Rekenblad 1 : Maak zelf uw samengestelde anorganische meststof

Probleemstelling
In de handel worden veel verschillende samengestelde meststoffen aangeboden volgens de plantensoort. Dit gebeurt in duurdere kleinverpakkingen. Wat eigenlijk normaal is, want voor die ene druivelaar, die paar tomatenplanten en die zes buxuspotten en enkele m² aardbeien kan je nu éénmaal geen grote hoeveelheden van iedere plantspecifieke meststof kopen. Maar, precies omwille van die kleinverpakking zijn deze meststoffen veel duurder!
Oplossing
Het is mogelijk dezelfde mestof te evenaren met enkelvoudige meststoffen. Daar deze voor alle planten in de tuin, zowel groenten als sierplanten kunnen gebruikt worden wordt het wel nteressant deze te kopen in grotere hoeveelheid (bv zakjes 25 kg).
Maak daartoe gebruik van het rekenblad dat u nu kan downloaden van Plantaardig.com.

Je kan hier het rekenblad “maak zelf uw composé” downloaden (klik) maar lees eerst de begeleidende uitleg in dit artikel.
Let wel : je hebt een wachtwoord nodig om dit rekenblad te openen. Dit wachtwoord is “groenteninfo”

image Zeer grote meststoffenkeuze.
Tomatenmeststof, Buxusmeststof, Aardappelmeststof, Aardbeienmeststof, Rozenmeststof, Groentenmeststof, Druivenmeststof, Clematismeststof, ….. zo zijn er vast nog enkele tientallen. U hebt ze ongetwijfeld al opgemerkt. De rekken in het tuincentrum staan er vol mee. Het is al even moeilijk kiezen als tussen de waspoeders in het grootwarenhuis.

En dan is er nog de keuze voor minerale tomatenmeststof, organische tomatenmeststof, vloeibare minerale tomatenmeststof en vloeibare organische tomatenmeststof. Dat verviervoudigt nog eens de keuze.

Van iedere tomatenmeststof zijn er dan nog eens verschillende merken. En ieder merk heeft een klein beetje zijn eigen inzicht over wat nu de beste verhouding voor een tomatenmeststof is. Zoals Peter onlangs opmerkte toen hij het tuincentrum bezocht. Hij schrijf er over in dit bericht.

Het geheim?
Wat is de verborgen eigenschap achter al de te koop aangeboden plantspecifieke meststoffen? Hun samenstelling! Dat wil zeggen de verhouding N+P+K+Mg. Het is deze samenstelling die telt. De hoeveelheid N (stikstof), P (fosfor), K (Kalium) en Mg (Magnesium). Of beter gezegd, de verhouding tussen deze elementen.

Ga dus ook even spieken in het tuincentrum of in de catalogen en zoek de N+P+K+Mg samenstelling op van de meststof. Soms moet je wel even zoeken, het staat eventueel op de onderkant van de doos. In sommige catalogussen spreekt men er gewoon niet over.

Behoefte volgens vruchtwisselingsgroep
Je kan bij de keuze van de N+P+K samenstelling van de meststof ook rekening houden met de groep waartoe de groente behoort. Aangehaalde getallen hieronder zijn voorbeelden. De verhouding telt! En stikstof is de leidraad voor het bepalen van de hoeveelheid bemesting. Daarom is het belangrijk dat de andere elementen in de juiste verhouding aanwezig zijn.

  • Bladgroenten : vragen ongeveer evenveel stikstof, fosfor en kalium.
    Verhouding, bij benadering 1/1/1
    (bv 8+8+8) of 6-6-7)
  • Vruchtgroenten en aardappelen en kleinfruit : vragen veel stikstof en fosfor, maar ook extra kalium.
    Verhouding bij benadering 1/1/2
    (bv 8+8+16 of 6+5+12)
  • Wortelgroenten (ajuin, sjalot, wortel) en peulgewassen : vragen heel weinig stikstof, maar wel extra kalium.
    Verhouding 1/1/4 (bv 5+5+20 of 3+3+12).
    Op goed onderhouden en humusrijke gronden blijft de stikstof beter achterwege (bv 0+0+20)
  • Koolgewassen : vragen veel stikstof en fosfor en iets meer kalium. Verhouding 2/2/3 (bv 8+8+12 of 12+12+17)

Maar misschien wilt u toch liever de verhoudingen nabootsen zoals ze in de kleine lettertjes op de verpakking staan? Ook dat kan natuurlijk.
Je kan alvast inspiratie halen, voor wat betreft de minerale samengestelde (kunst)meststoffen op deze websites : hier en hier en hier.

Blijf natuurlijk het nadeel van de kleinverpakking van deze meststoffen. Wat ze best prijzig maakt. Aan de andere kan heeft het waarschijnlijk geen zin om grote verpakkingen van deze plantspecifieke meststoffen (als die al zouden bestaan) te kopen. De optelsom van al die meststoffen zou dan te hoog worden.

Daarom een suggestie om zelf de samengestelde meststoffen te imiteren met slechts drie meststoffen.

Hoe deze meststoffen evenaren?
Het is mogelijk dezelfde meststof te evenaren met enkelvoudige meststoffen. Daar deze voor alle planten in de tuin, zowel groenten als sierplanten kunnen gebruikt worden wordt het wel interessant deze te kopen in grotere hoeveelheid (bv zakjes 25 kg). Het gaat hierbij voer deze meststoffen : ammoniumnitraat (=kalkammonsalpeter) (27+0+0), superfosfaat (0+20+0) en patentkali (0+0+30+10). Door deze in de juiste verhoudingen toe te dienen maak je jou eigen samengestelde meststof.


Enkele voorbeelden:

Er is een minerale tomatenmeststof met samenstelling 12+10+20+2. Heb je daarvan 1000 gram nodig, dan kan je dit namaken met 444 gram ammoniumnitraat, 500 gram fosfaatmeststof en 667 gram patentkali.
Deze getallen vind je door de correcte gegevens in te vullen op het gratis rekenblad hoe maak ik zelf mijn composé?

Er is een aardbeienmeststof, minerale meststof. Met samenstelling 15+5+20+2. (Alhoewel ik hier al vragen heb bij de formule, met vrij veel stikstof, ik zou de voorkeur geven aan de tomatenmeststof van hierboven)

Ik wil deze meststof maken met de drie enkelvoudige meststoffen. Dan geeft dit het resultaat 556 gram ammoniumnitraat – 250gram fosfaatmeststof -667 gram patentkali. (berekend volgens rekenblad hoe maak ik zelf mijn composé)?

Opmerking : daar we gebruik maken van Patentkali is de behoefte aan Magnesium steeds voldaan en meestal zelfs iets meer dan nodig. Bij de berekening in het rekenblad wordt er dan ook geen rekening mee gehouden.

Let op : Minerale anorganische meststoffen werken snel en krachtig. Overdosis kan verbranding veroorzaken, vooral bij zaailingen en jong plantmateriaal. Strooi nooit geen minerale meststoffen op de bladeren. Vermijd in ieder geval bemesting als de bladeren of het gewas nat zijn. Verdeel de meststoffen goed door de grond. Bemest liefst als regen verwacht wordt, of beregen na de bemesting.

Belangrijk : het werken met deze meststoffen heeft vooral zin als het organische stofgehalte van uw bodem op peil is door jaarlijks compost of dierlijke mest te gebruiken.

Hoe werkt het rekenblad nu ook al weer?

U zoekt de samenstelling N+P+K op van de meststof die u wil evenaren.
U gaat na hoeveel u ervan nodig hebt (in gram).
Al deze gegevens zet u in het rekenblad.

Daarna weegt u de hoeveelheden af, mengt deze en strooit deze ter plaatse. Het is niet aan te raden mengsels vooraf te maken. Gewoon mengen en direct uitstrooien.

Je kan hier het rekenblad “maak zelf uw composé” downloaden (klik)
maar vergeet niet alle uitleg die in dit artikel staat grondig door te nemen.
Let wel : je hebt een wachtwoord nodig om dit rekenblad te openen. Dit wachtwoord is “groenteninfo”

Het staat iedereen vrij dit rekenblad aan te passen, uit te breiden en te verbeteren. Stuurt u dan een kopie van de nieuwe versie naar lezersbijdrage@plantaardig.com?

20 gedachten over “Rekenblad 1 : Maak zelf uw samengestelde anorganische meststof”

  1. Het is een schitterende website,maar het boek moet er niet voor onderdoen,ik gebruik het sedert 2008 en zou het niet willen missen.
    Drossin Dirk

  2. Ik heb m.b.v. het rekenblad verschillende soorten NPK meststofkorrels gemaakt. Nu wil ik deze korrels ook gebruiken om planten in potten van mest te voorzien.
    Ik lees op verschillende plaatsen 2 gram per liter water te geven van een bepaalde NPK. Helaas lost de zelf gemaakte kunstmest niet op in water. Mag ik nu mest op de potgrond strooien en hoeveel?

  3. Hallo,
    enkele dagen geleden een artikel gevonden op de website i.v.m het rekenblad voor meststoffen. Nu probeer ik het rekenblad te downloaden, maar je moet daar een wachtwoord voor hebben en dat vind ik nergens in de nieuwsbrieven van de afgelopen maanden terug.
    Is het nog mogelijk om dit wachtwoord te ontdekken,
    Groetjes

    Freddy

    1. dag Freddy,

      Heb zonet ook gedownload en ken het wachtwoord ook niet. Ik heb 1 gok gedaan en het was raak. Denk eens goed na wat het wachtwoord van de site groenteninfo.com zou zijn en het lukt je wel.

      Groeten Piet

      tip: het wachtwoord staat ook in mijn antwoord

  4. Hallo beste g klein Hazebroek
    Ik meen dat ze hopeloos verloren zullen zijn.
    Ik ga u even uitleggen wat verbranding in werkelijkheid is.
    Het gaat hem om OSMOSE.
    Osmose doet zich voor wanneer twee zoutoplossingen van verschillende sterkte, gescheiden worden door een wand die wel water maar geen zout doorlaat. Een halfdoorlatende wand dus of membraan.
    Hoe gaat dat nu in zijn werk?
    Dat betekent dat het membraan enkel water toe laat naar de zoutste kant.
    Wij weten dat de plant zijn voedsel opneemt met het grondwater.
    Normaal gezien is de plant zouter dan de grond.
    Dus stroomt het water naar de zoutste kant en dat is dus van de aarde naar de plant toe.
    Als wij nu pure meststof toe voegen is de kans enorm groot dat we de grond zouter gaan maken dan de plant waardoor het vocht van de plant naar de aarde zal stomen en dat noemen wij dus verbranding.
    Het aanwezige zout in de grond noemt calciumcarbonaat.
    We meten dus steeds opletten om nooit verse stalmest enz rechtstreeks aan onze planten voor te schotelen met gevaar van osmose dus.
    Dat zijn ook zaken waar we moeten attent voor zijn in serre teelt bijvoorbeeld.
    Net omdat daar een overschot kan ontstaan van organische meststoffen die door te weinig water de grond gaan verzouten.
    In de natuur regent het en worden die zouten dus verdund, wat in de serre meestal niet het geval is.
    Moeten we dan in onze serre overvloedig water gaan geven?
    NEEN. Want water verdampt en slaat op de bladeren en kan zorgen voor schimmels.
    Wat kunnen we dan wel doen?
    Regelmatig de bovenste grondlaag vernieuwen en voor het seizoen aanvangt de grond in de serre overvloedig begieten met regenwater.
    Om u een idee te geven van hoeveelheid water die ongeveer nodig zijn geef ik mijn gegevens van mijn hobby serre die 4mx3m is.
    Daar gaan 1000 L water in. Meestal doe ik dat in februari. Ik doe dat over twee dagen om het water ook de tijd te geven op zijn gemak te kunnen doorsijpelen. 1000 L is een minimum. Ik heb helaas niet meer regenwater ter beschikking. Maar het werkt en dat is het belangrijkste.
    Het zijn dus vooral de kleine worteltjes van de plant die zeer gevoelig zijn en het zijn net die worteltjes die essentieel zijn voor de voedelvoorziening van de planten. Heel wat mensen denken dat het de penwortels zijn, maar dat is niet zo. De hoofdwortel is de opslagplaats, maar het zijn de kleine worteltjes die waarlijk de leveranciers zijn van de nuttige nutriënten.
    Ook opletten met compost. Zeker indien men kweekt in potten. Nooit zuivere rijpe compost gebruiken. Net om hetzelfde probleem te voorkomen. In de tuin kan het geen kwaad daar de compost bovengronds wordt gebruikt en oppervlakkig ingewerkt wordt.

    Dat is het zo ongeveer. Vergeet niet dat gier nog straffer is dan vaste organische meststof en dus absoluut verdund dient te worden in de verhouding van 1/10 delen water. Netelgier die men gebruikt om eventueel insecten mee te lijf te gaan mag nooit meer dan 24 uur in water geweekt hebben. En dan noemen we het ook geen gier meer, maar the. Dat mag dan wel onverdund op het gewas gespoten worden als preventief middel. Uit ervaring weet ik dat eens de plaag er is het vaak amper werkt. tegen bladluizen onder andere wil het wel is werken en dan weer niet. Daar heb ik een veel beter middel voor, namelijk een bruine zeep oplossing en dat werkt buitengewoon goed. Het moet vaak wel meermaals gedaan worden maar werken doet en het maakt niks stuk.

    Vervolg….

    Je kan eventueel ook gedroogde stalmest gebruiken.
    Strooi van dat spul ook niet te veel. Mensen grijpen nogal vaak met de volle hand en strooien maar op.
    Meestal volstaat een soeplepel per plant ( kolen, tomaat, prei ).
    Dat zijn echte stikstofslikkers.
    Voor sla enz dient men dus nog voorzichtiger om te gaan.
    Netelgier gebruik ik enkel is af en toe om een push te geven. Voor de rest gebruik ik uitsluitend compost en die kan men ook kopen en aan de kolen enz kan men nog een soeplepeltje gedroogde organische meststof toe voegen.
    Sla enz doen het enkel met compost en ook niet overvloedig . Een laag van 1à2cm volstaan.

    Dat is het zo ongeveer.
    Beste groetjes, Vic

    Beste groetjes, vic

  5. Ik gebruik ook geen verdelgingsmiddelen in mijn tuin en dit jaar heb ik ook geen compost om mee te werken.Zijn er hier mensen die nog ideeën hebben om extra meststof aan de planten toe te voegen?Brandnetels heb ik genoeg.

  6. Hulpvraag
    WAt gebeurd er met een roos of pereboom als je er pure brandnetelgier bij hebt gedaan ter bestrijding van ongedierte?
    Ze zien er beide verlept uit,zou ik ze nog weer kunnen oppeppen?
    Groet Geja

  7. ik heb de bevestigingsmail eens opgezocht, maar ik kan ook geen wachtwoord in ontdekken.

    Beste groenteliefhebber,
    Je vroeg zopas een gratis abonnement op de berichten van Groenten in het Nieuws. Wil je dagelijks (indien er berichten zijn) op de hoogte gebracht worden? Bevestig dit dan door te klikken op deze link :
    http://k=SgeERXO-YM&i=22105066

    Hartelijk dank
    Luc Dedeene
    http://www.plantaardig.com
    Kan je niet op deze link klikken of werkt het niet? Kopieer en plak deze link dan in uw internetprogramma

  8. Vic,
    bedankt voor de vlugge reactie.
    ik heb mijn aftreksel uit gegoten en meteen een nieuw brouwsel klaar gemaakt.
    ik had van een emmer brouwsel twee gemaakt maar de brij bleef even dik wat de oorzaak was weet ik nog niet tot daar.
    waarom de suiker toevoegen wel wikipedia geeft op om suiker toe te voegen voor een snellere gisting daardoor het toevoegen van suiker in mijn geval.
    en tevens een hoger alcohol gehalte te bekomen dat dan weer dodelijk zou zijn voor vele insecten.
    is de oorzaak van mijn brij dat ik enkel de toppen van de brandnetels heb gebruikt ik weet het ook niet het zou misschien kunnen.
    in ieder geval ik probeer het uit te zoeken.
    nogmaals vic bedankt voor uw reactie.

    m v g
    fil

  9. Hallo beste.
    Er is heel zeker wat verkeerd gelopen.
    Ik weet niet wie u verteld heeft om daar suiker aan toe te voegen?
    Er moet daar helemaal geen suiker in. Dat is al één zaak.
    Normaal gezien gaat men netelgier maken van 1kg brandnetel op 10 liter regenwater.
    Dat spul laat men dan 14 dagen gisten zodat er stikstof en kalium vrij komt.
    Men zal dat mengsel ook elke dag oproeren om er zuurstof in te brengen.
    Nadien dekt men het vat af om het te bewaren.
    Om de stank wat tegen te gaan, kan men, maar dat is geen verplichting ,eventueel wat gesteentemeel zoals lava of basalt toe voegen.
    Ik zelf voeg dat niet toe. Dat er een brij ontstaat is normaal en na enige tijd ontstaat er meer en meer sap.
    Ik denk dat het toevoegen van suiker de oorzaak is. U hoeft dus helemaal geen suiker toe te voegen.
    Netelgier is enkel geschikt om planten direct te voeden die echt stikstof nodig hebben zoals kolen, tomaat en prei.
    Overdrijf niet en leng het product aan met water in een verhouding van 1liter gier op 10 liter water.
    Geef het dus ook met mate aan deze planten.
    Beste groetjes, vic

  10. beste victor
    ik heb een poging gedaan om netelgier te maken
    de brij is precies stroop(siroop) is dat normaal?
    GEBRUIKTE IK TE VEEL NETels? drie vierde netels en dan een halve kilo suiker opgelost in regen water bij gevoegd nadien de emmer verder gevuld met water.
    wat deed ik verkeerd..
    m v g
    fil. die drievierde was wel van een emmer..

  11. Brandnetelgier is niet hetzelfde als een aftreksel van brandnetels waarmee men bladluizen enz te lijf gaat.
    Een aftreksel laat men max 24u trekken en men bespuit onverdund in dit geval de belagers.
    Netelgier daarentegen is een zuivere stikstof en dient dus absoluut verdund 1/10 en dient minimum 14 dagen te trekken en wordt dus aan de planten gegoten. Liefst ook niet gebruiken bij volle zon.

  12. victor

    kan ik een aftreksel van brandnetelgier puur gebruiken
    of moet het ook tien maal verdund worden zoals brandnetelgier??
    aftreksel 24 uur laten trekken zoals ze voor schijven..

    m v g
    fil.

  13. Geachte,
    Ik heb mij zojuist uitgeschreven en terug ingeschreven voor de nieuwsbrief,maar geen wachtwoord ontvangen zodat ik het rekenblad “maak zelf uw composé” niet kan openen.
    Groeten,
    Jan

    @ Jan : Het wachtwoord staat in het bericht ter bevestiging van de nieuwbrief, dicht bij de vermelding van het internetadres voor de gratis brochure saladegroenten

  14. Luc,
    Hartelijk bedankt voor je antwoordje.
    Ik ben op de ecologische toer gegaan en er zijn op dat vlak heel wat zaken beschikbaar.
    Ook daar zijn bestrijdingsmiddelen beschikbaar, maar die het milieu niet aantasten.
    Tegen slakken kan men Escargot gebruiken dat is op basis van ijzersulfiet en is enkel schadelijk voor koudbloedige dieren zoals de slak. Vogels weten er niet van en het milieu heeft ook geen schade want het is op basis van ijzer. Zo bestaat er ook een onkruidverdelger die vervaardigd is uit sappen van vegetatie en die zure bestanddelen verdelgen het onkruid maar het zijn zuren uit planten en dus milieuvriendelijk.
    Er zijn nog andere producten beschikbaar tegen rupsen ( Thuricide ) enz.
    Wat men kan doen tegen koolvlieg enz is spuiten met 5 L water en drie soeplepels azijn en drie soeplepels bruine zeep en daarmee de planten besproeien. Men kan ook tagetes planten om de 25cm een plant en men kan ook sproeien met een lookaftreksel. Blijkbaar helpt dat ook voor preimot. Look aan de kook brengen en dat aftreksel mengen met water en daarmee sproeien.
    Boerenwormkruid 48 uur laten trekken op 10L water en daarmee de kolen behandelen tegen koolvlieg zou ook helpen.
    Brandnetel gier om bladluizen te lijf te gaan werkt niet altijd. En dan mogen de brandnetels max. 48 uur in het water hebben gelegen anders is er risico dat men de planten verbrand.

    Maar ik zeg het, het werkt niet altijd.

    Vaak is gewoon besproeien met water nog beter. Luizen houden niet van nattigheid en ze bevinden zich daarom ook onder de bladeren
    Tegen de wortelvlieg is de groene Basilicum dan weer goed. Wortelen dienen ook aangeaard te worden tot zo een 5 tal cm.
    Vaak zegt men : plant prei naast wortellen en men is vliegvrij van beiden. Dat klopt maar beide groenten zijn anders. De ene gaat de grond in en de ander groeit naar boven dus ze hebben beiden verschillende soorten mest nodig en daar loopt het dan vaak ook mis. Prei heeft meer stikstof nodig terwijl wortels meer kalium gericht zijn.

    Je mag dat van mij gerust op de site plaatsen hoor, er zijn geen geheimen. Hoe meer mensen zich natuurlijk bewust worden hoe beter.

    Beste groetjes, Vic

  15. Beste Victor,
    hartelijk dank voor uw toelichting
    laat zeker niet na dit in de toekomst ook te doen. Er wordt naar gestreefd alle teeltmethodes aan bod te laten komen bij GroentenInfo
    groetjes
    Luc Dedeene

  16. Graag een woordje toelichting. Ik ben lid van VELT en blijkbaar is netelgier een prachtige meststof. Men dient de brandnetels wel minimum 14 dagen op water te laten en dan de gier verdunnen met een verhouding van 1/10. Planten die kalium nodig hebben kan men dan nog verrijken door het toedienen van kalium. Let wel want het ruikt zeer onaangenaam en doe het dan liefst achter in de tuin en draag er zorg voor dat het vat niet bereikbaar is voor vogels enz.
    beste groetjes, vic

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.