Op hetzelfde tijdstip, op dezelfde plaats en onder gelijkaardige omstandigheden werd groene en rode spruitkool geteeld. Het gaat om een vergelijking tussen de rassen ‘Topline F1’ en de rode (paarse) spruitkool ‘Falstaff’. Beide rassen werden aangekocht via de zaadfirma Thompson and Morgan. Topline F1 eerder toevallig, als extraatje bij een bestelling. Falstaff met de bedoeling rode spruitkool beter te leren kennen. Topline is trouwens ook verkrijgbaar bij een aantal Nederlandse zaadleveranciers. Er werd voor gekozen om de neerslag van deze vergelijking rijkelijk te illustreren met (25) foto’s.
Zowel ‘Topline’ F1 als ‘Falstaff’ zijn een middenlate herfst- en winterspruitkool, met een vrij groot oogsttraject, oogstbaar van half oktober t.m. eind januari. Rubine is een ander gekend rood spruitenras.

In dit zaaibakje, van links naar rechts : Romanesco, rode spruitjes, groene spruitkool, broccoli, snijbiet. De kiemblaadjes van de eerste vier zijn natuurlijk gelijkaardig, het zijn immers allemaal koolgewassen.
Wat opvalt is de rode kleur van de steeltjes en de rode kleur van de Falstaff spruiten. Maar, ook opvallend, de rode steeltjes van de Topline spruitkool. In spruitkool is blijkbaar toch wel een genetische aanleg tot roodkleuring. Denk maar aan het oude spruitkoolras ‘Roodnerf’ dat steevast een rode lijn in de bladstelen vertoont. Ook bij sommige professionele rassen is deze roodverkleuring op bladstelen en bladeren dikwijls waarneembaar. (Zie bv. de foto’s in dit artikel over spruitkool toppen)

Zaaien
Behalve voor de zeer vroege teelt, met zaaiperiode in februari, ligt de zaaiperiode van de vroege, normale en late teelt altijd in maart tot eind april. Later zaaien dan 1 mei, zal de uiteindelijk opbrengst verminderen. Wil je een late oogst, dan is het beter om te kiezen voor een ras dat bestempeld wordt al laat. Op dezelfde dag gezaaid kan er tussen de rassen een verschil in oogstdatum zitten van vier maanden tussen vroege en late rassen.

Verspenen
Als de plantjes het eerste echte blaadje tonen, wordt er verspeend in kleine bloempotten van 7 cm of in trays gevuld met potgrond. Spruitkoolplantjes moeten vanaf het begin eerder traag groeien. Bemest het zaaibed of de bloempotjes niet meer, geef net genoeg water en hou de planten koel. Bij opkweek in een kas moet er genoeg kunnen verlucht worden. Gebruik liever een koude bak of gewoon in open lucht.

Maak de plantjes voorzichtig los met een stokje en neem ze vast bij de kiemblaadjes. Maak om met een stokje een ruim plantgaatje in de trays zodat je de wortels er makkelijk kan in laten zakken. Druk daarna de potgrond aan. En geef water.
Zie ook het artikel broccoli zaaien en verspenen voor nog meer foto’s. De opkweek verloopt immers gelijkaardig.

Let op de vrijwel groene blaadjes van deze jonge plantjes van rode spruitkool, enkel de stengel en de bladsteeltjes zijn paars.
Planten
Planten van spruitkool kan vanaf eind april tot half juni. De planten zijn dan zo’n zes weken oud. Uitplanten doe je bij alle koolgewassen best tot aan het hart van de plant. Om zo uitdroging en omvallen van de plantjes te voorkomen. Zorg voor een vochtige grond zodat achteraf water geven niet nodig is. Het plantbed krijgt eventueel de dag vooraf water (in droge periodes en als niet onmiddelijk regen verwacht wordt)

Plantmateriaal
Goed doorwortelde, vaste potkluit. Gedrongen en kloeke planten, afgehard en klaar om uit te planten. Het is goed om voor het planten en indien nodig de droge potkluiten te bevochtigen, zodat de hergroei vlot kan verlopen.

Plantputje te groot?
Hou de plant vast bij de blaadjes en til het plantje wat op. Vul met de andere hand het putje bij, eerst onder de wortelkluit en dan geleidelijk rondom de wortelkluit. Er mag grond komen tot boven de potkluit en dit tot aan het hart van de (spruit)koolplant.

Water.
Zorg best voor een vochtige grond zodat achteraf water geven niet nodig is. Het plantbed krijgt eventueel de dag vooraf water in droge periodes en als niet onmiddelijk regen verwacht wordt. Of geef enkel water in de ruime plantgaten, om zo op het water te besparen.

Water geven
Vooral op knolvoetgevoelige gronden wordt overvloedig water geven vlak na het planten best beperkt. Beter water geven vooraf. Geef je toch water na het planten, schoffel dan de grond één dag later en wacht daarna met water geven. De plantjes moeten nu op zoek naar water en zo hun wortelstels doen uitbreiden. Eigenlijk is daarna en gedurende de volledig teelt van spruitkool water geven overbodig. De teeltduur is lang waardoor de groeiachterstand al snel ingehaald is na een minder groeizame periode.

.

.

Aanaarden
Aanaarden is bij koolgewassen altijd een aanrader, je verstevigt daarmee de verankering van de plant in de grond en je doet aan onkruidbestrijding. Aard aan als de planten enkele weken aan de groei zijn en al een zestal grote bladeren hebben. Breng met een hak aarden van tussen de rijen in de rij, zowal van links als rechts. Op die manier ontstaat een aarden walletje die de planten ondersteunt.

Koolvlieg
Van alle koolgewassen lijkt spruitkool dikwijls het minste last te hebben van koolvlieg. Voor wie geen risico wil lopen zou het gebruik van koolkragen voor spruitkool een afdoende bescherming moeten geven. In het najaar kan het voorkomen dat er enkele maden van de derde generatie koolvlieg in de spruitjes zelf terug te vinden zijn!

Bemesting

Spruitkool vraagt wel veel voeding, maar niet op korte tijd. De groeiperiode is er immers één van vijf maanden en meer. Daarom is een grote organische voorraadbemesting voor spruitkool met stalmest ideaal. Op die manier komt de voeding tijdens de teelt geleidelijk vrij.
Of er extra bijbemesting nodig is hangt af van de voorgeschiedenis van de grond. En van de weersomstandigheden. Is het een humusrijke grond, dan beter even afwachten. De stikstofnalevering van zo’n grond kan hoog zijn in warme zomers. Als de groei ’s zomers al bij al minder goed is dan verwacht (door veel regen en koude temperaturen die de stikstofmineralisatie in de grond remmen) kan er ( in augustus) nog bijbemest worden met samengestelde minerale of organische bemesting (bv 40 g/m² (N+P+K)12+8+18). Bij stikstofgebrek is er paarsverkleuring, kleiner blad en laagblijvende planten. Bij te veel stikstopname is er een te weelderig gewas die veel energie in de bladgroei stopt en met kleine spruitjes tot gevolg.

Groeiverloop juni
Links groene spruitkool, rechts rode spruitkool. De groei van de rode spruitkool is minstens even goed als die van de groene spruitkool. De kleur van de rode spruitkool is nog niet zo opvallend.

Groeiverloop juli 2007, de rode kleur van de Falstaff is al meer opvallend. Voor de rest een al even weelderige groei bij de groene als bij de paarse spruiten.

Rupsen
Deze groep rupsen van het koolwitje heeft al enkele spruitjes verorberd. Denk dus niet : geen gaatjes in de bladeren, geen rupsen. Want de jonge spruitjes zijn tijdens de zomermaanden een lekkernij voor deze rupsen. Tijdig vangen is de boodschap. Wil je de rupsen bestrijden dan moet er veel water gebruikt worden dat langs de stam naar beneden loopt. Gebruik in dit geval een grove druppel en gebruik veel water.

Nog eens rupsen
Andere rupsen verstoppen zich dan weer in de kop van de plant. Ook hier is de schade nog perfect herstelbaar. Bij bestrijden is het in dit geval voldoende enkel de kop van de plant goed te behandelen, veel minder water nodig dus.

De bestrijding met het biologisch middel Xentari lukt best als de rupsen nog klein zijn.
Wie, in volle zomer, slechts om de week zijn gewas controleert zal inderdaad voor verassingen komen te staan. Tijdig eitjes en rupsen opmerken is de boodschap.
Wordt het echt niet meer te doen, dan kan je nog altijd ingrijpen met een synthetisch of natuurlijk pyrethroïde.

Kleurenpracht
September : de kleurschakering van de rode spruitkool in de moestuin is prachtig. Het is duidelijk dat er met het blote oog nog altijd geen verchil in groeiwijze of groeikracht op te merken is tussen de rode en groene spruitkool.

Spruitzetting
De foto’s geven een beeld van de spruitzetting in september, nog net iets te vroeg om te oogsten. De groene spruiten zijn groter, maar niet veel. Ze zijn ook met meer doordat ze zeer dicht op elkaar staan. De paarse spruiten staan verder uit elkaaren zijn net iets kleiner.

Let wel, met de bovenstaande foto’s wordt eigenlijk niet het verschil tussen rode en groene spruiten aangetoond, maar het verschil tussen een productief hybrideras en een zaadvast ras

Oogsten
Eind oktober, de spruitjes zijn groot genoeg voor een eerste oogst. De grootste spruitjes worden geplukt. Er kan natuurlijk nog regelmatig geoogst worden, tot na de jaarwisseling zelfs. Ook nu is de bladgroei en lengtegroei van beide kleuren nog perfect vergelijkbaar.

Spruitjes, pas geoogst, en nog niet geschoond. De rode zijn net iets kleiner. De kleur is intens paars, net zoals bij rode kool.

Mini rode kool of rode spruitjes?

Spruitjes schonen
Na het schonen van de rode spruitjes (het bijsnijden van het voetje en het verwijderen van de losse blaadjes wordt opnieuw wat groen zichtbaar tussen het paars.

Koken. Rode spruitjes blijken heel snel gaar te zijn. Gelukkig blijft de kleur ook na het koken nog goed zichtbaar.

Besluit: rode, paarse spruitjes zijn net zo makkelijk te kweken als groene. De groeikracht is vergelijkbaar. In vergelijking met groene hybriderassen zijn ze iets kleiner, en minder talrijk op de stam aanwezig. Maar de verrassend andere, zoetere smaak maakt veel goed. Ook menen velen een lichte notensmaak te ontdekken. Zweer je bij de typische spruitensmaak, teel dan groene spruiten. Wenst u afwisseling in smaak en kleur, dan is rode spruitkook een echte blikvanger, zowel in de tuin als op tafel.

 

Nog enkele weetjes, tijdens deze teelt genoteerd
Witte roest
Witte roest lijkt vooral voor te komen op de rode variëteit. Op de bladeren, maar ook op de spruitjes. Dit heeft alles te maken met de zeer regenachtige zomer. Al bij al was de schade niet noemenswaardig. Het is trouwens zelden erg gesteld met de schimmel Albugo candida of witte roest (klik)

Tip: Toppen
U kan uit de spruitkoolplant het groeipunt wegnijpen om de oogst te vervroegen en de spruiten gelijkmatiger te laten afrijpen (toppen spruiten) Dit kan gedaan worden vanaf half-september, indien u te weinig uitgroei van de spruiten vaststelt of om de oogst van enkele planten te vervroegen en zo een nog betere oogstspreiding te