Onopvallend
Trips in prei is niet direct hét insect waar de moestuinder wakker van ligt. Het beestje is met het oog bijna niet te zien en de schade die het veroorzaakt is vooral cosmetisch en weinig opvallend. De groei van de preiplant heeft er niet altijd onder te lijden.
Warmte en droogte
In 2009 laat het beestje zich wel opmerken. Er worden hier en daar zeer grote populaties trips vastgesteld. Zeker en vast waar er weinig water gegeven werd en de groeikracht uit de plant verdwenen is. De schade is dan opvallend tot op het randje van nadelig voor de groei.
De warmte zorgt voor een snelle voortplanting van het insect (zie verder). Daarbij komt dat de droogte de bladontwikkeling remt waardoor meer insecten op minder blad moeten overleven.
Het is tijd om eens nader kennis te maken met dit verborgen insect: De tabakstrips of Thrips tabaci.
Schadebeeld
Trips veroorzaakt witte, ietwat uitgerafelde vlekjes met soms een zilverachtige schijn. De vlekken volgen min of meer de lengterichting van het blad.
In veel zomers is dit te verwaarlozen voor de hobbytuinder. Dit jaar is de schade dikwijls toch zeer opvallend. Zeker waar geen of zeer weinig water gegeven werd tijdens de afgelopen droogte periode. De schade die we zien is zuigschade op de groene bladeren. De tripsen zuigen de celinhoud leeg. Dit zijn eerst geelgroene vlekken, die zich later vullen met lucht. Dit heeft de witte vlekjes op de bladeren tot gevolg. Een deel van de schade is ook veroorzaakt door het afzetten van de eitjes in een door hen gemaakte opening in het bladweefsel.
Deze kleine witte vlekjes vormen voor de groei van de plant en voor de bereiding in de keuken geen probleem. Beroepstelers moeten schade wel zien te vermijden omdat de warenhuizen “vlekkeloze” prei wensen. Prei met teveel tripsschade wordt geweigerd of gedeklasseerd.
Waarnemen.
Tijdens een warme zomer kan in prei heel wat trips voorkomen. Ze houden zich schuil tussen de bladeren en de schacht, diep verscholen in de plant. ’s Morgens en ’s avonds komen ze tevoorschijn. Volwassen trips zijn vrij onopvallend en hebben een bruine kleur. Ze zijn slechts 0,8 -1,2 mm groot. Ze zijn gevleugeld en zeer beweeglijk waardoor ze minder goed waar te nemen zijn dan de larven. De larven van de tabakstrips zijn ongevleugeld en weinig beweeglijk. Hun kleur is geel tot oranje. Wil je ze goed waarnemen, dan moet je dieper in de plant kijken en al eens een blad uitbuigen.
Snelle vermenigvuldiging.
Tabakstrips houdt van hoge temperaturen: de ontwikkeling start namelijk pas boven de 11,5 °C. Bij een gemiddelde temperatuur van 15°C duurt de levenscyclus 65 dagen, bij 20°C 27 dagen. Maar, in een warme zomer, bij een etmaaltemperatuur van 25°C, is er al een nieuwe generatie in 17 dagen! Waarbij iedere trips zowat 70 eitjes afzet. Iedere nieuwe generatie wordt dus vele malen groter dan de vorige. De vermenigvuldiging gaat des te sneller omdat de meeste tabakstrips vrouwtjes zijn en nakomelingen ontstaan zonder dat er bevruchting is.
Bestrijding.
In koelere, nattere zomers geeft het insect weinig problemen in de groentetuin. Voldoende water geven én de plant nat maken is dan ook een goed middel om de tripspopulatie onder controle te houden. Zorg ervoor dat er ook water in de schacht van de plant aanwezig is. Vergeet niet dat water geven, vooral vanaf eind augustus, aantasting van roest en bladvlekkenziekten sterk in de hand werkt.
Conserve is een welkom, biologisch, middel in de preiteelt. Het bestrijdt de preimot en de preivlieg en het ruimt een flink deel van de trips op, zodat de schade binnen de perken kan gehouden worden.
Beste gaston,
de kleine gaatjes die u vermeldt op de chinese kool lijkt mij een aantasting van de aardvlooi. Dit zijn kleine zwarte insectjes(vlooien) die meestal op kolen,radijzen en rapen zitten. U kunt dit bestrijden met een bestrijdingsmiddel, maar de aantasting van aardvlooien is meestal zonder veel erg. De meest ecologische oplossing is een vliesdoek over uw chinese kolen spannen.
Beste Pierre,
Misschien een gekke vraag, maar: Heb je ook geregeld water gegeven? Want met de mooie zomer en nog best mooie nazomer die we hebben is de grond behoorlijk droog geweest en in droge grond kunnen planten geen voedingstoffen opnemen. Wat dan de slechte groei verklaard.
Mijn prei begeon behoorlijk te stinken in september,
van een ander tuinlid hoorde ik dat hij zijn prei
had afgesneden tot het gezonde gedeelte en weer ging
groeien.Ik heb dit ook gedaan en met succes want
is nu weer gezond.
Heb deze zomer wat knoflook planten gehad die waren gaan schieten zoals uien en prei dat doen.
kun je deze pitjes weer gebruiken om te zaaien of zijn deze daar niet geschikt voor
Ik teel voor het eerst suikerei en chinese kool. Het eerste groeit voortreffelijk en wordt niet aangevreten. De chinese kool krijgt vele gaten in de bladeren. Het is niet zoals een aantasting door rupsen bvb. bij bloemkool, maar eerder vele ronde gaten.
Welk insekt zou dit kunnen veroorzaken?
Dank bij voorbaat voor eventuele raad.
mijne heren ;ik heb de laatste tijd ook last van witte plekken op mijn preiplanten :ik was van mening dat dit aan de grond of aan het plantenras lag door dit artikel te lezen weet ik nu wel beter bedankt voor deze melding.
De porei is aangetast door roest. Erger is dat in het ganse tuintje de porei even dun is gebleven als bij het planten; veldsalade schiet direct door; de selder heeft gedeeltelijk zwarte bladeren. Ik heb gedroogd koemest gegeven, blauwe korrel en beendermeel, periodisch uiteraard. Maar de opbrengst is nul. Het heeft de schijn of de grond uitgeput is.