Vergeet de tomaten niet! De aantasting kan zich razendsnel verspreiden. Wie denkt dat het allemaal wel meevalt komt vroeg of laat voor een onaangename verrassing te staan. Bovenstaande foto’s van een fervente tuinierster uit Engeland bewijzen dit. ( bron : http://nipitinthebud.wordpress.com)
Afgelopen week waren de nachten uitzonderlijk warm en viel er regelmatig regen. En dat betekent dus extra schimmeldruk. Met name de aardappelplaag kreeg afgelopen week diverse infectiekansen. Na de waarschuwing van vorige week voor de aardappelziekte bij aardappelen wordt het hoogtijd om ook aandacht te besteden aan de infectiekansen bij tomaten. Daartoe kunt u het herwerkte artikel Waarschuwing aardappelplaag, nu ook bij tomaten in open lucht lezen.
Hulp gevraagd!
Bij het herwerken van dit artikel stootte ik op een eigenaardig probleem! Het lijkt dat er in Nederland geen enkel middel (meer) erkend is om de aardappelziekte bij tomaten in open lucht te bestrijden of te voorkomen. Terwijl in België zelfs de biologische telers een beroep kunnen doen op koperhoudende producten, blijkt dit in Nederland niet te mogen. Of sla ik de bal mis? Is het droog houden van de tomaten planten met extra bescherming de enige preventiemaatregel die men in het Noordelijk deel van de lagen landen ter beschikking heeft? Laat het weten op lezersbijdrage@plantaardig.com of in de reactiebox onderaan dit artikel.
In dit artikel vindt u een overzicht van alle artikels op de site over aardappelziekte, met veel foto’s en talrijke reacties van lezers. Laat ons hopen op een goede zomer, zodat de aardappelziekte ons niet te veel kopzorgen baart.
Klik hier om de tien artikels over aardappelziekte te lezen.
- Waarschuwing aardappelplaag, nu ook bij tomaten in open lucht : over het feit dat als de druk hoog is, tomaten al snel na de aardappelen een aantasting kunnen oplopen. Met bestrijdingsadviezen en preventie (update 2010)
- Over aardappelplaag,en koperdraad bij … & Aardappelplaag en koperdraad bij tomaten : de klassieke vraag bij vele tuinliefhebbers : wat is het nut van een koperdraadje doorheen de stam? Helpt dit?
- La(a)t(st)e aardappelplaag slaat toe : Over het feit dat ook laat in het seizoen de aardappelziekte nog kan toeslaan bij tomaten, zoals in 2006 als een regenachtige augustus volgde op een droge juni en juli.
- Phytophtora slaat her en der zwaar toe. : Over de sterke aanval van aardappelplaag in de regenachtig zomer van 2007, met foto’s van aantastingen bij kerstomaten en reacties van andere tuinliefhebber.
- Kwakkelzomer brengt aardappelplaag en bladvlekkenziekte in de tomaten & Aardappelplaag en bladvlekkenziekte in de tomatenteelt : over de grote verwarring die heerst over deze twee schimmelziektes in de tomatenteelt. De laatste komt echter meer voor in kassen dan in open lucht. (ook in dit bericht enkele foto’s van deze twee boosdoeners: tomateziekten/oglas/tomaten_ziekten)
- Aardappelziekte en vroegheid : hand in hand? : Over het feit dat vroege aardappelen minder zorgen vergen wat betreft de aardappelplaag.
- Het aardappelras Sarpo Mira heeft hoogste resistentie tegen … : over resistente/tolerante aardappelrassen
- Aardappelen met zwarte of bruine huid : De aardappelziekte kan uiteindelijk ook de aardappelknollen helemaal ziek maken!
- Diverse afbeeldingen aardappelziekte, aardappelplaag verzameld door Google.
Goedendag Tuinmannen en Tuinvrouwen,
Als je geen bestrijdingsmiddelen wil gebruiken zoals ik zul je het anders moeten aanpaken. Mijn manier is om alleen vroege en middenvroege rassen te verbouwen. Deze rassen moeten dan eind juli begin augustus gerooid worden voordat de phytophthora volledig kan toeslaan. Ook middenvroege rassen zijn de hele winter te bewaren.
Groetend,
Wim
ik heb een vraag. Ik heb voor het eerst aardappels in potten gepoot. Nu zie ik dat het blad lichte verkleuringen zitten. Betekend dit dat het de aardappelziekte is? Zo ja wat kan ik het beste doen?
Jolanda, denk het haast het niet. Als je op google aardappelziekte in tikt of even neust in de site van plantaardig kom je wel fotos tegen. Vergelijk dit met dat wat je op jou aardappelplant ziet. Je hebt ze in potten staan,hierin zit waarschijnlijk niet genoeg voeding. Of een tekort aan bepaalde voedingselementen. Als het groeiproces op z’n eind loopt verkleuren ze ook. Het kan dus van alles zijn. Als je weet wat de oorzaak is kun je corrigeren. Maar de aardappelziekte (phytophthora) is het niet zo je het beschrijft. Het meest gunstigst is dat je de pan op kunt zetten. Groet, Nico.
alles goed gelezen veel opgestoken maar ander vraagje kan het zijn dat mijn komkommers hier ook de zikte hebben nl tomatenplaag ik sprek wel over teelt in serre dank u voor jullie medewerking
Danny, komkommers kunnen die aardappelziekte niet krijgen. Het zijn totaal twee andere gewassen. De tomaat behoort tot de familie nachtschade, de komkommer tot de familie meloen en courgette. Maar zo je schrijft zijn je komkommerplanten ziek? Hoe ziet het ziektebeeld er uit? Zijn het hele kleine spinnetjes (spint) of is het de schimmel meeldauw? Groet, Nico.
Ik zou de aarde gewoon hergebruiken. Niet speciaal in mijn moestuin maar op een andere plek. Als je eenmaal last hebt gehad van aardappelziekte dan krijg je het toch weer. Het verplaatst zich door de lucht. Mensen graven hun tuin ook niet af nadat ze phytophthora in hun aardappels hebben gehad.
geen reactie, een vraag: mijn tomaten (in potten) kregen in de late zomer 2011 allen de aardappelziekte.
kan ik de aarde uit potten in de tuin nog gebruiken of wordt hierdoor de kans op schimmeluitbreiding in stand gehouden. dus, moet ik alle geïnfecteerde aarde verwijderen?
Beste Wim, ja, hoe heb ik dat gedaan? Goede vraag ik wou dat ik het zelf wist. Allereerst goed alle adviezen die hier gegeven worden opvolgen. Maar verder is het zo dat het elk jaar verschillend is. Dit jaar had ik er weer weinig last van, in de aardappels, maar de tomaten (later in het seizoen) waren een drama. Dus volgend jaar kan het wel weer toeslaan in de aardappels.Het is wel zo dat het op het hele tuincomplex goed is gegaan wat er op wijst dat de sporen in de lucht de grootste boosdoeners zijn. Wij zitten in Eemnes en als de wind veel uit N.O of N.W waait en er is in de Flevopolder sprake van een uitbraak kun je er vrij zeker van zijn dat de besmetting naar ons overwaaid. En daar doe je nu eenmaal niets aan. Groeten Ron.
ha ron, wat doen jullie dit seizoen met de aarde van besmette tomaten?
ik koop elk jaar voor een tientje compost voor extra bemesting.
haal ik hiermee ook de ziektes op mijn tuin binnen?
gr n
noortje goeie compost is vrij van ellende zoals zaden die nog kiemen en schimmels en bacterien. goeie compost is geproduceert met voldoende warmte die deze allen dood. dus wees gerust, met goed bereide compost voed je het bodemleven en geef je zodoende de kunst mest.
Als ik het goed begrijp, maar dat is bijlange niet zeker, dan zit de phytophthora in de lucht en evengoed in de grond???
Ja,Willy, het zit ook in de grond. Maar dit komt omdat het besmette blad nat regent en het afdruppelende water de sporen mee voert de grond in. Het is dus niet een in de grond levende sporenziekte. Als het in de grond komt is dat schadelijk voor de knollen die raken besmet. Als de planten al aardig gerijpt zijn en het is mooi droog weer kun je besluiten om het loof af te snijden, zo voorkom je dat er bij een natte periode sporen in de grond komen. Overigens is wat hier al eerder gezegd is erg belangrijk; poot de aardappelen wijd genoeg uit elkaar zodat er voldoende wind door de planten kan gaan en het gewas snel droogt. Als je krapper plant krijg je per vierkante meter misschien een iets grotere opbrengst, maar als daardoor de Phitoftera toeslaat, heb je toch een kleinere opbrengst plus alle ergernis. groeten Ron
sinds enkele jaren kunnen deze sporen zich generatief vermeerderen en kunnen de planten infecteren. voorheen kon enkel besmetting door oude besmette knollen die voorjaars weer uitliepen ontstaan. Zo je schreef Ron is ruimer planten een punt, maar wees ook niet rooyaal met de stikstof bemesting waardoor veel en zwak loof ontstaat. Het aardappelras Anäis is zo vroeg oogstbaar dat nagenoeg voor de besmettings periode de oogst al klaar is en het gewas al gezond natuurlijk is afgestorven. het ras Texla is redelijk resistent tegen de phytophtora.
In mijn geval is mijn grond “verplaatsbaar”. Het zit in potten en bakken en die ga ik volgend jaar dus op een andere plek (onder een afdakje) neerzetten. Het zou dus zonde zijn als de phytophthora overwinterd in de grond, ik nu opeens wel een goede plek heb voor de tomaten, en dat ze dan toch ziek worden omdat de grond besmet was.
Daarom dus mijn vragen. Ik begrijp ondertussen dat dat niet helemaal duidelijk was, ik was zowiezo al van plan om volgend jaar hele andere preventiemaatregelen te nemen.
Nogmaals dank,
groeten
Als men de grond van een pot niet hoef weg te doen, nadat er tomaten in hebben gegroeid die aardappelziekte kregen, waarom mag je dan op volle grond niet telkens op dezelfde plek verbouwen?
De wettelijk verplichte vruchtafwisseling bij aardappelen is eerder om bodemmoeheid te vermijden, in de eerste plaats het aardappelcystenaaltje, maar ook andere schimmels die in de grond leven. Bij tomaten bijvoorbeeld kurkwortel.
Zie artikel
http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/teeltrotatie-en-gewasbescherming-bij-aardappelen-een-verplichting-of/
Oftewel, als ik de antwoorden goed begrijp:
1) ontsmetten van stokken e.d. is niet nodig. De ziekte / sporen “overwinteren” daar niet in.
2) Ook zit de ziekte / sporen niet in de aarde / potgrond dus die kan gerust volgend jaar opnieuw gebruikt worden.
Ik was namelijk in de veronderstelling dat dit wel zo was en dat ik dus maatregelen moest nemen om de grond te “zuiveren”. Blijkbaar heb ik dat dan verkeerd begrepen.
Hartelijk dank voor de antwoorden !
Ontsmettten of niet, als je de preventiemaatregels niet in acht houdt, dan komt de phytophthora zeker en vast. De sporen komen toch aangewaaid zoals Nico zegt.
Lees zeker ook eens
http://www.plantaardig.com/groenteninfo/berichten/waarschuwing-aardappelplaag-nu-ook-bij-tomaten-in-open-lucht/
Dit jaar voor het eerst tomaten geprobeerd, helaas met een desastreuze afloop. Van de ongeveer 20 planten die ik had lijkt op dit moment eentje het goed te overleven. De rest is naar mijn idee allemaal aangetast door, volgens mij, aardappelziekte. Alles, op 1 plant in een pot na, ondertussen geruimd.
Nu heb ik al begrepen dat ik mijn stokken en klemmetjes etc. goed moet wassen met kokend water dan wel chloor. (ik hoor het graag als ik dat verkeerd begrepen heb)
Nu heb ik ook de vraag, wat de doen met de grond. Ik had bakken gemaakt met daarin grond volgens het SFG principe (1/3 vermiculiet, 1/3 turf, 1/3 compost) Als ik me niet vergis gaat de ziekte hierin overleven. Is daar een oplossing voor ? Bijvoorbeeld goed laten drogen of iets dergelijks ? Het is een beetje zonde om de vele liters grond die ik gemaakt heb weg te gooien.
En dan nog een vraag, zouden wormen bij het schoonmaken van besmette grond een oplossing bieden ?
Ik wil volgend jaar wederom bakken maken maar ik wil dan met wormen in deze bakken gaan werken. De bedoeling is dat die dan weer voor de compost gaan zorgen. Heeft iemand een idee of dit ook een reinigende werking zou hebben tegen dergelijke virussen / schimmels ?
Bij voorbaat dank !
Henri, wormen maken deel uit van de kringloop in/van de grond, ze eten enkel en scheiden weer voer af voor de volgende stap,meer niet. ieder organisme heeft een/zijn taak. Moedernatuur is hard maar rechtvaardig. Als mens maak je deel uit van een evenwichtig proces. Doet een ieder zijn ding dan loopt het op rolletjes. hoe kleiner de eenheid hoe moeilijker (gezond) evenwicht te krijgen en te behouden. Het probleem is “wat is het dat jou planten het loodje leggen” als dit bekend is kun je je hiertegen wapenen. Simpel, een vis kun je niet verzuipen. Het grootste gevaar is een vochtig gewas. Vocht is op veler gebied de grootste veroozaker van problemen. mijns inziens behoef je stokken en klemmetjes niet te ontsmetten (heeft bij mij nooit probemen veroorzaakt). Het gevaar komt meestal van buiten af aanwaaien, hoewel een frisse (drogende)wind (geen tocht) door het gewas zeer welkom is. In bovenstaande reacties staan ook zeer bruikbare tips neem die mee voor het komende seizoen.
groetend, Nico.
Beter dan Nico kan ik het niet verwoorden : veel regen, lange bladnatperiodes en het komen “aanwaaien van de sporen”, daardoor ontstaat de aardappelziekte. Het nat worden van de planten mag gewoonweg niet gebeuren en dan zal nieuwe grond of ontsmetting van stokken enz niet nodig zijn. Anderzijds …..
erika,
druiven zijn geen fam. van de tomaat. dus is het iets anders, waarschijnlijk meeldauw en dat is ook een schimmelziekte. als het biologisch moet, dan haal je de ziekste delen weg, en benevel je de rest met melk (1 deel melk/ 6 delen water)
en maak je geen zorgen de plant gaat meestal niet dood van meeldauw en is in het voorjaar weer goed
gr n
stuif zwavel in een panty en dan ermee zwaaien tussen de druiven deed ik altijd in het voorjaar. groeten, Nico.
ja , heb ook al verschillende jaren met tussenpauses eens geprobeerd
tomaten te kweken, ja iederen keer die bruine vlekken op de steel en op de bladeren, na 2 weken ja twas gedaan ermee, heb honden thuis dus moet oppassen met wat ik gebruik, maar nu tergste is denk dat het doorgegeven is aan mijn druivelaars , heb een paviljoen met 6 druivelaars
die de contour doen, ze zijn mooi volgroeid , is de volgende verrassing
mijn druivelaars??? is dit besmettelijk voor ieder groente en fruitboom,
bestaan er genetische behandelde tomatenplanten?, is die tomatenziekte
een overbrenging van muggelarven? ja ik wil een moestuin , liefst biologisch, denk dat dit niet mogelijk is
groeten erika
Beste allemaa,
ik heb voor het eers tomatenplanten in mijn tuin en nu pas lees ik over de aardappelziekte (aldoende leert men). Stel nu dat mijn plant de aardappelziekte heeft en ik heb allemaal groene tomaten erin hangen, wat moet ik dan nu doen? ze plukken? kan ik ze nog zo laten rijpen of mag je ze dan helemaal niet meer eten? Wat zijn de gevaren voor de mens.
Groeten Inez
in polen beschikbaar zijn: amistar, brawo 500sc, acrobat, miedzian, en target,
ze werken alemal goed,
in polen beschikbaar zijn: amistar, brawo 500sc, acrobat, miedzian, en trget,
ze werken alemal goed,
beste tomaten en aardappel kwekers.
de beste bescherming (de beste verdediging is de aanvallen) of beter gezegd is het voorbehoedend te werk gaan.
de meeste moes/volks tuinen zijn afgeschermd, dit werkt oogst vervoegend maar heeft als nadeel dat de gewassen niet snel genoeg opdrogen.
en juist deze vochtige situatie is een bron van infectie, het is gelijkend een zaadje dat geen vocht krijgt ontkiemt immers ook niet.
vooral de (grote ronde) tomaat die te lang vochtig blijft later in het seizoen treed dan geen aardappel ziek op maar de vruchten worden ruw en beginnen te scheuren, de tomaten drogen dan ineens te snel bij zonne schijn.
een andere tegen aanval is deze: net als bij de mens is het als je conditie goed is is er ook meer weerstand tegen ziekten etc.
als je planten optimaal groeien (dus geen gebrek hebben aan) kunnen ze heel wat weerstand aan.
het aardappel ras Texla is behoorlijk bestand tegen phytofthora, dit is ook een bescherming. het ras Anais is weer zeer vroeg zodat de ziektes na de oogst pas komen dus een veilige oogst.
en zo zijn er nog enkele verdedigings tactieken.
groetend Nico.
Ik heb gehoord dat er een aardappelras is, dat resistent is voor aardappelziektes,wie weet daar iets van,of wie weet welk soort dat is? gr.Ad
Bedankt voor het delen van dit artikel aan ons, zal ik wachten tot de volgende update.
Beste Philipe, het is inderdaad om wanhopig van te worden! Ook Ik heb jaren achter elkaar last van Phytoftera gehad. Als het in de aardappelen kwam was het zeker dat ook de tomaten besmet raakten en dacht ik erover om maar geen tomaten meer te zetten. Maar mijn vrouw kweekt elk jaar zelf tomatenplanten en dan heeft ze er weer te veel en zet ik ze toch maar in mijn groentetuin. Maar de laatste 2 jaar heb ik geen last van Phytoftera in de aardappels en tomaten! De tomaten zitten barstensvol en zijn nog kerngezond. Ik reken er nooit op dat het wat wordt en als ze het dan goed doen is het aleen maar meegenomen. De groene tomaten kun je proberen af te rijpen hoewel, als de besmetting goed in de plant zit ik bang ben dat je ze alsnog weg kunt gooien. Overigens als ik aan het eind v.h. seizoen de laatste tomaten binnen afrijp, doe ik dat in het donker. De laatste trossen pluk ik in zijn geheel en hang ik in een donkere kast. Dit gaat heel goed.Groeten Ron
Goedendag Ron,
Ik ben nog niet zo lang actief op deze site daarom nu pas een reactie/vraag. Uit bovenstaand bericht begrijp ik dat u de laatste jaren geen last van Phytoftera meer hebt. Kunt u aangeven hoe u dat heeft bereikt. Graag een reactie. Groetend, Wim
Tja, daar sta ik dan voor mijn tomaten veldje, ik zie de ziekte alweer (3 jaar op rij) in de plant.
Bruine vlekken op de stengels, bladeren en groene tomaten.
Waarom probeer ik het toch iedere keer opnieuw?
Ik begin weer te snoeien en te snoeien……
Echte dikke groene tomaten, zomaar weggegooid!
Kan ik de groene tomaten eigenlijk redden, dus, de tomaat plukken en in het zonlicht laten rijpen of is het allemaal al te laat?
Er ligt voor kilo’s aan groene tomaten op een hoop…..
philippe,
ook groene tomaten kan je eten
saus van groene tomaten
soep van groene tomaat met courgette
gebakken groene tomaat met ui, erg
lekker bij de boontjes
en als je heel veel hebt:
even koken en invriezen
weggooien hoeft niet!
gr n
Philippe, Enkel de bovenste bladeren en de volledige top overhouden (kwestie van de sap trekking voor uw plant te behouden) de rest zoveel mogelijk verwijderen uw tomaten zullen wel rijp en rood worden en zijn nog heel goed om te gebruiken. Als je ze plukt met het kroontje aan. Ze naast elkaar leggen in een platte doos en er bruin- of krantenpapier overleggen en op een donkere plaats zetten. Regelmatig nazien. Wij doen dit op het einde van het tomaten seizoen. Opgelet de tomaten moeten wel al een beetje rozig zijn. Dit alles hebben we enkele jaren geleden ook gedaan en het resultaat was goed.
Men kan er ook confituur van maken dit is zeer lekker allerhande bereiding met vlees en ook zo op de boterham.
Hallo meneer/mevrouw
Ik spuit al jaren geen tomaten meer met koperhoudende producten,
Ik graaf een plasticpotje van 10 cm doorsnee naast iedere tomatenplant in de grond (dus bovenkant potje gelijk met de grondslag) en doe daar in ieder potje een stukje koper van 2 cm in. Bv. van een afgezaagde koperenbuis (waterleiding) . Zo geef ik de tomaten water en ook de voeding doe ik daar in ( eens in de 2 weken ). En ik heb ieder jaar prachtige tomaten zonder ziektes, ik moet er wel bij vertellen dat ik een afdakje boven de tomaten gemaakt heb.
Gr. Martin Coolen.
avid gardener from England… yes thats’s me :o)
I was heartbroken by the blight outbreak last year. Here’s what they looked like before blight struck and I lost them all
http://nipitinthebud.wordpress.com/2009/07/10/growing-tomatoes/
I’ll be keeping a keen eye on them this year and have spaced them further apart to reduce the chance of blight spreading if we do have another wet summer
Happy growing and may your garden be free of pest and disease
Het klopt inderdaad dat wij in Nederland geen afdoende middelen kunnen kopen. Gelukkig heb ik nog wat Finesse van Bayer zodat ik de eerste aanval van Phytophthora kan weerstaan. Maar na 2 keer spuiten is het wel gedaan en ben ik aan de (weer)goden overgeleverd. Overigens is het droog houden van tomatenplanten niet zaligmakend. Het zal ongetwijfeld invloed hebben op de totale gezondheid v.d plant, maar de Phytophtora schimmel zit in de lucht en dringt dus overal binnen. Ook het tijdig verwijderen van aangetaste bladeren biedt maar kort soelaas want meestal is de hele plant aangetast. Groeten: Ron
Wat ik zo kan zien is alleen tomaten voor glasteelt, Bayer Finesse vloeibaar.
Is hetzelfde produkt tegen aardappelziekte.
Er staat zelfs niks vermeld in de Bayer ziekten- en plagengids.
met vriendelijke groet,
Ger
Ik ben er afgelopen week dus ook achter gekomen dat er hier in Nederland geen middel meer mag worden verkocht tegen de aardappelziekte!!!!! Ook geen biologisch middel!!!!!
Als advies kreeg ik om een middel tegen sterreroetdauw van Bayer te proberen.
Wij wonen in het Noordoosten van het land dicht bij de Duitse grens. Ik ga dan ook proberen of ik daar een (biologisch)middel kan vinden!
Vriendelijke groet,
Fleur
Van Bayer kreeg ik deze week een boekje,”gids voor ziekten en plagen in huis en tuin.”
In 2010 staat er dus niets voor aardappelziekte,maar in zo’n boekje van 2009 werd er nog Finesse aangeraden,niet alleen voor aardappelplaag maar ook voor krulziekte bij perziken, knopsterfte bij rhododendron, bladvlekken ziekte.
Daar zijn nu andere middelen voor, maar geen Finesse meer! Dus, inderdaad, tomaten onder de paraplu!
Vriendelijke groeten,
Adrie