. met zo’n computerklok o.i.d. ), zal watergeven uiteraard alleen met de gieter kunnen. Omdat er gaten in de bodem van de zakken tuin-of potgrond geprikt zijn, zal er geen water blijven staan. Aangezien deze grond veelal een boel turf bevat, zal dagelijkse watergift echt nodig zijn, bij heet weer zelfs twee maal dagelijks.
’s Morgens watergegeven, een dagje fietsen en bij terugkomst tegen ca 17.00 uur hangen ( vooral ) tomatenplanten slap, maar een half uurtje na de watergift zijn ze er weer bovenop.
Ook meloenen en komkommers kun je op de “zakmanier “telen , ofschoon komkommers wel wat vaker problemen krijgen door bladziektes. Vooral witte vlieg krijgt dan regelmatig een Spruzit-douche.
Ik wens de toepassers veel succes ,probleem van besmette en verzuurde grond los je zo wel op.
Vriendelijke groet,J Backus
Ook Willy Laureys weet de bodemmoeheid te omzeilen met zijn teelttechniek. De heer Laureys schrijft:
“Hier ben ik met een beetje uitleg over mijn tomatenkweekmethode. Ik gebruik dus plastiek bloempotten van 20 cm. Het middelste bobbeltje snij ik eruit zodat ik een gaatje krijg van 5 cm. De pot vul ik,nadat het plantje boven de pot uitkomt,met een mengeling van 50/50 paardevijgen en aarde.De takken met de bladeren snij ik af tot op 2 blaadjes,ze nemen het vet en de zon weg. Ik gebruik ook een koperdraadje waar de vernis van verwijderd is,anders krijg je geen contact. Ik laat ze groeien tot 7 à 8 trossen maar ik beperk de tros tot max 6 à 7 stuks. Een ander voordeel dat ze in pot staan is dat je kunt gieten zonder je serre onder te zetten en dat het vet dat je erbij geeft geen andere uitweg heeft. Tussen de rijen leg ik een betonplaatje van 25 cm breed. Je moet er toch tussen om te dieven en zo heb je altijd een propere voet,goed voor madame. Ook altijd gieten met regenwater indien mogelijk. Na de oogst verwijder ik de plant,zeker 85% van de wortels zitten binnen de pot,de rest laat ik gewoon zitten en spit ik om. De aarde uit de pot gaat naar de moestuin. In de moestuin zelf gebruik ik dezelfde methode maar met een pot waar meer is uitgesneden,daar is het gemakkelijker om van standplaats te veranderen”
In dit artikel kan je lezen over de klassieke, geblokte, grote paprika. Eventueel kan je het ook toepassen op de grote, zoete puntpaprika’s.
Bij deze uiteenzetting moet steeds rekening gehouden worden met het feit dat de paprika’s in open lucht geteeld worden, weliswaar in de ietwat beschutte omgeving van een terras, maar geen optimaal groeimilieu. De gewasverzorging, met name (vrucht)snoei en plantdichtheid zal net iets anders zijn dan bij de teelt in kas/serre.
Verwacht niet dat de paprikaplanten hoog zullen uitgroeien. Tien vruchten aan één plant zal in ons klimaat ook niet haalbaar zijn. Maar een kleine oogst, afkomstig van enkele planten van zo’n veertig centimeter hoog, dat moet net lukken.
Planten
Wie zelf plantjes wil opkweken moet veel geduld hebben. Paprika is een heel trage groeier. Tien weken is geen uitzondering om een plantklare paprikaplant te bekomen.
Er zijn slechts enkele planten nodig en het is dan ook makkelijker om ze aan te kopen in het tuincentrum of op de markt.
Probeer zo groot mogelijke planten op de kop te tikken. Paprika is een trager groeier en iedere centimeter extra is enkele dagen gewonnen.
Kleur
Pluspunt hierbij is dat je voor afwisseling kan zorgen door telkens één plant van een bepaalde kleur kan aanschaffen. Paprika’s bestaan in heel veel kleuren, de meest voorkomende kleuren zijn oranje, rood en geel. Maar eerst zijn ze allemaal groen.
De pot en potgrond
Kies een pot met een inhoud van ongeveer 15 liter. Dit is ruim voldoende om drie planten te telen.
Kies een luchtig grondmengsel met een vrij grote hoeveelheid witveen. Paprika is een rustige groeier en neemt per dag niet zoveel water op. Als het grondmengsel niet goed gekozen wordt zal het door regen al snel te nat worden. Een potgrond met de helft witveen is ideaal (zie ook grondmengsel)
Uitplanten
Het is heel goed mogelijk drie planten in één pot te telen. Plant ze, even ver van elkaar en zo dicht mogelijk bij de potrand.
De pot vindt zijn ideale standplaats vlak tegen een zonnige bakstenen zuidermuur en uit de wind . De stenen geven ’s avonds, na een zonnige dag, nog heel wat warmte af.
Op de foto zie je de pas geplante paprika’s
Dit zijn al vrij grote planten, ongeveer zeven bladeren op de stam.
Snoei
Als er op de stam ongeveer tien bladeren staan splitst de top van de paprikaplant zicht. In deze eerste splitsing vinden we ook een eerste bloempje. Op de stam komen er op dat moment heel wat kleine zijscheutjes. 
Op bovenstaande foto zie je de stam met wat zijscheutjes, en in de eerste splitsting een al gezette vrucht.(klik op foto)
(klik op foto) De zijscheutjes op de stam worden verwijderd. In tegenstelling tot bij de paprikateelt in de serre of kas wordt er hogerop niet meer gesnoeid. De plant blijft eerder klein en heeft al zijn bladeren nodig om de vruchten te doen uitgroeien.
Ook het eerste vruchtje (of beter nog, eerste bloempje) wordt verwijderd. Zoniet stopt de plant heel wat energie in dit eerste vruchtje terwijl ze eigenlijk nog niet genoeg blad heeft om ook nog te kunen doorgroeien. Dit ene vruchtje wordt dus opgeofferd om later enkele vruchten meer te kunnen oogsten.
Teeltverloop
Met de vruchtzetting zijn er geen problemen, paprika is een zelfbestuiver. Ook met ziektes valt het in open lucht meestal wel mee. Misschein dat bladluizen roet in het eten kunnen gooien.
De kwaliteitspotgrond bevat voldoende voeding voor de eerste vier weken. De bijbemesting kan je eenvoudig houden
Na vier tot zes weken, afhankelijk van hoeveel water er moete gegeven wordt er bijbemest. Het meest eenvoudig is een vloeibare meststof voor bloeiende kamerplanten gebruiken en hiermee iedere week bemesten volgens de voorschriften. Even goed kunnen de paprika’s dezelfde meststoffen krijgen als de bloembakken en de kuipplanten.
Eén warme zomermaand later is dit het resultaat. Per plant zijn er drie tot vijf vruchten uitgegroeid.(klik op foto)
Vluchten of zetsels
Meer vruchten mogen we niet verwachten. Paprika vormt zijn vruchten namelijk in ‘vluchten’. Na een eerste zetting valt de groei wat stil tot er enkele vruchten geoogst worden. Dan herneemt de plant zijn groei en worden enkele nieuwe vruchten gezet, een tweede zetsel. In de pot op het terras rekenen we beter niet op dit tweede zetsel. Daarvoor is de periode met voldoende hoge (nacht)temperaturen voor de groei van de paprika te kort.
Rijping
Een paar weken later komt er een ietwat zwarte schijn in de vruchten. Een teken dat de vruchten helemaal uitgegroeid zijn en binnenkort zullen kleuren.
Als het weer wat tegenvalt, kan die kleuromslag best lang op zich laten wachten. Maar niets dat u tegen houdt om ook al enkele vruchten groen te oogsten. 
De eerste rijpe (gele) vrucht zit verscholen in het midden van de foto, aan de linkerkant. (klik op foto)
tips :
Een overzicht van de artikels over paprika kweken.
Een overzicht van de serie groenten in potten.
In Tuinkrant verscheen in juni mijn artikel over pronkbonen in pot
Hierbij enkele foto’s van deze prachtige plant voor het terras. Een heel mooie verschijning en je kan er zo nu en dan nog eens van proeven ook. Je moet pronkbonen wel plukken als ze nog niet volgroeid zijn.
Klik op de foto’s voor vergroting.
Bekijk ook de uitgebreide serie over groenten in potten.
(11) Erwten of peulen in potten
Lees ook alle andere artikels over groenten in potten
Geen groentetuin? Of wil je eens iets anders op het terras? Kweek dan eens erwten, of beter nog malse peulen in een pot op het terras. Eén grote pot levert u al voldoende oogst op om enkele keren te smullen van heerlijke verse peultjes.
Kies voor een hoge soort. Er zijn immers ook laagblijvende erwtesoorten, maar die zijn natuurlijk veel minder decoratief in een pot.
Neem een pot met inhoud van ongeveer 15 tot 20 liter. Leg onderaan de pot scherven of grind. Dit is nodig voor een goede drainage. Zorg ervoor dat er voldoende openingen in de pot zijn voor de waterafvoer.
Vul de pot met een goede kwaliteit potgrond. Potgronden die hoofdzakelijk uit zwartveen (soms aangeduid als tuinturf) samengesteld zijn zullen nat blijven en gemakkelijk dichtslaan. Ook compost heeft deze eigenschap in zich, net als tuingrond. Tuingrond voor potten is dus minder geschikt omwille van het intensieve watergeven, waardoor de luchtige structuur al vlug verloren gaat. Er zijn dus twee zaken, waaraan het groeimedium moet voldoen, het moet goed draineren, maar het mag ook niet snel uitdrogen. Sommige, duurdere potgronden in de handel voldoen vrij goed aan dit criterium. Toevoegingen van klei, veel turfstrooise (witveen) en zand wijzen er op dat u met een goed mengsel te doen hebt. Omdat erwten niet veel stikstof nodig hebben zal een goed bemeste potgrond voldoend voeding bevatten voor de rest van de teelt. De teelt duurt dan ook niet zo heel lang, namelijk slechts drie maanden, van plantje tot oogstbare peulen.
Indien je zou merken dat er bladvergeling optreedt, dan kan je alsnog bijbemesten. Alhoewel bladvergeling ook kan optreden door een kletsnatte potgrond met slechte structuur.
Het wordt zeer decoratief als u beschikt over takken van krulwilg. Gewone wilgetakken of ander rijshoutzijn natuurlijk ook geschikt. Eventueel kan je een draadconstructie gebruiken. Voor één pot hebt u ongeveer tien takken nodig van 1,5 tot 2 meter lang. Er verdwijnt immers nog een flink deel van de stokken in de pot.
Deze erwtenplantjes werden in een plastic tray opgekweekt. Je kan ook in kleine potjes kweken. Leg twee zaden per potje. Als de plantjes tien centimeter hoog zijn, dan zijn ze klaar om uit te planten.
Zonder kas of koude bak kan je de plantjes buiten opkweken vanaf april. Met kas of koude bak kan je al in maart zaaien in de potjes. Voor een goed resultaat is het beter geen erwten meer te zaaien na half mei.
Plant de erwteplantjes langs de binnenkant van de stokken. Plant om de acht centimeter een plantje.Voor één pot heb je ongeveer twintig planten nodig.
De takken hebben niet zoveel steun in de pot. Het is dan ook best ze nog eens met een touw wat samen te binden. Zo vallen ze niet uiteen en krijgt het geheel meer stevigheid.
Een flinke sproeibeurt en de plantjes kunnen starten met groeien.
Een weekje later.In het begin moet je de plantjes een klein beetje tussen de stokken leiden. Anders kunnen ze wel eens omvallen naar het midden van de pot toe.
En zo zien ze er uit een tweetal weken later. Nog net niet aan het bloeien.
In een volgend artikel komt de groei, bloei en oogst van deze lekkere peulen in pot aan bod
Update : de eerste oogst op 15 juni
Lees alle vorige en volgende artikels van deze reeks in De serie groenten in potten
Welke soorten erwten telen?
Meer artikels over erwten (zaaien, voorkiemen en planten) op deze site.
Teeltschema’s erwten
(10) Specifieke mogelijkheden
Combinaties zijn niet altijd even makkelijk, de waterbehoefte moet op elkaar afgestemd zijn, evenals de bemesting. Ook moet er op gelet worden dat de ene plant de andere niet overgroeit.
Sla in potten met in het midden een selder plant. De selderij groeit er boven uit. Spaar ruimte uit door de slaplanten aan de boord van de pot te planten, de sla groeit dan over de potrand.
Werk met de techniek van geleidelijk dunnen, vooral met slasoorten, maar ook met bijvoorbeeld rode bietjes is dit heel goed te doen. Eerst dicht zaaien, dan kleine plantjes uitdunnen, later iets grotere en nog later kom je uiteindelijk tot de definitieve afstand. Ondertussen heb je al wat minigroenten geoogst. Een lange bloembak leent zich uitstekend voor deze techniek.
Gebruik ronde courgettes deze nemen minder plaats in de pot en hoeven niet zo groot te groeien, waardoor de groeikracht van de plant beter behouden blijft. Courgettes kweek je ook best met twee planten omwille van de goede bestuiving. Ronde courgette wordt ook Courgette de Nice genoemd.
De snoeptomaat. Kweek in pot kerstomaatjes die je ondersteunt met stokken, werk met verschillende zijscheuten en maak er een soort struikje van. Wat is er leuker dan nu en dan in het voorbijgaan even een tomaatje te snoepen. Vergeet de bloemetjes niet te trillen, zeker als de plant beschut staat tegen de wind.
Peperplanten blijven klein en zijn toch heel decoratief. Plaats ze eerst toch wel een tijdje binnen, ze vragen nu eenmaal veel warmte. In de volle zomermaanden zijn ze een decoratieve kuipplant(je)
Komkommers buiten zijn best de oude zaadvaste rassen, niet de hybriderassen die veelal veredeld zijn voor binnenomstandigheden. Alhoewel, sedert kort zijn er ook hybriderassen die wel degelijk veredeld zijn voor buitenomstandigheden. Ze zijn wat kleiner van stuk. Je kan de komkommers laten klimmen langs een draadconstructie die in de pot geplaatst wordt.
Grote planten zoals koolsoorten nemen veel plaats in, wat nu net met potten dikwijls niet kan. Kies dan voor minibloemkolen of minikolen, er zijn ook minikomkommers.
Prei en wortelen nemen veel minder plaats in, maar vergen diepe potten. Ook is het voor wortelen, knolselder, radijzien niet zo goed om in veengrond te telen, de vele vezelwortels die ontstaan zijn storend, dikwijls is de loofgroei ook te fel en de wortelontwikkeling slecht.
Probeer hier toch met tuingrond te werken, met een kleine hoeveelheid compost.
Aardappelen in potten. Vul de pot voor de helft met grond. Plant hierin de aardappel. Later bijvullen met grond. Dit in een tweetal keer. Je bootst dan als het ware het aanaarden na.
Pompoenen zijn er ook in struikvorm . Makkelijker in pot dan de soorten met lange ranken natuurlijk. Patissons groeien altijd struikvormig. Ze hebben gele en witte schotelvormige vruchten.
Op een pagina van Kaatjes Tuintips staan ook nog wat tips bij de soorten groenten in potten
Lees hier alle artikels over groenten in potten
Grasduinend in de bezoekersstatistieken van de website stootte ik zopas op een website van Topsy Turvy.
Planten op zijn kop kweken is blijkbaar de nieuwste hype. Volgens de website is het product nog niet verkrijgbaar in de Benelux. Maar mits wat handigheid moet dat natuurlijk wel zelf in elkaar te steken zijn met wat recyclagemateriaal. Om tomaten te telen lijkt mij dit niet echt een probleem. Tomaat is van nature een kruipplant en de stengels zijn vrij soepel. Met courgettes lijkt het ook wel te lukken, althans volgens hun foto. Ik ben wel benieuwd hoe paprika’s het doen als ze op hun kop staan, de houtige stengel is niet zo wendbaar. Alvast iets om deze zomer eens uit te proberen. Hierbij een fragment uit hun website, maar wil je er meer over weten, surf dan naar Topsy Turvy Je vindt er instructies hoe je te werk moet gaan, ook met foto’s.
Met de TOPSY Turvy II hang je de plant op zijn kop in de zak en alleen water geven is nog nodig. De plant groeit lekker weg naar waar hij wil en het plukken van de groenten kan staand gedaan worden. Zoek een boom, schutting of pergola uit en hang de TOPSY Turvy II er aan. Hij groeit ook lekker weg in een hobby kas. Je zult versteld staan van het gemak dat je hebt met dit nieuwe produkt. Je kunt er van alles in laten groeien; zoals tomaten, courgette, aubergine, paprika, tuinkruiden en andere decoratieve beplanting. De TOPSY Turvy II kan meerdere keren gebruikt worden. Na de teelt knip je de plant af, strooi je de zak leeg over het land en kan je op zoek naar leuke en lekkere groente voor de volgende teelt.
Er kwam al een reactie van Willy
Vergeet het maar van die omgekeerde tomaten,de plant wil naar boven en met een paar tomaatjes!!! breekt de stam. Ik spreek van ondervinding, ik heb dat al uitgetest.
Bedankt voor uw reactie Willy. Dat lijkt mij inderdaad de normale groeiwijze van een plant. Is dit dan toch een commerciele verkoopstruc? Zopas ook een reactie van Jan ontvangen, waarvoor dank.
Het lijkt mij inderdaad vrij sterk dat je een plant kunt dwingen de andere kant dan normaal uit te laten groeien, alleen door hem op de kop te hangen. Planten ‘voelen’ als het ware onder een boven onder invloed van licht en zwaartekracht, waardoor allerlei groeimechanismen in werking worden gesteld om de stengel omhoog en de wortels omlaag te laten groeien. Op de kop hangen heeft dus alleen maar tot effect dat de plant zich weer gaat proberen op te richten en dus de stengel gaat krommen, zoals uit ervaring van anderen blijkt. Wel lijkt het me mogelijk om de plant, wanneer de vruchten er al aan hangen. om te draaien zodat hij inderdaad naar beneden blijft hangen vanwege het gewicht van de vruchten. Deze optie lijkt me alleen een beetje omslachtig….. wat zou het nut ervan zijn?
Denis nam ondertussen de proef op de som en laat via een tekening weten hoe hij het aangepakt heeft.
In bijlage mijn hangende tomatenplanten, de schets toont aan, hoe ik dit gedaan heb, ben benieuwd voor de toekomst
klik op de figuur voor de grote tekening
We zijn, net zoals Denis, benieuwd hoe dit experiment zal verlopen. Bedankt om te laten weten.
Zijn er nog mensen die hierover hun idee willen geven? Klik dan hieronder op Reageren? Vragen?
(9) Welke soorten?
Heel wat groenten kunnen in pot geteeld worden.
Toch zijn er een paar waar je makkelijker kan mee werken en die op een kleine oppervlakte een aanvaardbare opbrengst geven. Dit zullen ofwel snelgroeiende, ofwel in de hoogte groeiende planten zijn.
Snijgroenten zijn goed mogelijk. Denken we daarbij aan snijsla, raapsteeltjes, spinazie, snijbiet, kervel, postelein, rucola, tatsoi. De kieming verloopt vrij vlot, het wortelstelsel is eerder beperkt en alhoewel zonlicht beter resultaat geeft doen ze het ook goed in de halfschaduw. Vrij platte containers of bakken van zo’n 20-25 cm diep kunnen hier volstaan.
Een aanrader is het telen van babyleaf, in de handel kan je mengsels kopen van slasoorten of je maakt ze zelf. (sla, andijvie, radicchio, tatsoi, spinazie, rucola….)
Tips:
Zorg voor een goed gereinigde zaaibak, gebruik zaai en stekgrond om in te zaaien, dek het zaad af met een heel dun gezeefd laagje, geef water met een nevelspuit. Plaats eventueel tot aan de kieming bij een hogere temperatuur om een goede en vlotte kieming te bekomen.
Je kan hierbij te werk gaan alsof je rechtstreeks in zaaibakjes zaait. Het is ook ideaal om te vervroegen in de kas, zonder dat je de grond hoeft in orde te maken.
Vruchtgroenten, zoals tomaten, lukken ook goed in containers en geven een mooie opbrengst van enkele of zelfs maar één plant. De pot moet een volume hebben van ongeveer 10 liter. Stabiliteit is hier zeer belangrijk, zowel van de plant als van de pot. Bij grotere planten kan je de steunstok van de plant vastmaken of een grotere kuip kiezen met een groot grondoppervlak en daar meerdere tomatenplanten gesteund door een stok inzetten. Paprika’s en aubergines zijn vrij stevig om in potten te telen. Komkommers hebben de neiging in één te zakken als je ze aan stokken opbindt. De stok voorzien van krammen waaraan je de plant vastbindt kan dit tegen gaan.
Al deze groenten doen het pas goed vanaf begin juni op het terras, probeer ze misschien eerst nog wat binnen te houden, of onder plastiekfolie te houden.
Courgettes moeten, om niet te veel plaats in te nemen, aan een stok opgebonden worden.
Voor alle courgettes is het trouwens aan te raden om ze op te binden aan een stok en uit de wind te plaatsen. Omwille van de bestuiving en bevruchting zijn hier wel twee planten aan te raden.
Aardbeien zijn van alle vruchtgroenten wel het makkelijkste in pot te telen.
Neem emmers of potten met een inhoud van minimum 6 liter, die voldoende drainagegaten hebben. Vul deze met een zeer goed doorlaatbaar grondmengsel, dit betekent een grote hoeveelheid witveen (turf) (liefst 50 %). Bij dit mengsel kan je 50 gram van een traagwerkende samengestelde meststof (N+P+K) (15-10-12) toevoegen.
Plant vier planten per pot, ietwat schuin zodat het hart van de plant naar buiten gericht is. De emmers blijven buiten vanaf half augustus tot begin december. Daarna worden ze binnengebracht . Bij strenge vorst de emmers afdekken met plastiekfolie. Of ingraven tot aan de bovenrand in de grond. De wortels zouden anders vrij snel vorstschade oplopen. Vanaf maart de emmers ophangen of openzetten en vanaf de bloei wat meststoffen oplossen in het gietwater (1,5 g/l).
Ook kan je in december enkele planten rooien die buiten in de vollegrond staan en dan in emmers planten. Tijdens voorjaar en zomer kan je ook koelcelplanten in potten zetten.
Pronkbonen zijn wegens hun sterk wortelstelsel en hun grote resistentie tegen zowel natte als droge weersomstandigheden en tegen ziektes heel geschikt om in potten te telen. Over de teelt van deze groente in pot volgt heel binnenkort meer uitleg
Radijsjes, worteltjes en rammenas worden best niet in een mengsel met veel potgrond en turf geteeld. Doe er voldoende tuingrond bij zodat er niet te veel hinderlijke vezelworteltjes gevormd worden.
Sommige groenten lenen zich minder goed om in pot te telen, omdat ze teveel reageren op tijdelijke droogtestress. Knolselder, bloemkool, sluitkolen en spruitkool en prei zijn gulzige gewassen die een regelmatige doorgroei nodig hebben om goed te kunnen groeien. Tenzij je uiterst attent bent om water te geven en bij te voeden, kunnen ze best in heel grote containers geteeld worden.
Lees hier alle artikels over groenten in potten
(8)Tips van anderen
Nee, dit is niet het laatste artikel over Groenten in Potten. Gewoon tussendoor enkele tips van anderen.
1. Een veel gevraagd onderwerp bij mijn lezingen voor De Volkstuin is “Groenten in Potten”.
Drie denkoefeningen die mij bijgebleven zijn uit de reacties uit het publiek zijn:
– Potten? Voor mij betekent dit plaatsbesparing. Sluitkolen kan ik op die manier opkweken tot eind juli. Zo ben ik zeker dat er voldoende plaats is in de tuin om de koolsoorten uit te planten. Indien ik kleine plantjes zou opkweken dan heb ik in juni geen plaats vrij om deze te planten. Zo doe ik het ook met bloemkoolplanten.
– Potten? Voor mij is dit een ideaal middel om de “overproductie” in ons klein gezin op te vangen. Tot nu toe teelde ik wel eens veel te grote hoeveelheden, dat zal mij bij het telen in potten niet overkomen.
– Potten? Voor mij is dit een ideaal middel om een teelt te vervroegen. Zo plant ik al vroeg in het voorjaar enkele ajuintjes in pot.
2. Op de website De Lusthof, een tuin voor veel zintuigen van Lieven David lees ik de volgende passage over het gebruik van potten. Ook hier is vervroegen aan de orde.
Ik start nu wortel en radijs, maar dan niet gewoon in de serregrond: de worteltjes (Amsterdamse Bak) zaai ik dun en breedwerpig in vijfliterpotten vol gezeefde compost, en de radijsjes (French Breakfast of een ander vroeg ras) zaai ik in ondiepe kweekbakken van 40 op 45. Deze bakken en potten zet ik binnenshuis, tot de kiempjes verschijnen: dan verhuizen ze naar de serre. Zo kunnen we met wat geluk in de tweede helft van maart radijs oogsten, en half mei de eerste worteltjes.
Potten en bakken zijn verplaatsbaar, en zo staan deze groentjes nooit in de weg bij serrewerkzaamheden. Ook kan ik de hele radijzenbak bij felle voorjaarszon gewoon even buitenzetten: hoge serretemperaturen deden vroeger vaak hele rijen serreradijsjes doorschieten, en dat is bij deze verholpen. Natuurlijk moet ik deze teelten op tijd water geven, en het is ook soms een gesleur, maar dat neem ik er dan graag bij.
Het loont trouwens even de moeite de website van Lieven te bezoeken. Vooral het gebruik van het composteringsproces als verwarming van de kas is mij bijgebleven.
3. De website van Laurent Brits laat heel wat mooie voorbeelden zien van groenten in pot. Laurent heeft al vele jaren ervaring met de teelt in metserkuipen en laat op zijn website veel mooie voorbeelden zien daarvan.
De teelt in metserkuipen met een mulching van hooi levert mooie resultaten op van vroege aardappelen.
Laurent kweekt zowat alles in metserkuipen, van sla over tomaten tot twee meter hoge stokslabonen.
Ook hier komt het aspect van vervroeging aan bod, ditmaal door de kuip te overkappen of af te dekken met plastic.
Klik hier voor de lijst van al verschenen artikels in de serie “Groenten in Potten”
Groenten in potten (7), de bemesting.
Na een tijdje ( 6-8 weken) zullen de planten die u teelt wat extra voeding nodig hebben. Hoeveel en wanneer u daarmee moet starten hangt af van de groenten die u teelt en het groeimedium. Zo zal u voor snijsla of raapsteeltjes in bloembakken niet moeten bijbemesten. Grotere planten die langer in de pot blijven, zoals tomaten en courgettes zullen vanaf dat ze goed vruchten beginnen dragen toch wel wat extra voeding nodig hebben.
Daartoe zijn er verschillende mogelijkheden.
*Strooi samengestelde meststof (een koffielepel per 10 liter grond) op het grondoppervlak. Telkens als u dan water geeft zal er wat meststof oplossen en dieper in de grond dringen.
* Gebruik meststoffen die je zelf oplost in het gietwater. Los nooit meer dan 2 gram per liter op.
Tip : Maak een stamoplossing van 1 kg meststof per 10 liter water en giet hiervan telkens 200 ml in een gieter (inhoud 10 liter) bij het water geven.
*Voor langdurige teelten in pot is het daarenboven aan te raden traagwerkende meststoffen in het substraat te mengen. Meng ongeveer 40 gram in 10 liter potgrond.
Er zijn verschillende types traagwerkende meststoffen
1. Meststoffen die traag werken doordat ze gevat zitten in een half doorlaatbaar laagje. Hierbij komen alle voedingselementen geleidelijk vrij gedurende een aantal maanden. Afhankelijk van het type meststof schommelt dit tussen 3 en 9 maanden. Dit zijn meststoffen van het type ‘Osmocote’ of ‘Agroblen’.
2. Meststoffen die traag werken doordat de stikstof onder de vorm van Isodur aanwezig is. de ureumstikstof wordt slechts geleidelijk omgezet naar nitraatstikstof. Dit zijn meststoffen van het type ‘Floranid Permanent’.
3. Meststoffen die traag werken doordat de omzetting van ammoniumstikstof naar nitraatstikstof geremd wordt. Dit zijn meststoffen van het type ‘Entec’
4. Organische handelsmestoffen. Deze werken traag omdat de organische stof geleidelijk in voeding omgezet wordt door mineralisatie.
*Voor wie dit allemaal te omslachtig vindt : Er is ook speciale vloeibare meststof voor de bemesting van moestuingewassen. Deze moestuinmest is vloeibaar en kan zelfs als bladvoeding aan het gewas worden toegediend. Geeft zeer snel resultaat. Telkens bij het water geven moet dan de aangegeven dosis bij het gietwater gemengd worden.
Probeer alvast bij de keuze van de meststof ook rekening te houden met de groep waartoe de groente behoort. (Let dus op de N+P+K formule van de gebruikte meststof) De aangehaalde getallen zijn enkel voorbeelden, waarbij vooral de verhoudingen tussen de elementen van belang is.
Bladgroenten : vragen ongeveer evenveel stikstof, fosfor en kalium (bv 8+8+8)
Vruchtgroenten : vragen veel stikstof en fosfor, maar ook extra kalium (bv 8+8+16)
Wortelgroenten : vragen weinig stikstof, maar wel extra kalium (ook bv 8+8+16, maar dan minder toedienen)
koolgewassen : vragen veel stikstof en fosfor en iets meer kalium (bv 8+8+12)
Klik hier voor de lijst van al verschenen artikels in de serie “Groenten in Potten”
(6) Water geven
Het minste wat je kan doen is dagelijks controleren. Zeker bij weersovergangen kunt u wel eens voor verrassingen komen te staan. Geef water zodat de gietrand volledig met water gevuld is. Herhaal dit eventueel nog eens. Het is de bedoeling dat er een beetje water uit de pot loopt. Het is goed dat er bij het water geven wat drain is. Dit hoeft niet te betekenen dat er teveel water gegeven werd, als er een luchtig substraat in de pot aanwezig is.
Routinematig iedere dag water geven is af te raden, hou rekening met de snelheid van verdamping en controleer de vochtigheid van de grond.
De grond in de potten kan gemulcht worden. Vooral bij rechtopgroeiende planten kan die mulchlaag zijn nut tegen uitdroging bewijzen. Controle op de vochtigheidstoestand van de grond wordt daardoor iets minder makkelijk.
Hoe de vochttoestand controleren? Er zijn grote verchillen volgens de samenstelling van hetsubstraat. Als algemene regel geldt dat als je de grond samenknijpt en deze weer uit elkaar valt het weer tijd is om water te geven.
Laat u echter vooral leiden door het weer, op bewolkte regenachtige dagen zal de plant niet snel afzien en op een zonnige wame periode zult u niet makkelijk teveel water geven.
Gebruik sommige planten als signaalplanten. Op de duur weet u welke plant het meeste water verdampt of dit het makkelijkst toont. Als deze plant duidelijk watertekort vertoont is het tijd om ook de andere potten water te geven of op zijn minst te controleren
Klik hier voor de lijst van al verschenen artikels in de serie “Groenten in Potten”
111
(5) Het vullen van de potten.
Vooraleer u start met de potten te vullen, vergewis u er dan van dat de grotere kuipen op een goeie plaats staan. Verplaatsen wordt daarna moeilijk. Voor een goede drainage plaatst u de grote kuipen op enkele blokjes. Of zorg voor potten met een profiel onderaan, zodat er steeds wat ruimte is tussen pot en ondergrond. Extra openingen onderaan, zijdelings van de pot zijn ideaal.
Onderaan de pot legt u enkele potscherven op de drainagegaten. Door hun ronde vorm creëren ze een luchtige, waterdoorlaatbare structuur onderaan de pot en verhinderen dat de drainagegaten verstoppen.
U kunt ook enkele stenen met onregelmatige vorm gebruiken.
U kunt dit dan afdekken met een stuk antiworteldoek of een stuk plantjute om te verhinderen dat de grond tussen de drainagelaag spoelt.
U merkt dat het belangrijk is om te voorkomen dat de grond te nat wordt. Waarschijnlijk is er jaarlijks meer schade aan planten in potten door te nat te telen dan door te droog te telen.
Vul tot enkele centimeter onder de potrand om later nog makkelijk water te kunnen geven (gietrand)
Klik hier voor de lijst van al verschenen artikels in de serie “Groenten in Potten”
111
(4) Het grondmengsel
De keuze van het grondmengsel wordt vooral bepaald door de waterhuishouding. Een goed gekozen grondmengsel en een goede drainage van de pot moet ervoor zorgen dat de pot niet doorweekt raakt bij aanhoudend regenweer of bij teveel water geven. Een te nat substraat bevat te weinig zuurstof waardoor de wortels afsterven en rotten. Anderzijds moet het substraat bij zonnige en warme omstandigheden ook voldoende water kunnen vasthouden.
Het grondmengsel moet voldoende water kunnen bevatten zonder dat het slijk wordt. Als je wat substraat in de hand knijpt moet dit, nadat je het loslaat, terug wat open gaan. Blijft het aan elkaar kleven, dan is de waterhuishouding niet goed. Het substraat moet dus wat “veerkracht” hebben.
Theoretisch is het wortelvolume niet belangrijk, wel het continu ter beschikking hebben van water en voeding is van belang. Om het makkelijk te houden is dus een zeker volume wel aangewezen, anders moet u misschien wel een paar keer per dag water en voeding geven. Hoe groter de plant en hoe meer ze verdampt hoe groter we de pot kiezen.
Er zijn dus twee zaken, waaraan het groeimedium moet voldoen, het moet goed draineren, maar het mag ook niet snel uitdrogen. Sommige, duurdere potgronden in de handel voldoen vrij goed aan dit criterium. Toevoegingen van klei, turf (witveen) en zand wijzen er op dat u met een goed mengsel te doen hebt. Misschien is dit mengsel iets te snel drogend. Dit kunt u verbeteren door er zo’n 30 % tuingrond mee te mengen.
Potgronden die hoofdzakelijk uit zwartveen (soms aangeduid als tuinturf) samengesteld zijn zullen nat blijven en gemakkelijk dichtslaan. Ook compost heeft deze eigenschap in zich, net als tuingrond. Tuingrond voor potten is dus minder geschikt omwille van het intensieve watergeven, waardoor de luchtige structuur al vlug verloren gaat. Menging met organische stof zoals zwartveen, witveen, of compost is dus nodig in grote hoeveelheden.
Met zwartveen kunt u wel een goed substraat samenstellen. U vertrekt dan van goedkope potgrond, die praktisch alleen uit zwarte veengrond bestaat en maakt een mengsel van
Bovenstaand mengsel zal best wel voldoen om bladgroenten, vruchtgroenten en peulgewassen te telen.
Voor grotere, brede en diepe containers met diep wortelende groenten kunt u toch te werk gaan met tuingrond, gemengd met zo’n 30 % compost, en afhankelijk van de grondsoort er nog 10 tot 20 % grof zand bij te mengen. Of u gebruikt het hierboven beschreven mengsel, maar voegt er de helft tuingrond aan toe. Dit omwille van de kostprijs, maar ook omdat in grotere volumes de structuur van de grond beter behouden blijft en de uitdroging minder een rol speelt. Bij deze grote containers is het probleem van snelle uitdroging gewoonweg minder dringend.
Klik hier voor de lijst van al verschenen artikels in de serie “Groenten in Potten”
111
