De prei en de pastinaak zitten momenteel muurvast in de grond. Wie zijn voorzorgen niet genomen heeft moet noodgedwongen wachten met oogsten tot de grond aan het dooien gaat. De spruitkool, savooikool en boerenkool kan je wel nog oogsten en zullen na de vorst dan ook geen schade opgelopen hebben.

Alle wortelgroenten zoals knolselderij, rode biet, witloof en wortelen (peen) moesten al een tijdje de grond uit zijn. En bewaard worden op een koele, maar vorstvrije plaats. Best in kisten gevuld met vochtig zand. Soms laat men de wortelen (peen) in de grond. Maar dan moesten ze, sinds begin deze week al, afgedekt zijn met een dikke laag stro of bladeren, en daar overheen een laag plastic. En dan nog een laagje stro of bladeren. Bewaring op het veld heet dat.

Diverse bladgroenten zoals andijvie, chinese kool, slasoorten en zelfs suikerbrood, zelfs onder een plasticfolie, zullen er nu wel het loodje bij neerleggen. Indien je ze nog in de tuin staan hebt, bijvoorbeeld van een perceeltje laat gezaaide nateelt van snijandijvie of babyleaf.

Sterkere bladgroenten zoals veldsla, snijbiet (warmoes), peterselie en snijselder kunnen wel tegen een stootje. Best raak je ze nu niet aan, maar na de vorst zal de groei hernemen en kan er ook geoogst worden. Ook al is er vorstschade bij deze groenten, na een aanhoudende strenge vorst, dan nog kan je na de winter opnieuw oogsten omdat ze dan nieuwe, jonge blaadjes maken (hergroei). Maar na deze gematigde vorst, die na het weekend ophoudt, denk ik niet dat er veel schade aan deze groenten zal zijn.

foto : vervroren peterselie in open lucht. Update : na één week vorst tot -5°C is deze jonge peterselie uitstekend bewaard en groeit nu langzaam verder.

Roodlof van Verona (foto onder), de radicchio met opgericht groeiwijze, kan je inzetten zoals witloof, maar ook op het veld laten. Dan komen er na de winter nieuwe blaadjes en kan je een klein kropje oogsten.

Toevallig heb ik deze, (te) laat gezaaide Radicchio rosso (ronde vorm) ook op het veld gelaten. Benieuwd wat dat wordt. Een experiment alvast.
Foto boven: of deze wat laat gezaaide radicchio rosso er na de vorst nog heelhuids afkomt, is helemaal niet zeker. Op het eerste zicht lijken de bladeren nog niet beschadigd. Update : na één week vorst tot -5°C zijn de buitenste blaadjes wat slapjes, maar blijft er een mooi kropje over dat nu de temperaturen wat zachter zijn langzaam dikker wordt

Vervroren groenten oogsten
Als je dan toch vervroren groenten oogst, handel dan voorzichtig. Niet alleen zijn de bladeren heel bros, ook kunnen ze makkelijk schade oplopen bij het ontdooien. Ontdooien van de geoogste savooikool, spruitjes of veldsla doe je best bij een gematigde temperatuur en niet in de huiskamer. Verder is het beter om van vervroren groenten enkel te oogsten wat je direct nodig hebt, omdat, éénmaal ontdooid, ze minder goed zullen bewaren.

Na de oogst van snijbiet die al enkele nachten -4°C geleden heeft blijken het bladmoes en de dunnere nerven nog intact. Echter, de dikke bladstelen zijn zacht, glazig en donker geworden.
Het valt dus af te wachten de snijbiet uit de vorst zal komen. Hoe zwaar ze ook geleden hebben, er zal nog wel hergroei zijn van deze planten tot ze ergens in mei zullen opschieten. (update : zie onderaan het artikel)

Nog een experiment : Vervroren snijbiet oogsten? Foto’s: Deze snijbiet werd geoogst in vervroren toestand. Na ontdooiing blijken de dikke bladstelen beschadigd. De snijbiet met gele bladstelen is zelfs helemaal beschadigd. Van deze met witte en rode bladstelen is het bladmoes nog intact.

Prei muurvast? Foto’s : vervroren prei is niet erg, ware het niet dat de grond ook steenhard is. Indien je bij de eerste vorst al onmiddelijk plasticfolie (desnoods twee lagen) erop legt heb je meer kans dat de grond overdag, in de late namiddag zacht genoeg is om te oogsten.

Voorzorgen
Veel liefhebbers volgen het weerbericht en nemen bij aanhoudende vorst hun voorzorgen door wat prei te oogsten en in te kuilen in wat losse grond ergens aan de kant. Zo blijft die makkelijk te oogsten. Je kan ook wat prei oogsten en in de schuur leggen of de kas inkuilen. Deze prei wordt best niet gereinigd, maar bewaard zoals hij uit de grond komt. Op die manier kun je die het langst bewaren. Oogst nooit meer dan dat je voor een maand kunt gebruiken. Ook andijviekroppen, suikerbrood en snijbiet kan je uitgraven, in de kas brengen en als het ’s nachts binnevriest afdekken met een deken.

Ben je verrast, dan kan misschien proberen de grond waar de prei op staat te dooien door een plasticfolie er op te leggen.

Voordelen.
De vorst heeft ook zijn voordelen. Ongedierte zoals bladluizen krijgen er een flinke tik door. Vorig jaar waren er heel veel bladluizen, net door de zachte winter. De vorstgevoelige groenbemester zoals Phacelia en bladrammenas zijn nu ook vervroren. Zodat ze in het voorjaar makkelijk kunnen ingewerkt worden.

(foto : groenbemester bladrammenas, vervroren en zal afsterven)

 

 

 

 

 

 

 

 

In serres (kassen) in de late namiddag oogsten. Foto’s : ook de veldsla en peterselie in een plastic koepel zijn vervroren. Hier kan je eventueel oogsten in de late namiddag, als de temperatuur in de koepel net even boven nul gaat. Nu staan ze er ijskoud bij, maar van zodra het dooit zullen ze de groei hernemen. Update : na één week vorst tot -5°C groeien de peterselie en veldsla in de koepel langzaam verder

Wat brengt de dooi? Het wordt uitkijken hoe de snijbiet uit deze korte, vorstperiode komt.
Update: na één week vorst tot -5°C zijn de bladstelen en bladmoes van de snijbiet met oranje kleur beschadigd . De rode snijbiet is vrij sterk beschadigd, maar zal nog wel nieuwe scheutjes vormen. De witte snijbiet kwam de vorst zeer goed door. Behalve de buitenste, grootste bladeren die wat slapjes zijn.  De jonge snijbiet, dicht op elkaar gezaaid begin augustus, met kleine blaadjes nog, is praktisch niet beschadigd.

Na de dooi kan de prei alvast opnieuw de grond uit. En de pastinaak? Die is pas het lekkerst is als de vorst erover gegaan is. Lees verder in het artikel over pastinaak om meer te weten te komen over deze echte wintergroenten.