Deel 1 : Algemene besluiten.
In een reeks artikels worden de resultaten en, voor zover mogelijk, de conclusies gebracht van de Grote enquête aardappelziekte bij tomaten in open lucht. Waarschijnlijk is dit de eerste keer dat een bevraging op dergelijk grote schaal bij de hobbytuinders in Vlaanderen en Nederland georganiseerd werd.
1240 hobbytuinders namen deel. Hartelijk dank aan iedereen die de enquête invulde.
In dit eerste deel geven we alles wat min of meer rechtstreeks uit de antwoorden kon afgeleid worden. In één of meer volgende delen zullen we de resultaten van naderbij bekijken zodat duidelijker wordt wat het effect van bespuitingen, regenbescherming en rassenkeuze is.
Vandaag dus deel 1 : enkele cijfers en algemene conclusies.
- Vraag 1 : Uw locatie?
België 508 41%
Nederland 722 58%
Andere 12 1%
- Vraag 2 : Hebt u dit jaar tomaten in open lucht of onder een open bescherming met plastiek geteeld.
Ja 731 59%
Nee, ik teelde ze in een plastieken tunnel of kas of serre 80 6%
Nee, ik teelde ze in een glazen kas of serre 81 7%
Ja, maar ik teelde ook tomaten in een glazen kas. 198 16%
Ja, maar ik teelde ook tomaten in een plastieken kas of serre 152 12%
Besluit : Zestig procent van de inzenders kweken enkel en alleen in open lucht tomaten.
- Vraag 3 : Hebt u de tomaten in open lucht beschermd met plastiekfolie of plastiekplaten?
- Ja, met kleine, zelfgemaakte, min of meer open plastiekkoepeltjes.
50 4%- Ja, in een soort open miniserre met plastiekfolie zelf geconstrueerd.
65 5%- Ja, in een soort open tijdelijke miniserre met plastiekplaten
56 5%- Neen
835 67%- Andere
236 19%
Besluit : het is opvallend dat twee derde van de hobbytelers geen speciale preventiemaatregelen onderneemt om de tomaten te beschermen tegen de regen. Het nat worden van de bladeren is nochtans de hoofdoorzaak van de aardappelziekte (aardappelplaag).
- Vraag 4 : Hebt u tot op heden (2010) aardappelziekte vastgesteld in de tomaten geteeld in open lucht of onder plastiekfolie?
- Neen, niks
208 19%- Ja, maar was helemaal niet erg, bijna alle vruchten kon ik oogsten
126 12%- Ja, maar ik plukte veel bladeren af, en zo kon ik wel bijna alle vruchten oogsten
94 9 %- Ja, maar minder dan de helft van de oogst ging verloren
134 12 %- Ja, meer dan de helft van de oogst is verloren
310 28%- Ja, alles was totaal verloren
222 20 %
Besluit: Zeker 60 % van de liefhebbersteelt van tomaten in open lucht werd in 2010 matig of sterk aangetast door de aardappelziekte, met groot verlies aan oogstbare tomaten.
- Vraag 5 : Hebt u dit jaar bespuitingen uitgevoerd in uw tomatenteelt in open lucht of onder gedeeltelijke plastiek bescherming?
- Neen 837 76 %
- Ja, 1x 53 5 %
- Ja, 2x 68 6 %
- Ja, 3x 48 4 %
- Ja, 4x 35 3 %
- Ja, 5x 18 2 %
- Ja, 6x 14 1%
- Ja, 7x 5 0 %
- Ja, 8x 182 %
Besluit : slechts zo’n 25 procent van de hobbytuinders voert effectief bespuitingen uit tegen de aardappelziekte bij tomaten.
- Vraag 6 : wanneer hebt u de bespuitingen uitgevoerd?
- Verdeeld over juni, juli, augustus 82 31% van de hobbytuinders die bespuitingen uitvoeren.
- Verdeeld over juni en juli 73 28%
- Verdeeld over juli en augustus 43 16%
- Verdeeld over juni en augustus 12 5%
- Alles in juni 38 14%
- Alles in juli 7 3%
- Alles in augustus 10 4%
Besluit : Er gebeuren veel bespuitingen in juni. Maar de meeste behandelingen worden verdeeld over de verschillende zomermaanden, met een overwicht in de maanden juni en juli.
Vraag : Hoe hoog hebt u de tomaten laten groeien?
1 7 1% - 2 19 2% - 3 209 17% - 4 367 30% – 5 266 21% – 6 112 9% – 7 40 3% - 8 23 2% - 9 5 0% - 10 28 2%
Besluit : het is opvallend dat in openlucht toch nog vrij veel trossen per plant geteeld worden.
- Vraag 7 : Wanneer beslist u om een bespuiting uit te voeren?
- Dit is op basis van een spuitkalender, op vastgelegde tijdstippen 86 12%
- Dit gebeurt pas als er wat ziektekenmerken opduiken 74 10%
- Dit gebeurt pas als het veel regent 60 8 %
- Het aantal bespuiting wordt verhoogd bij regenachtig weer 59 8 %
- Er wordt niet gespoten tijdens een periode van zomers weer 432 6 %
Besluit : het lijkt erop dat wie bespuitingen uitvoert wel degelijk rekening houdt met het weer. Slechts 12 % past “blindelings” bespuitingen toe.
Vraag 8 : Vink aan indien u akkoord bent.
- Het is perfect mogelijk tomaten te telen in open lucht zonder bespuitingen
326 33%- Het is niet mogelijk gezonde tomaten te telen in open lucht zonder bespuitingen.
193 20%- Het lukt de ene keer wel, de andere keer niet zonder bespuitingen.
362 37%- Ik spuit altijd mijn buitentomaten, ongeacht het weer.
88 9%- Enkel in regenachtige periodes voer ik een bespuiting uit.
50 5%- Het is enkel mogelijk gezonde tomaten te telen zonder bespuiting, als er voldoende bescherming tegen de regen is.
205 21%- Zelfs met regenbescherming worden niet bespoten tomaten in open lucht ziek
116 12%
Besluit : Percentages zijn hier minder relevant omdat het mogelijk was meer dan één antwoord te geven en het totaal percentage boven de 100 % zit (137 %).
20 % van de liefhebbers bevestigen dat je bij regenbescherming zonder spuiten kan telen, maar 12 % heeft dan toch ook slechte ervaringen als de tomaten beschermd zijn tegen de regen.
30 % zegt dat gezonde tomaten telen mogelijk is zonder bespuiting, terwijl 20 % het tegendeel beweert.
Het is duidelijk dat deze vraagstelling nog meer detailvragen nodig heeft om de juiste conclusies te kunnen trekken. We zullen dit proberen uit de gegevens van de enquête te halen. Misschien komen we dan te weten of wie spuit inderdaad minder aantasting heeft, net zoals we dit willen nagaan bij wie zonder regenbescherming of met regenbescherming werkt.
Wordt vervolgd……..!
Hebt u iets anders opgemerkt in deze gegevens? Laat uw eigen besluit verschijnen in de reactiebox hieronder!
Ik heb deze poll even gemist maar afgelopen jaar heb ik voor het tweede jaar tomaten in mijn kleine kasje 2 x 3 m geteeld. eerste jaar ging prima maar verleden jaar was het een drama. Ik heb bijna niets geoogst omdat in een mum van tijd alle planten waren aangetast. Misschien heeft het te maken gehad met overdag redelijk warm en ’s avonds een stuk kouder daardoor veel condens in de kas. Ik heb niet gespoten maar denk dat ik het het komend seizoen wel ga doen. Ik schep in ieder geval een gedeelte aarde weg en schep mooie nieuwe compost in de plantgaten het komend seizoen. En kies voor redelijk resistente tomaatrassen. Heeft iemand tips?
IK had vorig jaar 6 tal planten met tomaten staan ,heb in het begin een paar tomaten kunnen oogsten tot dat die aardappelziekte er overging ,heel mijn tomaten oogst weg kon alles zo weg gooien ,van al die planten maar 5 a 6 tomaatjes kunnen oogsten de andere 30 tomaten als het niet meer was weg kunnen gooien.
heb er niks mee kunnen doen meer.kon zo de kliko in.
maar ik had ze niet een overdekking geven voor wind en regen stonden bij mij zo in de open lucht.
De roma heb ik tot de laatste kunnen oogsten.
Bij de andere kreeg ik bij de laatste trossen wat aantasting. Ik teel in een plastic kas met open voorzijde.
Ik heb in die kas 16 planten staan.
vr.gr cor
Heb het afgelopen jaar een twintigtal tomatenplanten ( Pyros F1 Hybride)
buiten uitgeplant met uiteindelijk een zeer goed resultaat.
Ik had ze wel uit de wind gezet beschermd door een haag;
Allereerst erg veel dank voor de noeste arbeid, voor het analyseren van de gegevens.
Toch heb ik het idee dat de nadruk teveel wordt gelegd op het spuiten. Een ander logischer en milieubewuster pad zou volgens mij kunnen zijn, het onderzoeken welke rassen minder gevoelig zijn voor dit soort plagen en ziekten. En of mensen ook bewust kiezen voor een minder gevoelige soort. Wat ik ook wel een interessante vraag zou vinden is, indien het zelf geteelde planten zijn. Wanner wordt gestart met de zaai? Een grotere plant is meestal toch meer resistent? Of komen deze vragen nog aan bod in een vervolg?
Ik vind dit onderwerp erg interessant en zal dan ook regelmatig mee blijven lezen, om de ontwikkelingen te volgen.
Groet,
Willem Dam
Beste Willem, alle alternatieven proberen we te bekijken. Hopelijk kan dit binnenkort uit de resultaten komen. En kan de hobbytuinder een keuze maken. Het zal nog een hele kluif zijn om dat uit de enquete te halen.
Wat betreft de grootte van de plant ben ik wel zeker dat dit geen verschil zal maken. Wel het de grootte van de vruchten, het lijkt er soms op dat kleinvruchtige tomaten/rassen meer tolerant zijn.
groeten
Luc
http://groenten-boek.plantaardig.com
Mijn reactie hierop is het volgende
Ik woon in de tropen en woon op Curacao. Het is hier altijd warn tot heet weer.
Maar het kweken van tomaten blijft heel erg moeilijk.
Gaarne enkel tips in verband hiermede.
Ik heb op Korsou altijd goede resultaten gehad met Italiaanse rassen zoals Roma-San Marzano-Colibri etc.Wel veel water geven!
Deze zomer heb ik van de 4 soorten tomaten planten veel kleine tomaten gehad in de koude kas maar buiten onder de koepel was het beter. weet U de oorzaak ,mischien zijn er nog met het zelfde probleem Luc.
groeten Marc