Dit persbericht werd toegestuurd door Velt (www.velt.be) , uit het tijdschrift Seizoenen, november-december 2008, p. 12-13 (Tekst : Luc Vanhoegaerden).
Met dank aan lezer Jos Pauwels die één van de acht Velt-tuiniers is die het ras dit jaar uitprobeerde. Zijn persoonlijke bevindingen en zijn foto’s vindt u na dit artikel.
In haar ledentijdschrift Seizoenen van februari-maart 2007 besprak Velt, de Vereniging voor Ecologisch Leven en Tuinieren uitvoerig de levenswijze van de Phytophtora-schimmel, die de aardappelplaag veroorzaakt. Velt wees er toen op dat de plaagresistentie verschilt van ras tot ras. In de veredelingssector gaat men immers voortdurend op zoek naar rassen met een duurzame resistentie, die ook de nieuwe varianten van de schimmel aankunnen.
Sarpo Mira scoort sterk
Van 2002 tot 2006 liep een proefprogramma binnen het Interprovinciaal Proefcentrum voor de Biologische Teelt (PCBT) met als doel de plaagresistentie tegen Phytophtora in het aardappelloof na te gaan bij een aantal commercieel beschikbare rassen. Tegelijkertijd werd de bestendigheid van deze resistentie in de loop van de testperiode geëvalueerd.Niet minder dan 56 rassen werden in het onderzoek getest. Eén ras, Sarpo Mira, kreeg de hoogste score voor plaagresistentie in het loof: sterk tot heel sterk.
Bekijk info over plaagresisitentie bij deze 56 rassen.In een voortgezet onderzoek van het PCBT bevestigde het ras in 2008 zijn hoge resis-tentiegraad. Het weerstond immers met glans de hoge plaagdruk die zich vanaf begin juni 2008 voordeed bij de aardappelteelt.
Nieuwsgierig
Door intensieve veredeling legde een Hongaars kweekprogramma in de vroege jaren 1980 de basis voor het ras Sarpo Mira. Begin 2001 kwam het ras voor het eerst voor op de rassenlijst in Groot-Brittanië, en momenteel wordt het ras vanuit Denemarken verdeeld in Europa. Sarpo Mira is een late, licht bloemige tot vastkokende ovale aardappel met wit tot crèmekleurig vruchtvlees en met een roze tot rood aanlopende schil.Sarpo Mira maakte ons nieuwsgierig. Dus onderwierpen we dit aardappelras tijdens het voorbije groeiseizoen aan een veldtest in een biotuin. We kregen voor ons testprogramma – klassiek geteeld – pootgoed van het biobedrijf ‘De Brabander’ in Kersbeek-Miskom.
Frietjes?
Einde april 2008 zetten Velt-tuiniers 12 kg pootaardappelen uit op acht groentetuinen in Limburg (Dilsen-Stokkem, Hoeselt, As en Zepperen), Vlaams Brabant (Berg-Kampenhout, Veltem, Wilsele) en Brussel (Sint-Stevens-Woluwe). De testgronden varieerden van zeer droog grof zand en lemig zand tot lichte zand-leem- en vochtige leemgrond.Het ras gaf na een viertal maanden een tiental fors uitgegroeide knollen per struik. De opbrengst op de testpercelen lag gemiddeld rond 1,3 kg per struik. Door het grote formaat van de knollen is Sarpo Mira een aanrader voor liefhebbers van frietjes.
Karakteristieken
De teelt van Sarpo Mira toont een aantal opvallende kenmerken:
• Het pootgoed liet zich eerder moeilijk voorkiemen. De beste resultaten werden verkregen door scheutvorming binnenskamers, op een laagje vochtig gehouden overjaarse compost gemengd met kokosvezel.
• De groen-grijs gekleurde bladeren plooiden dicht bij valavond.
• Het uitbundig groeiende gewas stoelde breed uit en had een lange stengelgroei.
• Het afrijpen begon pas laat in het seizoen, vanaf midden september.
• In vergelijking met andere klassiek geteelde aardappelrassen leek Sarpo Mira ons weinig wind- en droogtegevoelig.
Ziektresistentie
Wat ziekteresistentie betreft, stelden we een zekere schurftgevoeligheid op de knollen vast. Op enkele groeiplaatsen was er een beperkte aantasting door Alternaria merkbaar.Wat bovenal opviel was de zeer sterke weerstand van Sarpo Mira tegen de aardappelziekte in het loof. Alleen op de erg natte tuingronden in Zepperen en Dilsen-Stokkem werden er tijdens het rooien enkele aangetaste knollen gesignaleerd.
Gevoeligheidsresitentie
Het mechanisme dat Sarpo Mira een sterke weerstand geeft tegen Phytophtora, is bekend als de zogenaamde ‘gevoeligheidsresistentie’. Eenmaal de schimmel is binnengedrongen in een plantencel sterven door ‘overgevoeligheid’ de omringende cellen af. De schimmel kan zich niet verder ontwikkelen. Daardoor blijft de aantasting lokaal. De sporenvorming wordt ingedijkt. Bij een hoge infectiedruk, zoals dat in 2008 op al de testplaatsen het geval was, vertoonden de bladeren karakteristieke, kleine ingedijkte zwarte plekjes op afgestorven bladgedeelten.
Conclusie
De uitgevoerde Velt-test bevestigde de PCBT-resultaten: Sarpo Mira biedt ook voor de gewone biotuinier goede teeltperspectieven.Het ras Sarpo Mira vormt momenteel een waardevol alternatief in de jaarlijks weerkerende strijd tegen de Phytophtora-schimmel. Samen met andere resistente rassen die in de beroepsteelt in ontwikkeling zijn (Bionica, Biogold) maakt het een aardappelteelt met een beperkte Phytophtora-aantasting absoluut mogelijk. De Deense verdeler van Sarpo Mira (Danespo) wil in 2009 biologisch pootgoed van Sarpo Mira op de markt brengen. Vanaf 2009 vind je bij Ecoflora ( www.ecoflora.be ), onder voorbehoud, pootgoed van Sarpo Mira.
Bovenstaand artikel is © Velt vzw. Auteur : Luc Vanhoegaerden.
Tot hier het persbericht, hierna vindt u de persoonlijke bevindingen en de foto’s van Jos Pauwels.
Klik op de afbeeldingen om de originele grootte te zien
Jos stuurde mij op 22/08 volgende bericht.
Wat opvalt is de vlakke bladstand van de jonge planten overdag en ’s avonds richten de stengels zich naar boven. Terwijl de andere aardappelen (Charlotte, Nicola en Cornes de gattes) zonder bespuitingen al gerooid zijn staan de Sarpo Mira er nog zeer groen bij met een zeer weelderig gewas.
Opvallend is dat bij sommige planten de onderste bladeren hier en daar een bruin plekje vertonen. Het bladmoes verdroogt alleen op die vlek. De rest van het blad blijft mooi groen. De stengels blijven maar doorgroeien.
Ik ben echt benieuwd hoe lang ze het nog zullen uithouden en naar de opbrengst en de smaakkwaliteiten.
En dit schreef Jos later, na afloop van de Velt-proef in zijn groentetuin
Sarpo Mira was eerst afgerijpt eind oktober. De gemiddelde opbrengst lag rond de 2 kg per struik. Er is wel een zekere schurftaantasting op de knol. Het vruchtvlees is wit, de knol is zeer hard (moeilijk door te snijden), de smaak vind ik persoonlijk als kookaardappel niet zo lekker. Deze is onvergelijkbaar met Charlotte, Ratte, Cornes de Gattes.
Als frietaardappel is hij nogal aan de droge kant maar met de baktijd iets te verminderen zou dit wel eens anders kunnen zijn. Tenslotte als pureeaardappel is hij wel lekker.
Wij hebben dit jaar Sarpo Mira geteeld. Dit ras rijpt inderdaad zeer laat af. Wij gebruiken enkel biologisch geteeld pootgoed. Bij het schillen bleek de binnenkant van enkele aardappelen gescheurd en bruin te zijn. De smaak was ronduit slecht. We hebben de hele oogst weggedaan. Die waren niet te eten. Niet voor frieten, niet om te koken en zeker geen puree.
Allouette daarentegen was fantastisch in alle opzichten.
Goede opbrengst, zeer lekker van smaak. Kunnen ook zeer goed tegen aardappelziekte.
Voor ons is dit klaar. Volgende oogst zetten we nog enkel Allouette.
Grtjs
Marc
Uit het artikel over Sarpo Mira kunnen(moeten) we 2 dingen leren.
-Elke grondsoort geeft een smaak door, net zoals bij de wijn. Dat wil niet zeggen dat de grond in je tuin slecht is. De chemische samenstelling is van belang. Kleigrond geeft steeds een goede smaak. Ja, Sarpo Mira geeft bij de dikste piepers holle barsten die vlug kunnen rotten.
-De evolutie van aardappelziekte vrije rassen is nog steeds volop aan de gang. Je moet weten, het bewuste artikel is nu toch wel al 7-10 jaar oud en dat is eraan te zien. Allouette is van een volgende generatie en ja die zijn ondertussen al beter.
Hiermee is het bewijs weerom geleverd: test in-op uw tuin-grond en trek daar de conclusies uit. Doen. Groeten Tuinman Peter
Hoe bepaal je wat de aard van de grond is waar je gewassen op teelt? De samenstelling van de grond kun je bepalen met een bodemproef met calgon. In het dikke veldboek wordt alleen de samenstelling met klein en grofkorrelig materialen genoemd(klei en zand, om maar wat te noemen), maar bij de eerste de beste proef zelf thuis was er een heel duidelijk fractie humus te onderscheiden. Verdere proeven heb ik niet gedaan, maar voor hetzelfde geldt dat bij de kleimineralen de verschillen tussen bentoniet en lavameel te herkennen zijn. Mijn ervaring leert dat alleen bentoniet op lichte zandgrond de grond te kleiig kan maken, en dat je de grond kan ‘redden’ door zowel donkere grond(humus) en lavameel toe te voegen. Met andere woorden, je krijgt dan goede tuingrond.
Het voordeel van Sarpo Mira op de Alouette is natuurlijk ook dat Sarpo een late (dus goed te bewaren) aardappel is, en Alouette een middelvroege, dus voor niet-uitgestelde consumptie.
De holtes in de aardappelen (en dus binnenrot) is eerder te wijten aan een onregelmatige groeicyclus met groeistagnatie (lange droogte of te nat, …) en kom je tegen bij veel (dikkere) rassen.
De smaak is vlak na de oogst niet om over naar huis te schrijven, alhoewel toch ook niet echt slecht. Wat ik wel heb opgemerkt is dat de bewaaraardappelen van Sarpo na nieuwjaar fel beteren van smaak. Hoe dat komt is me een raadsel… Ik consumeer de Sarpo – als zeer goede bewaaraardappel (traag schieten, niet uitdrogen) – daarom van maart tot de volgende oogst, na alle andere rassen.
En, Peter, jawel: de grondsamenstelling bepaalt ook naar mijn ervaring voor een groot deel de smaak…
Aloutte lag in de winkel, gewoon gekocht, kijken hoe die smaakt. Wordt gezien als opvolger van de Raja, die is vele malen beter van smaak. Aloutte is geen smaakbom. Het is ook geen zetmeelras, Raja staat bekend om het aangename zetmeel gehalte. Jammer van de poging van de rasontwikkelaar.
Hallo Diderik, jouw opmerking “afmaaien” doet vermoeden dat er een deel van de stengels overblijft. Dat is niet goed. Alle stengels van een aangetaste plant door Phytophtora er uit trekken als de knollen al geschikt voor consumptie zijn zodat de schil nog kan afrijpen in de grond.
Waar is de sarpo mira verkrijgbaar ik heb al zeker 10 tuincentra afgeweest en die hebben 20tot 30 verschilende soorten plantaardappelen staan maar geen sarpo mira
bij Ecoflora te Halle
een jaar of 5 geleden bestelde ik sarpo mira dan is dat bij ecoflora geweest. ik dacht bij het vlaams zaadhuis.ik heb dit maar een jaar gedaan.het was mij te duur aan verzending .en het resultaat viel mij ook tegen.
hopelijk hebben jullie meer succes.
m v g fil
Onlangs gezien bij in tuincentrum ik twijfel nu tussen aveve lendelede of vlaams zaadhuis waarschoot.
Wil je wel nog mee geven dat sapro mira een ras is wat slecht scoort qua smaak. Alouette is een ras wat goed scoort qua smaakt en carolus is een ras wat goed scoort om friet te bakken. Beiden zijn resistent.
alle rassen zijn te bestellnen online bij vanderwal zaadhandel (ook sapro mira)
Zoek eerder alouette of carolus
ik meen te weten ( het vlaams zaadhuis )!
vriendelijk groetend
ik heb net eens rond gekeken bij het vlaas zaadhuis en kon ze helaas niet vinden.mogelik zijn ze niet voorradig ! m v g fil
Spijtig genoeg heeft het Vlaams Zaadhuis ze nooit in haar assortiment gehad. Onbegrijpelijk – want een wonderras – maar het is zo…
Maar benevens Ecoflora heeft ook Vreekens’ Zaden ze in haar online catalogus staan.
Ik heb ze besteld bij Zaadhandel van der Wal.
Zaadhandel van der Wal in Hoogeveen (Nederland)
heeft ze wel en ook Vreeken zaden.
Er zijn in de beroepsteelt, vermoed ik, bepaalde truucs hoe je kring uit de grond moet halen. Dat is gewoon een bodemorganisme wat in de grond zit? Ditta heeft ook zo iets. Heeft last van rare plekjes in het vruchtvlees. Wordt ook door een bodemorganisme veroorzaakt? Ik ben wel geinteresseerd in bepaalde middelen hoe je zulk soort problemen kan voorkomen. Als je bijvoorbeeld pootaardappelen teelt dan hoor je een aantal van zulk soort middelen te weten? Ik maak het vaker mee, bepaalde rassen van Vreeken’s Zaden hebben vergelijkbare problemen, dus daar zullen ook zulk soort trucs voor zijn? Ik hoor graag reacties over zulk soort oplossingen.
27 juni 2014 – Door Biokennis
De Phytophthora besmetting in aardappel was zeer vroeg dit jaar. Nieuwe aardappelrassen zoals Carolus, Alouette en Connect hebben de eerste Phytophthora aanval goed doorstaan. Ook het nieuwe nummer VOS-2006001-001 en de bekende rassen als Sarpo Mira, Toluca en Bionica bleven vrij van aantasting. Standaard biologische rassen als Agria en Ditta liepen wel blad- en stengelaantasting op.
Lees verder : http://biokennis.org/nl/biokennis/shownieuws/Weinig-Phytophthora-schade-in-nieuwe-biologische-aardappelrassen-1.htm
@Marnix
Ik zie dat je wil zo weinig mogelijk behandelen tegen aardappelplaag door enerzijds vroege rassen en anderzijds resistente rassen. Texla en Sarpo Mira zijn zeer resistent tegen aardappelziekte, maar wel allebei laat. Misschien kan je ook een halflaat ras ertussen zetten, dan heb je nog meer spreiding. Het ras Bionica is zeer resistent en nieuw. Dit jaar was het verkrijgbaar bij Aveve, maar heb er geen ervaring mee. Je vindt het op de website van Aveve of hier http://www.bionicapotato.com/
Hou er rekening mee dat ook dit ras wit vruchtvlees heeft.
bionica als aardappel raad ik ten zeerste af te telen, het ras is namelijk niet geschikt voor amateurteelt. Het ras viel na 1 keer geprobeerd te hebben meteen door de mand, het barstte van de rare plekken in het vruchtvlees en was ook heel gevoelig voor rare uitstulpsels. Die aardappels kon je allemaal gewoon weggooien.
Dank voor deze interessante feedback Bart,
groeten,
Luc
http://groenten-boek.plantaardig.com
Bij mij deed Bionica het heel goed. Met weinig tot geen aantasting van de aardappelziekte een grote opbrengst en prima smaak.
Verder had ik ook
Sarpo Mira die had geen enkele last van de aardappelziekte de opbrengst was erg groot
Soms een emmer van 10 liter vol per bos.
Heel toffe informatie hier. Maar wat zou ik nu binnenkort best aanplanten? Zou dit een goede keuze zijn:
sarpo mira 1/3
texla 1/3
premiere 1/3
sarpo mira vraagt nauwelijks bemesting(stikstof)
door matige bemesting krijg je vroegere afrijping.
waarschijnlijk komt dat ook de smaak ten goede.
Ook de grondsoort heeft een grote invloed op de smaak. Ikzelf kweek mijn sarpo miro’s in zware poldergrond en de smaak is volgens mij best te pruimen, dit in tegenstelling tot al de vorige reacties met betrekking op de smaak. Dit jaar kweekte ik 9 soorten aardappelen zonder te spuiten. De ene soort was katastrofaal en anderen die het in de zeer regenrijke zomer en nazomer minder zouden doen deden het dan weer zeer goed, Er was weinig regel in in 2012. Als ik de smaak van Desire vergelijk mat sarpo dan zitten we goed, vergelijk je die met Eden dan kunnen we stellen dat eden beter is. Een belangrijke les moeten we onthouden voor onze keukenpieten, we kunnen bepaalde soorten beter gebruiken bij vis en andere soorten bij vlees. En inderdaad bepaalde soorten voor puree en anderen voor friet, toch blijf ik er bij dat de grondsoort veel smaaktoevoeging geeft. Groetjes, Peter Dewulf
Ik gebruik al meer dan 15 jr het ras Texla,eerst met een ander vroeger aardappelras erbij.Toen moest ik wel spuiten tegen de aardappelplaag.Maar nu alleen met Texla hoef ik niet te spuiten.
Het belangrijkste is wel ruim planten van de poters in de rij 60 x 50 cm zodat wind en zon vrijspel hebben.Dit jaar is het loof ruim een meter hoog geworden met veel aardappels eraan.
De grootte is wel onregelmatig en de opbrengst per plant ook ,maar het eindresultaat als opbrengst is heel goed ook voor te bewaren tot mei juni van het volgend jaar is heel goed, terwijl ze op zand grond zijn geteeld.
Leuk te vernemen dat u nog steeds tevreden bent over mijn aardappelras. De kruising is een Arka x AM 66-42, De Arka is jarenlang een sterk ras geweest op Cuba. Het zou mooi zijn als de Texla ook daar eens door zou breken. Gelein Jansen.
Het is gewoon eng dat ik presies de zelfde ervaringen heb met Sarpo Mira.
De aardappels stonden naast een gewas wat wel besmet werd met phytophtora maar hielden op een enkele zwakke plant stand.
Over smaak valt niet te twisten maar ik vind ze goed te eten.
Groeten Henk
Zelf heb ik goed resultaten met Texla. Ik zet dit ras al 8 jaar en heb eigenlijk nooit last van phytoftra.
Ook het ras Frieslander zet ik altijd een paar rijen als vroege aardappel. Indien geoogst voor eind juni is er ook geen probleem. Lekkere aardappel en goede groeier. Met een rij onder de plastic tot ze boven de grond zijn ben je al zeer vroeg aan de nieuwe aardappelen. Groet, jos
Ik heb de aardappel Sarpo Mira in de keuken uitgeprobeerd. Als bevestiging van de bevindingen van Jos Pauwels vond ook ik dat de aardappel niet bijster lekker is als kookaardappel, ongenietbaar als frietaardappel, maar zeer aanvaardbaar voor puree.
Alleen om die reden al een plantexperiment waard.
Beste Luc
Graag had ik gereageerd op Mr.Cor de Wildt.
Ben ook lid van Velt dus krijg ik om de 3 maanden Seizoenen
in de bus; daar staat geschreven bij,Hoe phytophtora vermijden?
Naast de rassenselectie zijn er eenaantal teeltmaatregelen die de aantasting inperken;
-ruime plantafstanden toepassen.
-voorkiemen en zo vlug mogelijk planten.
-het aangetaste aardappelloof op tijd maaien opdat besmetting van de knol wordt afgeremd
Ook kan ik het groenten en fruit encyclopedie van Luc Dedeene en Guy De Kinder aan bevelen waar ik al vele jaren geniet van heb.
Ook een proficiat voor de website van Mr.Cor de Wildt.
Groetjes Didier Van Hove
Hoi Luc,
Ik wil even reageren op de [bijna] ziekte resistentie van de aardappel Sarpo Mira.
Zelf zet ik altijd Premiere en Vital als late aardappel.
Vital is vaak moeilijk aan te komen maar ik vind ze goed.
Goede opbrengst en goed bewaarbaar, bovendien veel grote frietaardappels er bij.
Mijn vraag is :
Die aardappels die zijn uitgezet op verschillende tuinen was daar ook
een tuin bij op een volkstuincomplex.
Ikzelf zou Vital gerust durven telen zonder of bijna zonder te bespuiten.
Aangezien ik op een complex zit met bijna 100 mensen is dat echter onmogelijk.
Er zijn altijd personen die of uit gemakzucht of uit principe tegen spuiten zijn.
Gevolg is dan dat hier en daar hoekjes aangetaste aardappels staan.
Afgelopen jaar had ik tegenover me zo een tuinder zitten.
Jammer maar het is niet anders, vandaar mijn vraag.
Groetjes
Cor de Wildt
Kijk regelmatig op : http://www.cordewildt.nl
DE site die regelmatig wordt bijgewerkt !
vital heb ik zelf een aantal jaar geteeld en problemen met aardappelziekte zijn te verwaarlozen. Wel is de vital gevoelig voor droogte. Het kan gebeuren dat de planten in de teelt er zeer goed bijstaan, goede loofontwikkeling en zo en dat de oogst erg tegen valt.Er is een vervanger voor de vital, de silvy en die kan wel goed tegen de droogte. Dat zijn de aardappels van de vital opnieuw met elkaar doorgekruisd zonder de rassen die slecht tegen de droogte kunnen. Die eigenschap overheerst namelijk in de kruizing .
Bart,
Heb jij nu het ras Silvy staan? Hoe gaat het tot nu toe?
groeten
Luc
Silvy teel ik niet meer, want het is vrij lastig om aan pootgoed te komen. Garant had het ras , maar het is nu vervangen door de sante. Dat is eigenlijk meer een ras voor de beroepsteelt vanwege de gevoeligheid voor kring. Alleen op gronden waar de kring van nature niet inzit valt de sante goed te telen. Silvy is net zoals de vital gevoelig voor rare plekken onder de schil. Waarschijnlijk is dit ras uit de handel gehaald omdat het te lastig geworden is hem als pootaardappel te telen. Dat lukt alleen met een bestrijdingsmiddel, maar die wetgeving wordt alleen maar strenger en strenger. Vandaar dat ze hem door de sante vervangen hebben.
Is het ras Sarpo Mira dit voorjaar al verkrijgbaar in de winkel?
bij Ecoflora te Halle