Japanse kopenting is niet makkelijk maar haalbaar voor de liefhebber. Bekijk de instructievideo onderaan dit artikel.
Het Vlaams Zaadhuis bood dit jaar voor het eerst een setje met onderstamzaad, entclips en handleiding om zelf tomaten te enten. Ook bij Vreekens Zaden kan je zaden van onderstam van tomaten krijgen.
De Japanse kopenting is relatief nieuw, maar wordt ondertussen al zo’n 15 jaar op professionele schaal toegepast. Vroeger gebruikten de tuinders, bij het zelf opkweken van de planten, de zoogenting. Ook voor de liefhebber is de zoogenting vrij eenvoudig uit te voeren.
Ik dacht tot nu toe dat de kopenting een ander paar mouwen was omdat de kop van het te enten ras volledig afgesneden wordt en het moeilijk zou worden om verwelking tegen te gaan bij een kruidachtige plant.
En toch bleek het eenvoudiger dan ik dacht. Op 7 april werden acht plantjes geënt. En de resulaten lijken mee te vallen. Het is nog twee dagen afwachten, maar het zou goed kunnen dat het slagingspercentage 100 % zal zijn. En dat met gewone middelen, het is dus echt wel mogelijk voor iedereen zoals u en ik.
Hoe de enting op 7 april uitgevoerd werd kunt u zien op onderstaande video. Klik op de pijl in het midden van de video om deze te starten.
Heel binnenkort vind je op deze site veel stap-voor-stap foto’s en resultaten. Ook gaan we dieper in op het waarom en de voordelen van enten bij tomaat. Verderop in het seizoen natuurlijk ook regelmatig updates over hoe de geënte tomatenplanten het stellen.
Blijf dus zeker op de hoogte met de nieuwsbrief, schrijf je nu in (zie kolom hiernaast)
Via deze video wordt alvast een tipje van de sluier opgelicht over hoe je te werk kan gaan. Klik op de pijl in het midden van de video om deze te starten.
Vorig jaar is voor mij door gezonheids problemen slecht geweest van begin April tot September en zo het sezoen voorbij en beroep moeten doen op iemand om de planten te verzorgen met wat problemen.Nu is alles voor bij alleen wat zachtjes aan Zoals vorig jaar gezegd had ik onderstamzaad Caddy dat zaad was goed;nu heb ik Resistans besteld maar ben er niet tevreden over zeer klein zaad van de15 gezaaid 13 gekiemt en nu zijn er 5stilaan aan het wegkwijnen dan vond ik Caddy beter.Wat betreft het zaaien eenders wat ik heb zaaibakjes gemaakt met BV 8-12-15-20 afdelingen maar sommige zaden kiemen rapper dan de anderen somige 3cm en de rest moet nog kiemen zo vind ik het beter elk in kleine potjes te zaaien dan kun je ze beter verwijderen en koeler zetten ik maak kleine potjes van 3.5cmop3.5 en 2.5 op2.5 cm van kartonnen melk dozen nadien kun je ze beter verplanten zo dat is tot nu toe mijn niews voor het niewe sezoen groetjes
Jozef
HERMAN
Mag ik u danken voor uw vlug antwoord
Ik denk dat de clipsen niet voldoende aansluiting gegeven hebben-binddraad 2mm maar volgens mij te slap.
Intussen heb ik clipsen besteld bij het Vlaams Zaadhuis.
Ik had speciaal een afgesloten kasje gemaakt voor 12 plantjes en zo als gezegd een laag vochtig zand op de bodem. Er was voldoende vocht, het kasje was steeds aangeslagen met condens en stond naast de verwarming (gasconvector). De temperatuur huiskamer was 23° Somige onderstamen gewoon weg gerot en andere enten verwelkt.
Alles is nauwkeurig gedaan geweest in mijn vak was ik gewoon op een 100mm te werken. Ik veronderstel beter de potjes van onder afsluiten zodat ze geen vocht meer kunnen opnemen en niet te nat komen te staan.
Mijn vraag was of die onderstammen zo goed zijn of de eerste beurt die zijn nu stevig.
De nieuwe entjes zijn er enkele nu +-17-18mm en staan dag en nacht onder de lampen en onderverwarming.(de onderstammen Caddy kiemen
op4-5 dagen)
Herman mag ik u nogmaals bedanken en
de beste Groeten
Jozef
Hallo Jozef,
Dat is geen goed nieuws zeg.Als je beschrijft wat er precies gebeurd is in het enting-proces,kunnen we misschien iets achterhalen van mogelijke oorzaken.
Met dikkere onderstammen 2,5-3mm is het enige alternatief de zoogenting( zie http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/zoogenting-serie-tomaten-enten-deel-4/ ) waarbij de diameter van onderstam en ent groter mag zijn en daarbij is een verschil in diameters tussen onderstam en ent ook geen echt probleem.
In elk geval zou je dus,om zoogenting te kunnen toepassen,moeten beschikken over enten van een iets verschillende diameter en naar ik begreep heb je die niet en heb je daarom opnieuw enten gezaaid.
Ik vrees dat dit geen oplossing kan zijn voor jouw probleem.Tegen de tijd dat de nieuwe enten dik genoeg zijn is het verschil met de huidige onderstammen veel te groot,denk ik.Ik hoop dat je niet al je entsoorten opgebruikt heb voor het enten zodat er nog niet-geente planten overblijven om in volle grond of pot te gaan telen.
Sorry dat er geen wondermiddel is voor jouw probleem.
Laat gerust nog iets weten omtrent het ent-proces zodat we de oorzaak trachten te achterhalen.
Met vriendelijke groeten,
Herman…
Herman
Ik heb een probleem mijn ganse eerste kweek is mislukt hoe het komt weet ik niet nochtans alles gedaan zoals beschreven in uw artikel. Niets aan te doen het moet verder. Het afgesneden gedeelte van de onderstam heb ik in water gezet tot ze worteltjes hadden en uitgeplant dit zijn nu stevige plantjes maar met een dikkere stam +-2,5 3mm Ik heb direct nieuwe enten gezaaid maar natuurlijk zijn ze later dan die andere. Mijn vraag is: zijn die afgesneden onderstammen zo goed als de eerst geteelde en zijn ze bruikbaar om er opnieuw op te enten. Zo ja welke entmetode zou ik eventueel best kunnen proberen daar de entplantjes nog te dun zijn moet ik nog wat wachten er zal wel een verschil van dikte zijn. Die onderstammen staan nu in koele plaats 14-15° in afwachting.
hopelijk kan ik nog iets redden alvast bedankt en beste
groeten
Jozef
Beste Jozef,
Dun opschieten(fileren) heeft vaak te maken met het feit dat,bij de eerste prille kieming,de zaailingen zo vlug mogelijk bij een lagere temperatuur 18-20°C en onder zo veel mogelijk licht dienen verder gekweekt te worden.
Van onderstammen is dikwijls gemeld in de literatuur dat ze vlugger kiemen(vergeleken met de entsoorten) en
de neiging hebben om dun op te schieten.
Wat ik je kan aanraden om ze een beetje af te remmen is ze s’nachts op ongeveer 15°C (kelder?) te laten verblijven en overdag bij 18°C met zoveel mogelijk licht.Een groeilamp kan dan nuttig zijn.
Wat aan het einde van de rit telt is dat je onderstammen en enten bekomt met gelijke stengeldikte ttz 2 mm.Hopelijk lukt het je nog om te corrigeren.
Let bij de entsoorten op dat je de zaailingen bij de minste kieming bij zo veel mogelijk licht en een lagere temperatuur verder laat opgroeien.
Succes nog met de kweek.
Met vriendelijke groeten
Herman mijn onderstamen zijn wat vooruit tegen de boven plantjes wat is de ninimom tenperatuur om ze wat tegen te houden zodat ze ongeveer gelijk zouden komen de onderstamen zijn caddy eerst hadden ze moeite om door het zand door te komen en dan gingen ze te snel
Groeten
Jozef
Herman die gloeilampen zijn verkrijgbaar in de vestigingen van horta
groeten
jozef
@ Danny,
Dag Danny,
Bedankt voor de info.Deze stond waarschijnlijk gedrukt op de verpakking(doos) van de lamp vermoed ik.
Staat er toevallig nog een andere merknaam op de lamp zelf.Ik vermoed dat dit een lamp is van het merk “Megaman”. http://www.dmlights.be/nl/cat/3907/0/megaman/plant+lamps.html
Kan je dit nog eventjes checken en bevestigen?
Met vriendelijke groeten,
Herman…
beste Jozef,
Als het enten,na een verblijf van ongeveer 10 dagen in de propagator,succesvol gebeurd is,kunnen de plantjes in een omgeving van ongeveer 20°C(bvb in de keuken) voor een schuifraam,met zoveel mogelijk licht,verder groeien.Er is dus op dat ogenblik géén miniserre meer nodig.Alleen een goede temperatuur en voldoende licht
volstaan op dat ogenblik.In het begin zonlicht beperken
want de plantjes zijn nog zeer gevoelig.
Daarna kunnen de plantjes verhuizen naar de koude kas om verder op te groeien en af te harden tot wanneer ze
kunnen uitgeplant worden in de kasgrond.
Lees eens aandachtig het volledige scenario van de artikels van Luc Dedeene en mijzelf omtrent het enten.Je vindt daar ook het volledige verloop van het opkweken met goede referentiedatums zodat je ongeveer weet wanneer je moet zaaien,verspenen,afenten,verder opkweken enz.
Met vriendelijke groeten,
Herman…
Herman bedankt voor uw goede raad
Als ik het goed begrijp zou mijn mini serre goed zijn voor de plantjes als ze al zelfstandig zijn.
Nog een vraagje : de temperatuur van 22-23 graden,
is dat de omgeving waar de kas met de plantjes zich bevind als ze geënt zijn of is er in de kas een warmtebron?
Beste groeten
Jozef
@Jozef
Beste Jozef,
Als het de bedoeling is van de zelf gemaakte miniserre te gebruiken om de pas afgeente plantjes op te kweken,vergeet dan niet dat:
1)de constructie absoluut dicht moet zijn om de vochtigheidsgraad continu op 100% te houden.
2)de temperatuur voor optimaal resultaat best toch wel minstens 22°C bedraagt.Ikzelf hanteer 23-24°C.
3)de bodem bedekt moet kunnen worden met een vochtige zandlaag van een paar cm dik.
Als er nog vragen zijn na het lezen van de artikels Luc en mijzelf kom maar gerust terug.
Veel succes met jouw project,
Herman…
Herman,
Ze zijn inderdaad groener, maar onder de lamp lijken ze lichtgroen. De gegevens op de verpakking zijn zeer technisch. 220-240V, 50-60HZ, LUM152/E27, Max ESL afmetingen 40×154. Fabrikant = Bio Green e.K., Gewerbegebiet, 35649 Bischoffen-Oberweidbach.
Groeten,
Danny
Herman,
ik heb een mini sere gemaakt van 40X65 en één van 40X90. Dit is een kader met houten latten gemaakt en bekleed met doorschijnende plastic, in het kleinde kader leg ik op de bodem een rooster 3cm voor de verluchting en daarop een oud electrisch kussen, en daarop een plateau goed voor een 30 tal plantjes. Het kussen kan ik op 3 standen zetten en met een dimmer kan ik alles regelen op en af de temperatuur 18 tot20%zonder problemen. Het zal ideaal zijn voor als de plantjes geënt zijn denk ik en zo kan ik het verplaatsen waar ik wil en nu hopen dat het meevalt ik hou u op de hoogte
Groeten
Jozef
Dag Danny,
Als ik de foto’s bekijk,ziet dat er best nog goed uit.
Misschien lichtjes opgeschoten maar stengeldikte lijkt
toch ok.Ik vermoed dat de kleur van de foto’s een beetje misleidend is en dat de plantjes in werkelijkheid groener zijn dan op de foto’s?
Zie je kans om de volledige gegevens die op de groeilamp gedrukt zijn(merk,typenr etc)eens te communiceren?Volgens ACS-serres zou dit een echte groeilamp moeten zijn.In dat geval is dit,gezien het geringe verbruik,wel interessant voor zelfbouwers.
Met vriendelijke groetjes,
Herman…
Beste Herman,
Hierbij enkele foto’s in verband met binnenteelt (winter) van tomaten.
Zaaidatum = 14/12/2009.
Foto 339 = ca 10 dagen na zaaien in de propagator.
Foto 341 = planten zonder deksel + verwarming propagator af.
Foto 385 = reeds uitgepot foto genomen na ca 1 maand na zaaien.
Foto 388, 389, 390 = 31/01/2009 genomen dus ca 1,5 maand na zaaien.
Ik ga ze deze week nog verpotten in grotere pot.
Ik hou jullie op de hoogte van mijn experiment.
Vriendelijke groeten,
Danny Tomato.
Beste Danny,
Interessante test die je daar doet!Ben benieuwd hoe die afloopt.Kan je reeds enkele foto’s opsturen naar lezersbijdrage@plantaardig.com ?
Ik vermoed dat,eens de planten in grote potten staan,de moeilijkste faze van opkweek zal ingaan.
Dan is het,naast goede temperaturen,zéér belangrijk van
genoeg daglicht beschikbaar te hebben.Ik denk dat de groeilamp dan onvoldoende zal zijn.Bij onvoldoende licht zullen de planten dun opschieten…
Vermijd in die faze misschien best te hoge temperaturen voor de wortelstelsels door bvb met een isomoplaat onder de potten de warmte van de grondconvector af te schermen.Te hoge worteltemperaturen blijken nogal eens aanleiding te geven tot groeistop van de plant.
Als er vragen zijn tijdens de verdere opkweek,aarzel niet om contact op te nemen.
Veel succes,
Herman..
Ze staan voorlopig in potten (15 cm diameter)boven de grondconvector (cv) met daarboven een groeilamp (slechts 15 watt verbruik). Bedoeling is wel om ze binnen te houden en verder op te kweken in enkele grote potten ( ik dacht aan 3 planten per pot). Tijdens de dag is het 21 à 22° en ’s nachts valt dat terug tot ca 14 à 15°. En nu maar afwachten natuurlijk en ik heb alleen het verbruik van de groeilamp maar die is beperkt.
Beste Danny
Erg benieuwd naar je winterteelt binnen voor tomaten! Is dit in een veranda, want wat als die nu snel gaan groeien, gaan die planten dan in potten ipv in de serregrond?
Wat is de gemiddelde omgevingstemperatuur voor de plantjes (ik heb geen ervaring met een progator en in vermoed dat na 19.00 u het toch flink afkoelt voor die plantjes)? Is de investering en het energieverbruik dan niet te hoog voor het verwachte resultaat (progator,groeilamp, centrale verwarming)? Voor wie groene stroom heeft, is dit misschien gemakkelijker ecologisch toe te passen. Toch alle succes gewenst! Ik volg dit zeker mee! Jean-Claude
Hallo Danny,
Testen is een goede methode om door slagen of falen bij te leren!
Na lezing van uw reactie,een paar verwijzingen naar reacties waar reeds sprake was van gelijkaardige testen.
Wat betreft:winnen van zaad uit onderstammen:
zie reacties d.d. 7 en 10 febr in volgend artikel
http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/workshop-zelf-tomaten-enten/
Wat betreft gebruik van alternatieven voor entclipsen:
zie reactie d.d. 29 april(Paul Baetens) in artikel
http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/tomaten-enten-japanse-kopenting/ betreffende buisbinddraad.
Stuur gerust foto’s naar lezersbijdrage@plantaardig.com
en houdt ons op de hoogte van alle testen.
Veel succes,
Herman…
Hallo Herman,
Ben reeds een 4-tal jaren bezig met het zelf zaaien en kweken van tomaten. Ondertussen heb ik reeds een 25 soorten. Wil dit jaar beginnen met enten en heb bij het Vlaamse Zaadhuis sterk onderstamzaad + entclips gekocht. Ik veronderstel dat je bevoorbeeld één sterke F1 plant gewoon kan laten uitgroeien en van de tomaten die ze voortbrengt gewoon zaad kan winnen om het volgende jaar te gebruiken. Mijn vraag is natuurlijk of die nakomelingen dezelfde sterke eigenschappen hebben om te gebruiken als onderstam voor het enten.
Wat betreft een alternatief voor de dure clips (wel herbruikbaar zoals je aangeeft) wil ik gaan testen met het materiaal “Scoebidoe”. Dit is een plastic hobby-materiaal dat door kinderen wordt gebruikt om te vlechten en allerlei leuke gadgets te maken. Het zijn ronde draden die hol zijn vanbinnen. Je hebt ze in diverse diktes. Wat ik wil doen is kleine stukjes snijden en met een stanleymesje voorzichtig over te lengte open te snijden zodat ze toch veerkrachtig genoeg blijven om mee te groeien met de stengel. Ik hou je op de hoogte van mijn experimenten.
Ik ben ook aan het experimenteren met winterteelt binnen. Hiervoor heb ik een groeilamp (spaarlamp van 15 watt) gekocht bij “ACD-serres”. Kostprijs 40 €. Ik heb 8 tomanten + 3 paprika gezaaid op 14/12/2009 in de progator. Daar de lamp boven. Op 4 dagen kwamen ze reeds piepen. Na kleine 2 weken reeds verpot in potgrond van DCM. 6 planten in 15cm diameter potjes en de rest in 10 cm diameter. Vandaag zijn de 6 volgroeid tot 20 cm hoge en gezonde planten. Die in de kleine potjes zijn minder groot, 10 cm hoogte voor de kerstomaat en black cherry en 7 cm voor de paprika’s. Ze staan weliswaar voor een schuifraamvenster op zuidkant boven een grondconvector (centrale verwarming) maar toch laat ik de groeilamp van ca 8 u ’s morgens tot ca 19 u ’s avonds branden. Ik heb weinig of geen last van doorschieten en de planten zien er normaal van vorm uit en mooi groen. Ik geef ze om de 2 à 3 dagen een klein beetje water (op kamertemperatuur).
Ik hou je op de hoogte van mijn vorderingen. Indien iemand interesse heeft in foto’s, enz, laat maar horen.
Groetjes,
Danny Tomato.
Herman,
bedankt voor de raad en ik hoop op succes
Groeten Jozef
Beste Jozef,
Wat Dettol betreft:
Dit product gebruik ik,voor ontsmetting van mijn papiermesje,in verdunde vorm(5%) ttz 50 cc mengen met 1 liter kraantjeswater.
Met een bevochtigd papieren neusdoekje wordt het mesje gereinigd en onmiddelijk daarna met een tweede doekje droog gewreven.
Wat het zaaien van de onderstam betreft:
Ik verkies de reeds gekende methode ttz zaaien in bakjes of kleine cactuspotjes gevuld met zaai/stekgrond en daarna verspenen in de definitieve potten van ongeveer 9 cm,gevuld met goede geraniumpotgrond.
Zaaien van onderstam en entsoort gebeurt precies op dezelfde wijze.Zodoende is een vergelijking van het
zaaimoment van beide goed vergelijkbaar om uiteindelijk tot de gewenste stengeldiameter van 2 mm te komen.
Belangrijk is ook dat je na zaaien en afdekken van het zaad,zoveel mogelijk licht geeft.Tomatenzaad is één van de gekende lichtkiemers.Het afdekken gebeurt dus bvb met een dun laagje wit zand of vermiculiet en het afdekmiddel is er eigenlijk alleen maar om de zaadjes goed vochtig te kunnen houden gedurende de kiemtijd.
Alles duidelijk?
Met vriendelijke groeten en beste wensen voor 2010,
Herman…
Herman wat is het raadzaamste de onderstam zaaien en uitplanten of rechtstreeks in potjes zaaien en wat met het geval met ontsmetten met detrol puur of met water oplangen? nog even geduld en en we kunnen aan de slag voor het niewe sezoen
het beste voor het niewe jaar
Groetjes Jozef
Beste Jozef,
Uit uw tekst begrijp ik dat je eigenlijk één ras gezaaid hebt,daarna verpot in goede potgrond,opgekweekt tot 2 mm dikte en dan eigenlijk het plantje afgesneden hebt onder of boven de kiembladjes.Je hebt dan eigenlijk een onderstam en een entje van dezelfde soort tomaat terug op mekaar gezet.
Dit zou inderdaad een goeie methode zijn om,zonder aankoop van dure onderstamzaden,het enten aan te leren.
Ik heb dit zelf nog nooit geprobeerd.
Als je bovendien onderstam en ent van dezelfde zaailing weer op mekaar verbindt op een degelijke manier(bvb bmv een entclip), dan zou dit toch de meest nauwkeurige enting zijn die men zich kan indenken:de diameter ven onderstam en ent en het snijvlak passen 100% op mekaar.Naast een te natte grond van de onderstam zie ik ook geen andere reden voor de faling.
Misschien dat er lezers zijn die daar ondervinding mee hebben.Of Luc Dedeene misschien?
Met vriendelijke groeten,
Herman…
Herman
omdat ik graag iets probeer heb ik op 17.8 zaad van een tomaat van dit jaar gezaaid. Van de 42 zijn er 41 na 8 dagen gekiemd. Ik heb geprobeerd te enten de ene op de andere toen ze ongeveer 2mm waren en 5 zijn gelukt waarvan een op 45° afgesneden. De andere recht op recht advies van vreekens zaden dus 4 gelukt van de rest is telkens de onderstam afgestorven het bovengedeelte bleef groen zou het kunnen dat de grond te nat was? Of waar kan dat aan te wijten zijn? ik heb de potjes in nat zand gezet afgedekt en in de kamer +- 25° alles gedaan zoals op de PC vermeld ontsmet en al. Graag wat raad met beleefde groeten
Jozef