In dit bericht vindt u de levenswijze, het schadebeeld, de bestrijding, de preventie en duidelijke foto’s van de preimot (Acrolepiopsis assectella)
Schadebeeld
De volwassen preimot heeft een vleugelwijdte van ongeveer 8 mm. De rupsen zijn tot 1 cm lang en geelwit van kleur. De larven van de preimot mineren in het blad en boren verder naar het hart van de plant met gangen in de schacht van de preiplant als gevolg. Kenmerkend is het afgeraspte bladoppervlak dat als ‘zagemeel ‘ achterblijft in het gangetje. De schade in het hart van de plant kan uiteindelijk
overgaan in rot. Waardoor de hele plant afsterft. Preimot komt soms ook voor bij ui en andere Allium-soorten, maar is daar toch eerder zeldzaam. Vanaf eind april tot begin oktober kan de preimot haar eitjes afzetten met schade tot gevolg. De zomermaanden juli en augustus en zelfs september zijn de maanden met de meeste kans op én de grootste schade. Het zijn dan immers de motten van de tweede generatie die eitjes afzetten. De tweede generatie is vanzelfsprekend talrijker. Over het algemeen is vroeg geplante prei dan ook veiliger voor de preimot dan de laat geplante herfstprei of winterprei. In 2007 was er al heel vroeg schade, door de “zomer in april” die we toen hadden. (Zie het bericht en de foto op Jans moestuin) De overwintering van dit insect heeft als motje plaats en niet in de grond.
Bestrijding
Daarvoor moet in dezelfde richting gedacht worden als de bestrijding van rupsen. Bestrijding met een rupsenmiddel gebeurt best voor de larve zich helemaal naar beneden boort. Ingrijpen van zodra de schade vastgesteld wordt is dan ook de boodschap! Controleer regelmatig.
De larve van de preimot is een rups en kan met diverse insecticiden bestreden worden, biologisch kan het zelfs met drie producten, ze worden besproken in deze artikels.
- Nieuw biologisch middel erkend tegen oa koolvlieg
- Biologische insecticiden op basis van pyrethrinen
- Bestrijding van rupsen met bacterien
Best bij begin van de aantasting bestrijden, zo kan je de schadeverwekker makkelijkst raken.
Preventie
Een goede doorgroei, sterk en voldoende dik plantmateriaal is belangrijk. Hoe beter de groei, hoe makkelijker de plant de schade overwint. Oudere en dikkere planten zijn dan ook in het voordeel.
De planten regelmatig nat zetten bij droogte wordt ook aangeprezen. In droge zomers is de schade door de rupsen veel en veel groter. Door de prei dan regelmatig te gieten of door regelmatige regenbuien komt er water in de schacht van de prei en zullen nogal wat rupsen afsterven in het water.
Wat veel gedaan wordt bij moestuinders is het afsnijden van aangetaste bladeren een tiental centimeter boven de grond. Als de schade nog in het beginstadium is en de rupsen bevinden zich nog boven in de plant kan je zo de rupsen verwijderen. Je moet dus wel attent zijn om op tijd de bladeren te verwijderen. Door het afsnijden van de bladeren raak je wel een flink stuk achterop en zal de prei later op gewicht komen of minder dik moeten geoogst worden.
Wil je echt zeker zijn, dan is telen onder insectengaas, vooral op het zaaibed en in het begin van de teelt de beste teeltmaatregel. De preimot is een nachtvlinder, dus kan je het doek overdag wel eens wegnemen voor de onkruidbestrijding. Om ook de preivlieg buiten te houden neem je best het doek in de voormiddag weg, liefst op dagen met wat meer wind. Jan had er heel goede resultaten mee dit najaar (klik)
De grond bedekt houden zodat de natuurlijke vijanden van preimot ed. een kans hebben om zich te verstoppen en zo hun werk kunnen doen. In een van de bovenstaande mail staat het uitgebreid beschreven.
Heb je preimot, dan heb ik een goedkoop middeltje. Wat dacht je van zoete sambal.(Rood)
Gooi het goedje door een zeef pitjes eruit en verleng dit met best veel water en sproei dit over de prei, dit werkt ook voor de colorado-kever.
Zelf uitgeprobeerd.
Boerenwormkruidgeur wordt niet zo erg gewaardeerd door de preimot.Bij wijze van experiment,heb bloeiende boerenwormkruidstengels op afstand van circa40-50cm tussen de preiplanten gestoken.
Nu maar afwachten! Wie niet waagt wie niet wint!
Groet:Jo
.Beste tuinliefhebbers.Ik heb mischien de oplossing tegen bruine kevers in de prei,de grond op voorhand begieten met een mengsel van 100 centieliter javel en een grote gieter water , s morgens een mengeling maken van 50 centieliter javel en een halve emmer water plus een flinke porsie peper s avonds laat de plantjes inzetten en s morgens planten de dag erna besproeien met javelwater na drie weken nogmaals herhalen alles goed in de gaten houden bij veranderingen terug herhalen besproeien en goed voorzichtig zijn met de javel het gaat om de geur de groetjes Jean uit maasmechelen
Leuk artikel, maar biologisch kan het tegenwoordig ook met middelen die veel veiliger zijn en de plant gewoon onaantrekkelijk maken voor insecten, zoals inderdaad het brandnetelsap of Pireco. Dat kan je dan beter doen voordat de preimot actief wordt. Zelf doe ik het op die manier en de prei blijft puntgaaf.
Ik lees verschillende reacties over de preimot-preivlieg. Mijn ervaring… reeds jaren behandel ik mijn preiplantjes (zelf gezaaid) met brandnetelsap. Elke avond de plantjes begieten… een heus werk maar tot vorig jaar had ik resultaat, dit jaar totaal mislukt. Op hetzelfde ogenblik heb ik dit jaar winterprei onder vlies geplaatst. Mijn groententuin kan je vergelijken met een zandbak. Maar wat stel ik vast, dat de winterprei onder het vlies veel mooier en groter is dan in open lucht. Ik kon vorige jaren die preimot of preivlieg op afstand houden met brandnetelsap… nu niet meer tenzij er nu een andere kaper op de kust is.
Deze zomer ben ik er achter gekomen waarom ik geen last heb van preimot of preivlieg. (Zie mijn item van 23 dec 2009)
Wanneer de grond onder de prei, kool, wortels onbedekt is, dan maak je daar een soort “woestijn” waarop weinig tot geen insecten kunnen leven dan wel een schuilplaats kunnen vinden. Wanneer ze dan een schuilplaats voor zich zelf gemaakt hebben dan komt daar de bekende schoffel die alles voor hun verwoest en de voor ons zo nuttige insecten verdwijnen. De perivlieg etc hebben vrijspel! en wij moeten dan met veel kunstgrepen de belagers op een afstand houden.
Door nu de grond bedekt te houden, met, in mijn geval, stro, dan geef je de ,voor ons moestuinders zo belangrijke, insecten de gelegenheid om onder de planten te leven en daar hun voedsel (prievlieg, koolvlieg, wortelvlieg) te vinden.
Als nuttig insect in de bodembedekker heb ik deze zomer vooral wolfsspinnen ontdekt en dan niet een paar, maar er lopen er vele tientallen rond en die moeten wel allemaal eten!
En wanneer je er dan een poosje naar gaat zitten kijken, dan zie je ze daadwerkelijk vliegen gevangen hebben.
Dus met de natuur mee tuinieren.
Mijn prei plant ik in een dikke laag stro van ong 15 a 20 cm, zodanig dat de pas geplante prei er net voldoende boven uit komt om verder te kunnen groeien, de prei blijft bij mij dan vrij van bovengenoemde insectenvraat. Alhoewel ik nog nooit erg schade aan de prei gehad heb door preivlieg of oid.
Heb dit jaar als ik de symptomen van de preimot en van die bruine made heel in het beginstadium behandeld met pyrethrum en dat heeft geholpen, de schade is beperkt gebleven.
Beste,
de larve van de preimot is een rups en kan biologische bestreden worden met de producten vernoemd in dit artikel
http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/nieuw-biologisch-middel-erkend-tegen-oa-koolvlieg/
of dit artikel
http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/biologische-insecticiden-op-basis-van-pyrethrinen/
of dit artikel
http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/bestrijding-van-rupsen-met-bacterien/
Best bij begin van de aantasting bestrijden, zo kan je de schadeverwekker makkelijkst raken.
vriendelijke groeten
Luc
http://groenten-boek.plantaardig.com
Ik heb dit jaar ook dezelfde beestjes in mijn prei gevonden,de prei is dan ook onbruikbaar,wat is een goede manier van bestrijden?
Beste Luk
Ik las daar wat over prei naast zwarte bessenstruiken,nu heb ik ook een plekje prei naast zwarte bessestruiken wat niet is aangetast door de preivlieg,en een plekje prei 3 meter verder dat volop is aangetast,is dit toeval?
Dag Dirk
Als Daniël deze ervaring heeft en jij ook. Als jij twee perceeltjes hebt, waarvan dat bij de zwarte bes niet aangetast is.
Dan kan dit geen toeval meer zijn.
Bedankt voor deze interessante tip!
groetjes
Luc
Voor iedereen een zalig en gelukkig niewjaar een goede gezondheid en heelveel tuin plezier zonder veel beestjes ,ik heb trouwens het zelfde probleem met die bruine beesten in porei ik lees hier over dat zwarte bes een oplosing zou zijn wat is de juiste naam van de zwarte bes de groetes Jean
Hallo Allemaal,
Ik heb sinds 2 jaar ook dit probleem met de poppen die dan redelijk diep zijn ingegraven in de preisteel. Op deze plekken gaat dan de prei ook verwelken en rotten met een onaangename geur. In het verleden heb ik het op preimot poppen gehouden, maar ik ben er niet zeker van.
Dus als iemand het weet en een goede bestrijdings wijze weet, dan verneem ik deze gaarne.
Wim.
Deze vraag van Henri kreeg een vervolg met dit artikel “preivlieg of een andere vlieg?”
Beste Henri,
die bruine poppen zouden dan afkomstig zijn van de witte maden van de preivlieg of de uivlieg en die maken dan de gangetjes.
Ik zal binnenkort eens een artikeltje wijden aan die preivlieg, met tips ter preventie en bestrijding.
Maar, het blijft iets bizar, dat je die poppen terug vindt in al uitgegroeide prei, dus moest je iemand kunnen vinden bij familie of vrienden die daar een digitale foto kan van nemen,…… Ik blijf, moet ik eerlijk toegeven, een beetje twijfelen, omdat ik het nog nooit zelf op die wijze gezien heb.
Beste Henri,
die bruine poppen zouden dan afkomstig zijn van de witte maden van de preivlieg of de uivlieg en die maken dan de gangetjes.
Ik zal binnenkort eens een artikeltje wijden aan die preivlieg, met tips ter preventie en bestrijding.
Maar, het blijft iets bizar, dat je die poppen terug vindt in a prei, dus moest je iemand kunnen vinden die daar een digitale foto kan van nemen,……
beste luc ,voor zover ik op uw foto kan zien zijn het inderdaad deze bruine poppetjes,maar hoe kunnen die dan die gangetjes maken ,ende hamvraag, wat kan ik hiertegen doen ? dank voor uw reactie groetjes, henri
Aan Henri:
Ik heb het nog nooit gezien op oudere prei. Maar het zou misschien om poppen van de preivlieg kunnen gaan. En ik dacht eigenlijk dat de larven van de preivlieg, als ze volwassen zijn, in de grond gaan en daar verpoppen, niet in de plant zelf. Verder is preivlieg meestal een probleem bij jong plantgoed.
Lijken die beestjes op deze foto (klik) ? Dan zijn het toch poppen van een vlieg. De pop van de preimot kapselt zich in, dus die kan het niet zijn.
Anders zou een foto wel kunnen helpen (stuur naar lezersbijdrage@plantaardig.com)
Heeft iemand van de lezers ook al hetzelfde schadebeeld op zijn prei gezien zoals Henri beschrijft?
Geachte,
Ik heb precies hetzelfde probleem, een diertje zoals op je foto. Misschien iets donkerder bruin, maar dat zal aan de foto liggen.
De prei waar tot 14 dagen geleden niets aan te zien was is nu verloren. Heb jij een idee hoe dat in de toekomst te voorkomen?
Ik had deze zomer hetzelfde probleem met de ui, rode ui en sjalot, maar die zij compleet afgestorven.
Bedankt voor de suggesties.
Ja luc die kleine bruine insecten zitten in de porie stammen als ik hen uitdoe het zijn precies poppen van een of ander kevertje en als je er op nijpt is het of ze kraken, heel raar
groetjes van henri
Aan Henri : zitten die insecten daar nu nog in? Of zijn het enkel de gangen die je nu nog ziet?
Aan Daniel: de geur van de bladeren van zwarte bessen hebben inderdaad een heel aparte geur. Ik ben alvast benieuwd naar de resultaten van volgend jaar! Ondertussen heb ik ook al uw weblog over fruit bekeken, en wil u daarvoor proficiat wensen. Zoveel originele en praktische informatie over rassen, plagen enz… uit eerste hand.
Als suggestie voor de lezers van GroentenInfo die op zoek zijn naar een aparte groente kan ik alvast jouw artikeltjes over kliswortel
en de recepten daarmee aanbevelen
Beste lezers,
Ik heb sinds enkele jaren in mijn preiplanten, kleine bruine insecten die gangetjes maken in de stammen zodat deze niet meer aangenaam en appetijtelijk uitzien bij het oogsten, ik weet niet wat dit voor insecten zijn en hoe ik ze kan bestrijden, graag raad van mensen met hetzelfde probleem en hoe zij dit oplossen waarvoor mijn dank
daenen henri
heiweier 18
3600 genk
Preimot en geur
Een aantal jaar geleden stond mijn prei naast een rij zwarte bessenstruiken.
Het viel mij op dat er toen geen aantasting was door de preimot.
Volgend jaar plan ik daar weer mijn prei te telen.
Geachte,
Dit jaar heb ik voor de eerste maal Tagetes (stinkertjes, afrikaantjes) tussen prei en wortelen gezet en met een redelijk succes. Let wel de tagetes moeten boven de groenten uit kunnen bloeien om prei en wortelvlieg “weg” te jagen. Tevens heb ik tussen de preirijen 50 cm. gelaten om nog te kunnen aanaarden.
Danny
Hallo Jan,
toevallig ging het daar ook over gisteren op een studiedag voor professionelen over alternatieve gewasbescherming in het PCG.Daar had men het onder andere over de wortelvlieg en geurverwarring, maar ook de aanwezigheid van “nuttigen” in aangelegde bloeiende akkerranden. Die geurverwarring geeft niet echt goede resultaten, andere maatregelen wel. Bloeiende akkerranden bieden perspectieven, alleszins voor bladluizen en eventueel rupsen.
Het was echt de moeite een aantal inzichten uit de biologische tuinbouw te zien overwaaien naar de professionele, gangbare tuinbouw. Er komen alleszins nog berichten daarover.
Beste Luc,
Leuk artikel en mooie foto’s van de insecten.
Insecten zoeken hun eten dmv geur (vandaar ook jouw tip over wieden op winderige dagen). Op plaatsen waar het niet zo hard waait (mijn achtertuin) gaat dat duidelijk beter dan in het open veld. Het effect van sterk ruikende buren (peen, ui, veldsla e.d.) is bij mij nooit duidelijk naar voren gekomen. Maar baat het niet, dan schaadt het ook niet. Verder is mij verteld dat insecten graag paren in struiken e.d. Volgens onze biologisch dynamische vrienden zou dat ook voor sluipwespen ed gelden, maar daar merk ik weinig van.
Ik probeer nu om een aantal maanden geen prei, ui, peen of kool in de tuin te hebben en ruim alles na de laatste oogst netjes op. Voor mijn gevoel moet dat ook helpen om het de insecten moeilijker te maken om door de winter te komen. Dit is een beetje in strijd met mijn ideaal om het hele jaar van de tuin te willen oogsten. Ik ben daarom helaas gestopt met weeuwenteelt van kool en winteruitjes.
Met vriendelijke groeten uit Jansmoestuin.